| Γκιρολάμο Ντονάτι | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | Δεκαετία του 1450 Βενετία |
| Θάνατος | 20 Οκτωβρίου 1511 Ρώμη |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βενετική Δημοκρατία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | λατινική γλώσσα[1] Ιταλικά[2] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | θεολόγος φιλόλογος πολιτικός διπλωμάτης νομικός φιλόσοφος[3] μαθηματικός[3] |
Ο Γκιρολάμο Ντονάτι (περί το 1456 - 20 Οκτωβρίου 1511) ήταν επιφανής διπλωμάτης και Ουμανιστής από την Δημοκρατία της Βενετίας. Τα σημαντικότερα από τα έργα του ήταν η μετάφραση της Αρχαίας Ελληνικής φιλοσοφίας και των Εκκλησιαστικών Πατέρων στην Λατινική γλώσσα. Υπηρέτησε την Δημοκρατία της Βενετίας 12 φορές ως Ποντεστά, οι σημαντικότερες θητείες του ήταν στην Ραβέννα (1492), την Μπρέσια (1495-1497), την Κρεμόνα (1503-1504) και την Κρήτη (1506-1508).
Ο Γκιρολάμο Ντονάτι ήταν γιος του Αντόνιο ντι Αντρέα που ανήκε σε έναν πλάγιο κλάδο της Οικογένειας Ντονάτι.[4] Η ημερομηνία της γέννησης του αμφισβητείται, τοποθετείται γύρω στο 1456, σε οποιαδήποτε περίπτωση πριν το 1457.[4][5] Ο Τζοβάννι ντελλι Αγκοστίνι καταγράφει την ημερομηνία της γέννησης του στο 1457 αλλά ταυτόχρονα αναφέρει ότι πέθανε σε ηλικία 57 ετών.[6] Σε ηλικία 18 ετών (22/27 Σεπτεμβρίου 1474) ανήκε στους Αβογκάντορες.[4][5] Παντρεύτηκε την Μαρία ντι Λουντοβίκο Γκραντενίγκο, υπηρέτησε σε δημόσιες υπηρεσίες και πέθανε φτωχός.[5] Ο Γκιρολάμο Ντονάτι έμαθε από την παιδική του ηλικία την Λατινική και την Ελληνική γλώσσα, ο Έλληνας δάσκαλος του ήταν ο Θεόδωρος Γαζής.[5] Οι σπουδές του περιείχαν φιλοσοφία και θεολογία υπό τον Νικολέτο Βέρνια στο Πανεπιστήμιο της Πάδοβας, έγινε διδάκτορας τεχνών (16 Ιουνίου 1478).[5][6] Σπούδασε νομικά στην Πάντοβα (1489) και έγινε ρέκτορας μαζί με τον Μάρκο Ντάντολο.[5] Ο Ντονάτι έγινε στην Πάντοβα "ένας από τους πιο διάσημους Αριστοτελιστές που υπήρχαν στην πόλη".[6] Το πρώτο δημόσιο αξίωμα του ήταν απεσταλμένος στην αυλή του Ρενέ Β΄ της Λωρραίνης (1483). Ακολούθησε η αποστολή του σε πολλές αυλές όπως στην Δημοκρατία της Γένοβας (1484), στο Βασίλειο της Πορτογαλίας (1486), στον αυτοκράτορα Μαξιμιλιανό Α΄ (1488), στο Δουκάτο του Μιλάνου (1489/1490) και στην Αγία Έδρα (1491/1492).[5] Ο Γκιρολάμο Ντονάτι εξελέγη Ποντεστά δηλαδή Καπετάνιος της Ραβέννας (1492), αργότερα (1494-1495) διορίστηκε Δημόσιος Εισαγγελέας.
Την περίοδο 1495-1497 εξελέγη Ποντεστά της Μπρέσια, την ίδια εποχή επέλεξε τον περίφημο Αλβανό Μαρίνο Μπαρλέτι ως δάσκαλο του γιου του Φιλίππο.[4][5] Την ίδια εποχή (1496) διορίστηκε απεσταλμένος απεσταλμένος στην Δημοκρατία της Λούκκα και μετά την λήξη της θητείας του (1497-1499) απεσταλμένος στην Αγία Έδρα. Στα επόμενα χρόνια διορίστηκε αντιπρόσωπος στο Δουκάτο της Φερράρα αλλά υπάρχουν διαφωνίες σχετικά με την χρονολογία, άλλες πηγές τον καταγράφουν τον Ιούλιο του 1499 και άλλες την διετία 1500-1501 οπότε και επέστρεψε ως ένας από τους εκλέκτορες του αυτοκράτορα Μαξιμιλιανού Α΄ (1501).[5] Ο Γκιρολάμο Ντονάτι ήταν ένας από τους εκλέκτορες του Δόγη Λεονάρντο Λορεντάν (1501), τον διόρισε απεσταλμένο στο Βασίλειο της Γαλλίας (1501-1502). Τα επόμενα χρόνια (1503-1504) διορίστηκε Ποντεστά της Κρεμόνας και μέλος του Συμβουλίου των Σοφών. Συμμετείχε σε αποστολή με στόχο να συγχαρεί τον νέο πάπα Ιούλιο Β΄ για την εκλογή του, πιθανότατα έγινε για πολιτικούς λόγους που είχαν σχέση με την πτώση του Καίσαρα Βοργία αν και έγινε μετά τον Μάρτιο του 1505, κατόπιν συμμετείχε στο Δουκικό Συμβούλιο. Την επόμενη χρονιά (1506) διορίστηκε Δούκας της Κρήτης με διετή θητεία, ο ίδιος είχε περιγράψει λεπτομερώς τον καταστροφικό σεισμό που έπληξε την Κρήτη (1508). Με την ολοκλήρωση της θητείας του επέστρεψε στην Βενετία και έγινε μέλος του Δουκικού Συμβουλίου (1509).[5] Τον Απρίλιο του 1509 ο πάπας Ιούλιος Β΄ που συμμετείχε στην Συμμαχία του Καμπραί αφόρισε την Βενετία, ο ίδιος ο Γκιρολάμο Ντονάτι συμμετείχε τον Φεβρουάριο του 1510 σε αποστολή για την άρση του αφορισμού. Αργότερα η Συμμαχία διαλύθηκε αφού η Αγγλία και η Ισπανία εγκατέλειψαν τον πάπα, η Αγία Έδρα συμμάχησε με την Βενετία (5 Οκτωβρίου 1511). Η Δημοκρατία της Βενετίας τον ανακήρυξε ήρωα, ήταν ήδη άρρωστος και πέθανε δύο βδομάδες αργότερα, το Μεγάλο Συμβούλιο της Βενετίας απέδωσε συντάξεις στην χήρα και στους εννιά γιους του. Ο Γάλλος ιστορικός Αγκοστίνι έγραψε για τον Γκιρολάμο Ντονάτι "στάθηκε μέγιστος άνθρωπος των γραμμάτων και της πολιτικής, πέτυχε εξίσου το ίδιο και στα δύο του καθήκοντα".[6]