Συντεταγμένες: 37°35′13″N 21°47′42″E / 37.58694°N 21.79500°E
Ερύμανθος | |
---|---|
Εκβολές | Αλφειός |
Χώρα | Ελλάδα[1] |
Μήκος | 50 χλμ |
Παραπόταμοι | Αροάνιος ποταμός και Σειραίος ποταμός |
wikidata ( ) |
Ο Ερύμανθος είναι ποταμός της Πελοποννήσου που πηγάζει από το ομώνυμο όρος Ερύμανθος[2] και εκβάλλει στον ποταμό Αλφειό, αποτελώντας έναν από τους κύριους παραποτάμους του.
Οι πηγές του βρίσκονται στην νοτιοανατολική πλευρά του όρους Ερυμάνθου στην Αχαΐα και έχει συνολικό μήκος περίπου 60 χλμ.[2]. Υπάρχουν αναφορές ότι ονομαζόταν και "Ντουάνα"[3].
Στην αρχική του πορεία έχει την ονομασία Νουσαΐτικο[4], αν και εσφαλμένα καθώς ο κύριος κλάδος του ποταμού είναι ο χείμαρρος "Στένωμα" που κατέρχεται από την περιοχή του χωριού Αγράμπελα (πρώην: Πορετσό)[5], και έχει κατεύθυνση νοτιοανατολική μέχρι το χωριό Τριπόταμα που εκεί ενώνεται με τα νερά του Αροανίου και του Σειραίου που πηγάζουν από την ευρύτερη ορεινή περιοχή[2][5][6]. Μετά τα Τριπόταμα, ο ποταμός ρέει εκτός των ορίων της Αχαΐας και γίνεται ο κάτω ρους του το φυσικό σύνορο ανάμεσα στον Νομό Ηλείας και στον Νομό Αρκαδίας[3], έχοντας νοτιοδυτική κατεύθυνση, μέχρι περίπου την περιοχή μεταξύ των χωριών Κούμανι Ηλείας και Βιδιάκι Αρκαδίας, που από εκεί και στη συνέχεια ρέει από βορρά προς νότο μέχρι να εκβάλλει στον Αλφειό, νοτιοδυτικά της τεχνητής λίμνης Λάδωνα και ανατολικά της Αρχαίας Ολυμπίας, στην κεντρο-βορειοδυτική Πελοπόννησο. Αποτελεί τον δυτικότερο ποταμό της Αρκαδίας.[7]
Ο ποταμός συνθέτει ένα φυσικό περιβάλλον ανάμεσα από το ανάγλυφο του ορεινού συγκροτήματος της οροσειράς του Ερυμάνθου κατά κύριο λόγο και άλλων ορεινών όγκων στην νότια ροή του, με πολλά παραδοσιακά γεφύρια, παλιούς νερόμυλους και τον υδάτινο και παρόχθιο πλούτο του[2]. Είναι ορμητικός και στα νερά του πραγματοποιούνται αγώνες κανόε-καγιάκ και ράφτινγκ[2].
Αξιοσημείωτο είναι ότι ο ποταμός Ερύμανθος αναφέρεται και στους αρχαίους Ορφικούς ύμνους. Επίσης ενδεικτικό της σημασίας του ποταμού στην αρχαιότητα, είναι ότι κοντά στις όχθες του είχε κτιστεί η ισχυρή οικονομικά πόλη-κράτος Ψωφίς στην οποία λατρευόταν ως Θεός[8].
Χαρακτηριστικά είναι τα πέτρινα γεφύρια του που φτιάχτηκαν τον 18ο και 19ο αιώνα, όπως π.χ. το Παραλογγίτικο, το Πουρνογιόφυρο ή Πρινογιόφυρο, του Σεϊντάγα, το Τουρκογέφυρο στο "Δομοκό", στα Τριπόταμα κ.ά.[9]