Γκοταμπάγια Ραγιαπάκσε | |
---|---|
Πρόεδρος της Σρι Λάνκα | |
Περίοδος 18 Νοεμβρίου 2019 – 14 Ιουλίου 2022 | |
Προκάτοχος | Μαϊθριπάλα Σιρισένα |
Διάδοχος | Ρανίλ Γουικρεμεσίνγκε |
Προσωπικά στοιχεία | |
Γέννηση | 20 Ιουνίου 1949Μάταρα | ,
Υπηκοότητα | Σρι Λάνκα και Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής |
Πολιτικό κόμμα | Σρι Λάνκα Ποντουτζάνα Περαμούνα |
Σύζυγος | Ioma Rajapaksa[1] |
Σπουδές | Πανεπιστήμιο του Κολόμπο |
Επάγγελμα | δημόσιος υπάλληλος αξιωματικός πολιτικός |
Βραβεύσεις | Rana Wickrama Padakkama Rana Sura Padakkama Desha Putra Sammanaya Eastern Humanitarian Operations Medal Northern Humanitarian Operations Medal Purna Bhumi Padakkama North and East Operations Medal Vadamarachchi Operation Medal Sri Lanka Armed Services Long Service Medal President's Inauguration Medal |
Ιστοσελίδα | Επίσημος δικτυακός τόπος |
Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Αντισυνταγματάρχης Ναντασένα Γκοταμπάγια Ραγιαπάκσε (Nandasena Gotabaya Rajapaksa), [2] RWP, RSP, psc, GR (σινχαλέζικα: ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, ταμίλ: கோட்டாபய ராஜபக்ஸ, γεννημένος στις 20 Ιουνίου 1949) είναι πολιτικός της Σρι Λάνκα και πρώην στρατιωτικός αξιωματούχος που υπηρέτησε ως ο 8ος Πρόεδρος της Σρι Λάνκα από το 2019 έως το 2022. Προηγουμένως διετέλεσε γραμματέας του υπουργείου Άμυνας και Αστικής Ανάπτυξης από το 2005 έως το 2015 υπό τη διοίκηση του μεγαλύτερου αδελφού του, πρώην προέδρου Μαχίντα Ραγιαπάκσε, οδηγώντας τις ένοπλες δυνάμεις της Σρι Λάνκα στη στρατιωτική ήττα των Τίγρεων Ταμίλ, η οποία τερμάτισε τον εμφύλιο πόλεμο.
Γεννημένος σε μια εξέχουσα πολιτική οικογένεια από τη Νότια επαρχία, ο Ραγιαπάκσε εκπαιδεύτηκε στο Κολέγιο Ανάντα του Κολόμπο και κατατάχθηκε στον στρατό της Σρι Λάνκα τον Απρίλιο του 1971. Μετά τη βασική εκπαίδευση στο Κέντρο Εκπαίδευσης Στρατού, στην Ντιγιαταλάουα, έγινε αξιωματικός του στρατού. Κατά τα πρώτα στάδια του εμφυλίου πολέμου της Σρι Λάνκα έλαβε μέρος σε πολλές σημαντικές επιθέσεις όπως η Επιχείρηση Vadamarachi, η Επιχείρηση Strike Hard και η Επιχείρηση Thrividha Balaya, καθώς και σε αντεπαναστατικές επιχειρήσεις κατά την εξέγερση JVP το 1987–1989.
Αποστρατεύτηκε πρόωρα και στράφηκε στον τομέα της τεχνολογίας της πληροφορίας, πριν μεταναστεύσει στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1998. Επέστρεψε στη Σρι Λάνκα το 2005, για να βοηθήσει τον αδελφό του στην προεδρική του εκστρατεία και διορίστηκε υπουργός Άμυνας επί προεδρίας του αδελφού του. Κατά τη διάρκεια της θητείας του, οι Ένοπλες Δυνάμεις της Σρι Λάνκα ολοκλήρωσαν με επιτυχία τον εμφύλιο πόλεμο της Σρι Λάνκα νικώντας τους Τίγρεις του Ταμίλ και σκότωσαν τον αρχηγό του Βελουπιλάι Πραμπακαράν το 2009. Ήταν στόχος μιας απόπειρας δολοφονίας τον Δεκέμβριο του 2006 από έναν βομβιστή αυτοκτονίας του Ταμίλ Τίγρης. Μετά τον πόλεμο, ο Ραγιαπάκσε ξεκίνησε πολλά έργα αστικής ανάπτυξης. Παραιτήθηκε μετά την ήττα του αδελφού του στις προεδρικές εκλογές του 2015.
Το 2018, αναδείχθηκε ως πιθανός υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές του 2019, στις οποίες έλαβε μέρος με επιτυχία στηριζόμενος σε μια πλατφόρμα φιλοεθνικιστική, με γνώμονα την οικονομική ανάπτυξη και την εθνική ασφάλεια. Είναι το πρώτο πρόσωπο με στρατιωτικό υπόβαθρο που εξελέγη πρόεδρος της Σρι Λάνκα και επίσης το πρώτο πρόσωπο που εκλέχθηκε πρόεδρος και δεν είχε προηγουμένως εκλεγεί σε κάποια αιρετή θέση. [3]
Η ορκωμοσία του Ραγιαπάκσε πραγματοποιήθηκε στην Ανουρανταπούρα στις 18 Νοεμβρίου 2019. Είναι το πρώτο εκλεγμένο αξίωμα που κατείχε ο Ραγιαπάκσε και είναι ο πρώτος πολιτικός μη καριέρας και πρώην στρατιωτικός αξιωματούχος που διετέλεσε πρόεδρος. Μετά την ανάληψη του αξιώματος του προέδρου, ανακοίνωσε την πρόθεση να σχηματίσει νέα κυβέρνηση και να αναλάβει το χαρτοφυλάκιο άμυνας. [4] Στις 19 Νοεμβρίου 2019, αφού ανέλαβε καθήκοντα στην Προεδρική Γραμματεία, διόρισε τον P. B Jayasundera ως Γραμματέα του Προέδρου και τον Ταγματάρχη Καμάλ Γκουναράτνε ως Γραμματέα Άμυνας, καθώς και έναν νέο Γραμματέα του Υπουργείου Οικονομικών και τον Γραμματέα του Υπουργείου Εξωτερικών υποθέσειω. [5] [6] Στις 20 Νοεμβρίου, ο πρωθυπουργός Ρανίλ Γουικρεμεσίνγκε είχε συμφωνήσει να παραιτηθεί και να σχηματιστεί μια υπηρεσιακή κυβέρνηση έως ότου διεξαχθούν νέες κοινοβουλευτικές εκλογές, αφού ο πρόεδρος μπορούσε να διαλύσει συνταγματικά το κοινοβούλιο τον Μάρτιο του 2020. Την ίδια ημέρα, η προεδρική γραμματεία κάλεσε όλους τους επαρχιακούς κυβερνήτες να υποβάλουν τις παραιτήσεις τους. [7] Στις 21 Νοεμβρίου διόρισε τον αδερφό του Μαχίντα Ραγιαπάκσε ως πρωθυπουργό μετά την παραίτηση του Γουικρεμεσίνγκε και την επόμενη μέρα διορίστηκε υπουργικό συμβούλιο αποτελούμενο από 15 μέλη. [8] Έτσι, η Σρι Λάνκα έγινε μόνο το δεύτερο έθνος στον κόσμο μετά την Πολωνία που είχε έναν συνδυασμό αδελφών που ανέλαβαν την προεδρία και πρωθυπουργό μιας χώρας την ίδια χρονική στιγμή. [9]
Έπειτα από μερικούς μήνες στην εξουσία, ο Ραγιαπάκσε έπρεπε να αντιμετωπίσει τη μεγαλύτερη πρόκληση. Η πανδημία COVID-19 ξεκίνησε στο νησί τον Μάρτιο του 2020. Ο Ραγιαπάκσε αρχικά αρνήθηκε να θέσει τη χώρα σε καραντίνα, αλλά αργότερα αποφάσισε να επιβάλει απαγόρευση κυκλοφορίας όταν άρχισαν να αυξάνονται ορισμένα κρούσματα. [10] [11] Ο Ραγιαπάκσε διέλυσε το κοινοβούλιο στις 2 Μαρτίου. Οι εκλογές προκηρύχθηκαν αρχικά από τον ίδιο για τις 25 Απριλίου 2020, στη συνέχεια αναβλήθηκαν από την εκλογική επιτροπή για τις 20 Ιουνίου 2020. [12] [13] [14] Τον Αύγουστο του 2020 η Σρι Λάνκα ήτανη χώρα της Νότιας Ασίας που κατάφερε να ελέγχει την COVID-19, αναφέροντας 2.839 κρούσματα για 21 εκατομμύρια κατοίκους. Πολλοί στη χώρα πιστώνουν επίσης τη διοίκηση του προέδρου για τη σταθερότητα και τον περιορισμό της επιδημίας του κοροναϊού. [15]
Οι γενικές εκλογές πραγματοποιήθηκαν στις 5 Αυγούστου 2020. Το κόμμα Σρι Λάνκα Ποντουτζάνα Περαμούνα (SLPP) πέτυχε μια μεγάλη νίκη στις εκλογές, με αυτοδυναμία, καθώς κέρδισε 145 έδρες από τις συνολικά 225. Το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης Samagi Jana Balawegaya κέρδισε μόλις 54 έδρες. Η νίκη του SLPP οφείλεται κυρίως στην κυρίαρχη επιτυχία στον περιορισμό της πανδημίας COVID-19 και λόγω της αρνητικής δημοσιότητας σχετικά με την κυβέρνηση υπό την ηγεσία του UNP, η οποία κατηγορήθηκε για μια σημαντική αποτυχία των υπηρεσιών πληροφοριών που προκλήθηκε από τις συνέπειες των επιθέσεων του Πάσχα του 2019 . [16]
Στις 9 Ιουλίου 2022 ο Ραγιαπάκσε εγκατέλειψε την επίσημη κατοικία του στο Κολόμπο προτού οι διαδηλωτές εισβάλουν εκεί, έχοντας σπάσει όλα τα αστυνομικά οδοφράγματα.[17] Οι διαδηλωτές κατέλαβαν το μέγαρο και κολύμπησαν στην πισίνα.[18] Αργότερα το απόγευμα ο Πρόεδρος της Βουλής επιβεβαίωσε την επικείμενη παραίτηση του προέδρυ στις 13 Ιουλίου 2022.[19] Στις 11 Ιουλίου η παραίτηση επιβεβαιώθηκε και από το Γραφείο του Πρωθυπουργού.[20] Στις 12 Ιουλίου το προσωπικό του Διεθούς Αεροδρομίου Μπανταρανάικε τον εμπόδισε να φύγει από τη χώρα.[21]Επίσης απορρίφθηκε το αίτημά του να του δοθεί βίζα για ις ΗΠΑ.[22]
Το πρωί της 13ης Ιουλίου ο Ραγιαπάκσε έφυγε από τη Σρι Λάνκα μέσω στρατιωτικού μεταφορικού αεροσκάφους της Πολεμικής Αεροπορίας της Σρι Λάνκα Antonov An-32 για τις Μαλδίβες.[23] Διαδηλώσεις έγιναν στις Μαλδίβες μόλις έφτασε ο έκπτωτος πρόεδρος.[24] Ενώ βρισκόταν στις Μαλδίβες, εξέδωσε ανακοινωθέν στο οποίο ανέφερε ότι «δεν είναι σε θέση να ασκήσει, να ασκήσει και να ασκήσει τις εξουσίες, τα καθήκοντα και τα καθήκοντα του Γραφείου του Προέδρου» λόγω της απουσίας του από τη Σρι Λάνκα και διόρισε τον Ρανίλ Γουικρεμεσίνγκε ως ασκούντα καθήκοντα προέδρου σύμφωνα με το άρθρο 37 παράγραφος 1 του συντάγματος της Σρι Λάνκα.[25] Στις 14 Ιουλίου έφυγε από τις Μαλδίβες για τη Σιγκαπούρη με πτ΄'ηση των σαουδαραβικών αερογραμμών.[26][27][28] Αργότερα την ίδια ημέρα ο πρόεδρος έστειλε στον Πρόεδρο της Βουλής την παραίτησή του με email, ανακοινώνοντας και επίημα την αποχώρησή του από την προεδρία.[29] Έγινε έτσι ο πρώτος πρόεδρος της Σρι Λάνκα που παραιτήθηκε στα μισά της θητείας του.
Στην επιστολή παραίτησής του, η οποία αναγνώστηκε επίσημα στο κοινοβούλιο στις 16 Ιουλίου, δήλωσε: "Είναι η προσωπική μου πίστη ότι προέβην σε όλα τα δυνατά βήματα για να αντιμετωπίσω την κρίση, μεταξύ των οποίων και η πρόσκληση κοινοβουλευτικών προκειμένου να σχηματίσουν μια πολυκομματική ή μια κυβέρνηση συνεργασίας."[30]
Έπειτα από ολιγόμηνη εξορία, επέστρεψε στο Κολόμπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2022.
|website=
(βοήθεια)