Ζοάν Κορομίνες

Ζοάν Κορομίνες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Joan Coromines i Vigneaux (Καταλανικά)
Γέννηση21  Μαρτίου 1905[1][2][3]
Βαρκελώνη
Θάνατος2  Ιανουαρίου 1997[1][2][3]
Πινέδα ντελ Μαρ
ΥπηκοότηταΙσπανία
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Βαρκελώνης και Κεντρικό Πανεπιστήμιο
ΓονείςPere Coromines i Montanya και Celestina Vigneaux i Cibils
ΒραβεύσειςΥποτροφία Γκούγκενχαϊμ (1945), Premi d'Honor de les Lletres Catalanes (1984), Χρυσό μετάλλιο της κυβέρνησης της Καταλονίας (1980), Gold Letter (1972), Serra d'Or Critics Award (1972), Premi de la Institució de les Lletres Catalanes (1996), Spanish Literature National Prize (1989), Μεγαλόσταυρος του Αστικού Τάγματος του Αλφόνσου Ι΄ του Σοφού (1982), επίτιμος διδάκτωρ του Αυτόνομου Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης (1976), Premi Nacional a la Projecció Social de la Llengua Catalana (1995), Vives University Network Medal of Honor (1998), Prize of Honor Lluís Carulla (1981), Υποτροφία Γκούγκενχαϊμ (1948) και Υποτροφία Γκούγκενχαϊμ (1957)
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέαςγλωσσολογία
Ιδιότηταγλωσσολόγος, φιλόλογος, διδάσκων πανεπιστημίου και συγγραφέας
Διδακτορικός καθηγητήςΡαμόν Μενέντεθ Πιδάλ και Αμέρικο Κάστρο
Ακαδημαϊκός τίτλοςδιδακτορικό δίπλωμα
Φοιτητές τουJosé García López

Ο Ζοάν Κορομίνες (ισπανικά: Joan Coromines i Vigneaux, στα ισπανόφωνα έργα του αναφέρεται και ως Joan Corominas, Βαρκελώνη 21 Μαρτίου 1905 - Πινέδα ντελ Μαρ 2 Ιανουαρίου 1997) ήταν Καταλανός γλωσσολόγος, συγγραφέας σπουδαίων έργων αναφοράς τόσο στην ισπανική όσο και στην καταλανική γλωσσολογία και φιλολογία. Θεωρείται από τις μεγαλύτερες μορφές των ρομανικών σπουδών κατά τον 20ό αιώνα στην Ευρώπη.[4]

Γεννήθηκε στις 21 Μαρτίου του 1905 στη Βαρκελώνη, γιος του πολιτικού Πέρε Κορομίνες και της παιδαγωγού Σελεστίνα Βινιό. Ήταν αδερφός του μαθηματικού Ερνέστ Κορομίνες και της ψυχολόγου Ζούλια Κορομίνες. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης και συμπλήρωσε τις σπουδές του σε πολλές άλλες πόλεις της Ευρώπης. Το 1930 ξεκίνησε να εργάζεται στο Ινστιτούτο Καταλανικών Μελετών (Institut d'Estudis Catalans) και το 1931 εξέδωσε τη διδακτορική του διατριβή με τίτλο "Αρανικό λεξιλόγιο". Τον ίδιο χρόνο ξεκίνησε να εργάζεται στο Onomasticon Cataloniae.

Η έναρξη του Εμφυλίου Πολέμου τον βρήκε στη Μαδρίτη να ετοιμάζεται για τις εξετάσεις για μια ακαδημαϊκή θέση σχετική με την προβηγκιανή φιλολογία. Το 1936 παντρεύτηκε την Μπάρβαρα ντε Άρο. Μετά τον εμφύλιο έζησε την εξορία σε διάφορες χώρες, μέχρις ότου κατάφερε να γίνει κάτοχος μιας ακαδημαϊκής έδρας στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο το 1948. Μεταξύ 1954 και 1957 εξέδωσε το Κριτικό-ετυμολογικό λεξικό της καστιλιανικής γλώσσας (Diccionario crítico etimológico de la lengua castellana), ένα σημαντικότατο έργο που μέχρι σήμερα αποτελεί τη βάση της διαχρονικής μελέτης του λεξιλογίου της ισπανικής γλώσσας,[5] ενώ μεταξύ 1980 και 1991 προετοίμασε το Ετυμολογικό και συνοδευτικό λεξικό της Καταλανικής Γλώσσας. Η εργασία του στην καταλανική ονομασιολογία και ετυμολογία χάρισε στην ακαδημαϊκή έρευνα στα καταλανικά ένα βάθος που ξεπερνάει στους παραπάνω τομείς αυτό των υπόλοιπων ρομανικών γλωσσών.[6]

Η φήμη που άφησε πίσω του ο Ζοάν Κορομίνες μιλάει για ένα άτομο που υποστήριξε με θέρμη την καταλανική γλώσσα, απορρίπτοντας πολλά βραβεία κι επαίνους του Ισπανικού κράτους λόγω της κακομεταχείρισης την οποία υπέφερε η Καταλανική γλώσσα. Χαρακτηριστικά, με αφορμή τη βράβευσή του με το Εθνικό Βραβείο των Ισπανικών Γραμμάτων ανέφερε σε γράμμα του στον τότε υπουργό Πολιτισμού, Χόρχε Σεμπρούν: "la única nación mía, y mi única lengua, a las que presto incondicional obediencia y pleitesía son la nación y la lengua catalanas"[7]. Για τον ίδιο λόγο απαρνήθηκε μία θέση στη Βασιλική Ισπανική Ακαδημία[8] και το βραβείο "Αλφόνσο Ι' ο Σοφός".

Το Diccionario crítico etimológico de la lengua castellana του Ζοάν Κορομίνες
  • 1931: Vocabulario aranés
  • 1954: Algunes lleis fonètiques catalanes no observades fins ara
  • 1954: What Should Be Known About the Catalan Language, μικρό έργο που είχε τον ρόλο εισαγωγής του αμερικανικού κοινού στην καταλανική γλώσσα.
  • 1954-1957: Diccionario crítico etimológico de la lengua castellana (Ετυμολογικό Κριτικό Λεξικό της Καστιλιανικής Γλώσσας)
  • 1961: Breve diccionario etimológico de la lengua castellana (Σύντομο Ετυμολογικό Λεξικό της Καστιλιανικής Γλώσσας)
  • 1965-1970: Estudis de toponímia catalana (Μελέτες Καταλανικής Τοπωνυμίας)
  • 1971: Lleures i converses d'un filòleg (Συζητήσεις ενός Φιλολόγου)
  • 1972: Tópica hespérica. Estudio sobre los antiguos dialectos, el substrato y la toponímia romances (
  • 1976-1977: Entre dos llenguatges
  • 1980-1991: Diccionari etimològic i complementari de la llengua catalana, με τη συνεργασία των Joseph Gulsoy, Max Cahner, Carles Duarte i Àngel Satué
  • 1980-1991: Diccionario crítico etimológico castellano e hispánico, με τη συνεργασία του José A. Pascual
  • 1990: El parlar de la Vall d'Aran. Gramàtica, diccionari i estudis lexicals sobre el gascó
  • 1989-1997: Onomasticon Cataloniae
  • VV.AA., Joan Coromines, vida y obra. Μαδρίτη: Editorial Gredos, 2008
  • VV.AA., Joan Coromines i la filologia romànica. Barcelona: UAB, 2008.
  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb118860165. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. corominas-joan. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 «Gran Enciclopèdia Catalana» (Καταλανικά) Grup Enciclopèdia. 0019981.
  4. Gulsoy, J (1982): «Catalan» en Rebecca Posner, John N. Green: Language and Philology in Romance. Χάγη: Walter de Gruyter [Mouton]. σελ. 190.
  5. Gulsoy 1982: 204.
  6. Gulsoy 1982: 190
  7. (eds.), Teresa Cabré, Marta Prat i Joan Torruella (2008). Joan Coromines i la filologia romànica. Bellaterra: Universitat Autònoma de Barcelona. σελ. 181. ISBN 978-84-490-2546-4. CS1 maint: Extra text: authors list (link)
  8. Joan Pujadas i Marquès. «Joan Coromines, una vida al servei de la llengua catalana». Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2014. Αναφέρει χαρακτηριστικά: "un premi enviat per un govern que redueix al mínim els drets de la meva pàtria, esquarterada en províncies, nega els recursos necessaris a la Universitat de Barcelona i a totes les nostres, i subvenciona els petits grups que ataquen la unitat del català, llengua única dels tres països que la parlen".