Το διαδραστικό περίπτερο είναι ένα τερματικό υπολογιστή που διαθέτει εξειδικευμένο λογισμικό και εξοπλισμό ώστε να παρέχει πρόσβαση σε πληροφορίες και εφαρμογές επικοινωνίας, εμπορικές, ψυχαγωγίας ή εκπαιδευτικές. Αναφέρεται και ως ηλεκτρονικό κιόσκι.
Τα πρώιμα διαδραστικά περίπτερα συχνά έμοιαζαν με απλούς τηλεφωνικούς θαλάμους, αλλά τελικά ενσωματώθηκαν στο λιανικό εμπόριο, τις υπηρεσίες τροφίμων και φιλοξενίας για να βελτιώσουν την εξυπηρέτηση των πελατών. Τα διαδραστικά περίπτερα συνήθως τοποθετούνται σε τοποθεσίες μεγάλης κυκλοφορίας όπως σε καταστήματα, ξενοδοχεία ή αεροδρόμια.
Η αξιοποίηση της τεχνολογίας επιτρέπει στα περίπτερα να εκτελέσουν ένα ευρύ φάσμα λειτουργιών, εξελισσόμενα σε περίπτερα αυτοεξυπηρέτησης. Για παράδειγμα, τα περίπτερα μπορούν να επιτρέψουν στους χρήστες να παραγγείλουν είδη από τον κατάλογο ενός καταστήματος, να αναζητήσουν ένα βιβλίο από μία βιβλιοθήκη, να αναζητήσουν πληροφορίες σχετικά με προϊόντα, να εκδώσουν μία κάρτα πρόσβασης σε δωμάτιο ξενοδοχείου, να πληρώσουν λογαριασμούς κοινής ωφέλειας και να πραγματοποιήσουν ηλεκτρονικές συναλλαγές. Για να ανταποκρίνονται τα περίπτερα στις ανάγκες του κοινού πρέπει να είναι εξοπλισμένα με χοάνες κερμάτων, δέκτες χαρτονομισμάτων, αναγνώστες γραμμωτού κώδικα, δέκτες καρτών και θερμικούς εκτυπωτές.[1][2]
Το πρώτο διαδραστικό περίπτερο για την αυτοεξυπηρέτηση του κοινού αναπτύχθηκε το 1977 στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόι στο Ουρμπάνα-Σαμπέιν από έναν φοιτητή της ιατρικής, τον Μάρεϊ Λαπ. Το περιεχόμενο του δημιουργήθηκε στο σύστημα υπολογιστών PLATO και ήταν προσβάσιμο μέσω διαδραστικής οθόνης αφής πλάσματος. Η επίπεδη οθόνη πλάσματος εφευρέθηκε στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόι από τον Ντόναλντ Μπίτζερ. Το περίπτερο του Λαπ, που ονομάστηκε Γραμμή Πλάτων επέτρεπε στους φοιτητές και τους επισκέπτες να βρουν ταινίες, χάρτες, καταλόγους, δρομολόγια λεωφορείων και πληροφορίες για εξωσχολικές δραστηριότητες και μαθήματα. Τον Απρίλιο 1977 που πρωτοεμφανίστηκε στους χώρους της Φοιτητικής Ένωσης του Παν. του Ιλινόι, περισσότεροι από 30.000 φοιτητές, καθηγητές και επισκέπτες στάθηκαν στην ουρά κατά τις πρώτες 6 εβδομάδες της λειτουργίας του, για να δοκιμάσουν την τύχη τους σε έναν «προσωπικό υπολογιστή» για πρώτη φορά.[3]
Το πρώτο επιτυχημένο δίκτυο διαδραστικών περίπτερων που χρησιμοποιήθηκε για εμπορικούς σκοπούς ήταν ένα σχέδιο που αναπτύχθηκε από την εταιρεία λιανικής πώλησης υποδημάτων Florsheim Shoes Co., με επικεφαλής τον εκτελεστικό Αντιπρόεδρο, Χάρι Μποκ, και εγκαταστάθηκε περί το 1985. Το διαδραστικό περίπτερο δημιουργήθηκε, κατασκευάστηκε και εξατομικεύτηκε από την ByVideo Inc. της Sunnyvale, CA. Το δίκτυο των περισσότερων από 600 περιπτέρων διέθετε εικόνες και διαφημιστικά βίντεο για τους πελάτες που επιθυμούσαν να αγοράσουν κάποιο μοντέλο υποδημάτων που δεν ήταν διαθέσιμο στο κατάστημα της επίσκεψής τους. Ο πελάτης μπορούσε να επιλέξει το στυλ, το μέγεθος και το χρώμα και να πληρώσει για το προϊόν κατευθείαν στο περίπτερο. Την επόμενη ημέρα ο πελάτης παραλάμβανε το εμπόρευμα μέσω εταιρείας ταχυμεταφορών. Το εν λόγω δίκτυο λειτούργησε για πάνω από 6 χρόνια στα καταστήματα της Florsheim.[4]
Το 1991 παρουσιάστηκε στο Comdex το πρώτο εμπορικό περίπτερο με σύνδεση στο ίντερνετ. Προοριζόταν για τον εντοπισμό εξαφανισμένων παιδιών.[5] Η πρώτη πραγματική τεκμηρίωση ενός περιπτέρου ήταν η έκθεση του 1995 του Εθνικού Εργαστηρίου Λος Άλαμος, και περιλάμβανε λεπτομερή περιγραφή για τα συστατικά του διαδραστικού κιβωτίου.[5]
Το 1997 το KioskCom άρχισε να διοργανώνει εμπορικές εκθέσεις για επιμόρφωση και επιδείξεις των περιπτέρων, στις οποίες προσέρχονταν οι ενδιαφερόμενοι οργανισμοί και επιχειρήσεις.[4]
Το 2007 η εταιρεία Imperial Multimedia εγκατέστησε 31 διαδραστικά περίπτερα στα Εθνικά Πάρκα της Βιρτζίνια, τα οποία περιλάμβαναν συνοπτικές περιγραφές των πάρκων, εκτυπώσιμους χάρτες, ενδιάμεσους σταθμούς, σημεία ενδιαφέροντος, βίντεο περιήγησης στις διαδρομές και πληροφορίες έκτακτης ανάγκης.[6]
Τα σύγχρονα διαδραστικά περίπτερα συνδυάζουν τις δυνατότητες των κλασικών μηχανημάτων αυτόματης πώλησης με των επικοινωνιών υψηλής τεχνολογίας και των πολύπλοκων ρομποτικών και μηχανικών εξαρτημάτων. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι αυτόματοι ταμίες των υπεραγορών, το e-ticketing και άλλοι τύποι ηλεκτρονικών περίπτερων που έχουν ενσωματωθεί στα τοπία λιανικής πώλησης και στην καθημερινή ζωή των χρηστών τους. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το Redbox, μια εταιρεία για ενοικίαση ταινιών μέσω διαδραστικών περιπτέρων.[4]
Ο αισθητικός και λειτουργικός σχεδιασμός των διαδραστικών περιπτέρων είναι ένα βασικό στοιχείο που επηρεάζει την αποδοχή από το χρήστη, τον συνολικό χρόνο ομαλής λειτουργίας του μηχανήματος και την οικονομική προσιτότητα. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που εξετάζονται κατά το σχεδιασμό ενός διαδραστικού περιπτέρου, με συμπεριλαμβανόμενους:
Σε πολλές χώρες έχουν ήδη προβεί σε μαζική εγκατάσταση περιπτέρων για διάφορους σκοπούς, όπως, για παράδειγμα, στο Ηνωμένο Βασίλειο όπου έχουν εγκατασταθεί χιλιάδες περίπτερα που βοηθούν τους αναζητητές εργασίας στην εξεύρεση απασχόλησης.[9]
Το Αμερικανικό Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας έχει εγκαταστήσει περίπτερα μετανάστευσης, όπου οι επισκέπτες εγγράφονται όταν εισέρχονται στις Ηνωμένες Πολιτείες, και περίπτερα Εξόδου, όπου οι επισκέπτες αναφέρουν ότι φεύγουν από τις ΗΠΑ.
Η Ταχυδρομική Υπηρεσία των ΗΠΑ χρησιμοποιεί Περίπτερα HR (ανθρώπινου δυναμικού) για την εκπαίδευση των υπαλλήλων.
Στην Ινδία, χρησιμοποιούνται ψηφιακά περίπτερα για διάφορους σκοπούς, όπως την πληρωμή των λογαριασμών.[10]
Εκτιμάται ότι υπάρχουν εγκατεστημένα πάνω από 1.200.000 περίπτερα στις ΗΠΑ και τον Καναδά μόνο.[11]
Στους ομίλους που έχουν ενσωματώσει περίπτερα στις επιχειρήσεις τους περιλαμβάνονται οι: Delta Airlines, United Airlines, JetBlue Airways, GTAA, Future Shop, The Home Depot, Target Corporation, και Wal-Mart.
Το τηλεπερίπτερο μπορεί να θεωρηθεί ως ο τεχνικός διάδοχος του τηλεφωνικού θαλάμου, ένα σύνολο συσκευών που εξυπηρετούν τις επικοινωνιακές ανάγκες του κοινού, όπως με e-mail, φαξ, SMS, καθώς και βασική τηλεφωνία.
Τα τηλεπερίπτερα εμφανίστηκαν προοδευτικά στο Ηνωμένο Βασίλειο στις αρχές του 21ου αιώνα. Ορισμένα από αυτά βρίσκονταν σε εμπορικά κέντρα και τερματικά μεταφορών, για να παρέχουν λεπτομερείς πληροφορίες για την περιοχή. Άλλα βρίσκονταν σε δημόσιους χώρους, όπως σε Σταθμούς εξυπηρέτησης αυτοκινητιστών και αεροδρόμια. Τώρα σπανίζουν.
Η Διεθνής Ένωση Τηλεπικοινωνιών προωθεί την χρήση των τηλεπερίπτερων στην Αφρική και σε τμήματα της Ασίας όπου οι ντόπιοι άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε τεχνολογία επικοινωνιών. Εν μέρει αυτό το έργο απευθύνεται στο «ψηφιακό χάσμα» μεταξύ των πλούσιων και των φτωχών εθνών. Υπάρχουν, ωστόσο, μεγάλα πρακτικά οφέλη. Το πρόγραμμα στο Μπουτάν στοχεύει στην παροχή ενός συστήματος Ε-Ταχυδρομείου, στο οποίο τα μηνύματα μεταβιβάζονται μέσω τηλεφώνου και, στη συνέχεια, παραδίδονται χειροκίνητα στις απόμακρες αγροτικές περιοχές, εξομαλύνοντας τα επικοινωνιακά προβλήματα της υπαίθρου. Προσφέρονται, επίσης, πληροφορίες υγείας, γεωργίας και εκπαιδευτικές.
Τα περίπτερα οικονομικών υπηρεσιών παρέχουν τη δυνατότητα στους πελάτες να πραγματοποιούν συναλλαγές που κανονικά απαιτούν τη διαμεσολάβηση τραπεζικού ταμία και είναι πιο πολύπλοκες και χρονοβόρες από αυτές που πραγματοποιούνται στα ATM.
Τα πολυλειτουργικά περίπτερα οικονομικών υπηρεσιών, ή αλλιώς «τράπεζες-μέσα-στο-κουτί», χρονολογούνται από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 που εγκαταστάθηκαν τα VCOM στα καταστήματα 7-Eleven. Πραγματοποιούσαν εξαργυρώσεις επιταγών, πληρωμές λογαριασμών και έκδοση χρεωστικών καρτών.
Το 2010, το μεγαλύτερο δίκτυο περιπτέρων για πληρωμές λογαριασμών ήταν το AT&T για την πληρωμή λογαριασμών τηλεφωνίας. Η Verizon και η Sprint έχουν εγκαταστήσει παρόμοια τερματικά για τους πελάτες τους
Πρόκειται για διαδραστικά περίπτερα που επιτρέπουν στους χρήστες να εμφανίσουν τις φωτογραφίες από τα ψηφιακά αρχεία τους. Κορυφαία στην κατηγορία είναι η Κόντακ που κάποια στιγμή είχε πάνω από 100.000 μονάδες εγκατεστημένες και σε λειτουργία στις ΗΠΑ, εκ των οποίων πολλές ήταν ρυθμιζόμενοι Η/Υ με μία οθόνη LCD που τύπωναν τις φωτογραφίες στον κεντρικό εκτυπωτή της εξυπηρέτησης Πελατών. Υπάρχουν 2 κύριοι τύποι φωτογραφικών περιπτέρων:
Σταθμοί Ψηφιακών Παραγγελιών -- Βρίσκονται κυρίως σε σημεία λιανικής πώλησης και επιτρέπουν στους χρήστες να παραγγείλουν εκτυπώσεις και φωτογραφικά προϊόντα. Τα προϊόντα είτε παράγονται σε ψηφιακό μικροεργαστήριο εντός του καταστήματος, ή σε άλλη τοποθεσία και αποστέλλονται πίσω στο κατάστημα για παραλαβή ή άμεσα στη διεύθυνση του πελάτη. Ίσως έχουν την δυνατότητα στιγμιαίας εμφάνισης, αλλά συνήθως δεν διαχειρίζονται τις πληρωμές.
Σταθμοί Στιγμιαίας Εμφάνισης - Το περίπτερο διαθέτει εσωτερικό εκτυπωτή για να τυπώνει αμέσως τις φωτογραφίες, και σύστημα διεκπεραίωσης πληρωμών. Βρίσκονται σε δημόσιους χώρους (ξενοδοχεία, σχολεία, αεροδρόμια). Οι φωτογραφίες τους τυπώνονται συνήθως σε διαστάσεις 10x15 εκ., αλλά από το 2008 διατίθενται επίσης τα μεγέθη 12,7x17,7, 20x25 και 20x30. 4x6, 5x7, 8x10, 8x12. Παράμετροι ενδιαφέροντος για τον σταθμό είναι η τεχνολογία εκτύπωσης, το μέγεθος του πλαισίου και το οικονομικό κόστος του ανεφοδιασμού.
Τα περίπτερα Διαδικτύου είναι τερματικά που παρέχουν δημόσια πρόσβαση στο Ίντερνετ. Μοιάζουν με τηλεφωνικούς θαλάμους, και συνήθως βρίσκονται τοποθετημένα σε χώρους υποδοχής ξενοδοχείων, σε χώρους αναμονής ιατρείων, σε συγκροτήματα γραφείων, ή σε αεροδρόμια για γρήγορη πρόσβαση σε ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή ιστοσελίδες. Μερικές φορές διαθέτουν δέκτη χαρτονομισμάτων ή πιστωτικών καρτών, συνήθως διαθέτουν ένα πληκτρολόγιο, ποντίκι (ή μία ιχνόσφαιρα που είναι πιο ανθεκτική), και μια οθόνη.
Η λειτουργία των περιπτέρων μπορεί να είναι δωρεάν, ή να χρεώνεται.
Μία από τις πρώτες εταιρείες στη Βόρεια Αμερική που ανέπτυξε και εγκατέστησε περίπτερα διαδικτύου με οθόνες αφής και δυνατότητα σύνδεσης χρήστη με κωδικό πρόσβασης ήταν η Streetspace Inc. με έδρα το Σαν Φρανσίσκο Καλιφόρνιας. Από το 1999 τα περίπτερά τους βρίσκονται σε καφετέριες, εστιατόρια και δισκοπωλεία στο Μπέρκλεϊ Καλιφόρνιας. Η Streetspace ήταν επίσης μία από τις πρώτες εταιρείες που λάνσαραν τη στοχευμένη διαφήμιση και υπηρεσίες στα περίπτερα διαδικτύου ανάλογα με την τοποθεσία τους και το προφίλ έκαστου χρήστη που συνδέεται στο τερματικό.
Τα περίπτερα διαδικτύου έχουν αποτελέσει αντικείμενα της δραστηριότητας των χάκερ, οι οποίοι εγκαθιστούν σπάιγουερ λογισμικό κατασκοπίας που υποκλέπτει πληροφορίες για τις διαδικτυακές δραστηριότητες των χρηστών μέσω καταγραφής πληκτρολόγησης.
Πολλά πάρκα αναψυχής έχουν εγκατεστημένα αυτόνομα περίπτερα έκδοσης εισιτηρίων, όπως η Ντίσνεϋλαντ. Υπάρχουν περίπτερα για ενοικίαση αυτοκινήτων και αγορά εισιτηρίων για κρουαζιερόπλοια. Στις αίθουσες εισιτηρίων ορισμένων σιδηροδρομικών σταθμών και σταθμών του μετρό υπάρχουν εγκατεστημένα περίπτερα που πωλούν ηλεκτρονικά εισιτήρια και εισιτήρια τρένων.[12]
Πολλές αλυσίδες κινηματογράφων διαθέτουν μηχανές έκδοσης εισιτηρίων που επιτρέπουν στους πελάτες τους να αγοράσουν εισιτήρια και/ή να παραλάβουν τα εισιτήρια που έχουν αγοράσει μέσω διαδικτύου.
Ένας νέος τρόπος για παραγγελιοληψία σε έναν χώρο εστίασης. Τα περίπτερα λειτουργούν παράλληλα με τους υπαλλήλους του καταστήματος, έτσι ώστε να ελαττώνεται ο χρόνος αναμονής για όλους τους θαμώνες. Το περίπτερο δείχνει τις εικόνες των παρασκευασμένων φαγητών και περιλαμβάνει έναν οδηγό προϊόντος που βοηθά στην εξατομίκευση της παραγγελίας έκαστου πελάτη.
Ο χρήστης μπορεί να ενοικιάσει ένα DVD, πληρώνοντας με πιστωτική κάρτα το αντίτιμο του €1 ανά ημέρα.
Ένας από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές της κατηγορίας είναι η Outerwall, Inc. που έχει τα περίπτερα Redbox.
Διευκολύνουν τις διαδικασίες εισόδου, αναγγελίας άφιξης και τσεκ ιν σε επιχειρήσεις, σχολεία και άλλους χώρους ελεγχόμενης πρόσβασης. Το περίπτερο ελέγχει τον χρήστη για καταχώρηση σε μαύρες λίστες, αναζητά το ποινικό μητρώο του, και εκδίδει κάρτες πρόσβασης για τους επισκέπτες. Στις ΗΠΑ έχουν εγκατασταθεί πολλά τέτοια περίπτερα σε σχολεία για παρακολούθηση των επισκεπτών.
Σε πολλά εμπορικά κέντρα, νοσοκομεία,[13] αεροδρόμια και άλλα μεγάλα δημόσια κτίρια και κτιριακά συγκροτήματα έχουν εγκατασταθεί διαδραστικά περίπτερα που επιτρέπουν στους επισκέπτες να περιηγηθούν στις εγκαταστάσεις.
Επιτρέπουν στους ασθενείς να αναγγείλουν την άφιξή τους σε προγραμματισμένα ραντεβού, να ενημερώσουν την προσωπική καρτέλα των στοιχείων τους, και περιορίζουν τον χρόνο αναμονής και αλληλεπίδρασης με τον υπάλληλο υποδοχής. Στις περιπτώσεις που ο ασθενής οφείλει να πληρώσει τη συμμετοχή του για την επίσκεψη, τα περίπτερα μπορούν να δεχτούν την πληρωμή. Όπου υπάρχουν αυξημένες απαιτήσεις για έγγραφα τεκμηρίωσης, παραίτησης ή συγκατάθεσης τα περίπτερα διαθέτουν ενσωματωμένη συσκευή λήψης υπογραφής ώστε να καθίσταται η όλη διαδικασία αυτόματη. Οι σημαντικές παράμετροι που χαρακτηρίζουν την αποδοτικότητα των περιπτέρων είναι:
Ένα μεγάλο δημόσιο νοσοκομείο επέτυχε μείωση του προσωπικού υποδοχής κατά 30%, βελτίωση της ποιότητας των δεδομένων, και συντομότερους χρόνους αναμονής.
Σε χώρους μουσείων, ιστορικών μνημείων, εθνικών πάρκων και άλλων τουριστικών αξιοθέατων συχνά υπάρχουν περίπτερα που παρέχουν πληροφορίες για ένα έκθεμα ή τοποθεσία. Οι πληροφορίες παρουσιάζονται με την μορφή κειμένων, με φωτογραφίες ή βίντεο. Τέτοια περίπτερα υπάρχουν στο Μουσείο τέχνης Ρόκγουελ της Νέας Υόρκης, στο μουσείο αθλημάτων του Πολιτειακού Πανεπιστήμιου της Πενσυλβάνια, και στο Εθνικό Μουσείο Μετανάστευσης της Νήσου Έλις.
Προσφέρονται για πραγματοποίηση βιντεοκλήσεων και τηλεσυνεδρίων. Συνήθως εξυπηρετούν τραπεζικούς πελάτες[14] ή σκοπούς τηλεϊατρικής[15] .