Ζοζέφ Αλεβύ

Ζοζέφ Αλεβύ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Joseph Halévy (Γαλλικά)
Γέννηση15  Δεκεμβρίου 1827[1]
Αδριανούπολη
Θάνατος21  Ιανουαρίου 1917[2]
Παρίσι[3]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[2][4]
Εβραϊκά[2][4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταεξερευνητής
ανθρωπολόγος
αρχαιολόγος
διδάσκων πανεπιστημίου
ασσυριολόγος
γραμματικός
γεωγράφος[5]
ανατολιστής[5]
οδοιπόρος[5]
γλωσσολόγος[6]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Παρισιού
École pratique des hautes études[7]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΙππότης της Λεγεώνας της Τιμής
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ζοζέφ Αλεβύ (Joseph Halévy, 15 Δεκεμβρίου 182721 Ιανουαρίου 1917) ήταν Γαλλοεβραίος ανατολιστής αρχαιολόγος και περιηγητής, με καταγωγή από τους Εβραίους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, γεννημένος στην Αδριανούπολη.

Το πλέον αξιοσημείωτο έργο του έγινε στην Υεμένη, την οποία διέσχισε το 1869 και το 1870 αναζητώντας επιγραφές των Σαβαίων. Υπήρξε ο πρώτος Ευρωπαίος που περιηγήθηκε αυτή τη γη μετά το 24 μ.Χ. και το αποτέλεσμα ήταν μια πολυτιμότατη συλλογή από 800 επιγραφές.

Βιοπορίσθηκε διδάσκοντας σε εβραϊκά σχολεία, πρώτα στην Αδριανούπολη και κατόπιν στο Βουκουρέστι, αλλά αφιέρωνε τον ελεύθερο χρόνο του στη μελέτη των ανατολικών γλωσσών και αρχαιολογίας, τομείς στους οποίους έγινε ειδικός. Το 1868 στάλθηκε από την Αλιάνς στην Αβυσσηνία προκειμένου να μελετήσει τους Φαλασά (Αβυσσηνούς Εβραίους). Η αναφορά που έγραψε σχετικώς με την αποστολή αυτή, την οποία ολοκλήρωσε με επιτυχία, προσείλκυσε την προσοχή του Γαλλικού Ινστιτούτου (Ακαδημίας Επιγραφών και Γραμμάτων), το οποίο τον απέστειλε στην Υεμένη για να μελετήσει τις επιγραφές των Σαβαίων. Ο Αλεβύ επέστρεψε με 686 τέτοιες επιγραφές, τις οποίες αποκρυπτογράφησε και ερμήνευσε. Πέτυχε έτσι να ανακατασκευάσει τα βασικά στοιχεία της γλώσσας και της μυθολογίας των Σαβαίων. Το 1879 έγινε καθηγητής της κλασικής αιθιοπικής γλώσσας στην École pratique des hautes études στο Παρίσι, ενώ διορίσθηκε και υπεύθυνος της βιβλιοθήκης της Ασιατικής Εταιρείας (Société Asiatique).

Η επιστημονική δραστηριότητα του Αλεβύ υπήρξε πολύ εκτεταμένη. Τα έργα του για την ανατολική φιλολογία και αρχαιολογία, που επιδεικνύουν μεγάλη πρωτοτυπία και ευφυΐα, του απέφεραν μια παγκόσμια φήμη. Είναι ιδιαιτέρως γνωστός από τις αντιγνωμίες του με εξέχοντες ασσυριολόγους σχετικώς με το μη σημιτικό σουμεριακό γλωσσικό ιδίωμα στις ασσυριοβαβυλωνιακές επιγραφές. Αντίθετα με τη γενικής αποδοχής άποψη, ο Αλεβύ διετύπωσε τη θεωρία ότι η σουμεριακή δεν ήταν γλώσσα, αλλά απλώς μια ιδεογραφική μέθοδος γραφής, που επινοήθηκε από τους ίδιους τους Σημίτες Βαβυλωνίους.[8]

Ο Αλεβύ ολοκλήρωσε τη σταδιοδρομία του ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού και πέθανε στο Παρίσι σε ηλικία 89 ετών.

Για τον μελετητή ειδικώς των εβραϊκών σπουδών, το κυριότερο έργο του Αλεβύ είναι το Recherches Bibliques, όπου εμφανίζεται ως αντίπαλος της λεγόμενης «ανώτερης κριτικής». Αναλύει τα 25 πρώτα κεφάλαια του Βιβλίου της Γενέσεως υπό το φως των προσφάτως τότε ανακαλυφθέντων ασσυριοβαβυλωνιακών κειμένων και δέχεται ότι το τμήμα που περιλαμβάνει τα κεφάλαια α΄ έως ια΄ 26 αντιγράφει έναν αρχαίο σημιτικό μύθο σχεδόν εξ ολοκλήρου ασσυριοβαβυλωνιακό, μετασχηματισμένο από το πνεύμα του «προφητικού μονοθεϊσμού». Τις αφηγήσεις ωστόσο του Αβραάμ και των απογόνων του, παρότι σε εμπλουτισμένες με παραδόσεις σε σημαντικό βαθμό, τις θεωρεί κατά βάση ιστορικές, και ως το έργο ενός και μόνο συγγραφέως. Οι αντιφάσεις που βρίσκονται σε αυτές τις αφηγήσεις, και ευθύνονται για την πίστη των νεότερων μελετητών στη θεωρία των πολλών συγγραφέων, εξαφανίζονται με προσεκτικότερη εξέταση. Η υπόθεση των γιαχβιστικών και των ελοχιστικών πηγών είναι κατά τη γνώμη του Αλεβύ λανθασμένη.

Τα βιβλία που έγραψε ο Ζοζέφ Αλεβύ είναι πολυάριθμα και ασχολούνται με διάφορες περιοχές των ανατολικών σπουδών. Τα βασικότερα είναι τα εξής (όλα εκδοθέντα στο Παρίσι πλην του Meliẓah we-Shir):

  • Mission archéologique dans le Yemen (1872)
  • Essai sur la langue Agaou, le dialect des Falachas (1873)
  • Voyage au Nedjrân (1873)
  • Études berbères, Epigraphie Lybique (1873)
  • Mélanges d'épigraphie et d'archéologie sémitiques (1874)
  • Études sabéennes (1875)
  • La Prétendue Langue d'Accad, Est-Elle Touranienne? (1875)
  • Études sur la syllabaire cunéiforme (1876)
  • La Nouvelle Evolution de l'Accadisme (1876-1878)
  • Prières des Falachas, αιθιοπικό κείμενο με μετάφραση στην εβραϊκή (1877)
  • Recherches critiques sur l'origine de la civilisation babylonienne (1877)
  • Essai sur les inscriptions du Safa (1882)
  • Documents Religieux de l'Assyrie et de la Babylonie, κείμενο με μετάφραση και σχόλια (1882)
  • Essai sur les Inscriptions du Safã (1882)
  • Mélanges de critique et d'histoire relatifs aux peuples sémitiques (1883)
  • Aperçu Grammatical sur l'Allographie Assyro-Babylonienne (1885)
  • Essai sur l'Origine des Ecritures Indiennes (1886)
  • La Correspondance d'Amenophis III. et d'Amenophis IV. Transcrite et Traduite (1891-1893)
  • Les Inscriptions de Zindjirli, δύο μελέτες (1893, 1899)
  • Nouvelles Observations sur les Ecritures Indiennes (1895)
  • Recherches Bibliques, σειρά άρθρων που άρχισαν να δημοσιεύονται στο R.E.J. και συνεχίσθηκαν μετά το 1893 στη Revue Sémitique d'Epigraphie et d'Histoire Ancienne που ίδρυσε ο Αλεβύ. Δημοσιεύθηκαν σε μορφή βιβλίου το 1895.
  • Meliẓah we-Shir, δοκίμια και ποιήματα της εβραϊκής γλώσσας (Ιερουσαλήμ 1895)
  • Tobie et Akhiakar (1900)
  • Le Sumérisme et l'Histoire Babylonienne (1900)
  • Taazaze Sanbat, Ethiopic text and translation, (1902)
  • Le Nouveau Fragment Hébreu de l'Ecclésiastique (1902)
  • Les Tablettes Gréco-Babyloniennes et le Sumérisme (1902)
  • Essai sur les Inscriptions Proto-Arabes (1903)
  • Etudes Evangéliques (1903)


  • Hayyim Habshush & Alan Verskin: A Vision of Yemen: The Travels of a European Orientalist and His Native Guide, Stanford University Press, Stanford 2019[1]
  • Meyers Konversations-Lexikon, viii. 219
  • La Grande Encyclopédie, xix. 755
  • Samuel Joseph Fuenn: Keneset Yisrael, σελ. 479
  • Reuben Brainin: Ha-Eshkol, iv. 257
  • Hayyim Habshush & S.D. Goitein: Travels in Yemen: an account of Joseph Halévy's journey to Najran in the year 1870, Hebrew University Press, Ιερουσαλήμ 1941
  • Halévy, Joseph: «Voyage au Nedjran» Αρχειοθετήθηκε 2021-01-06 στο Wayback Machine. (.pdf), Bulletin de la Société de Géographie, τόμ. 6, νο. 4 (1873) και τόμ. 6, no. 13 (1877)
  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 135357215. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb135357215. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  4. 4,0 4,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jo20211104892. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  5. 5,0 5,1 5,2 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jo20211104892. Ανακτήθηκε στις 19  Δεκεμβρίου 2022.
  6. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jo20211104892. Ανακτήθηκε στις 24  Νοεμβρίου 2024.
  7. Ανακτήθηκε στις 4  Ιουλίου 2019.
  8. Halévy, Joseph: «Étude sur les documents philologiques assyriens» [διάλεξη που έγινε το 1878] στο: idem: Mélanges de critique et d’histoire relatifs aux peuples sémitiques, εκδ. Maisonneuve et Cie, Παρίσι 1883, σσ. 241-364. Οnline στο <http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k56843109.image.f254.langEN>.

Πηγές - εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]