Γκαζιπούρ

Γκαζιπούρ
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Γκαζιπούρ
23°59′20″N 90°22′30″E
ΧώραΜπανγκλαντές
Διοικητική υπαγωγήGazipur District
Ίδρυση1984
Έκταση49,32 km²
Υψόμετρο34 μέτρα
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Γκαζιπούρ (βεγγ. গাজীপুর, αγγλ. Gazipur) είναι μεγάλη πόλη του κεντρικού Μπανγκλαντές, πολύ κοντά στην πρωτεύουσα Ντάκα (απόσταση 25 χιλιόμετρα), με την οποία είναι σχεδόν ενωμένο πλέον οικιστικά. Υπάγεται ωστόσο σε ξεχωριστή, ομώνυμη επαρχία (Επαρχία Γκαζιπούρ). Ο πληθυσμός του Γκαζιπούρ είχε εκρηκτική αύξηση τις τελευταίες δεκαετίες, από 222.801 κατοίκους το 2001[1] σε 913.061 το 2011[2] και σε 2.674.697 κατοίκους σε εκτίμηση του 2022, αριθμός που την κατατάσσει ως τρίτη μεγαλύτερη πόλη του Μπανγκλαντές, μετά την Ντάκα και την Τσιταγκόνγκ. (Ολόκληρη η Επαρχία Γκαζιπούρ σύμφωνα με την ίδια εκτίμηση είχε 5.263.474 κατοίκους.) Η βασική αιτία είναι ότι έχει αναδειχθεί σε μεγάλη βιομηχανική πόλη, στο κέντρο δραστηριότητας της μπανγκλαντεσιανής υφαντουργίας και βιομηχανίας ενδυμάτων. Τα τρία τέταρτα όλων των βιομηχανιών ενδυμάτων της χώρας βρίσκονται στην πόλη. Από το 2013 είναι μία από τις ένδεκα πόλεις του Μπανγκλαντές που αυτοδιοικούνται στο υψηλότερο επίπεδο (city corporation), με τη συνένωση των πρώην Δήμων Γκαζιπούρ και Τόνγκι, καθώς και αγροτικών περιοχών (κοινότητες Bashan, Gachha, Kashimpur, Kayaltia, Konabari και Pubail).[3] Η νέα αυτή διοικητική οντότητα έχει έκταση 329,53 τετραγωνικά χιλιόμετρα, με μεσοσταθμικό υψόμετρο 34 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και σε γεωγραφικές συντεταγμένες πλάτος 23° 59′ Βόρειο και μήκος 90° 22′ 30′′ Ανατολικό.

Στην απογραφή του 2011 το 96,13% του πληθυσμού του Γκαζιπούρ δήλωσε ως θρησκεία του το Ισλάμ, το 3,52% τον Ινδουισμό και μόλις το 0,35% οποιαδήποτε άλλη θρησκεία ή άθρησκοι. Στο έδαφος του σημερινού city corporation απογράφηκαν το 2011 398.164 νοικοκυριά, ποσοστό αναλφαβητισμού 32,61% και αναλογία 858 γυναικών ανά χίλιους άνδρες[4], η οποία το 2022 βελτιώθηκε σε 889 γυναίκες ανά χίλιους άνδρες.[5]

Το city corporation του Γκαζιπούρ υποδιαιρείται σήμερα σε 57 δημοτικά διαμερίσματα και 31 συνοικίες (mahallas, «μαχαλάδες»).

Τα επίπεδα της ατμοσφαιρικής ρυπάνσεως στο Γκαζιπούρ είναι πολύ υψηλά. Το 2020 ο μέσος ετήσιος όρος μικροσωματιδίων PM2,5 στον αέρα του Γκαζιπούρ ήταν 94,6 µg/m³, σχεδόν 19 φορές το όριο κατά την οδηγία του Π.Ο.Υ. για τα PM2,5 (τα 5 µg/m³ από τον Σεπτέμβριο του 2021).[6] Αυτά τα επίπεδα εκτιμάται ότι μειώνουν το προσδόκιμο ζωής του μέσου κατοίκου του Γκαζιπούρ κατά 8,8 έτη.[6]


  1. Bangladesh Bureau of Statistics (BBS), Household and Population of Statistical Metropolitan Areas in Bangladesh, https://catalog.ihsn.org/catalog/127/related-materials 
  2. Population and Housing Census 2011 - Volume 3: Urban Area Report, Bangladesh Bureau of Statistics, Αύγουστος 2014, σελ. ix, xii, 24–26, 167, http://203.112.218.65:8008/WebTestApplication/userfiles/Image/National%20Reports/Population%20%20Housing%20Census%202011.pdf, ανακτήθηκε στις 2023-07-25 
  3. «গাজীপুর সিটি কর্পোরেশন». 
  4. «Bangladesh Population and Housing Census 2011 Community Report – Gazipur» (PDF). bbs.gov.bd. Bangladesh Bureau of Statistics. 
  5. Population and Housing Census 2022: Preliminary Report. Bangladesh Bureau of Statistics. Αύγουστος 2022. σελίδες viii, 29, 38, 45. ISBN 978-984-35-2977-0. 
  6. 6,0 6,1 «The Air Quality Life Index (AQLI)». AQLI. Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2022.