Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Η ουδέτερη οπτική γωνία αυτού του λήμματος αμφισβητείται. |
Δήμος Μούτσης | |
---|---|
Γέννηση | 2 Αυγούστου 1938 Πειραιάς |
Θάνατος | 6 Μαρτίου 2024 (85 ετών) Αθήνα |
Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
Σπουδές | Ωδείο Αθηνών |
Ιδιότητα | τραγουδιστής, συνθέτης, τραγουδοποιός[1] και πιανίστας[2] |
Εν ενεργεία | 1967–1994 |
Όργανα | πιάνο και φωνή |
Καλλιτεχνικά ρεύματα | έντεχνο και λαϊκό τραγούδι |
Σημαντικά έργα | Άγιος Φεβρουάριος, Συνοικισμός Α, Τετραλογία, Φράγμα, Ενέχυρο, Ταξιδιώτης του Παντός, Να, Για πούλημα λοιπόν |
Ο Δήμος Μούτσης (Πειραιάς, 2 Αυγούστου 1938 - Αθήνα, 6 Μαρτίου 2024) ήταν Έλληνας συνθέτης, τραγουδιστής και τραγουδοποιός.[3]
Γεννήθηκε στον Πειραιά και άρχισε να σπουδάζει από την ηλικία των 7 ετών στο Ωδείο Πειραιώς του Πειραϊκού Συνδέσμου και στην συνέχεια στο Ωδείο Αθηνών. Σε ηλικία 20-21 ετών τελείωσε τις μουσικές του σπουδές και κέρδισε το πρώτο βραβείο ως σολίστ στο βιολί. Κάπου στα μέσα της δεκαετίας του 1960 γνώρισε τον Νίκο Γκάτσο και τον Μάνο Χατζιδάκι σε ένα ζαχαροπλαστείο-καφέ, που ήταν παλιό στέκι καλλιτεχνών της Αθήνας, στο οποίο σύχναζαν και οι δύο.
Στις ευρωεκλογές του 2019 ήταν υποψήφιος ευρωβουλευτής με το ΜέΡΑ25.[4] Το κόμμα ανέστειλε την ιδιότητα μέλους του συνθέτη το 2021.[5]
Απεβίωσε στην Αθήνα στις 6 Μαρτίου 2024 σε ηλικία 85 ετών.[6] Η σορός του αποτεφρώθηκε σε στενό κύκλο στις 11 Μαρτίου.[7]
Το 1967 ο Νίκος Γκάτσος άρχισε να δίνει στίχους του στον Μούτση και έτσι έγραψε τα πρώτα τραγούδια. Το πρώτο τραγούδι του Μούτση ήταν το «Βρέχει ο Θεός». Είχε γράψει ο ίδιος τη μουσική και ρώτησε ευγενικά τον Γκάτσο αν ήθελε να βάλει τους στίχους, όπως και έγινε. Ο Σταμάτης Κόκοτας ερμήνευσε το τραγούδι αυτό.
Η συνεργασία Γκάτσου και Μούτση συνεχίστηκε με τραγούδια όπως «Μη μου χτυπάς τα μεσάνυχτα την πόρτα», «Πειραιώτισσα» με τον ίδιο ερμηνευτή και «Σ΄ έβλεπα στα μάτια» με την Βίκυ Μοσχολιού. Το 1969 με το «Αύριο πάλι» και με ερμηνευτή τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, «Με ένα παράπονο» με τον Μπιθικώτση αλλά και τον πρωτοεμφανιζόμενο Μανώλη Μητσιά (η πρώτη εκτέλεση του τραγουδιού ήταν από τον Μητσιά στην ταινία Ένας μάγκας στα σαλόνια).
Το 1970 ο Μάνος Χατζιδάκις ανέθεσε στο Μούτση τη φροντίδα της ενορχήστρωσης και της μουσικής διεύθυνσης των τραγουδιών του στον δίσκο Επιστροφή. Όλα τα τραγούδια ήταν σε στίχους Νίκου Γκάτσου και με ερμηνευτές τον Γρηγόρη Μπιθικώτση και την πρωτοεμφανιζόμενη τότε Δήμητρα Γαλάνη. Στον δίσκο αυτό συμπεριλήφθηκαν τα τραγούδια του Χατζιδάκι «Μίλησέ μου», «Φιλντισένιο καραβάκι», «Η πίκρα σήμερα», με ενορχηστρώσεις του Μούτση. Την ίδια εποχή ο Μούτσης συνέχιζε να γράφει επιτυχίες όπως το «Αυτά τα χέρια» (στίχοι Λευτέρη Παπαδόπουλου) και το «Στην Ελευσίνα μια φορά» (στίχοι Βασίλη Ανδρεόπουλου), τα οποία ερμήνευσε ο Μανώλης Μητσιάς.
Ύστερα από μία σειρά μεγάλων λαϊκών τραγουδιών, που έγραψε ο Μούτσης, ερμηνευμένων από παλαιούς και νέους τραγουδιστές, όπως ο Μητσιάς και η Γαλάνη, αλλά και τα άλμπουμ Κάποιο καλοκαίρι και Ένα χαμόγελο, έφτασε στο δίσκο Άγιος Φεβρουάριος, σε στίχους του Μάνου Ελευθερίου και με ερμηνευτές τον Δημήτρη Μητροπάνο και τον Πετρή Σαλπέα, που ηχογραφήθηκε στα τέλη του 1971 και κυκλοφόρησε αρχές του 1972. Ένα πολύ σημαντικό έργο που σφράγισε όλη την περίοδο αυτή, ανοίγοντας μάλιστα με αυτό το έργο, όπως αποδείχτηκε εκ των υστέρων, καινούργιους δρόμους στην ελληνική δισκογραφία. Στον δίσκο Άγιος Φεβρουάριος, εκτός από το ομώνυμο τραγούδι, υπάρχουν και άλλα μεγάλα τραγούδια όπως: «Κι αν φταίει κανείς», «Το σπίτι στην ανηφοριά», «Η σούστα πήγαινε μπροστά», «Άλλος για Χίο τράβηξε» και άλλα.
Το 1972 κυκλοφόρησε ο δίσκος Συνοικισμός Α με στίχους κυρίως των Γιάννη Λογοθέτη (που είχε το ψευδώνυμο Γιάννης Μιχαηλίδης) αλλά και Νίκου Γκάτσου, Μάνου Ελευθερίου και Βαρβάρας Τσιμπούλη. Ερμηνευτές τους ο Αντώνης Καλογιάννης και η Βίκυ Μοσχολιού (μουσική από το θεατρικό έργο «50 χρόνια δάκρυα 50 χρόνια γέλιο»). Στον δίσκο αυτό υπάρχουν αρκετές μεγάλες επιτυχίες όπως τα «Άσπρα, κόκκινα, κίτρινα, μπλε», «Έτσι ειν' η ζωή» με την Μοσχολιού, «Στο παράθυρο αγναντεύοντας» με τον Καλογιάννη, το λαϊκό ορχηστρικό «Ο χορός της λεβεντιάς» κλπ.
Το 1973 κυκλοφόρησε ο δίσκος Στροφές, άλλη μια λαϊκή και συνάμα πολύ μελωδική δισκογραφική δουλειά του Δήμου Μούτση. Με μόνη ερμηνεύτρια τη Βίκυ Μοσχολιού και στίχους Πυθαγόρα, Λογοθέτη, Ελευθερίου και Γκάτσου. Εκεί συναντάμε επιτυχίες όπως: «Αγκαλιά και πλάι πλάι», «Και γεια χαρά», «Μια βραδιά στη Λάρισα», «Εγώ είμ' εγώ» και το ατμοσφαιρικό «Στους μπαξέδες» που είναι αφιερωμένο στη μνήμη του Μάρκου Βαμβακάρη.[εκκρεμεί παραπομπή]
Το 1974, κατά τη διάρκεια της μεταπολίτευσης, κυκλοφόρησε ο δίσκος Μαρτυρίες, στον οποίο περιλαμβάνονταν τα τραγούδια του Μούτση που είχε κόψει η λογοκρισία της Χούντας. Σε στίχους Μάνου Ελευθερίου, Γιάννη Λογοθέτη, Γιώργου Χρονά, Βαρβάρας Τσιμπούλη και του ίδιου του συνθέτη και με τραγουδιστές το Μανώλη Μητσιά, το Χρήστο Λεττονό και τη Βασιλική Λαβίνα, σε μια από τις πρώτες δισκογραφικές της συμμετοχές.
Το 1975 κυκλοφόρησε τον δίσκο Τετραλογία, ένα πρωτοποριακό κύκλο μελοποιημένης ποίησης βασισμένο σε ποιήματα των Κωνσταντίνου Καβάφη, Κώστα Καρυωτάκη, Γιώργου Σεφέρη και Γιάννη Ρίτσου και με ερμηνευτές τον Μανώλη Μητσιά, τον Χρήστο Λεττονό και την πρωτοεμφανιζόμενη τραγουδίστρια Άλκηστη Πρωτοψάλτη. Ακολούθησε το 1976 η Εργατική συμφωνία, σε μουσική από το θεατρικό έργο του Γιώργου Σκούρτη «Απεργία». Το 1979 κυκλοφόρησε ο δίσκος Δρομολόγιο σε στίχους του Νίκου Γκάτσου και με την ερμηνεία του Μανώλη Μητσιά. Στο Δρομολόγιο συναντάμε κομμάτια όπως «Σαν τον Τσε Γκεβάρα», «Μακρινή της αγάπης ώρα», «Ελλάδα Ελλάδα», «Στο Άγιον Όρος» κλπ.
Το 1981 κυκλοφόρησε ο δίσκος Φράγμα σε στίχους Κώστα Τριπολίτη. Μεταξύ των τραγουδιών ήταν τα: «Δε λες κουβέντα», «Delenda est (Ερηνούλα μου)», «Γράμμα από τη λεγεώνα των ξένων», «Νταλίκα». Τα λαϊκά τραγούδια του δίσκου τραγουδήθηκαν από την μεγάλη ρεμπέτισσα Σωτηρία Μπέλου με τον Δήμο Μούτση να τραγουδάει μόνο το ρεφρέν από το «Δε λες κουβέντα». Οι ηλεκτρικές μπαλάντες του δίσκου τραγουδήθηκαν από τον ίδιο τον συνθέτη. Στην ίδια δουλειά, ο Δήμος Μούτσης τραγούδησε μαζί με τον Λουκιανό Κηλαηδόνη και την Άλκηστη Πρωτοψάλτη το «Κουβεντούλες με τον Φρόιντ».
Το 1983 με τον δίσκο Ενέχυρο εγκαινίασε την σόλο καριέρα στην μουσική. Το 1987 ακολούθησε ο δίσκος Να! που περιέχει τα πολύ γνωστά του τραγούδια «Το όνειρο» και «Μια φυσαρμόνικα που κλαίει». Το 1990 κυκλοφόρησε ο δίσκος Ταξιδιώτης του παντός με τη Νάνα Μούσχουρη, ο οποίος ήταν ο τελευταίος δίσκος που έγραψε για άλλο τραγουδιστή πλην του ιδίου. Το 1994 επέστρεψε με τον δίσκο Για πούλημα λοιπόν! πάλι σε στίχους και ερμηνεία δική του.
Το 1999 ο Δήμος Μούτσης συνεργάστηκε ξανά με τον Δημήτρη Μητροπάνο και τη Δήμητρα Γαλάνη σε μια μεγάλη συναυλία στο Ηρώδειο στην οποία τραγούδησαν παλαιότερες και νεότερες επιτυχίες του μεγάλου δημιουργού.
Δίσκοι | |||
---|---|---|---|
Έτος | Τίτλος | Στιχουργός | |
1968 | Κάποιο Καλοκαίρι | Νίκος Γκάτσος | |
1969 | Ένα Χαμόγελο | Νίκος Γκάτσος | |
1972 | Άγιος Φεβρουάριος | Μάνος Ελευθερίου | |
1972 | Συνοικισμός Α' | Νίκος Γκάτσος, Γιάννης Λογοθέτης, Βαρβάρα Τσιμπουλή | |
1973 | Στροφές | Μάνος Ελευθερίου, Νίκος Γκάτσος, Γιάννης Λογοθέτης, Πυθαγόρας Παπασταματίου | |
1973 | Πρώτη Εκτέλεση | Βασίλης Ανδρεόπουλος, Νίκος Γκάτσος, Λευτέρης Παπαδόπουλος, Γιάννης Στεφάνου | |
1974 | Μαρτυρίες | Γιώργος Χρονάς, Μάνος Ελευθερίου, Γιάννης Λογοθέτης | |
1975 | Τετραλογία | Κωνσταντίνος Καβάφης, Κώστας Καρυωτάκης, Γιάννης Ρίτσος, Γιώργος Σεφέρης | |
1976 | Εργατική Συμφωνία | Γιώργος Σκούρτης (από την θεατρική παράσταση Απεργία) | |
1979 | Το Δρομολόγιο | Νίκος Γκάτσος | |
1980 | Χρυσές Επιτυχίες | ||
1981 | Φράγμα | Κώστας Τριπολίτης | |
1983 | Ενέχυρο | Δήμος Μούτσης | |
1987 | Να! | Δήμος Μούτσης | |
1987 | Πρώτες Εκτελέσεις | ||
1990 | Ταξιδιώτης του Παντός | Δήμος Μούτσης | |
1994 | Για Πούλημα Λοιπόν | Δήμος Μούτσης | |
1999 | Ηρώδειο | Μουσική για τον κινηματογράφου Αττικού (ζωντανή ηχογράφηση) | |
2000 | Οι 100 Μεγάλες Ηχογραφήσεις του Αιώνα | ||
2006 | Τα Τραγούδια του Δήμου Μούτση | ||
2007 | 14 Μεγάλα Τραγούδια | ||
2009 | Ταξιδιώτης του Παντός – 4 Δεκαετίες Τραγούδια |
Θεατρικές παραστάσεις | ||
---|---|---|
Τίτλος | Συγγραφέας | |
Νεφέλες | Αριστοφάνης | |
50 Χρόνια Δάκρυα 50 Χρόνια Γέλιο | Κώστας Καραγιάννης | |
Λεπρέντης | Μιχαήλ Χουρμούζης | |
Απεργία | Γιώργος Σκούρτης |
Ταινίες | ||||
---|---|---|---|---|
Έτος | Τίτλος | Σκηνοθέτης | ||
1969 | Ένας μάγκας στα σαλόνια | Κώστας Καραγιάννης | ||
1970 | Ένα αστείο κορίτσι | Τάκης Βουγιουκλάκης |