Γραφολογία(γραφή+λόγος) είναι η μελέτη και ανάλυση του γραφικού χαρακτήρα με σκοπό τη σκιαγράφηση του χαρακτήρα και της προσωπικότητας του ατόμου. Όπως το DNA έτσι και ο τρόπος γραφής είναι μοναδικός. Πρόκειται για την ανάλυση της έκφρασης του υποσυνείδητου του εγκεφάλου μέσω της γραφής.[Σημ 1][1]
Η γραφολογία παρέχει μια αμερόληπτη περιγραφή κάθε ανθρώπινης οντότητας, ανεξαρτήτως φύλου, χρώματος ή θρησκείας.[2]
Σύμφωνα με μελέτη της αμερικανικής εταιρείας National Pen Company, ο γραφικός χαρακτήρας μπορεί να αποκαλύψει περίπου 5.000 χαρακτηριστικά στοιχεία της προσωπικότητας του γράφοντος.[3]
Η γραφολογία, ξεκίνησε τον 17ο αιώνα από τον Ιταλό φιλόσοφο Camillo Baldi, ο οποίος το 1622[Σημ 2] δημοσίευσε την πραγματεία του, σχετικά με τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε το χαρακτήρα του ατόμου, με βάση τον γραφικό του χαρακτήρα.[4][5]
Η διαδικασία κατά την οποία ανιχνεύεται η προσωπικότητα του ατόμου μέσω του γραφικού του χαρακτήρα.
Β. Δικαστική γραφολογία
Η διαδικασία πιστοποίησης της πατρότητας[Σημ 3] ενός χειρόγραφου ή της υπογραφής.
Προϋποθέσεις ασφαλούς αποτίμησης ενός εγγράφου:
Δεν αρκεί η μελέτη της εξωτερικής μορφής της γραφής που μπορεί να επηρεαστεί από την ύπαρξη τυχόν παθολογικών παραγόντων, τη χρήση φαρμάκων ή την πάροδο των ετών.[4]
Ο δικαστικός γραφολόγος δεν πρέπει να αρκείται στη μορφολογική σύγκριση του γραφικού χαρακτήρα.
Φαρδύ περιθώριο στο δεξί, αριστερό, επάνω ή κάτω μέρος της σελίδας, στενό περιθώριο στο δεξί μέρος της σελίδας, άνισο περιθώριο στο δεξί, αριστερό, κάτω μέρος της σελίδας, πολύ φαρδιά ή πολύ στενά περιθώρια από το γραμμένο κείμενο
Σε ένα λευκό αχαράκωτο χαρτί διαστάσεων τουλάχιστον 25x25 εκατοστά με δείγμα γραφής 100 τουλάχιστον λέξεων ο γράφων συντάσσει ένα κείμενο ή περισσότερα, ακόμα καλύτερα, με στυλό και όχι μαρκαδόρο ούτε μολύβι και στο τέλος το υπογράφει. Το κείμενο πρέπει να είναι πεζό και όχι σε στίχους.[23] Ο εμπειρογνώμονας το μελετάει απ’ το τέλος προς την αρχή του και αποφαίνεται, σε εύλογο χρονικό διάστημα. Η ανάλυση ενός κειμένου από το γραφολόγο μπορεί να παρομοιαστεί με τη μελέτη ενός προσώπου από τη φωτογραφία του. Καθώς ποικίλλουν οι ψυχολογικές διαθέσεις του γράφοντος ο σκελετός της γραφής παραμένει ίδιος. Μέσω της γραφολογικής ανάλυσης δεν μπορούν να διαγνωστούν η ηλικία ή το φύλο του ατόμου. Η γραφή δεν πρέπει να είναι προσκολλημένη στα σχολικά πρότυπα. Για το λόγο αυτό η γραφολογική ανάλυση είναι προτιμότερο να γίνεται μετά την ενηλικίωση του ατόμου.[4]
Σκιαγραφώντας το πορτρέτο του γράφοντος και διερευνώντας τη σχέση του γραφικού του χαρακτήρα και της ψυχοδιανοητικής του συγκρότησης, η ψυχοδιαγνωστική αξία της γραφολογίας μπορεί να συμβάλλει στους ακόλουθους τομείς:[1]
Α. Κοινωνική συμβολή
Στον εντοπισμό του επαγγέλματος που ταιριάζει καλύτερα στο άτομο, ανάλογα με τα ιδιαίτερα ταλέντα του.
Στην επιλογή του κατάλληλου υποψηφίου από τις επιχειρήσεις και τους υπεύθυνους επιλογής προσωπικού.
Β. Επιστημονική συμβολή
Στον εντοπισμό μαθησιακών δυσκολιών ή ψυχικών διαταραχών στην παιδική ηλικία.
Στην ανίχνευση ψυχολογικών προβλημάτων ή συμπλεγμάτων.
Γ. Εγκυρότητα εγγράφων
Σύμφωνα με τη δικαστική γραφολογία, μέσω της γραφοτεχνικής-συγκριτικής μεθόδου διαπιστώνεται από τον ειδικό η γνησιότητα του χειρόγραφου ή της υπογραφής.
Peter West. «κεφάλαια 10». Γραφολογία, ο γραφικός χαρακτήρας και η αποκάλυψη της προσωπικότητάς μας. Μτφρ. Ν. Σημηριώτης. Αθήνα: Εκδόσεις Δίδυμοι. σελ. 95.
(Αγγλικά) «How Widespread is Graphology in Personnel Selection Practice? A case study of a job market myth». International Journal of Selection and Assessment17 (2): 219–230. 2009. doi:10.1111/j.1468-2389.2009.00464.x.