Εθνικό πάρκο Γκιόρεμε και οι μονολιθικές εκκλησίες της Καππαδοκίας | |
---|---|
Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ. | |
Χώρα μέλος | Τουρκία |
Τύπος | Φυσικό |
Κριτήρια | i, iii, v, vi |
Ταυτότητα | 357 |
Περιοχή | Ευρώπη και Ασία |
Ιστορικό εγγραφής | |
Εγγραφή | 1985 (9η συνεδρίαση) |
Το Γκιόρεμε (τουρκικά: Göreme) είναι περιοχή στην Καππαδοκία της τουρκικής επαρχίας Νεφσεχίρ. Η περιοχή ονομαζόταν τη Βυζαντινή περίοδο Ματιανή ή Ματιανά και μετονομάστηκε το 1928 σε Γκιόρεμε, μια παραφθορά της αρχαιοελληνικής ονομασίας Κόραμα.[1]
Η περιοχή είναι το κέντρο του εθνικού πάρκου Γκιόρεμε, το οποίο σε συνδυασμό με τις μονολιθικές εκκλησίες της Καππαδοκίας έχουν ανακηρυχθεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς από την UNESCO από το 1985. Το τοπίο στο Γκιόρεμε χαρακτηρίζεται από εντυπωσιακούς σχηματισμούς βράχων, μερικώς διαβρωμένων, όπως οι περίφημοι παράξενοι λίθοι που αποτελούν και μια από τις μεγάλες τουριστικές ατραξιόν της περιοχής.
Βράχοι ποικίλης σκληρότητας σχηματισμένοι από ηφαιστειακή τέφρα αποτελούν την καρδιά αυτού του τοπίου, το οποίο διαμορφώθηκε από εκρήξεις ηφαιστείων και πλημμύρες κατά τη διάρκεια εκατομμυρίων χρόνων για να καταλήξει στη σημερινή του μορφή.[2]
Οι πρώτοι χριστιανοί το αποίκησαν για να ζήσουν μια ασκητική ζωή, αλλά κυρίως για να βρουν καταφύγιο από τους εχθρούς τους (Πέρσες, Ρωμαίοι, Άραβες, Μογγόλοι...). Για τη διαμονή τους δημιούργησαν τις ξακουστές λαξευτές κατασκευές της περιοχής. Δεν σκάλισαν στους βράχους μόνο εκκλησίες και παρεκκλήσια αλλά ολόκληρα υπέργεια και υπόγεια οικιστικά συγκροτήματα προορισμένα να φιλοξενήσουν χιλιάδες ανθρώπους. Οι κατασκευές αυτές, που κάποιες φτάνουν σε βάθος και δέκα επιπέδων κάτω από τη γη, περιλαμβάνουν εγκαταστάσεις όπως κουζίνες, αποθήκες, κοιτώνες, ακόμα και στάβλους και νεκροτομεία, και σε συνδυασμό με βαθιά φρεάτια εξαερισμού παρέχουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης. Η ηφαιστειακή πέτρα προσφέρει και καλή προστασία από τις καιρικές συνθήκες. Το καλοκαίρι τα καταλύματα αυτά παραμένουν δροσερά ενώ το χειμώνα η θερμοκρασία εντός τους δεν πέφτει δραματικά. Επίσης, οι διάδρομοι μπορούσαν να φραγούν με μεγάλες πέτρες σε περίπτωση ανάγκης.
Υπολογίζεται πως υπάρχουν περίπου 100 συγκροτήματα, τα οποία συνδέονται μεταξύ τους. Το μεγαλύτερο είναι το Ντερινκουγιού το οποίο υπολογίζεται πως φιλοξένησε κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του περί τους 10.000 επισκέπτες.