Δημήτρης Μητρόπουλος

Δημήτρης Μητρόπουλος
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Δημήτρης Μητρόπουλος (Ελληνικά)
Γέννηση18 Φεβρουαρίουιουλ. / 1  Μαρτίου 1896γρηγ.[1][2][3]
Αθήνα[4]
Θάνατος2  Νοεμβρίου 1960[1][2][3]
Μιλάνο[5]
Αιτία θανάτουέμφραγμα του μυοκαρδίου
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςΠρώτο Νεκροταφείο Αθηνών
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Ελλάδα
ΣπουδέςΒασιλικό Ωδείο Βρυξελλών, Ωδείο Αθηνών[6] και Βαρβάκειος Σχολή
Ιδιότηταδιευθυντής ορχήστρας, πιανίστας και συνθέτης[7]
Όργαναπιάνο και εκκλησιαστικό όργανο
Είδος τέχνηςέντεχνη μουσική
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Δημήτρης Μητρόπουλος (Αθήνα, 18 Φεβρουαρίου 1896 - Μιλάνο, 2 Νοεμβρίου 1960) ήταν Έλληνας διευθυντής ορχήστρας, πιανίστας και συνθέτης που έζησε μεγάλο μέρος της ζωής του στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου του 1896 στην Αθήνα.[8] Καταγόταν από τη Μελισσόπετρα του νομού Αρκαδίας από την πλευρά του πατέρα του και από την Άνδρο από την πλευρά της μητέρας του.[9]

Αποφοίτησε από τη Βαρβάκειο Σχολή.[10] Σπούδασε πιάνο και σύνθεση στο Ωδείο Αθηνών και στις 22 Μαρτίου 1913 έδωσε την πρώτη του συναυλία. Από το 1920 σπούδασε στις Βρυξέλες και το Βερολίνο επιστρέφοντας στην Ελλάδα το 1924. [8] Μέχρι και το 1937 συνέθεσε διάφορα έργα (για πιάνο, ορχήστρα, μουσική δωματίου κ.α.), μελοποιώντας και ποιήματα του Κ.Π. Καβάφη.[8][11] Έπειτα αφιερώθηκε αποκλειστικά στη διεύθυνση ορχήστρας. Ήταν για χρόνια (1927 - 1937) αρχιμουσικός της Συμφωνικής Ορχήστρας του Ωδείου Αθηνών διευθύνοντας ενίοτε και άλλες ορχήστρες στο εξωτερικό.[8]

Το 1936 και το 1937 διηύθυνε τις συμφωνικες ορχήστρες της Βοστώνης και της Μινεάπολης και το 1938 ανέλαβε μόνιμος μαέστρος της δεύτερης, διευθύνοντας κατά καιρούς και άλλες σημαντικές ορχήστρες των ΗΠΑ. Το 1949 ανέλαβε τη διεύθυνση της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Νέας Υόρκης, θέση από την οποία παραιτήθηκε το 1958 για να παραμείνει σ' αυτήν ως μαέστρος.[8][12] Παράλληλα διεύθυνε περιστασιακά και άλλες σημαντικές ορχήστρες όπως π.χ. της Βιέννης.[13] Το 1955 η παρουσία του με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Νέας Υόρκης ήταν το κορυφαίο γεγονός της παρθενικής διοργάνωσης του Φεστιβάλ Αθηνών.[13][14]

Κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940 ο Δημήτρης Μητρόπουλος μαζί με άλλους Έλληνες λογίους προσυπέγραψε την Έκκληση των Ελλήνων Διανοουμένων προς τους Διανοούμενους ολόκληρου του Κόσμου με την οποία αφενός μεν καυτηριάζονταν η κακόβουλη ιταλική επίθεση, αφετέρου δε, διέγειρε την παγκόσμια κοινή γνώμη σε επανάσταση συνειδήσεων για κοινό νέο πνευματικό Μαραθώνα.

Ο Μητρόπουλος το 1936

Στην προσωπική του ζωή, ο Μητρόπουλος καταπίεζε την ομοερωτική του επιθυμία και φημολογείται πως είχε σχέση με τον Λέοναρντ Μπερνστάιν.[12]

Ο θάνατος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 2 Νοεμβρίου του 1960, ο Δημήτρης Μητρόπουλος υπέστη καρδιακή προσβολή κατά τη διάρκεια πρόβας της Τρίτης Συμφωνίας του Γκούσταβ Μάλερ με την ορχήστρα της Σκάλας του Μιλάνου. Πέθανε σε ηλικία 64 ετών με την μπαγκέτα στο χέρι.[15]

Ο θάνατός του απασχόλησε τον διεθνή Τύπο με εκτεταμένα άρθρα. Η νεκρολογία των Τάιμς μιλούσε για την "εμπύρετον έντασιν" των ερμηνειών του, φεστιβάλ σε όλο τον κόσμο εξέδιδαν ψηφίσματα, ενώ οι εκδηλώσεις πένθους συντηρήθηκαν πολλές ημέρες μετά τον θάνατό του.

Η σποδός του μαέστρου μεταφέρθηκε με αεροσκάφος της Βασιλικής Αεροπορίας από το Μιλάνο. Στο αεροδρόμιο ήταν παρατεταγμένη η πολιτική ηγεσία της Ελλάδας, εκπρόσωποι από το χώρο της τέχνης και πλήθος κόσμου.

Το κιβώτιο με την τέφρα καλύφθηκε με τη σημαία της Ελλάδας και μεταφέρθηκε με πομπή στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, όπου πραγματοποιήθηκε τιμητική εκδήλωση στη μνήμη του.

Το 1996 εορτάστηκαν, με εκδηλώσεις σε όλο τον κόσμο, τα 100 χρόνια από τη γέννησή του. Η επέτειος ετέθη υπό την αιγίδα της UNESCO, για να αποδοθεί η τιμή που αρμόζει σε έναν διεθνή καλλιτέχνη.

Το 2016 κυκλοφόρησε προς τιμήν του αναμνηστικό κέρμα των 2 ευρώ από την Ελληνική Δημοκρατία, για τα 120 χρόνια από τη γέννησή του.

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. ↑ 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13897577g. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. ↑ 3,0 3,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Dimitri-Mitropoulos. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 13  Δεκεμβρίου 2014.
  5. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  6. ↑ www.eens.org/EENS_congresses/2014/charkiolakis_alexandros.pdf.
  7. ↑ Operone. mitropoulos. Ανακτήθηκε στις 5  Απριλίου 2022.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 «Dimitri Mitropoulos Papers | American School of Classical Studies at Athens». www.ascsa.edu.gr. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2024. 
  9. ↑ Αρκάδες εσμέν - Δημήτρης Μητρόπουλος
  10. ↑ «Δημήτρης Μητρόπουλος - Ο μυθικός μαέστρος». ellines.com. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2020. 
  11. ↑ Γεωργιάδου, Ξένια (12 Οκτωβρίου 2022). «Ο άγνωστος Δημήτρης Μητρόπουλος: Ορειβάτης, θαυμαστής της τζαζ, πρωτοπόρος». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (στα greek). Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2024. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  12. ↑ 12,0 12,1 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ: Μία συμφωνική, ένα αφεντικό και δύο μνηστήρες
  13. ↑ 13,0 13,1 «60 Χρόνια Ελληνικό Φεστιβάλ». Athens Epidaurus Festival. 29 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2024. 
  14. ↑ «Εκδηλώσεις του Φεστιβάλ Αθηνών - ΔΕΚΑΕΤΙΑ 1950 - 100 Χρόνια Κ». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2024. 
  15. ↑ «Θάνατος Δημήτρη Μητρόπουλου - ΔΕΚΑΕΤΙΑ 1960 - 100 Χρόνια Κ». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2024. 
  • Κωνσταντίνος Καρδάμης, Ο Δημήτρης Μητρόπουλος και η ΄΄Νέα Μουσική΄΄ στην Αθήνα του Μεσοπολέμου, Ιστορία Εικονογραφημένη, τ/χ.509, (Νοέμβριος 2010),σελ.72-86
  • Ο θάνατος του Δημήτρη Μητρόπουλου, Ιστορικό Λεύκωμα 1960, Καθημερινή (1997)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ψηφιακό Αρχείο ΕΡΤ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]