Γενικές πληροφορίες | |
---|---|
Σύσταση | 20 Ιανουαρίου 1956 (ως Ανακριτική Επιτροπή Αεροπορικών Ατυχημάτων) |
Πρώην φορείς | Ανακριτικό Συμβούλιο Αεροπορικών Ατυχημάτων (ν. 1815/1988, π.δ. 55/1997) |
Κατάργηση | 21 Ιανουαρίου 2023 |
Αντικαταστάθηκε από | Εθνικό Οργανισμό Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών |
Δικαιοδοσία | Ελληνική Δημοκρατία |
Έδρα | Βυτίνης 14-18, 4ος όροφος 143 42, Νέα Φιλαδέλφεια Αττικής |
Ετήσιος προϋπολογισμός | 661.000,00€ (2022)[1] |
Πρόεδρος | Ακριβός Δ. Τσολάκης (πρώτος) Ιωάννης Κ. Κονδύλης (τελευταίος) |
Υπαγωγή | Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών |
Ιστότοπος | https://aaiasb.gr/ |
δεδομένα ( ) |
Η Επιτροπή Διερεύνησης Ατυχημάτων και Ασφάλειας Πτήσεων (ΕΔΑΑΠ) ήταν το αρμόδιο όργανο για την διερεύνηση αεροπορικών ατυχημάτων στην Ελλάδα.
Η έδρα της βρισκόταν στη Νέα Φιλαδέλφεια. Προηγουμένως έδρευε στο κτήριο 221 της πρώην Αμερικανικής Βάσης του Ελληνικού, ενώ διατηρούσε γραφείο στο Κτήριο 11 του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος»[2]. Η επιτροπή υπαγόταν στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών[2].
Το 1944 υπογράφηκε στο Σικάγο η Σύμβαση για τη Διεθνή Πολιτική Αεροπορία, που συνέστησε τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας και έθεσε τις βάσεις για τη διερεύνηση αεροπορικών ατυχημάτων. Η Ελλάδα υπέγραψε τη συνθήκη και προχώρησε στην κύρωσή της το 1947.[3] Στην αρχή, υπεύθυνη για τυχόν έρευνες ήταν η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας. Εννέα έτη αργότερα, με σχετικό βασιλικό διάταγμα[4], συγκροτήθηκε η «Ανακριτική Επιτροπή Αεροπορικών Ατυχημάτων» (ΑΕΑΑ) και το «Συμβούλιο Ερεύνης Αεροπορικών Ατυχημάτων» (ΣΕΑΑ). Την ΑΕΑΑ στελέχωναν υπάλληλοι της ΥΠΑ ή αξιωματικοί της (τότε) Ελληνικής Βασιλικής Αεροπορίας (ΕΒΑ). Η ΑΕΑΑ διερευνούσε το συμβάν και εξέδιδε πόρισμα το οποίο υπέβαλε στην Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας. Το επταμελές και ανεξάρτητο από την ΥΠΑ και ΕΒΑ ΣΕΑΑ γνωμοδοτούσε αιτιολογημένα για τα αίτια και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες συνέβη το ατύχημα, για υφιστάμενη τυχόν υπαιτιότητα καθώς και για τον βαθμό ευθύνης των υπαιτίων.
Το 1963, η ΑΕΑΑ μετονομάστηκε σε «Επιτροπή Διερεύνησης Αεροπορικών Ατυχημάτων» (ΕΔΑΑ)[5], ενώ το 1968[6] η πλήρης ευθύνη έρευνας, εξακρίβωσης αιτιών και έκδοσης πορίσματος επανήλθε στα χέρια της ΥΠΑ, χωρίς όμως να υπάρχει ρητή αναφορά στον καταλογισμό ευθυνών. Το 1988[7], οι αρμοδιότητες της ΥΠΑ μεταβλήθηκαν: ήταν πλέον υπεύθυνη μόνο για την διεξαγωγή ένορκης προανάκρισης και την σύνταξη έκθεσης την οποία θα απέστελλε σε Ανακριτικό Συμβούλιο Αεροπορικών Ατυχημάτων (ΑΣΑΑ). Το ΑΣΑΑ ιδρύθηκε το 1997[8] (επταμελές και ανεξάρτητο από την ΥΠΑ, όπως το παλαιότερο ΣΕΑΑ) που με βάση τα στοιχεία της προανάκρισης, εξέδιδε πόρισμα για τα αίτια και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες συνέβη το ατύχημα.
Το 1994 η Ευρωπαϊκή Κοινότητα εξέδωσε την Οδηγία 94/56[9] για την «Θέσπιση των βασικών αρχών που διέπουν τις έρευνες ατυχημάτων και συμβάντων της Πολιτικής Αεροπορίας», στην οποία υπογραμμίζεται η ανάγκη θέσπισης οργανισμού ή οργάνου διερεύνησης αεροπορικών ατυχημάτων «λειτουργικά ανεξάρτητου από τις εθνικές αεροπορικές αρχές τις υπεύθυνες για την πλοϊμότητα, την πιστοποίηση, τη διεξαγωγή πτήσεων, τη συντήρηση, τη χορήγηση αδειών, τον έλεγχο εναέριας κυκλοφορίας ή την εκμετάλλευση αερολιμένων και γενικά από κάθε τρίτο του οποίου τα συμφέροντα θα μπορούσαν να έλθουν σε σύγκρουση με την αποστολή που ανατέθηκε στον εν λόγων οργανισμό ή όργανο». Η εφαρμογή της Οδηγίας έγινε με τον νόμο 2912/2001, βάσει του οποίου συστήθηκε η Επιτροπή Διερεύνησης Αεροπορικών Ατυχημάτων & Ασφάλειας Πτήσεων (ΕΔΑΑΠ), η οποία είναι ανεξάρτητη, όπως προβλέπεται, από τις εθνικές αεροπορικές Αρχές (ΥΠΑ, υπηρεσίες εκμετάλλευσης αερολιμένων κ.α.). Πλέον, ισχύει ο Κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης 996/2010[10].
Το πρόγραμμα 06.1039.006 «Ποιότητα, Ασφάλεια και Οικονομική Προσιτότητα Μεταφορών» του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, που συμπεριλήφθηκε στον Προϋπολογισμό Επιδόσεων για το 2022 (Νοέμβριος 2021)[11] προέβλεψε την συγχώνευση της Επιτροπής Διερεύνησης Ατυχημάτων και Ασφάλειας Πτήσεων (ΕΔΑΑΠ) με την Επιτροπή Διερεύνησης Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Συμβάντων (ΕΔΙΣΑΣ), πράγμα που πραγματοποιήθηκε με την ψήφιση του νόμου 5014/2023 στον Εθνικό Οργανισμό Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ).
Η Επιτροπή εποπτευόταν από τον Υπουργό Υποδομών & Μεταφορών. Η σύνθεσή της ήταν πενταμελής: αποτελούνταν από τον Πρόεδρο (μόνιμο δημόσιο υπάλληλο) και τέσσερα μέλη, που διορίζονταν με απόφαση του αρμόδιου υπουργού για πενταετή θητεία, χωρίς όριο ανανέωσης.[12] Στην επιτροπή υπαγόταν η Μονάδα Διερεύνησης Αεροπορικών Ατυχημάτων και Συμβάντων, που απαρτιζόταν από μόνιμους ερευνητές.[13]