Δημήτριος Στούρτζας
Ο Δημήτριος Στούρτζας, ρουμανική προφορά: diˈmitri.e ˈsturza (
ακούστε), πλήρες όνομα Dimitrie Alexandru Sturdza-Miclăușanu (10 Μαρτίου 1833 - 21 Οκτωβρίου 1914) ήταν Ρουμάνος πολιτικός και συγγραφέας στα τέλη του 19ου αιώνα και πρόεδρος της Ρουμανικής Ακαδημίας μεταξύ 1882 και 1884.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ήταν γιος του Αλεξάνδρου Στούρτζα, κυρίου του Μικλαουζένι, και της Αικατερίνης Στούρτζα, κόρης του Κωνσταντίνου Β΄ Στούρτζα (ο Αλέξανδρος ήταν 2ος εξάδελφος του Κωνσταντίνου Β΄). Ο πατέρας του ήταν 2ος εξάδελφος του Μιχαήλ Στούρτζα πρίγκιπα της Μολδαβίας· έτσι ο ίδιος ο Δημήτριος ήταν 3ος εξάδελφος του Γρηγορίου Στούρτζα στρατηγού, γιου του Μιχαήλ.
Γεννήθηκε στο Iάσιο της Μολδαβίας και σπούδασε εκεί στην Ακαδημία Μιχαηλάνα. Συνέχισε τις σπουδές του στη Γερμανία: στο Μόναχο, το Γκέτινγκεν, τη Βόννη και το Βερολίνο. [6] Συμμετείχε στα πολιτικά κινήματα της εποχής.
Ο Στούρτζας ήταν ιδιωτικός γραμματέας του Αλεξάνδρου Κούζα πρίγκιπα της Μολδαβίας και Βλαχίας [7], στη συνέχεια όμως στράφηκε εναντίον τής ολοένα και πιο αυθαίρετης εξουσίας του Κούζα. Είχε γίνει Υπουργός Δημόσιας Εκπαίδευσης το 1859, αλλά μετά έγινε ένας από τους πιο ζηλωτές υποστηρικτές της ανατροπής της Κούζα. Το 1866 προσχώρησε στον Ίον Μπρατιάνου και άλλους στην εκτόπιση του Κούζα και στην εκλογή του Καρόλου πρίγκιπα του Χοεντσόλερν (αργότερα Καρόλου Α΄ της Ρουμανίας). Έγινε μέλος της φιλελεύθερης κυβέρνησης. Κατά την πρωθυπουργία του Μπρατιάνου το διάστημα 1876–88, κατείχε επανειλημμένα υπουργικές θέσεις.
Το 1892 εξελέγη ηγέτης του Εθνικού Φιλελεύθερου Κόμματος ως διάδοχος του Μπρατιάνου και ήταν τέσσερις φορές πρωθυπουργός. [7] Για τελευταία φορά στο αξίωμά του, το 1907, ο Στούρτζας κλήθηκε από τον Κάρολο Α΄ της Ρουμανίας για να αντιμετωπίσει την κρίση, που δημιουργήθηκε από την εξέγερση των αγροτών του Μαρτίου. Αν και ήταν γνωστός για την ικανότητά του για εργασία, ήταν επίσης εθνικιστής, δυσαρεστημένος με τους "ξένους" [8] (σύμφωνα με τις αντι-εβραϊκές πολιτικές του κόμματός του) και υποστήριξε τον αποκλεισμό μη Ρουμάνων από μεγάλο αριθμό κοινωνικών θέσεων.
Διορίστηκε μόνιμος γραμματέας της Ρουμανικής Ακαδημίας και έγινε αναγνωρισμένη αυθεντία για τη Ρουμανική νομισματική. Ως γραμματέας της Ακαδημίας συνέβαλε σημαντικά στη δημοσίευση των συλλογών ιστορικών εγγράφων, που έκανε ο Κονσταντίν Χουρμουζάχι (30 τόμοι, Βουκουρέστι, 1876-1897) και άλλων πράξεων και εγγράφων· επίσης ενός αριθμού μικρών πολιτικών φυλλαδίων παροδικής αξίας. [7]
Ο γιος του Αλέξανδρος Στούρτζας, τότε συνταγματάρχης του Ρουμανικού στρατού, απέκλεισε τους Γερμανούς το 1916, κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Έργα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- La Marche προοδευτική de la Russie sur le Danube (1878)
- Uebersicht der Münzen und Medaillen des Fürstentums Rumänien (1874)
- Ευρώπη, Ρωσία, Ρουμανία (1888)
- La question des portes de fer et des cataractes du Danube (1899)
- Charles I., roi de Roumanie (1899 επ. )
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Dimitrie-Alexandru-Sturdza. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 2,0 2,1 Dalibor Brozović, Tomislav Ladan: «Hrvatska enciklopedija» (Κροατικά) Ινστιτούτο Λεξικογραφίας «Μίροσλαβ Κρλέζα». 1999. 58544.
- ↑ «Identifiants et Référentiels» (Γαλλικά) Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. 078848644. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2020.
- ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. uk20191049378. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2022.
- ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. uk20191049378. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑
«Sturdza, Demeter». New International Encyclopedia. 1905.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Το παρόν λήμμα ενσωματώνει κείμενο από έκδοση που είναι πλέον κοινό κτήμα: Gaster, Moses (1911) «Sturdza s.v. Demetrius [Dimitrie] Sturdza» στο: Chisholm, Hugh, επιμ. Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα (11η έκδοση) Cambridge University Press
- ↑ Gaster 1911.
Βιβλιογραφικές αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- (in Romanian) Ion Luca Caragiale, Trădarea românismului! Triumful străinismului!! Consumatum est!!! (a pamphlet of the period, ridiculing the anti-Jewish stance of the Liberal Party)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Dimitrie Alexandru Sturdza στο Wikimedia Commons