Γκόρνα Οριαχόβιτσα

Γκόρνα Οριαχόβιτσα
; Σημαία	; Έμβλημα
	Γκόρνα Οριαχόβιτσα 43°7′49″N 25°42′15″E
Χώρα	Βουλγαρία
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος της Γκόρνα Οριαχόβιτσα
Έκταση	21 km²
Υψόμετρο	218 μέτρα
Πληθυσμός	29.423 (15 Ιουνίου 2024)
Ταχ. κωδ.	5100
Τηλ. κωδ.	618
Ζώνη ώρας	Ώρα Ανατολικής Ευρώπης
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα (π • σ • ε )

Συντεταγμένες: 43°07′40″N 25°42′07″E / 43.12778°N 25.70194°E / 43.12778; 25.70194

Η Γκόρνα Οριαχόβιτσα (βουλγαρικά: Горна Оряховица) είναι πόλη της βόρειας Βουλγαρίας, στην Επαρχία του Βέλικο Τάρνοβο, 7 χλμ. βορειοανατολικά της ομώνυμης πόλης και 247 χλμ. βορειοανατολικά της Σόφιας με πληθυσμό 32.079 κατοίκους (2012. Είναι κτισμένη σε ένα οροπέδιο που δεσπόζει στην κοιλάδα του ποταμού Γιάντρα και αποτελεί σιδηροδρομικό κόμβο.

Το γειτονικό χωριό Αρμπάνασι είναι διατηρητέος οικισμός με μεγάλο αριθμό ιστορικών μνημείων, όπως μεσαιωνικές εκκληξσίες και παραδείγματα αρχιτεκτονικής της Βουλγαρικής Εθνικής Αφύπνισης (1762-1878).

Ιστορία

Αρχαία ιστορία

Υπάρχουν αρχαιολογικά ευρήματα ενός ανθρώπινου καταυλισμού στην περιοχή της Γκόρνα Οριαχόβιτσα από το δεύτερο μισό της 5ης π. Χ. χιλιετίας (Μέση Νεολιθική Εποχή). Υπάρχουν ίχνη μεταγενέστερου Θρακικού οικισμού μεταξύ του Λόφου Καμάκα (Η Πέτρα) και του Οροπεδίου Αρμπάνασι. Κάτοικοί της ήταν η φυλή των Κρόβυζων, που ανήγειραν το Φρούριο Καμάκα, που διατηρήθηκε από τον 5ο μέχρι τον 1ο αιώνα π. Χ., οπότε οι Ρωμαίοι ανήγειραν το δικό τους οχυρωμένο οικισμό πάνω στα ερείπιά του. Σταδιακά έγινε ισχυρή οικονομικά μέσω της καλλιέργειας σταφυλιών και της παραγωγής κρασιού. Η ζωή του οικισμού αυτού συνεχίστηκε μέχρι τον ερχομό των Σλάβων (6ος-7ος αιώνας). Δεν υπάρχουν ουσιαστικά αποδείξεις μόνιμης εγκατάστασης μεταξύ του 7ου και του 12ου αιώνα.

Μεσαίωνας

Μετά την παλινόρθωση του Βουλγαρικού Κράτους στα τέλη του 12ου αιώνα προέκυψε η ανάγκη προστασίας της νέας μητρόπολης Τάρνοβγκραντ. Χτίστηκαν αρκετά φρούρια, μεταξύ αυτών το Ράχοβετς (4 χλμ. βορειοδυτικά της σημερινής πόλης). Ο κύριος σκοπός των οχυρών ήταν να προστατεύουν τους δρόμους που οδηγούσαν στη Βουλγαρική πρωτεύουσα Τάρνοβγκραντ. Το όνομα Ράχοβετς σημαίνει 'φρούριο του δρόμου' (από το Περσικό ραχ που σημαίνει 'δρόμος'). Το μεσαιωνικό φρούριο έδωσε το όνομά του στη σημερινή πόλη, αν και με κάποια Σλαβική παραφθορά. Ηταν γνωστή για την παραγωγή μανιταριών εκείνη την εποχή, που λειτουργούσε θετικά για την οικονομία της πόλης.

Κατά την Οθωμανική εισβολή το φρούριο καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς όταν αποκόπηκε ο αγωγός υδροδότησής της (χωρίς να καταστραφεί το φρούριο). Το Ράχοβετς διατηρήθηκε μέχρι το έτος 1444, όταν ο Βασιλιάς Βλάντισλαβ Γ΄ της Βάρνας το κατέστρεψε κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του. Τους πρώτους αιώνες της Οθωμανικής κυριαρχίας υπήρχαν εκεί τρία μεμονωμένα μικρά χωριά - η Μάλα (Μικρή), η Σρέντνα (Μεσαία) και η Γκόλιαμα (Μεγαλύτερη) Ραχόβιτσα. Ηταν γνωστή ως "Γιούκαρι Ράχοβα" ("Ανω Ράχοβετς" στα Τούρκικα).

Ανάπτυξη

Κατά τη Βουλγαρική Εθνική Αφύπνιση η Γκόρνα Οριαχόβιτσα μετατράπηκε σταδιακά σε σημαντικό οικονομικό κέντρο της περιοχής, όπου είχαν αναπτυχθεί αξιόλογες εμπορικές δραστηριότητες, μεταξύ των οποίων και η χρυσοχοΐα κοσμημάτων.Ήταν ακόμη φημισμένη για τη μεγάλη της εμποροπανήγυρη ζώων, αγροτικών προϊόντων και ξυλείας, που γινόταν κάθε Παρασκευή στην πόλη. Ηδη από το 1822 ιδρύθηκε εδώ ένα μοναστηριακό σχολείο και το 1827 άρχισε να λειτουργεί ένα ιδιωτικό σχολείο, που έγινε δημόσιο το 1835. Το 1850 λειτούργησε το πρώτο σχολείο θηλέων και το 1859 ιδρύθηκε το πρώτο γυμνάσιο. Ενα σιταλίστε (βιβλιοθήκη και κοινοτικό κέντρο) άνοιξε το 1869. Η Γκόρνα Οριαχόβιτσα ανακηρύχθηκε πόλη το 1870, όταν αριθμούσε 4.700 κατοίκους και είχε 1.200 κατοικίες και 5 εκκλησίες.

Επαναστατικοί αγώνες

Ο πληθυσμός της πόλης έλαβε μέρος στον αγώνα για την εθνική απελευθέρωση. Ο Βασίλ Λέβσκι οργάνωσε στη Γκόρνα Οριαχόβιτσα μια επαναστατική επιτροπή το πρώτο μισό του 1869 και αργότερα επισκέφθηκε την πόλη δυο ακόμη φορές. Κατά την προετοιμασία της Εξέγερσης του Απριλίου (1876) η Γκόρνα Οριαχόβιτσα ορίστηκε κέντρο της Πρώτης Επαναστατικής Περιφέρειας με Πρωταπόστολο το Στέφαν Σταμπολόφ. Μετά την αποτυχία της Εξέγερσης του Απριλίου ο Γκεόργκι Ισμιρλίεφ "Μακεντόντσετο" (ο Μακεδόνας), ένας από τους τοπικούς ηγέτες, απαγχονίστηκε στην πλατεία της Γκόρνα Οριαχόβιτσα. Τα τελευταία του λόγια ήταν : "Τι καλό είναι να πεθαίνεις για την ελευθερία της Πατρίδας!" Τρεις πολίτες της Γκόρνα Οριαχόβιτσα πολέμησαν στο απόσπασμα ένοπλων εθελοντών του Χρίστο Μπότεφ και 132 συμμετείχαν στις Βουλγαρικές εθελοντικές δυνάμεις κατά το Ρωσοτουρκικό Απελευθερωτικό Πόλεμο. Ο Στρατός της Ρωσικής Αυτοκρατορίας απελευθέρωσε τη Γκόρνα Οριαχόβιτσα από την Οθωμανική κυριαρχία στις 26 Ιουνίου 1877.

Ελεύθερη Βουλγαρία

Μετά την Απελευθέρωση η πόλη αναπτύχθηκε ως σημαντικό συγκοινωνιακό (κυρίως σιδηροδρομικό) κέντρο, όπως είναι σήμερα. Η εγγύητητά της στην παλιά μεσαιωνική πρωτεύουσα Βελίκο Τίρνοβο, το τουριστικό κέντρο Αρμπάνασι, τα γύρω μοναστήρια και μεγάλος αριθμός άλλων αξιοθέατων την καθιστούν γνωστό τουριστικό προορισμό

Αξιοθέατα

Η Εκκλησία του Αγίου Αθανασίου, χρονολογούμενη από το 1393, είναι το αρχαιότερο ιστορικό μνημείο της πόλης. Η παλαιά Εκκλησία του Αγίου Νικολάου του Θαυματουργού (1530), η οποία είχε χτιστεί με δαπάνες του τσάρου, αναπαλαιώθηκε το 1849 από το διάσημο Βούλγαρο αρχιμάστορα Kόλιου Φιτσέτο (1800 – 1881). Καταστράφηκε από σεισμό το 1913 και επανοικοδομήθηκε με τα υλικά της παλιάς εκκλησίας.

Σημαντικό για την ιστορία της περιοχής και της πόλης είναι το Ιστορικό Μουσείο, με παράρτημα ενός εθνογραφικού μουσείου. Ιστορικό σύμβολο των αγώνων της πόλης για την απελευθέρωσή της από τον οθωμανικό ζυγό αποτελεί το μνημείο του Βασίλ Λέφσκι, που ανεγέρθηκε το 1973.

Αδελφοποιήσεις

Παραπομπές

↑ Εθνικό Στατιστικό Ινστιτούτο (Βουλγαρία): «Националният регистър на населените места». (Βουλγαρικά) NRPP. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2024.
↑ www.grao.bg/tna/t41nm-15-06-2024_2.txt.

Πηγές

"BULGARIA: Tour Guide", TANGRA TanNakRa Publisher, Sofia, 2006.
Εγκυκλοπαίδεια "Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα", λήμμα "Γκόρνα Οριάχοβιτσα", τόμ. 18, σελ. 141, Εκδόσεις Πάπυρος, Αθήνα, 1996.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Gorna Oryahovitsa στο Wikimedia Commons

[51800ef02eebebe1654210428a651318664e2b76-1] Εθνικό Στατιστικό Ινστιτούτο (Βουλγαρία): «Националният регистър на населените места». (Βουλγαρικά) NRPP. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2024.

[e8d10d8cfa52ca484f5c130b4b291537ef4beb6b-2] www.grao.bg/tna/t41nm-15-06-2024_2.txt.

[1]

[2]