Ένα συνταγματικό δημοψήφισμα πραγματοποιήθηκε στη Ζάμπια στις 11 Αυγούστου 2016, παράλληλα με τις γενικές εκλογές, σε μια κίνηση που αποσκοπούσε στο να μειώσει το κόστος του δημοψηφίσματος.[1][2] Οι ψηφοφόροι κλήθηκαν να εγκρίνουν ή να απορρίψουν τις τροποποιήσεις στον καταστατικό χάρτη των δικαιωμάτων και στο Άρθρο 79, το οποίο υπαγορεύει τη διαδικασία για μελλοντικές τροποποιήσεις.[3]
Αν και το 71% των ψηφοφόρων ψήφισε υπέρ των τροποποιήσεων, η προσέλευση ήταν μόλις 44%, κάτω από το όριο του 50% που απαιτείτο για να επικυρωθεί το αποτέλεσμα.[4]
Το δημοψήφισμα επεδίωκε να τροποποιήσει και να ενισχύσει το Νομοσχέδιο των δικαιωμάτων και αποσκοπούσε στην κατάργηση και αντικατάσταση του Άρθρου 79. Οι αλλαγές στο Νομοσχέδιο των δικαιωμάτων συμπεριέλαβαν την τροποποίηση για "τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα" και την προσθήκη μιας παραγράφου για "Οικονομικά, Κοινωνικά, Πολιτιστικά και Περιβαλλοντικά Δικαιώματα" και "Περαιτέρω και Ειδικά Δικαιώματα" .[5]
Το ερώτημα που τέθηκε και έλαβε δημοσιότητα στο δημοψήφισμα ήταν:[6]
| « | Do you agree to the amendment to the Constitution to enhance the Bill of rights contained in Part III of the Constitution of Zambia and to repeal and replace Article 79 of the Constitution of Zambia? | » |
Για να είναι έγκυρο το δημοψήφισμα, η πλειοψηφία του " ναι " ήταν απαραίτητη μαζί με ποσοστό συμμετοχής τουλάχιστον 50% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων. Στις προηγούμενες γενικές εκλογές η προσέλευση των ψηφοφόρων ήταν μικρή και οι ειδικοί φοβούνται ότι λόγω των διαφορετικών κριτηρίων επιλεξιμότητας για τις γενικές εκλογές, το δημοψήφισμα θα μπορούσε να δημιουργήσει σύγχυση και σπατάλη πόρων.[7]
| Επιλογή | Ψήφοι | % |
|---|---|---|
| Υπέρ | 1.852.559 | 71,09 |
| Κατά | 753,.549 | 28,91 |
| Άκυρα/λευκά ψηφοδέλτια | 739.363 | − |
| Συνολικά | 3.345.471 | 100 |
| Εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι/προσέλευση | 7.528.091 | 44,44 |
| Πηγή: ECZ | ||