Αυτό το λήμμα χρειάζεται μετάφραση.
Αν θέλετε να συμμετάσχετε, μπορείτε να επεξεργαστείτε το λήμμα μεταφράζοντάς το ή προσθέτοντας δικό σας υλικό και να αφαιρέσετε το {{μετάφραση}} μόλις το ολοκληρώσετε. Είναι πιθανό (και επιθυμητό) το ξενόγλωσσο κείμενο να έχει κρυφτεί σαν σχόλιο με τα <!-- και -->. Πατήστε "επεξεργασία" για να δείτε ολόκληρο το κείμενο. |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται μορφοποίηση ώστε να ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές μορφοποίησης της Βικιπαίδειας. |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ζουακίμ Μαρία Μασάντου ντε Ασσίς | |
---|---|
Γέννηση | 21 Ιουνίου 1839 Ρίο ντε Τζανέιρο |
Θάνατος | 29 Σεπτεμβρίου 1908 Ρίο ντε Τζανέιρο |
Επάγγελμα/ ιδιότητες | συγγραφέας[1], γλωσσολόγος, ποιητής, δημοσιογράφος, μυθιστοριογράφος, μεταφραστής, θεατρικός συγγραφέας, κριτικός λογοτεχνίας, τυπογράφος, συγγραφέας έργων επιστημονικής φαντασίας και μη μυθοπλαστικός συγγραφέας |
Υπηκοότητα | Βραζιλία |
Αξιοσημείωτα έργα | Crisálidas, Ο Φρενίατρος, Dom Casmurro και The Posthumous Memoirs of Bras Cubas |
Σύζυγος(οι) | Carolina Augusta Xavier de Novais |
Πολυμέσα σχετικά με τoν συγγραφέα | |
δεδομένα ( ) |
Ο Ζουακίμ Μαρία Μασάντο ντε Ασσίς (πορτογαλικά: Joaquim Maria Machado de Assis, Ρίο ντε Τζανέιρο 21 Ιουνίου 1839 — Ρίο ντε Τζανέιρο 29 Σεπτεμβρίου 1908), συχνά γνωστός με το ψευδώνυμο Μασάντο ντε Ασσίς, Μασάντο ή Bruxo do Cosme Velho, ήταν πρωτοπόρος Βραζιλιάνος συγγραφέας, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και συγγραφέας μικρών ιστοριών. Θεωρείται ευρέως ως ο μεγαλύτερος συγγραφέας βραζιλιάνικης λογοτεχνίας, ωστόσο δεν απέκτησε ευρεία δημοφιλία εκτός Βραζιλίας καθ'όλη τη διάρκεια της ζωής του. Το 1897 ίδρυσε και έγινε ο πρώτος πρόεδρος της Βραζιλιάνικης Ακαδημίας Γραμμάτων. Ήταν πολύγλωσσος και αυτοδίδακτος σε πολλές γλώσσες (Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ελληνικά).
Τα έργα του Μασάντο άσκησαν μεγάλη επιρροή στις φιλολογικές σχολές της Βραζιλίας των τελών του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα. Το 1941, η Βραζιλιάνικη Ακαδημία Γραμμάτων ίδρυσε προς τιμήν του το Prêmio Machado de Assis (Βραβείο Μασάντο ντε Ασσίς), που θεωρείται το καλύτερο λογοτεχνικό βραβείο στη Βραζιλία. Για την καινοτομία και την τόλμη του στα πρώιμα έργα του, ο Ασσίς συχνά θεωρείται ως ο συγγραφέας μιας πρωτόγνωρης λογοτεχνικής παραγωγής, γνωστός για την ειρωνεία και το ευρύ λεξιλόγιό του. Μεταξύ των πιο δημοφιλών έργων του περιλαμβάνονται τα Dom Casmurro (1899), Memórias Póstumas de Brás Cubas ("Μετά Θάνατον Απομνημονεύματα του Brás Cubas", μεταφρασμένα επίσης ως Επιτάφιος ενός Μικρού Νικητή) και Quincas Borba (γνωστό στην αγγλική γλώσσα και ως Φιλόσοφος ή Σκύλος?).
Καλλιέργησε σχεδόν όλα τα είδη του γραπτού λόγου (ποίηση, μυθιστόρημα, χρονογράφημα, θέατρο, διήγημα, δημοσιογραφικό άρθρο και λογοτεχνική κριτική). Αναγνωρίζεται δε κυρίως για τα μυθιστορήματα και τα διηγήματά του ; ρεαλιστικής τάσης. Υπήρξε μάρτυρας των πολιτικών μετατροπών της Βραζιλίας, όταν το 1989 η Δημοκρατία αντικατέστησε την Αυτοκρατορία, και ενδιαφερόταν πολύ για την πολιτική και την κοινωνία της εποχής του.
Ο Μασάντο ντε Ασσίς συμπεριλήφθηκε στη λίστα του αμερικανού κριτικού λογοτεχνίας Harold Bloom με τις 100 καλύτερες ιδιοφυΐες της λογοτεχνίας ; και παρόλο που ο Μασάντο ντε Ασσίς είχε μικτό δέρμα, ο Μπλουμ τον θεωρεί ως τον καλύτερο μαύρο συγγραφέα στη δυτική λογοτεχνία.
Ο Ζουακίμ Μαρία Μασάντο ντε Ασσίς γεννήθηκε στις 21 Ιουνίου 1839 στο Ρίο ντε Τζανέιρο, τότε πρωτεύουσα της Αυτοκρατορίας της Βραζιλίας. Οι γονείς του ήταν ο Francisco José de Assis, ένας ζωγράφος τοίχων και γιος σκλάβων, και η Maria Leopoldina da Câmara Machado, μια πλύστρα αζορικής και πορτογαλικής καταγωγής. Γεννήθηκε στο εξοχικό Livramento, ιδιοκτησίας της Dona Maria José de Mendonça Barroso Pereira, χήρας του γερουσιαστή Bento Barroso Pereira, η οποία προστάτευσε τους γονείς του και τους επέτρεψε να ζήσουν μαζί της. Η Dona Maria José έγινε η νονά του ντε Ασσίς ; ο κουνιάδος της, Joaquim Alberto de Sousa da Silveira, έγινε ο νονός του ; τον τίμησαν δίνοντας τα ονόματά τους στο μωρό. Ο Μασάντο είχε μια αδερφή που πέθανε σε μικρή ηλικία. Φοίτησε σε δημόσιο σχολείο αλλά δεν ήταν καλός μαθητής. Ενώ βοηθούσε στο φιλανθρωπικό έργο της εκκλησίας της περιοχής, συνάντησε τον Πατέρα Silveira Sarmento, ο οποίος έγινε καθηγητής του στα λατινικά και καλός φίλος του.
Όταν ήταν σε ηλικία 10 ετών, πέθανε η μητέρα του και ο πατέρας του τον πήρε μαζί του στο São Cristóvão στο Sergipe. Ο Francisco de Assis συνάντησε τη Maria Inês da Silva και παντρεύτηκαν το 1854. Ο Ζουακίμ παρακολουθούσε μαθήματα σε ένα σχολείο θηλέων, χάρη στη μητρία του που εργαζόταν στο κυλικείο του σχολείου αυτού. Τις νύχτες μάθαινε γαλλικά με έναν μετανάστη που δούλευε ως φούρναρης. Στην εφηβεία του, γνώρισε τον Francisco de Paulo Brito, ο οποίος διηύθυνε ένα βιβλιοπωλείο, μια εφημερίδα και ένα τυπογραφείο. Στις 12 Ιανουαρίου 1855, ο Francisco de Paula κυκλοφόρησε το ποίημα Ela ("She"), γραμμένο από τον Ζουακίμ, τότε 15 ετών, στην εφημερίδα Marmota Fluminense. Το επόμενο έτος, προσλήφθηκε ως βοηθός τυπογράφου στο Imprensa Oficial (το Επίσημο Τυπογραφείο, και ήταν υπεύθυνος για τη δημοσίευση των κυβερνητικών μέτρων),όπου ενθαρρύνθηκε από τον Manuel Antônio de Almeida, εκδότη της εφημερίδας και μυθιστοριογράφο, να γίνει συγγραφέας. Εκεί συνάντησε επίσης τον Francisco Otaviano, δημοσιογράφο και φιλελεύθερο γερουσιαστή, και τον Quintino Bocaiúva, ο οποίος κάποιες δεκαετίες αργότερα θα γινόταν γνωστός για τον ρόλο του ως ρεπουμπλικανός ρήτορας.
Ο Francisco Otaviano προσέλαβε τον Μασάντο για να εργαστεί στην εφημερίδα Correio Mercantil ως επιμελητής το 1858. Συνέχισε να γράφει για την εφημερίδα Marmota Fluminense και για αρκετές άλλες εφημερίδες αλλά δεν κέρδιζε αρκετά χρήματα και ζούσε μια ταπεινή ζωή. Καθώς δεν έμενε πλέον με τον πατέρα του, ήταν φυσιολογικό για τον ίδιο να τρώει μόνο μια φορά την ημέρα λόγω έλλειψης χρημάτων.
Περίπου την ίδια περίοδο, έγινε φίλος με τον συγγραφέα και φιλελεύθερο πολιτικό José de Alencar, ο οποίος του δίδαξε αγγλικά. Από την αγγλική λογοτεχνία, επηρεάστηκε από τους Laurence Sterne, Ουίλιαμ Σαίξπηρ, Λόρδο Βύρωνα και Τζόναθαν Σουίφτ. Μερικά χρόνια αργότερα, έμαθε γερμανικά και σε μεγάλη ηλικία έμαθε ελληνικά. Προσκλήθηκε από τον Bocaiúva να εργαστεί στην εφημερίδα του Diário do Rio de Janeiro το 1860. Ο Μασάντο είχε ένα πάθος για το θέατρο και έγραψε αρκετά θεατρικά έργα μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα ; ο φίλος του Bocaiúva του είπε κάποτε : "Τα έργα σου αξίζουν να διαβάζονται και όχι να παίζονται". Απέκτησε κάποια φήμη και ξεκίνησε να υπογράφει τα γραπτά του ως Ζ. Μ. Μασάντο ντε Ασσίς, ο τρόπος με τον οποίο έγινε περισσότερο γνωστός : Μασάντο ντε Ασσίς.
Ο πατέρας του Francisco de Assis πέθανε το 1864. Ο Μασάντο έμαθε για τον θάνατο του πατέρα του μέσω κάποιων γνωστών του. Αφιέρωσε τη συλλογή ποιημάτων του "Crisálidas" στον πατέρα του : "Εις Μνήμην του Francisco José de Assis και της Maria Leopoldina Machado de Assis, οι γονείς μου". Με την ανύψωση στην εξουσία του φιλελεύθερου κόμματος την ίδια περίοδο, ο Μασάντο έλαβε μια θέση προστασίας που θα τον βοηθούσε να βελτιώσει τη ζωή του. Προς έκπληξή του, η βοήθεια ήρθε από τον αυτοκράτορα Dom Pedro II, ο οποίος τον προσέλαβε ως διευθυντή και εκδότη της εφημερίδας Diário Oficial το 1867 και του έδωσε τον τίτλο του ιππότη. Το 1888 ο Μασάντο έγιεν αξιωματικός του Τάγματος των Ρόδων.
Το 1868 ο Μασάντο συνάντησε την πορτογαλέζα Carolina Augusta Xavier de Novais, η οποία ήταν πέντε χρόνια μεγαλύτερή του. Ήταν η αδερφή του συναδέλφου του Faustino Xavier de Novais, για τον οποίο εργαζόταν στο περιοδικό Ο Futuro. Έχοντας κατακλυστεί με πληθώρα συναισθημάτων, ο Μασάντο ήταν αρκετά ντροπαλός, κοντός και ισχνός αλλά αρκετά έξυπνος και με καλή μόρφωση. Παντρεύτηκε την Καρολίνα στις 12 Νοεμβρίου 1869 ; παρόλο που οι γονείς της, Miguel και Adelaide, και τα αδέρφια της δεν ενέκριναν τον γάμο επειδή ο Μασάντο ήταν μιγάς και η Καρολίνα είχε καθαρά ευρωπαϊκή καταγωγή. Δεν απέκτησαν παιδιά.
Ο Μασάντο προσπάθησε να χτίσει μια καριέρα στον δημόσιο τομέα, αρχικά στο τμήμα Γεωργίας. Τρία χρόνια αργότερα, έγινε ο διευθυντής αυτού του τομέα. Κυκλοφόρησε δυο ποιητικές συλλογές : Falenas, το 1870, και Americanas, το 1875. Η αδύναμη υποδοχή τους τον έκανε να εξερευνήσει άλλα λογοτεχνικά είδη.
Έγραψε πέντε ρομαντικά μυθιστορήματα : Ressurreição, A Mão e Luva, Helena, Iaiá Garcia. Τα βιβλία αυτά είχαν επιτυχία μεταξύ των αναγνωστών αλλά οι κριτικοί της λογοτεχνίας τα χαρακτήρισαν μέτρια. Ο Μασάντο υπέφερε από επιληψία, ιδιαίτερα μετά το άκουσμα του θανάτου του παλιού του φίλου José de Alencar. Ήταν μελαγχολικός, απαισιόδοξος και υπέρ του θανάτου. Το επόμενο βιβλίο του, Memórias Póstumas de Brás Cubas (Μετά Θάνατον Απομνημονεύματα του Brás Cubas, επίσης μεταφρασμένα ως Επιτάφιος ενός Μικρού Νικητή), χαρακτηρίστηκε από "έναν σκεπτικιστικό και ρεαλιστικό τόνο" και θεωρείται ευρέως ως αριστούργημα. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1880, ο Μασάντο έλαβε μια ευρεία αναγνώριση ως συγγραφέας.
Παρόλο που ήταν αντίθετος με τη σκλαβιά, δεν μίλησε ποτέ δημοσίως εναντίον της. Απέφευγε να συζητά για πολιτική. Κατακρίθηκε από τον απολυτάρχη José do Patrocínio και από τον συγγραφέα Lima Barreto για την απάθειά του απέναντι στην πολιτική, ιδιαίτερα απέναντι στα κυβερνητικά μέτρα. Οι ίδιοι τον κατέκριναν επίσης που ήταν παντρεμένος με μια λευκή γυναίκα. Ο Μασάντο αιφνιδιάστηκε όταν η μοναρχία ανατράπηκε στις 15 Νοεμβρίου 1889. Δεν έδειχνε συμπάθεια για τον ρεπουμπλικανισμό καθώς θεωρούσε τον εαυτό του έναν φιλελεύθερο μονάρχη και έδειχνε σεβασμό στον Pedro II, τον οποίο θεωρούσε ως "έναν ταπεινό και ειλικρινή άνθρωπο, με καλή εκπαίδευση και με πατριωτισμό, ο οποίος ήξερε πώς να μετατρέπει έναν θρόνο σε μια καρέκλα και χωρίς να μειώνει το μεγαλείο και τον σεβασμό στο πρόσωπό του". Όταν μια επιτροπή πήγε στο γραφείο όπου εργαζόταν για να απομακρύνει τον πίνακα του πρώην αυτοκράτορα, ο Μασάντο τους αντέκρουσε λέγοντας : "Ο πίνακας τοποθετήθηκε εδώ μετά από εντολή και θα απομακρυνθεί μόνο μετά από εντολή".
Η γέννηση της Δημοκρατίας της Βραζιλίας έκανε τον Μασάντο να γίνει περισσότερο κριτικός και παρατηρητής της βραζιλιάνικης κοινωνίας της εποχής του. Από τότε και μετά, έγραψε "όχι μόνο τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα της εποχής του αλλά τα καλύτερα μυθιστορήματα της βραζιλιάνικης λογοτεχνίας όλων των εποχών". Μυθιστορήματα όπως τα Quincas Borba (Philosopher or Dog?) (1891), Dom Casmurro (1899), Esaú e Jacó (1904) και Memorial de Aires (1908) θεωρήθηκαν αριστουργήματα και επιτυχίες τόσο από το κοινό όσο και από τους κριτικούς. Το 1893 κυκλοφόρησε το A Missa do Galo ("Midnight Mass"), που θεωρείται η καλύτερη μικρή ιστορία του.
Ο Μασάντο ντε Ασσίς, μαζί με τους άλλους μονάρχες όπως οι Joaquim Nabuco, Manuel de Oliveira Lima, Afonso Celso, Viscount of Ouro Preto και Alfredo d'Escragnolle Taunay, και άλλους συγγραφείς και διανοούμενους, ίδρυσαν τη Βραζιλιάνικη Ακαδημία Γραμμάτων. Ο Μασάντο ντε Ασσίς έγινε ο πρώτος πρόεδρός της, από το 1897 έως το 1908, όταν και πέθανε. Για πολλά χρόνια, ζητούσε από την κυβέρνηση να του χορηγήσει ένα κατάλληλο κτίριο για να στεγαστεί η Ακαδημία Γραμμάτων, το οποίο κατάφερε να αποκτήσει το 1905. Το 1902 έγινε υπάλληλος στο Υπουργείο Βιομηχανίας.
Η σύζυγός του Carolina Novais πέθανε στις 20 Οκτωβρίου 1904, μετά από 35 χρόνια μιας "τέλειας συζυγικής ζωής". Νιώθοντας κατάθλιψη και μοναξιά, ο Μασάντο πέθανε στις 3:20 πμ στις 29 Σεπτεμβρίου 1908.