Εμίλιο Μόλα

Εμίλιο Μόλα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Emilio Mola Vidal (Ισπανικά)
Γέννηση9  Ιουνίου 1887[1][2] ή 9  Ιουλίου 1887[2]
Πλασέτας[2]
Θάνατος3  Ιουνίου 1937[1][3][4]
Alcocero de Mola
Συνθήκες θανάτουθανατηφόρο δυστύχημα
Τόπος ταφήςMonumento A Los Caídos[5]
Χώρα πολιτογράφησηςΙσπανία[2]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙσπανικά[6][2][7]
ΣπουδέςΑκαδημία πεζικού του Τολέδο (έως 1907)[2]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός[2]
αξιωματικός
Περίοδος ακμής1904 - 1937
Οικογένεια
ΑδέλφιαΡαμόν Μόλα Βινδάλ
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςbrigadier general/Infantry Forces of the Spanish Army
Πόλεμοι/μάχεςΙσπανικός Εμφύλιος, Πόλεμος του Ριφ, Kert campaign και Second Melillan campaign
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΓενικός Διευθυντής Ασφαλείας (1930–1931)
comandante en jefe de la VI División Orgánica (Ιουλίου 1936 – Αύγουστος 1936)[8]
ΒραβεύσειςKnight Grand Cross of the Order of Saint Ferdinand (1937)[9]
Στρατιωτικό μετάλλιο της Ισπανίας
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Εμίλιο Μόλα, Πρώτος Δούκας του Μόλα, Άρχοντας της Ισπανίας (ισπανικά: Emilio Mola y Vidal) (9 Ιουλίου 1887 - 3 Ιουνίου 1937) ήταν Ισπανός στρατιωτικός κατά τη διάρκεια του Ισπανικού εμφύλιου πολέμου. Ήταν Βετεράνος των Αποικιοκρατικών πολέμων στην Αφρική και πήρε μέρος στη στρατιωτική εξέγερση που κορυφώθηκε στον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο. Επινόησε τον όρο "Πέμπτη φάλαγγα".[10]

Τα πρώτα χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μόλα γεννήθηκε στην πλατεία Placetas της Κούβας, εκείνη την εποχή ήταν μια υπερπόντια ισπανική επαρχία, όπου ο πατέρας του, αξιωματικός του στρατού, ήταν τοποθετημένος. Ο Κουβανικός πόλεμος της Ανεξαρτησίας χώρισε την οικογένειά του, ενώ ο πατέρας του υπηρέτησε στις ισπανικές αποικιοκρατικές δυνάμεις, ο θείος του Leoncio Vidal υπηρέτησε στις επαναστατικές δυνάμεις. Στην Ισπανία, εγγράφηκε στην Ακαδημία Πεζικού του Τολέδο το 1907. Υπηρέτησε στον αποικιοκρατικό πόλεμο του Μαρόκου. Μέχρι το 1927 ήταν Ταξίαρχος.

Ο Μόλα έγινε Γενικός Διευθυντής Ασφαλείας το 1930, ο τελευταίος που κρατούσε αυτή τη θέση κάτω από τον Αλφόνσο XIII.[11] Αυτή ήταν μια πολιτική θέση και οι συντηρητικές απόψεις του τον καθιστούσαν αντιλαϊκό στους φιλελεύθερους και σοσιαλιστές πολιτικούς της αντιπολίτευσης. Όταν η αριστερή κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου εκλέχτηκε το Φεβρουάριο του 1936, ο Μόλα έγινε στρατιωτικός κυβερνήτης της Παμπλόνα στη Ναβάρρα. Αλλά η περιοχή ήταν κέντρο της δραστηριότητας Καρλιστών και ο ίδιος ο Μόλα συνεργάστηκε κρυφά με το κίνημα. Εργάστηκε με στοιχεία της συντηρητικής Ισπανικής στρατιωτικής ένωσης και μέχρι τα τέλη Απριλίου του 1936, αναγνωρίστηκε ως ηγέτης της στη βόρειο-κεντρική Ισπανία.[12]

Ισπανικός Εμφύλιος Πόλεμος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μόλα αναδείχθηκε ως ένας από τους κύριους σχεδιαστές μεταξύ των συνωμοτών. Ενώ ο στρατηγός José Sanjurjo, εξόριστος στην Πορτογαλία, παρέμεινε ο αναγνωρισμένος ηγέτης, ο Μόλα σχεδίασε τις επιχειρήσεις στην Ισπανία. [13] Γνωστός ως "ο διευθυντής", ο Μόλα έστειλε μυστικές οδηγίες σε διάφορες στρατιωτικές μονάδες για να συμμετάσχουν στην εξέγερση και επεξεργάστηκε ένα λεπτομερές σχέδιο για μια κυβέρνηση μετά το πραξικόπημα. Σε υπόμνημα της 5ης Ιουνίου 1936, ο Μόλα οραματίστηκε μια «δημοκρατική δικτατορία» βασισμένη στο Πορτογαλικό μοντέλο. Η αρχική κυβέρνηση θα αποτελούσε ένα "διευθυντήριο" που θα επέβλεπε ένα ημι-πλουραλιστικό αλλά αυταρχικό κράτος. Σύμφωνα με τον Μόλα: «Το διευθυντήριο δεν θα εγγυάται καμία αλλαγή στο δημοκρατικό καθεστώς κατά τη διάρκεια της διοίκησής του, χωρίς καμία αλλαγή στα δικαιώματα των εργαζομένων που έχουν αποκτηθεί νομίμως», αλλά "Θα δημιουργούσε μια ισχυρή και πειθαρχημένη κυβέρνηση". Το σύνταγμα του 1931 θα αναστέλλονταν και θα διεξάγονταν νέες εκλογές. Έπρεπε να διατηρηθούν ορισμένα φιλελεύθερα στοιχεία, όπως ο διαχωρισμός της εκκλησίας και του κράτους και η ελευθερία της πίστης. Τα αγροτικά ζητήματα έπρεπε να επιλυθούν από τις περιφερειακές επιτροπές με σκοπό την ανάπτυξη μικρών εκμεταλλεύσεων, επιτρέποντας όμως τη συλλογική καλλιέργεια σε ορισμένες περιστάσεις.[13]

Παρά τον εκτεταμένο σχεδιασμό, ο Μόλα προφανώς αμφέβαλε για τις πιθανότητες επιτυχίας του πραξικοπήματος. Η άποψη του για τις δυνατότητες των Μοναρχικών πολιτοφυλακών και το συντηρητικό καθολικό κόμμα "Ισπανική Συνομοσπονδία της Αυτόνομης Δεξιάς" (CEDA), καθώς και η περιορισμένη υποστήριξη από τη Φάλαγγα, τον οδήγησε στις 9 Ιουλίου να εξετάσει τη δυνατότητα της διαφυγής του στη Γαλλία εάν αποτύχει.[14]

Μετά από πολλές καθυστερήσεις, η 18η Ιουλίου 1936 επελέγη ως ημερομηνία του πραξικοπήματος. Η συμμετοχή του Φράνκο δεν επιβεβαιώθηκε παρά στις αρχές Ιουλίου. [15]Παρόλο που τα γεγονότα έτρεξαν μπροστά από το χρονοδιάγραμμα στο Ισπανικό προτεκτοράτο του Μαρόκου, ο Μόλα περίμενε μέχρι τις 19 Ιουλίου να διακηρύξει την εξέγερση. Όταν ο αδελφός του Μόλα συνελήφθη από τους Ρεπουμπλικάνους στη Βαρκελώνη, η κυβέρνηση απείλησε τη ζωή του. Ο Μόλα απάντησε:[16]

Όχι, ξέρει πώς να πεθάνει ως αξιωματικός. Δεν μπορώ να πάρω πίσω το λόγο μου στους οπαδούς μου και ίσως δεν μπορείτε ούτε από τη δική σας. Ο αδερφός του κατέληξε σε αυτοκτονία. Ο Μόλα διέταξε κατόπιν συστηματικές εκτελέσεις σε διάφορες πόλεις με σκοπό να ενσταλάξει το φόβο. [16][17][18]

Το εθνικιστικό πραξικόπημα απέτυχε να αποκτήσει τον έλεγχο της Μαδρίτης και άλλων αστικών περιοχών, αν και το μεγαλύτερο μέρος του στρατού το υποστήριξε. Καθώς η κατάσταση μετατράπηκε σε εμφύλιο πόλεμο, ο Στρατηγός Sanjurjo σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα στις 20 Ιουλίου. Ο Mόλα έγινε τότε διοικητής των εθνικιστών στο βορρά, ενώ ο Φράνκο έγινε διοικητής στο νότο. Με το θάνατο του Sanjurjo, ο Mόλα δημιούργησε ένα πολυκομματικό όργανο διοίκησης για τη λεγόμενη "εθνική ζώνη" (zona nacional) που ονομάστηκε Εθνική Άμυνα Χούντα.[19] Η Χούντα στο Μπούργκος δεν ήταν σε θέση να καθορίσει τη συνολική στρατηγική. Έτσι, ο Φράνκο επελέγη επικεφαλής διοικητής σε μια συνάντηση των στρατηγών της 21ης Σεπτεμβρίου. Ο Μόλα συνέχισε να διοικεί το στρατό του Βορρά και να ηγείται της αποτυχημένης προσπάθειας να καταλάβει τη Μαδρίτη τον Οκτώβριο. Σε μια ραδιοφωνική εκπομπή, περιέγραψε τους Ισπανούς εθνικιστές στην πόλη της Μαδρίτης ως την "κρυφή" εκείνη Πέμπτη φάλαγγα που συμπλήρωνε τις άλλες τέσσερις φάλαγγες.

Ήδη βρίσκεται μέσα στην πόλη μία φάλαγγά μας, είναι η πέμπτη φάλαγγα των Ισπανών πατριωτών, οι οποίοι είναι έτοιμοι να ξεσηκωθούν κατά των ερυθρών δήμιων.[20]

Στη συνέχεια, η δημοκρατική κυβέρνηση προχώρησε στη μαζική εκτέλεση 2.000 ύποπτων πολιτών και υποστηρικτών των εθνικιστών. Αυτό που αργότερα ήταν γνωστό ως Σφαγές του Παρακουέγιος.[21][22]

Θάνατος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μνημείο για τον θάνατο του Εμίλιο Μόλα που σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα κοντά στην πόλη Alcocero de Mola.

Ο Mόλα πέθανε στις 3 Ιουνίου 1937, όταν το αεροσκάφος με το οποίο ταξίδευε, συνετρίβη υπό δυσμενείς καιρικές συνθήκες, ενώ επέστρεφε στη Βιτόρια. Οι θάνατοι του Sanjurjo και του Μόλα, άφησαν τον Φράνκο ως τον κύριο ηγέτη της εθνικιστών. Υπήρξαν κατηγορίες ότι ο Φράνκο επεδίωξε τους θανάτους τους όμως δεν έχουν αποδειχθεί.[16][23]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 José Espasa Anguera: «Enciclopedia universal ilustrada europeo-americana» (Ισπανικά) Editorial Espasa. 1905. 8423945839. σελ. 196. ISBN-13 978-84-239-4500-9. ISBN-10 8423945839.
  3. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb144993306. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  4. ↑ (Αγγλικά) SNAC. w64045fg. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. ↑ 5,0 5,1 www.noticiasdenavarra.com/2016/11/17/vecinos/pamplona/la-cripta-de-los-caidos-libre-de-franquistas-con-la-salida-sanjurjo-y-seis-combatientes-mas. Ανακτήθηκε στις 21  Ιουλίου 2017.
  6. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb144993306. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. ↑ CONOR.SI. 47911011.
  8. ↑ boe.es/datos/pdfs/BOE//1936/007/J00028-00028.pdf.
  9. ↑ BOE-A-1937-5541.
  10. ↑ The man who created Franco--General Emilio Mola, Hugh Robert Wilson, Stockwell, 1972
  11. ↑ Payne, S. The Spanish Civil War. Cambridge University Press, 2012. p 66.
  12. ↑ Payne 2012, σελ. 66-67.
  13. ↑ 13,0 13,1 Payne 2012, σελ. 67.
  14. ↑ Payne 2012, σελ. 68.
  15. ↑ Preston, Paul, "From Rebel to Caudillo: Franco's path to power", History Today, July 1986, pp. 24-29 36 (7)
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 Jackson, Gabriel, The Spanish Republic and the Civil War 1931-39, New Jersey, 1967.
  17. ↑ Preston, Paul. 2012. The Spanish Holocaust. Harper Press. London.
  18. ↑ Unearthing Franco's Legacy, p. 175
  19. ↑ Payne 2012, σελ. 82.
  20. ↑ Ποια ήταν πέμπτη φάλαγγα του Φράνκο κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Μαδρίτης. Ο αναίμακτος τρόπος που βοήθησε τους εθνικιστές να καταλάβουν την πόλη.
  21. ↑ VIDAL, Cesar. Paracuellos-Katyn: un ensayo sobre el genocidio de la izquierda. Madrid, 2005. p.2164
  22. ↑ Helen Graham (2002). The Spanish Republic at War 1936-1939. Cambridge University Press. σελ. 190. 
  23. ↑ Payne 2012, σελ. 191.