Διεθνές Συμβούλιο για την Προστασία Μνημείων και Ιστορικών Χώρων

International Council on Monuments and Sites
Ίδρυση1965, πριν 60 έτη (1965)
ΤύποςΕπαγγελματική ένωση
ΈδραΣαραντόν-λε-Πον, Γαλλία
ΥπηρεσίεςΣυντήρηση και προστασία τοποθεσιών πολιτιστικής κληρονομιάς διεθνώς
Σημαντικά πρόσωπαTeresa Patricio (President); Jurn Buisman (Secretary General); Cyrill von Planta (Treasurer General)
Ιστότοποςwww.icomos.org
δεδομένα (π • σ • ε )

Το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών (ICOMOS) είναι μια επαγγελματική ένωση που εργάζεται για τη διατήρηση και την προστασία των χώρων πολιτιστικής κληρονομιάς σε όλο τον κόσμο. Το ICOMOS, που έχει σήμερα την έδρα του στο Σαραντόν-λε-Πον, στη Γαλλία, ιδρύθηκε το 1965 στη Βαρσοβία ως αποτέλεσμα του Χάρτη της Βενετίας του 1964 και παρέχει συμβουλές στην UNESCO σχετικά με χώρους παγκόσμιας κληρονομιάς.

Η ιδέα της δημιουργίας του ICOMOS χρονολογείται από τη Διάσκεψη της Αθήνας για την Αποκατάσταση ιστορικών κτιρίων του 1931, που διοργανώθηκε από το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων. Η Χάρτα της Αθήνας του 1931 εισήγαγε την έννοια της διεθνούς κληρονομιάς. Το 1964, το Δεύτερο Συνέδριο Αρχιτεκτόνων και Ειδικών Ιστορικών Κτιρίων, που συνεδρίασε στη Βενετία, υιοθέτησε 13 ψηφίσματα. Το πρώτο από αυτά δημιούργησε το Διεθνές Χάρτη για τη Διατήρηση και την Ανακατάσταση των Μνημείων και Τοποθεσιών, γνωστό ως Χάρτη της Βενετίας. Το δεύτερο, που προτάθηκε από την UNESCO, δημιούργησε το ICOMOS για να εφαρμόσει αυτό το χάρτη.

Το ICOMOS έχει σήμερα πάνω από 10.500 μεμονωμένα μέλη σε 153 χώρες, 110 εθνικές επιτροπές και 28 διεθνείς επιστημονικές επιτροπείες. [1] Με σπάνιες εξαιρέσεις, κάθε μέλος πρέπει να έχει προσόντα στον τομέα της διατήρησης και να είναι αρχιτέκτονας τοπίου, αρχιτέκτον, αρχαιολόγος, ανθρωπολόγος, σχεδιαστής πόλεις, μηχανικός, διαχειριστής κληρονομιάς, ιστορικός, ιστορικό τέχνης, παλαιοντολόγος ή αρχειοθέτης.

Το ICOMOS είναι συνεργάτης και ιδρυτικό μέλος Blue Shield International, οργανισμού που εργάζεται με σκοπό την προστασία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς που απειλείται από πολέμους και φυσικές καταστροφές.

Δομή του ICOMOS

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ICOMOS αποτελείται από τις εθνικές επιτροπές (ΕθνΚ), στις οποίες ιδιώτες και θεσμικά όργανα μπορούν να αιτηθούν να γίνουν μέλη. Εκτός από τις εθνικές επιτροπές, το ICOMOS έχει μια σειρά διεθνών επιστημονικών επιτροπών (ISCs), στις οποίες οι ειδικοί σε ένα συγκεκριμένο πεδίο δραστηριότητας στο πλαίσιο της διατήρησης της κληρονομιάς ανταλλάσσουν απόψεις και συνδιαλέγονται.[2]

Ο οργανισμός ηγείται από έναν πρόεδρο, πέντε αντιπροέδρους, έναν γενικό γραμματέα και έναν ταμειακό, όλοι απευθείας εκλεγμένοι από την γενική συνέλευση του οργανισμού. 12 επιπλέον μέλη εκλέγονται επίσης από την Γενική Συνέλευση στην Εκτελεστική Επιτροπή και πέντε επιπλέον μέλη συνυπολογίζονται στο εκτελεστικό συμβούλιο για να εκπροσωπούν περιοχές του κόσμου ή τομείς εμπειρογνωμοσύνης που δεν αποτελούνταν μέρος της εκτελεστικής επιτροπής μετά τις εκλογές. Ο πρόεδρος της συμβουλευτικής επιτροπής και οι προηγούμενοι πρόεδροι του ICOMOS είναι μέλη της εκτελεστικής επιτροπής λόγω του αξιώματός τους και συμμετέχουν σε συμβουλευτική ιδιότητα. Η εκτελεστική επιτροπή είναι το εκτελεστικό όργανο του ICOMOS.

Η συμβουλευτική επιτροπή αποτελείται από τους προέδρους των εθνικών επιτροπών, τους πρόεδρους των διεθνών επιστημονικών επιτροπής και τον πρόεδρο του ICOMOS ως μέλος ex officio.[3] Η συμβουλευτική επιτροπή είχε αναλάβει την αποστολή να συμβουλεύει και να προτείνει τις συστάσεις της Γενικής Συνέλευσης και της Εκτελεστικής Επιτροπής σε θέματα που αφορούν τις προτεραιότητες πολιτικής και προγραμμάτων.

Εθνικές επιτροπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι εθνικές επιτροπές είναι θυγατρικές οργανώσεις που δημιουργούνται στις χώρες που είναι μέλη της UNESCO. Συγκεντρώνουν μέλη και θεσμικά όργανα και προσφέρουν ένα πλαίσιο για συζήτηση και ανταλλαγή πληροφοριών. Κάθε εθνική επιτροπή θεσπίζει τον δικό της εσωτερικό κανονισμό και εκπονεί το δικό της πρόγραμμα σύμφωνα με τους στόχους και τους στόχους του ICOMOS. Το 2025, το ICOMOS έχει 113 εθνικές επιτροπές. Η ιστοσελίδα του ICOMOS περιλαμβάνει κατάλογο που ενημερώνεται τακτικά.

Διεθνείς επιστημονικές επιτροπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι διεθνείς επιστημονικές επιτροπές (ΔΕΣ) είναι οντότητες που εστιάζουν σε ειδικούς τομείς διατήρησης της κληρονομιάς και αποτελούνται από μέλη του οργανισμού που προέρχονται από αυτές τις ειδικεύσεις. Τα επιστημονικά προγράμματα του οργανισμού συντονίζονται από το "επιστημονικό συμβούλιο" που αποτελείται από τους προέδρους των ΔΕΣ. Σήμερα, το ICOMOS έχει 31 ΔΕΣ. Ένας κατάλογος που ενημερώνεται τακτικά είναι διαθέσιμος στον ιστότοπο της ICOMOS.

Χάρτες και δογματικά κείμενα της ICOMOS

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ICOMOS, σύμφωνα με την παράδοση των Χάρτων Αθηνών και της Βενετίας, κατά τα χρόνια από την ίδρυσή της, έχει αναπτύξει και υιοθετήσει μια σειρά από άλλους χάρτες και δογματικά κείμενα που παρέχουν καθοδήγηση στους επαγγελματίες της διατήρησης της κληρονομιάς στη δουλειά τους. Τα περισσότερα από αυτά τα έγγραφα δημιουργούνται από τις διεθνείς επιτροπές του οργανισμού και στη συνέχεια εγκρίνονται από την τριετή Γενική Συνέλευση. Τα κείμενα αφορούν κάθε συγκεκριμένο τομέα επαγγελματικής πρακτικής στους τομείς της διατήρησης της κληρονομιάς. Μετά την 17η Γενική Συνέλευση του ICOMOS που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι τον Νοέμβριο του 2011, ο κατάλογος των καταστατικών είναι ο εξής:

  • Διεθνές Χάρτης για τη Διατήρηση και την Ανακατάσταση Ανάμνημάτων και Θέσεων (Χάρτης της Βενετίας), 1964
  • Ιστορικοί κήποι (Χάρτης της Φλωρεντίας), 1981
  • Χάρτης για τη διατήρηση των ιστορικών πόλεων και των αστικών περιοχών (Χάρτα της Ουάσιγκτον), 1987
  • Χάρτης για την προστασία και τη διαχείριση της αρχαιολογικής κληρονομιάς, 1990
  • Χάρτης για την προστασία και τη διαχείριση της υποβρύχιας πολιτιστικής κληρονομιάς, 1996
  • Χάρτα του Διεθνούς Πολιτιστικού Τουρισμού - Διαχείριση του Τουρισμού σε Τόπους Σημασίας Κληρονομιάς, 1999
  • Αρχές διατήρησης των δομών ξύλου, 1999
  • Χάρτης για την οικοδομημένη τοπική κληρονομιά, 1999
  • Χάρτης ICOMOS - Αρχές για την ανάλυση, τη διατήρηση και τη δομική αποκατάσταση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, 2003
  • Αρχές ICOMOS για τη διατήρηση και την αποκατάσταση των τοιχογραφιών, 2003
  • Χάρτης της ICOMOS για τις πολιτισμικές διαδρομές, 2008 [4]
  • Χάρτη της ICOMOS για την ερμηνεία και την παρουσίαση των χώρων πολιτιστικής κληρονομιάς (γνωστή και ως "Χάρτη του Εναμέ"), 2008
  • Κοινή αρχή ICOMOS - TICCIH για τη διατήρηση των χώρων, των δομών, των περιοχών και των τοπίων βιομηχανικής κληρονομιάς, 2011
  • Οι αρχές της Βαλέτας για την προστασία και τη διαχείριση των ιστορικών πόλεων, πόλεων και αστικών περιοχών, 2011 (υποβαθμίζονται στο Χάρτη της Ουάσινγκτον)
  • Αρχές ICOMOS-IFLA σχετικά με τα αγροτικά τοπία ως κληρονομιά, 2017
  • Δελτίο για τα ιστορικά δημόσια αστικά πάρκα, 2017
  • Κατευθυντήριες γραμμές της Salalah για τη διαχείριση δημόσιων αρχαιολογικών χώρων, 2017
  • Αρχές για τη διατήρηση της κληρονομιάς ξύλινων κτισμάτων, 2017

Εκτός από τα παραπάνω υπάρχει ένας κατάλογος δεκαεπτά άλλων δογματικών κειμένων, ψηφισμών και δηλώσεων, συμπεριλαμβανομένου του Εγγράφου της Νάρα για την Αυθεντικότητα. Τον Νοέμβριο του 1994, στο συνέδριο της Νάρα για την αυθεντικότητα, το ICOMOS δημοσίευσε το Έγγραφο της Νάρα για την Αυθεντικότητα, το οποίο αντιμετωπίζει την ανάγκη για μια ευρύτερη κατανόηση της πολιτιστικής ποικιλομορφίας και της πολιτισμικής κληρονομιάς στις προσπάθειες διατήρησης που περιλαμβάνουν τοποθεσίες πολιτιστικής κληρονομιάς. [5] [6]

Πολλές από τις εθνικές επιτροπές του ICOMOS έχουν υιοθετήσει τα δικά τους καταστατικά που καθορίζουν πρότυπα για την πρακτική διατήρησης της κληρονομιάς σε εθνικό επίπεδο.[7]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «Introducing ICOMOS – International Council on Monuments and Sites». www.icomos.org. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2019. 
  2. ↑ «ICOMOS Statutes, adopted by the Vth General Assembly on 22 May 1978 in Moscow» (PDF). Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2013. 
  3. ↑ https://www.icomos.org/images/DOCUMENTS/Secretariat/2022/Statutes_amended_2022_AGA/05-BTEXTS_EN_Statuts_20221205amended.pdf
  4. ↑ «Charter on Cultural Routes» (PDF). Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2019. 
  5. ↑ «Cultural Heritage Policy Documents: The Nara Document on Authenticity (1994)». The Getty Conservation Institute. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2012. 
  6. ↑ «Nara Document on Authenticity, Experts meeting». UNESCO World Heritage Centre. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2012. 
  7. ↑ «CHARTERS ADOPTED BY THE GENERAL ASSEMBLY OF ICOMOS». ICOMOS. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2013. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]