Γλώσσες της Ρωσίας

Από όλες τις γλώσσες της Ρωσίας, η ρωσική είναι η μόνη επίσημη γλώσσα σε εθνικό επίπεδο. Υπάρχουν 35 διαφορετικές γλώσσες που έχουν καθεστώς επίσημης γλώσσας σε διάφορες περιοχές της Ρωσίας, μαζί με τη Ρωσική. Υπάρχουν περισσότερες από 100 μειονοτικές γλώσσες που ομιλούνται σήμερα στη Ρωσία.[1]

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα ρωσικά ήταν η μόνη επίσημη γλώσσα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας η οποία υπήρχε μέχρι το 1917. Κατά τη διάρκεια της Σοβιετικής περιόδου, η πολιτική προς τις γλώσσες των διαφόρων άλλων εθνοτικών ομάδων διακυμαινόταν στην πράξη. Το κράτος βοήθησε στην ανάπτυξη αλφαβήτων και γραμματικής για διάφορες γλώσσες σε όλη τη χώρα που προηγουμένως δεν είχαν γραπτή μορφή. Αν και κάθε μία από τις δημοκρατίες της είχε τη δική της επίσημη γλώσσα, ο ενοποιητικός ρόλος και το ανώτερο καθεστώς προοριζόταν για τα ρώσικα.

Τα ρωσικά έχασαν τη θέση τους σε πολλές από τις νέες δημοκρατίες που προέκυψαν μετά το 1991 και τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Στη Ρωσία, ωστόσο, το κυρίαρχο καθεστώς της ρωσικής γλώσσας συνεχίστηκε. Σήμερα, το 97% των μαθητών σε δημόσια σχολεία της Ρωσίας λαμβάνουν την εκπαίδευσή τους μόνο ή κυρίως στα ρωσικά, ακόμη και αν η Ρωσία αποτελείται από περίπου 80% Ρώσους και 20% άλλες εθνοτικές ομάδες (Τάταροι, Μπασκίροι, Τσετσένοι και άλλοι).

Επίσημες γλώσσες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν και τα ρωσικά είναι η μόνη ομοσπονδιακά επίσημη γλώσσα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, υπάρχουν διάφορες άλλες επίσημα αναγνωρισμένες γλώσσες εντός των δημοκρατιών της Ρωσίας – το άρθρο 68 του Συντάγματος της Ρωσίας, επιτρέπει μόνο στις διάφορες δημοκρατίες της Ρωσίας να θεσπίσουν ως επίσημες (κρατικές) άλλες γλώσσες εκτός από τα ρωσικά. Αυτή είναι η λίστα με τις γλώσσες που αναγνωρίζονται ως επίσημη (κρατική) στα συντάγματα των δημοκρατιών της Ρωσίας:

Γλώσσα Γλωσσική οικογένεια Ομοσπονδιακό υποκείμενο(α) Πηγή Σημειώσεις
Αμπάζα Βορειοδυτικές Καυκάσιες Δημοκρατία των Καρατσάι-Τσερκέσιων [2]
Αντίγκε Βορειοδυτικές Καυκάσιες Δημοκρατία της Αντιγκέα [3]
Αλτάι Τουρκικές γλώσσες Δημοκρατία των Αλτάι [4][5]
Μπασκίρ Τουρκικές Δημοκρατία του Μπασκορτοστάν [6] δείτε επίσης το περιφερειακό νόμο παρακάτω
Μπουργιατικά Μογγολικές Δημοκρατία της Μπουργιατίας [7]
Τσετσενικά Βορειοανατολικές Καυκάσεις Δημοκρατία της Τσετσενίας [8]
Τσουβασικά Τουρκικές Δημοκρατία της Τσουβασίας [9]
Ταταρικά Κριμαίας Τουρκικές Δημοκρατία της Κριμαίας [10] Αμφισβητούμενη περιοχή μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας από τον Μάρτιο του 2014.
Έρζυα Ουραλικές Δημοκρατία της Μορδοβίας [11]
Ινγκούς Βορειοανατολικές Καυκάσεις Δημοκρατία της Ινγκουσετίας [12]
Καμπαρντιανά Βορειοδυτικές Καυκάσιες , Δημοκρατία του Καμπαρντίνο - Μπαλκάρια, Δημοκρατία των Καρατσάι - Τσερκεσίων [13]
Καλμικικά Μογγολικές Δημοκρατία της Καλμικίας [14]
Καρατσάι-Μπαλκαρικά Τουρκικές , Δημοκρατία του Καμπαρντίνο - Μπαλκάρια, Δημοκρατία των Καρατσάι - Τσερκεσίων [2][13]
Χακασσικά Τουρκικές Δημοκρατία της Χακασσίας [15]
Κόμι Ουραλικές Δημοκρατία των Κόμι [16]
Δυτικά Μαρί, Ανατολικά Μαρί Ουραλικά Δημοκρατία της Μαρί Ελ [17]
Μόκσα Ουραλικά Δημοκρατία της Μορδοβίας [11]
Νογκάι Τουρκικές , Δημοκρατία των Καρατσάι - Τσερκεσίων, Δημοκρατία του Νταγκεστάν [2]
Οσσετικά Ινδοευρωπαϊκές γλώσσες (Ιρανικά) Δημοκρατία της Βόρειας Οσσετίας - Αλανίας [18]
Ταταρικά Τουρκικές Δημοκρατία του Ταταρστάν [19]
Τιβανικά Τουρκικές Δημοκρατία της Τιβά [20]
Ουντμουρτικά Ουραλικές Δημοκρατία των Ουντμούρτ [21]
Ουκρανικά Ινδοευρωπαϊκές (Σλαβικές) Δημοκρατία της Κριμαίας [10] Αμφισβητούμενη περιοχή μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας από τον Μάρτιο του 2014.
Γιακουτικά Τουρκικές Δημοκρατία των Σαχά [22]

Το Σύνταγμα του Νταγκεστάν ορίζει τα "ρωσικά και τις γλώσσες των λαών του Νταγκεστάν" ως επίσημη γλώσσες,[23] αν και δεν υπάρχει ολοκληρωμένη λίστα με τις γλώσσες. Στο έργο του "Νόμου σχετικά με τις γλώσσες της Δημοκρατίας του Νταγκεστάν" ονομάζονται 32 γλώσσες.[24]

Η Καρελία είναι η μόνη δημοκρατία της Ρωσίας με τη ρωσική ως η μόνη επίσημη γλώσσα.[25] Ωστόσο, υπάρχει ειδικός νόμος για την κρατική στήριξη και προστασία της καρελικής, της βεπσιανής και της φινλανδικής ως γλώσσες της δημοκρατίας.[26]

Η Κυβέρνηση της Δημοκρατίας του Μπασκορτοστάν ενέκρινε το Νόμο για τις Γλώσσες των Εθνών, ο οποίος αποτελεί ένας από τους περιφερειακούς νόμους που αποσκοπούν στην προστασία και τη διατήρηση των μειονοτικών γλωσσών[27][28][29]. Οι κύριες διατάξεις του νόμου περιλαμβάνουν τις Γενικές Διατάξεις, τα γλωσσικά ονόματα των γεωγραφικών περιφερειών. Επίσης υπάρχει και διάταξη για επιγραφές, οδικές πινακίδες και άλλα, καθώς και ανάληψη ευθύνης σε περίπτωση παράβασης του νόμου γλωσσών. Στη Δημοκρατία του Μπασκορτοστάν, αναγνωρίζεται η ισότητα των γλωσσών. Η ισότητα των γλωσσών είναι συνδυασμός των δικαιωμάτων των λαών και των ανθρώπων για να διατηρήσουν και να αναπτύξουν πλήρως τη μητρική τους γλώσσα, την ελευθερία της επιλογής και της χρήσης της γλώσσας επικοινωνίας. Το γράψιμο των ονομάτων των γεωγραφικών αντικειμένων και άλλες επιγραφές, καθώς και οδικές πινακίδες και άλλες επιγραφές μπορεί να γίνει και για άλλες γλώσσες εκτός από τις κρατικές στις περιοχές στις οποίες συγκεντρώνονται.

Ο ομοσπονδιακός νόμος "Σχετικά με τις γλώσσες των λαών της ρωσικής Ομοσπονδίας" [30] επιτρέπει στα ομοσπονδιακά υποκείμενα να θεσπίσουν επιπλέον επίσημες γλώσσες στις περιοχές όπου ζουν οι μειονοτικές ομάδες. Μια τέτοια περίπτωση είναι το επίσημο καθεστώς για τη καζακική γλώσσα στη δημοκρατία των Αλτάι.[5]

Γλώσσες μεταναστών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ως αποτέλεσμα της μαζικής μετανάστευσης προς τη Ρωσία από δημοκρατίες της πρώην ΕΣΣΔ (κυρίως από τον Καύκασο και την Κεντρική Ασία), πολλές μη-αυτόχθονες γλώσσες ομιλούνται από τους μετανάστες εργάτες. Για παράδειγμα, το 2014 2.4 εκατομμύρια πολίτες του Ουζμπεκιστάν και 1.2 εκατομμύρια πολίτες του Τατζικιστάν εισήλθαν στο έδαφος της Ρωσίας.[31]

Για σύγκριση, οι Ρώσοι πολίτες με εθνότητες που ταιριάζουν σε αυτές των χωρών καταγωγής των μεταναστών εργαζομένων είναι πολύ λιγότεροι (δεδομένα από τη ρωσική απογραφή του 2010, σε χιλιάδες):

Αρμενικά 830
Αζερικά 515
Καζακικά 472
Ουζμπεκικά 245
Κιργιζικά 247
Τατζικικά 177
Γεωργιανά 102
Μολδαβικά 90

Γλώσσες που απειλούνται με εξαφάνιση στη Ρωσία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν πολλές γλώσσες που απειλούνται με εξαφάνιση στη Ρωσία. Κάποιες γλώσσες έχουν πολύ λίγους ομιλητές στη χώρα και μπαίνουν σε καθεστώς απειλούμενης με εξαφάνισης γλώσσας στη Ρωσία, ενώ άλλες γλώσσες έχουν τόσους λίγους ομιλητές που μπορεί να έχουν εξαφανιστεί από τότε που δημοσιεύθηκαν τα δεδομένα που αναφέρονται παρακάτω. Από την άλλη πλευρά, κάποιες γλώσσες μπορεί να επιβιώσουν ακόμη και με λίγους ομιλητές.

Μερικές γλώσσες έχουν αμφίβολα δεδομένα, όπως τα σερβικά, όπου οι πληροφορίες του Εθνολόγου βασίζονται στα στοιχεία της σοβιετικής απογραφής του 1959.

Γλώσσες που απειλούνται με εξαφάνιση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι περισσότεροι αριθμοί είναι σύμφωνα με τον Μάικλ Κράους, 1995. Δεδομένου του χρόνου που έχει περάσει, οι γλώσσες με πολύ λίγους ομιλητές μπορεί να έχουν εξαφανιστεί μέχρι σήμερα. Από το 1997, οι γλώσσες Κερέκ και Γιουγκ έχουν εξαφανιστεί.

  • Αϊνού (εξαφανίστηκε στη Ρωσία το 1994, εξακολουθεί να ομιλείται στην Ιαπωνία)
  • Ενέτς (70)
  • Τοφαλάρ (25-30)
  • Μέντνι Αλεούτ (10) (αλεουτορωσική κρεολική γλώσσα)
  • Ορόκ (30-82)
  • Ακκάλα Σάμι (εξαφανίστηκε το 2003)
  • Τερ Σάμι (2)
  • Ουντέγκε (100)
  • Βοτικά (25)
  • Βόρεια Γιουκαγκίρ (30-150)
  • Νότια Γιουκαγκίρ (10-50)

Άλλες γλώσσες που απειλούνται με εξαφάνιση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ξένες γλώσσες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με διάφορες μελέτες που διεξήγαγε το κέντρο Λεβάντα το 2005-2008, το 15% των Ρώσων γνωρίζουν μια ξένη γλώσσα. Από αυτούς που ισχυρίζονται γνώση τουλάχιστον μίας γλώσσας:

"Μπορώ να μιλήσω ελεύθερα":
Αγγλικά 80%
Γερμανικά 16%
Γαλλικά 4%
Τουρκικά 2%
Άλλοι 9%
Από 1.775 οι ερωτηθέντες ηλικίας 15-29 ετών, Νοέμβριος 2006

Η γνώση τουλάχιστον μίας ξένης γλώσσας εμφανίζεται κυρίως σε άτομα νεαρής και μέσης ηλικίας. Μεταξύ των ατόμων ηλικίας 18-24 ετών, το 38% μπορεί να διαβάσει και να "μεταφράσει με ένα λεξικό", το 11% μπορεί να διαβάσει και να μιλήσει μια ξένη γλώσσα ελεύθερα. Μεταξύ των ατόμων ηλικίας 25-39 ετών, οι αριθμοί αυτοί είναι 26% και 4% αντίστοιχα.

Η γνώση μιας ξένης γλώσσας ποικίλλει μεταξύ των κοινωνικών ομάδων. Φτάνει σε ποσοστά 15-18% σε πόλεις με πληθυσμό από 100.000 άτομα και άνω, ενώ στη Μόσχα φτάνει μέχρι και στο 35%. Τα άτομα με ανώτερη εκπαίδευση και υψηλή οικονομική και κοινωνική κατάσταση συνήθως είναι πιθανότερο να ξέρουν τουλάχιστον μια ξένη γλώσσα.

Η νέα μελέτη από το κέντρο Λεβάντα τον Απρίλιο του 2014 αποκαλύπτει τέτοιους αριθμούς:

Μπορώ να μιλήσω ελεύθερα τουλάχιστον μία γλώσσα:
Αγγλικά 11
Γερμανικά 2
Ισπανικά 2
Ουκρανικά 1
Γαλλικά <1
Κινέζικα <1
Άλλοι 2
Μπορώ να μιλήσω ξένη γλώσσα, αλλά με δυσκολία 13
Δεν μιλώ μια ξένη Γλώσσα 70
Από 1.602 συμμετέχοντες ηλικίας 18 ετών και άνω, Απρίλιος 2014

Η ηλικία και το κοινωνικό προφίλ είναι το ίδιο: η γνώση μιας ξένης γλώσσας είναι κυρίαρχη στα άτομα νεαρής ή μέσης ηλικίας με τριτοβάθμια εκπαίδευση, σε άτομα με υψηλή κοινωνική θέση και άτομα που ζουν σε μεγάλες πόλεις.

Τον 18ο και 19ο αιώνα, τα γαλλικά ήταν δημοφιλή μεταξύ των Ρώσων της ανώτερης τάξης. Η ώθηση ήρθε από τον προσανατολισμό του Μεγάλου Πέτρου προς την Ευρώπη και επιταχύνθηκε μετά τη Γαλλική Επανάσταση. Μετά την επίθεση της Γαλλίας προς τη Ρωσία, κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων Πολέμων, οι Ρώσοι με γνώση των γαλλικών άρχισαν να μειώνονται.[32]

Γλώσσες στο εκπαιδευτικό σύστημα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κάθε χρόνο, το ρωσικό Υπουργείο Παιδείας και Επιστημών δημοσιεύει στατιστικά στοιχεία για τις γλώσσες που διδάσκονται και χρησιμοποιούνται στα σχολεία. Στη σχολική χρονιά 2014/2015 η απόλυτη πλειοψηφία[33] (13.1 εκατομμύρια άτομα ή 96%) των 13.7 εκατομμύρια ρώσων μαθητών χρησιμοποίησαν τη ρωσική ως μέσο εκπαίδευσης. Περίπου 1.6 εκατομμύριο μαθητές ή το 12% των μαθητών μελέτησαν την (εκτός από τα ρωσικά) μητρική γλώσσα τους ως μάθημα. Οι πιο σπουδαγμένες γλώσσες (εξαιρουμένων των ξένων γλωσσών και των ρωσικών) είναι τα ταταρικά, τα τσετσενικά και τα τσουβασικά με 347.000, 253.000 και 107.000 253 μαθητές αντίστοιχα.

Οι πιο σπουδαγμένες ξένες γλώσσες στο 2013/2014 (μαθητές σε χιλιάδες):

Αγγλικά 11.194,2
Γερμανικά 1.070,5
Γαλλικά 297.8
Ισπανικά 20.1
Κινέζικα 14.9
Αραβικά 3.4
Ιταλικά 2.9
Άλλες 21.7

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Δημογραφία της Ρωσίας
  • Κατάλογος γλωσσών της Ρωσίας
  • Γλώσσες του Καυκάσου
  • Ρωσική Ακαδημία Επιστημών, ρυθμιστής γλώσσας στη Ρωσία

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «Russia - Language, Culture, Customs and Etiquette». Kwintessential.co.uk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Μαΐου 2013. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Статья 11. Конституция Карачаево-Черкесской Республики
  3. ↑ Статья 5. Конституция Республики Адыгея
  4. ↑ Статья 13. Конституция Республики Алтай
  5. ↑ 5,0 5,1 Закон Республики Алтай - Глава I. Общие положения - Статья 4. Правовое положение языков [Law of the Republic of Altai - Chapter I. General provisions - Article 4. Legal status of languages] (στα Ρωσικά). Ministry of Justice of the Russian Federation. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Σεπτεμβρίου 2015. 
  6. ↑ Статья 1. Конституция Республики Башкортостан
  7. ↑ Статья 67. Конституция Республики Бурятия
  8. ↑ Статья 10. Конституция Чеченской Республики
  9. ↑ Статья 8. Конституция Чувашской Республики
  10. ↑ 10,0 10,1 «Constitution of the Republic of Crimea». Article 10 (στα Ρωσικά). State Council, Republic of Crimea. 11 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2014. 
  11. ↑ 11,0 11,1 Статья 13. Конституции Республики Мордовия
  12. ↑ Статья 14. Конституция Республики Ингушетия
  13. ↑ 13,0 13,1 Статья 76. Конституция Кабардино-Балкарской Республики
  14. ↑ Статья 17. Степное Уложение (Конституция) Республики Калмыкия
  15. ↑ Статья 69. Конституция Республики Хакасия
  16. ↑ Статья 67. Конституция Республики Коми
  17. ↑ Статья 15. Конституция республики Марий Эл
  18. ↑ Статья 15. Конституция Республики Северная Осетия-Алания
  19. ↑ Статья 8. Конституция Республики Татарстан
  20. ↑ Статья 5. Конституция Республики Тыва
  21. ↑ Статья 8. Конституция Удмуртской Республики
  22. ↑ Статья 46. Конституция (Основной закон) Республики Саха (Якутия)
  23. ↑ Статья 11. Конституция Республики Дагестан
  24. ↑ В Дагестане сделают государственными 32 языка
  25. ↑ Статья 11. Конституция Республики Карелия
  26. ↑ «Закон Республики Карелия "О государственной поддержке карельского, вепсского и финского языков в Республике Карелия"». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2019. 
  27. ↑ Law of the Republic of Bashkortostan "On the languages of the peoples of the Republic of Bashkortostan» № 216-W on February 15, 1999 (as amended up until 2010)) and amendments of 2014(Ρωσικά)
  28. ↑ Gabdrafikov I. Το νόμο "Σχετικά με τις Γλώσσες των λαών της Δημοκρατίας του Μπασκορτοστάν" εγκρίνεται // Бюллетень Сети этнологического мониторинга и раннего предупреждения конфликтов, No. 23, 1999
  29. ↑ Десять лет назад принят Закон "О языках народов Республики Башкортостан" Αρχειοθετήθηκε 2019-05-18 στο Wayback Machine. ru:Башинформ 2009(Ρωσικά)
  30. ↑ Закон РФ от 25 октября 1991 г. N 1807-"О языках народов Российской Федерации" (с изменениями и дополнениями)
  31. ↑ Страны, лидирующие по количеству прибытий на территорию Российской Федерации - Топ 50 по въезду в РФ за 2014 год (всего) [Countries leading by the number of arrivals to the territory of the Russian Federation - Top 50 by entry into the RF for 2014 (total)] (στα Ρωσικά). RussiaTourism.ru. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (XLS) στις 25 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2015. 
  32. ↑ Yegorov, Oleg (25 Μαΐου 2017). «Why was French spoken in Russia?». Russia Beyond the Headlines. 
  33. ↑ «Статистическая информация 2014. Общее образование». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2019. 

Περαιτέρω ανάγνωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Offord, Derek, Lara Ryazanova-Clarke, Vladislav Rjéoutski, and Gesine Argent. French and Russian in Imperial Russia: Language Use among the Russian Elite. Edinburgh University Press, 2015. Available at JSTOR.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]