Γκέρντα Τάρο | |
---|---|
Η Γκέρντα Τάρο στην Ισπανία, τον Ιούλιο του 1937 | |
Γενικές πληροφορίες | |
Γέννηση | Gerta Pohorylle 01 Αυγούστου 1910 Στουτγάρδη, Βασίλειο της Βιτεμβέργης, Γερμανική αυτοκρατορία |
Θάνατος | 26 Ιουλίου 1937 (26 ετών) Ελ Εσκοριάλ[1] |
Αιτία θανάτου | πυροβολισμός[2] |
Συνθήκες θανάτου | θανατηφόρο δυστύχημα[2] |
Τόπος ταφής | Κοιμητήριο του Περ-Λασαίζ (48°51′35″ s. š., 2°23′58″ v. d.)[3] |
Τόπος ανάπαυσης | νεκροταφείο του Père-Lachaise, Παρίσι, Γαλλία |
Εθνικότητα | γερμανική |
Ψευδώνυμο | Gerda Taro |
Χώρα πολιτογράφησης | Δημοκρατία της Βαϊμάρης |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | Γερμανικά[4] Ισπανικά |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | φωτορεπόρτερ |
Εργοδότης | Alliance Photo |
Αξιοσημείωτο έργο | Woman training for a Republican militia |
Περίοδος ακμής | 1935 - 1937 |
Οικογένεια | |
Σύντροφος | Ρόμπερτ Κάπα[3][5] |
Γονείς | Heinrich Pohorylle και Gisela Boral |
Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
Πόλεμοι/μάχες | Ισπανικός Εμφύλιος |
Εν ενεργεία | 1935–1937 |
Σχετικά πολυμέσα | |
Η Gerta Pohorylle (1 Αυγούστου 1910 - 26 Ιουλίου 1937), γνωστή επαγγελματικά ως Γκέρντα Τάρο, ήταν μια Γερμανίδα πολεμική φωτογράφος που δραστηριοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου. Θεωρείται η πρώτη γυναίκα φωτορεπόρτερ που κάλυπτε τα γεγονότα από την πρώτη γραμμή του πολέμου και που πέθανε πάνω στο καθήκον. Η Τάρο ήταν η σύντροφος και η συνεργάτης, και συνείσφερε στην πρώιμη δουλειά του φωτογράφου Εντρ Φρίντμαν με το ψευδώνυμο Ρόμπερτ Κάπα και ένα σημαντικός όγκος πρώιμου έργου του που αποδίδεται σε αυτόν στην πραγματικότητα ήταν έργο της Τάρο.[6]
Η Γκέρντα Τάρο γεννήθηκε την 1η Αυγούστου 1910 στη Στουτγκάρδη, στο Βασίλειο της Βυρεμβέργης, από μια ιουδαϊκή-γαλικιανή οικογένεια της μεσαίας τάξης. Η Τάρο φοίτησε σε ένα οικοτροφείο της Ελβετίας.[7][8][9]
Το 1929, η οικογένεια μετακόμισε στη Λειψία, δίπλα στα σύνορα με τη ναζιστική Γερμανία. Η Τάρο αντιτάχθηκε στο ναζιστικό κόμμα και έγινε μέλος αριστερών ομάδων. Το 1933, μετά την ανάληψη της εξουσίας από το ναζιστικό κόμμα, η Τάρο συνελήφθη και τέθηκε υπό κράτηση επειδή μοίραζε φυλλάδια που ασκούσαν αντιεθνικιστική, σοσιαλιστική προπαγάνδα. Ως αποτέλεσμα, ολόκληρη η οικογένεια Pohorylle αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Γερμανία προς διαφορετικούς προορισμούς. Η Τάρο δεν θα ξανασυναντούσε την οικογένειά της ποτέ.[9][10][11]
Δραπετεύοντας από την αντισημιτική Γερμανία του Χίτλερ, η Pohorylle μετακόμισε στο Παρίσι το 1934. Το 1935, γνωρίστηκε με τον Ούγγροεβραίο φωτορεπόρτερ Εντρ Φρίντμαν.[12][13] Εγκατέλειψε τη φωτογραφία και έγινε η προσωπική του γραμματέας. Ερωτεύτηκαν,[14] και η Pohorylle ξεκίνησε να εργάζεται ως επιμελήτρια φωτογραφίας για την Alliance Photo.[8][10][15][16]
Το 1936, η Pohorylle είχε την πρώτη της επιτυχία ως φωτορεπόρτερ. Έπειτα, η ίδια και ο Φρίντμαν δημιούργησαν ένα σχέδιο. Και οι δυο τράβηξαν καινούριες φωτογραφίες αλλά αυτές πουλήθηκαν ως το έργο ενός μη-υπάρχοντος Αμερικανού φωτογράφου, που είχε το όνομα Ρόμπερτ Κάπα (Robert Capa) και ήταν ένα κατάλληλο όνομα απέναντι στην αυξανόμενη πολιτική αστάθεια που κυριαρχούσε στην Ευρώπη και ήταν το αποτέλεσμα της επιτυχημένης αμερικανικής αγοράς.[17] Το όνομα Capa προερχόταν από την οδό Cápa, στην οποία διέμενε ο Φρίντμαν στη Βουδαπέστη και η οποία στα Ουγγρικά σημαίνει Καρχαρίας. Το μυστικό αυτό δεν παρέμεινε για πολύ καιρό κρυφό αλλά ο Φρίντμαν υιοθέτησε αυτό το εμπορικό όνομα Capa αντί για το δικό του όνομα ενώ η Pohorylle υιοθέτησε το εμπορικό όνομα της «Γκέρντα Τάρο» από τον Ιάπωνα καλλιτέχνη Τάρο Οκαμότο και τη Σουηδέζα ηθοποιό Γκρέτα Γκάρμπο.[10][17][18][19] Οι δυο τους συνεργάστηκαν για να καλύψουν τα γεγονότα που αφορούσαν το Popular Front στη Γαλλία της δεκαετίας του 1930.
Όταν ξέσπασε ο ισπανικός εμφύλιος πόλεμος (1936), η Τάρο ταξίδεψε στη Βαρκελώνη για να καλύψει τα γεγονότα μαζί με τον Κάπα και τον Ντέιβιντ «Τσιμ» Σέιμουρ. Η Τάρο έλαβε το ψευδώνυμο La pequeña rubia (Η μικρή ξανθιά). Κάλυψαν τον πόλεμο στη βορειοανατολική Αραγωνία και στη νότια Κόρδοβα. Πάντα μαζί και χρησιμοποιώντας την υπογραφή του Ρόμπερτ Κάπα, έγιναν διάσημοι μέσα από σημαντικές δημοσιεύσεις (το ελβετικό Zürcher Illustrierte, το γαλλικό Vu). Οι πρώτες πολεμικές φωτογραφίες τους είναι εξαιρετικές καθώς η Τάρο χρησιμοποίησε μια φωτογραφική κάμερα Rollei ενώ ο Capa χρησιμοποιούσε μια κάμερα Leica. Ωστόσο, για κάποιο διάστημα το 1937 παρήγαγαν 135 παρόμοιες κινηματογραφικές ταινίες με την ετικέτα Capa&Taro.[10][17][20][21]
Ως συνέπεια, η Τάρο απέκτησε κάποια ανεξαρτησία. Αρνήθηκε την πρόταση γάμου του Κάπα. Επιπλέον σχετίστηκε δημοσίως με τον κύκλο των αντιφασιστών ευρωπαίων και αμερικανών διανοούμενων (όπως ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ και ο Τζορτζ Όργουελ), οι οποίοι υποστήριζαν την ισπανική δημοκρατία. Η Ce Soir, μια αριστερή εφημερίδα της Γαλλίας, υπέγραψε συμβόλαιο μαζί της για να εκδώσει μόνο τα έργα της Τάρο. Έπειτα, ξεκίνησε να εμπορεύεται τις παραγωγές της με την ετικέτα «Photo Taro». Τα Regards, Life, Illustrated London News και Volks-Illustrierte ήταν μεταξύ εκείνων των δημοσιεύσεων που χρησιμοποίησαν το έργο της.[10][17]
Καταγράφοντας μόνη της τον βομβαρδισμό της Βαλένθια, η Τάρο τράβηξε τις φωτογραφίες, που είναι οι πιο γνωστές της. Τον Ιούλιο του 1937, οι φωτογραφίες της Τάρο είχαν ζήτηση από τον διεθνή τύπο όταν, μόνη της, κάλυπτε την περιοχή Μπρουνέτ κοντά στη Μαδρίτη για χάρη της εφημερίδας Ce Soir. Παρόλο που η Εθνικιστική προπαγάνδα ισχυρίστηκε ότι αυτή η περιοχή ήταν υπό τον έλεγχό της, οι Δημοκρατικές δυνάμεις είχαν στην ουσία αναγκάσει την απομάκρυνση των εθνικιστών. Η κάμερα της Τάρο αποτέλεσε τη μόνη απόδειξη της κατάστασης στην περιοχή.[10][17][22]
Κατά τη διάρκεια της κάλυψης της υποχώρησης του Δημοκρατικού στρατού στη μάχη της Μπρουνέτ, η Τάρο ανέβηκε πάνω στη σανίδα του αυτοκινήτου του στρατηγού Βάλτερ που μετέφερε τραυματίες στρατιώτες.[23] Ένα Δημοκρατικό τανκ χτύπησε πάνω του και η Τάρο υπέστη κρίσιμα τραύματα, πεθαίνοντας την επόμενη μέρα, 26 Ιουλίου 1937.
Ο Βρετανός δημοσιογράφος Ρόμπιν Στούμερ αμφισβήτησε τις συνθήκες θανάτου της Τάρο, γράφοντας στο περιοδικό New Statesman.[24] Ο Στούμερ επικαλούμενος τον Βίλλυ Μπραντ, αργότερα Καγκελάριο της Δυτικής Γερμανίας, και φίλο της Τάρο κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου, λέγοντας ότι ήταν θύμα της σταλινικής εκκαθάρισης των Κομμουνιστών και των Σοσιαλιστών στην Ισπανία που δεν ευθυγραμμίστηκαν με τη Μόσχα. Ωστόσο, ο Στούμερ δεν παρείχε άλλα στοιχεία για αυτόν τον ισχυρισμό.
Σε μια συνέντευξη στην ισπανική εφημερίδα El País, ένας ανιψιός ενός Δημοκρατικού στρατιώτη στη μάχη της Μπρουνέτ εξήγησε ότι είχε πεθάνει σε ατύχημα. Σύμφωνα με την αφήγηση αυτόπτων μαρτύρων, πέρασε από πάνω της ένα τανκ που έκανε όπισθεν και πέθανε από τις πληγές της στο αγγλικό νοσοκομείο El Goloso λίγες ώρες αργότερα. Ο οδηγός του τανκ δεν κατάλαβε τι είχε κάνει.[25]
Λόγω της πολιτικής της δέσμευσης, η Τάρο είχε γίνει μια σεβαστή αντιφασιστική προσωπικότητα. Την 1η Αυγούστου 1937, στα 27α γενέθλιά της, το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα της έκανε μια μεγάλη κηδεία στο Παρίσι, τραβώντας δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους στους δρόμους,[26] έθαψε στο Κοιμητήριο του Περ-Λασαίζ και ανέθεσε τον Αλμπέρτο Τζακομέττι να δημιουργήσει ένα μνημείο για τον τάφο της.[27]
Στις αρχές του 2018, μια φωτογραφία που φέρεται να ήταν μια εικόνα της Τάρο στο κρεβάτι του θανάτου της στο αγγλικό πολεμικό νοσοκομείο κυκλοφόρησε από τον γιο του Ούγγρου Δρ Κίζλυ που τη φρόντισε.[28]
Στις 26 Σεπτεμβρίου 2007, το Διεθνές Κέντρο Φωτογραφίας άνοιξε την πρώτη μεγάλη αμερικανική έκθεση φωτογραφιών της Τάρο.[29]
Τον Οκτώβριο του 2008, η πόλη της Στουτγκάρδης ονόμασε μια πλατεία στη διασταύρωση των Hohenheimer, Dannecker και Alexander Strasse με το όνομα της Τάρο, την Gerda-Taro-Platz.[30] Η πλατεία επανασχεδιάστηκε το 2014, με μια τελετή εγκαινίων στις 18 Νοεμβρίου, για να περιλαμβάνει 9 μεταλλικές στήλες, κάθε μία με ένα γράμμα του ονόματός της κομμένο, ορατό από απόσταση.[31][32]
Το καλοκαίρι του 2016, μια υπαίθρια έκθεση φωτογραφιών της Taro από τον Ισπανικό εμφύλιο πόλεμο ήταν μέρος του φεστιβάλ φωτογραφίας f/stop στη Λειψία. Όταν τελείωσε το φεστιβάλ, αποφασίστηκε ότι η προβολή, εν μέρει πληρωμένη μέσω crowdfunding, θα γινόταν μόνιμη. Λίγο αργότερα, στις 4 Αυγούστου, η επίδειξη του έργου της Τάρο καταστράφηκε αλείφοντάς το με μαύρο χρώμα. Με ένα έργο crowdfunding για την αποκατάσταση των εργασιών που βρίσκεται σε εξέλιξη, το κατεστραμμένο έργο παραμένει στη θέση του. Υπάρχει υποψία ότι η καταστροφή έχει ως κίνητρο τα αντιπροσφυγικά ή αντισημιτικά συναισθήματα.[33]
Το μυθιστόρημα Περιμένοντας τον Ρόμπερτ Κάπα, της Σουζάνα Φορτές (2011), είναι μια μυθοπλαστική αφήγηση της ζωής της Τάρο και του Κάπα.
Η ταινία ντοκιμαντέρ, The Mexican Suitcase (2011), αφηγείται την ιστορία μιας βαλίτσας 4.500 χαμένων αρνητικών που τράβηξαν οι Τάρο, Κάπα, και Ντέιβιν Σέιμουρ κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου.[21] Η βαλίτσα και τα αρνητικά, αυτή τη στιγμή βρίσκονται στο Διεθνές Κέντρο Φωτογραφίας στη Νέα Υόρκη.[34] Το θεατρικό έργο Shooting With Light, παραγωγή της θεατρικής εταιρείας Idle Motion, βασίζεται σε αυτήν την ταινία. Κατά την ταξινόμηση των έργων αυτής της συλλογής, πολλές φωτογραφίες που κάποτε αποδίδονταν στον Capa βρέθηκαν ότι ήταν της Τάρο, επιτρέποντας έτσι μια καλύτερη κατανόηση της συμβολής της στο φωτορεπορτάζ. Περιγράφοντας μια διαφορά στο στυλ της σε σύγκριση με εκείνη του Κάπα, η επιμελήτρια Kristen Lubben είπε «Οι φωτογραφίες της είναι πολύ πιο πόζες, χρησιμοποιώντας ισχυρές γωνίες κάμερας. Η Capa ήταν πολύ περισσότερο σε κίνηση».[19]
Το τραγούδι «Taro» του βρετανικού indie rock συγκροτήματος alt-J αφορά τον ρόλο της ως πολεμικής φωτογράφου κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου καθώς και τη σχέση της με τον Κάπα. Το τραγούδι περιγράφει τις γραφικές λεπτομέρειες του θανάτου του Κάπα («Ένα βίαιο γαλλικό κλειδί πιάνει τη μάζα / σκίζει το φως, σκίζει τα μέλη σαν κουρέλια») και φαντάζεται τα συμπληρωματικά συναισθήματα του Τάρο.[35][36]
Το 2017 το Δημοτικό Συμβούλιο της Μαδρίτης αποφάσισε να ονομάσει έναν δρόμο στην πόλη Calle Gerda Taro (Οδός Γκέρντα Τάρο), ένας δρόμος που πηγαίνει από την Avenida de la Victoria στο Calle Durango. Βρίσκεται βορειοδυτικά από το κέντρο της πόλης κατά μήκος της διαδρομής Α6.[37][38]
Η πόλη του Παρισιού έκανε το ίδιο το 2019 με τη νέα Rue Gerda Taro, στο 13ο Διαμέρισμα, με ομόφωνη ψήφο των πολιτικών ομάδων του Συμβουλίου του Παρισιού.
Το 2018, η πόλη της Λειψίας ονόμασε ένα νέο γυμνάσιο για 1.200 μαθητές με το όνομα της Τάρο, Είναι κοντά στην έκθεση των φωτογραφιών της σε μόνιμη έκθεση.[39]
Εμφανίστηκε στο Google Doodle την 1η Αυγούστου 2018.[40]
Το 2017 ήταν το θέμα του μυθιστορήματος The Girl with the Leica, της Έλενα Γιάνετσεκ.[41]