Ζόρντι Σαβάλ

Ζόρντι Σαβάλ
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Jordi Savall i Bernadet (Καταλανικά)
Γέννηση1  Αυγούστου 1941[1][2][3]
Ιγουαλάδα[4]
Χώρα πολιτογράφησηςΙσπανία
ΣπουδέςΑνώτερο Κονσερβατόριο Μουσικής του Λισέου και City of Basel Music Academy
Ιδιότητασυνθέτης, μουσικολόγος, διευθυντής ορχήστρας και εκτελεστής βιόλας ντα γκάμπα
ΣύζυγοςΜονσεράτ Φιγκέρας (1968–2011) και Μαρία Μπάρτελς (από 2017)[5]
ΤέκναΑριάνα Σαβάλ και Φεράν Σαβάλ
ΌργαναΒιόλα ντα γκάμπα
Είδος τέχνηςπρώιμη μουσική[6]
ΒραβεύσειςΜουσικό βραβείο Λέονι Σόνινγκ (2012), Σταυρός του Αγίου Γεωργίου (1990)[7], Χρυσό μετάλλιο της κυβέρνησης της Καταλονίας (2014), Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής (2013), Βραβείο Σεζάρ Καλύτερης πρωτότυπης μουσικής επένδυσης (1992), Prize of Honor Lluís Carulla (2000), Διοικητής του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων (2012), Gold Medal of the Círculo de Bellas Artes (2016), Χρυσό μετάλλιο της Αξίας στις καλές τέχνες (1998)[8], Victoires de la Musique (2002), Premio Nacional de Música (2014), βραβείο Χέντελ (2009)[9], honorary doctor of the University of Utrecht, επίτιμος διδάκτωρ του πανεπιστημίου της Βασιλείας, επίτιμος διδάκτωρ του Καθολικού Πανεπιστημίου του Λουβέν, Guardó Pau Casals (2017)[10], Medal of Honor of the Parliament of Catalonia (2003), Canigó Award (2019)[11], honorary doctorate of Barcelona University (27  Νοεμβρίου 2006)[12], χρυσό μετάλλιο της Βασιλικής Φιλαρμονικής Εταιρείας[13], Prat de la Riba Award (2021)[14] και Atlantida Prize (2013)[15]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Ζόρντι Σαβάλ ι Μπερναντέτ (καταλανικά: Jordi Savall i Bernadet‎‎, Καταλανική προφορά: ˈʒɔɾði səˈβaʎ i βəɾnəˈðɛt, γεννηθείς την 1η Αυγούστου 1941) είναι ισπανός διευθυντής ορχήστρας, συνθέτης και δεξιοτέχνης της βιόλα ντα γκάμπα.

Συνιστά μία εκ των σπουδαιότερων προσωπικοτήτων της πρώιμης δυτικής μουσικής και είναι θιασώτης της διάδοσης παλαιών οργάνων στη σύγχρονη ζωντανή και ηχογραφημένη μουσική, με κυριότερο τη βιόλα ντα γκάμπα.[16]

Το ρεπερτόριό του περιλαμβάνει τη Μεσαιωνική, την Αναγεννησιακή, την μπαρόκ, την κλασική και τη ρομαντική μουσική. Ακόμα, έχει ενσωματώσει στο έργο του μη δυτικές μουσικές παραδόσεις, συμπεριλαμβανομένης της ελληνικής,[17] της αρμενικής,[17] της κελτικής[18] και της αφρικανικής δημώδους μουσικής.[19]

Μουσική εκπαίδευση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μουσική του εκπαίδευση ξεκίνησε στην Ιγουαλάδα το 1947.[20] Το 1959 εισήχθη στο Ωδείο της Μουσικής της Βαρκελώνης, από όπου αποφοίτησε το 1965, σταδιακά εξειδικευόμενος στην πρώιμη μουσική.[21] Συνέχισε τις σπουδές του στη Βασιλεία και το 1974 έγινε καθηγητής βιόλα ντα γκάμπα στη Μουσική Σχολή «Schola Cantorum Basiliensis».[22]

Σταδιοδρομία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1974 δημιούργησε το μουσικό σύνολο «Hespèrion XX», μετονομάζοντάς το σε «Hespèrion XXI» κατά την έναρξη του 21ου αιώνα μετά το 2000. Στο πλαίσιο της ορχήστρας αυτής, συνεργάστηκε με τη σύζυγό του, υψίφωνο Μονσεράτ Φιγκέρας, με στόχο την ερμηνεία πρώιμης δυτικής μουσικής με τη μέγιστη δυνατή ιστορική ακρίβεια και τέχνη.[16][23]

Το 1987 επέστρεψε στην Βαρκελώνη όπου ίδρυσε από κοινού με τη σύζυγό του την Βασιλική Ορχήστρα της Καταλονίας («La Capella Reial de Catalunya»), ένα μουσικό σύνολο με θεματική τη φωνητική μουσική προ του 18ου αιώνα.[24] Το 1989 το ζεύγος ίδρυσε την ορχήστρα «Le Concert des Nations», με την οποία ερμήνευσε μουσική του Μπαρόκ, αλλά και έργα της Κλασικής και της Ρομαντικής περιόδου.[25]

Ο Σαβάλ ενσωμάτωσε στο ρεπερτόριό του και μη δυτικές παραδόσεις, όπως η αφρικανική δημώδης μουσική στον δίσκο Les Routes de l’Esclavage («Οι διαδρομές της Σκλαβιάς»).[26] Στις συναυλίες και το ομώνυμο άλμπουμ Orient-Occident («Ανατολή-Δύση»), ο ίδιος και μουσικοί από τη Μέση Ανατολή παρουσίασαν παραδοσιακή αραβική, χριστιανική και σεφαρδίτικη μουσική από τη μεσαιωνική Συρία, το Μαρόκο και την Τουρκία.[27][28] Ακόμα, στις συναυλίες και το ομώνυμο άλμπουμ Mare Nostrum, παρουσίασε τη μουσική της Μεσογείου, μεταξύ των οποίων η ελληνική, η αρμενική κ.α.[29]

Περαιτέρω, έχει δημιουργήσει μουσικά φεστιβάλ όπως το Festival musique et histoire («Φσετιβάλ μουσικής και ιστορίας») στο Αββαείο του Φοντφρουάντ στη νότια Γαλλία[30] και το Jordi Savall Festival σε ιστορικά μοναστήρια της Καταλονίας.[31]

Έδινε συχνά συναυλίες με την οικογένειά του, με την σύζυγό του, Μονσεράτ Φιγκέρας (που απεβίωσε το 2011),[32] την κόρη του, Αριάνα, που παίζει την άρπα και τραγουδά και τον Φεράν, που παίζει τη θεόρβη και ασχολείται και εκείνος με το τραγούδι.[33]

Δισκογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δισκογραφία του περιλαμβάνει περισσότερα από 200 άλμπουμ.[34] Αρχικώς δισκογραφούσε με την εταιρεία EMI Classics και στη συνέχεια από το 1975 ως το 1998 με την Astrée. Από το 1998 κι έπειτα ίδρυσε τη δική του δισκογραφική εταιρεία, την Alia Vox, δισκογραφώντας με αυτήν τα υπόλοιπα έργα του.[35]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. ↑ (Αγγλικά) SNAC. w6xd4b8k. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ (Γερμανικά) Munzinger Personen. 00000028694. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 123640873. Ανακτήθηκε στις 21  Ιουλίου 2015.
  5. ↑ «La boda de Jordi Savall». 10  Μαΐου 2017.
  6. ↑ (Γερμανικά, Αγγλικά, Traditional Chinese, Ουγγρικά, Τσεχικά, Ισπανικά, Φινλανδικά, Γαλλικά, Καναδικά Γαλλικά, Ελληνικά, Ινδονησιακά, Ιταλικά, Ιαπωνικά, Μαλαϊκά, Ολλανδικά, Πολωνικά, πορτογαλικά Βραζιλίας, Σουηδικά, Ταϊλανδικά, Τουρκικά, Βιετναμικά, Αραβικά) Spotify. 3faEZMpTmZFXpELU1EwWNL.
  7. ↑ dogc.gencat.cat/ca/pdogc_canals_interns/pdogc_resultats_fitxa/?action=fitxa&documentId=39088.
  8. ↑ www.mcu.es/premios/docs/OtrosPremios/MedallasOro_1998.pdf.
  9. ↑ www.haendelhaus.de/de/directory/32/82. Ανακτήθηκε στις 14  Νοεμβρίου 2018.
  10. ↑ 781418.
  11. ↑ www.uce.cat/premi_canigo.html.
  12. ↑ «Savall i Bernadet, Jordi». Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης.
  13. ↑ www.classics.cat/noticies/detall?Id=18976.
  14. ↑ www.iec.cat/activitats/noticiasencera.asp?id_noticies=3032.
  15. ↑ www.ara.cat/cultura/jordi-savall-guanya-premi-atlantida_1_2192384.amp.html.
  16. ↑ 16,0 16,1 Hickling, Alfred (2014-07-15). «Hespèrion XXI review – a glorious medieval melting pot of music» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. https://www.theguardian.com/music/2014/jul/15/hesperion-xxi-early-music-festival-review-york-savall. Ανακτήθηκε στις 2023-09-25. 
  17. ↑ 17,0 17,1 «Jordi Savall connects cultures in 'Bal-Kan: Honey and Blood'». Los Angeles Times (στα Αγγλικά). 1 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2023. 
  18. ↑ «Aural tradition: a weekend with early-music legend and gamba virtuoso Jordi Savall». The Seattle Times (στα Αγγλικά). 18 Φεβρουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2023. 
  19. ↑ «'The Routes of Slavery' traces a musical journey of resilience in the face of inhumanity». The Seattle Times (στα Αγγλικά). 31 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2023. 
  20. ↑ «Jordi Savall, In search of the perfect sound». www.medici.tv (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2023. 
  21. ↑ Berkeley Festival & Exhibition: Music in History : June 5-12, 1994 (στα Αγγλικά). Cal Performances. 1994. σελ. 119. 
  22. ↑ Hoffmann, Bettina (19 Απριλίου 2018). The Viola da Gamba. Routledge. ISBN 978-1-315-28423-1. 
  23. ↑ Tsioulcas, Anastasia (23 Νοεμβρίου 2011). «Montserrat Figueras, A Striking Voice For Early Music, Dies At 69». npr. 
  24. ↑ www.mir.de, MIR MEDIA-Digital Agency-. «La Capella Reial de Catalunya». www.lucernefestival.ch (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2023. 
  25. ↑ «Le Concert des Nations – Jordi Savall · Alia Vox». www.alia-vox.com. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2023. 
  26. ↑ «Jordi Savall Explores the Musical Legacy of 'The Routes of Slavery'». KQED (στα Αγγλικά). 3 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2020. 
  27. ↑ Kozinn, Alan (2012-06-14). «Building East-West Bridges in Tune» (στα αγγλικά). The New York Times. https://www.nytimes.com/2012/06/15/arts/music/jordi-savalls-orient-occident-at-metropolitan-museum.html. Ανακτήθηκε στις 2023-08-22. 
  28. ↑ More, Karl (2014). «Jordi Savall：Orient Et Occident, Hommage A La Syrie». FRANCE TV / CULTUREBOX. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2023. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2023. 
  29. ↑ MARE NOSTRUM A Concert. A Journey. A film by Michelle Brun & Stefan Haupt (στα αγγλικά)
  30. ↑ «Festival musique et histoire de l'Abbaye de Fontfroide – Avec Jordi Savall». France Musique (στα Γαλλικά). 19 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2023. 
  31. ↑ «The festival». Festival Jordi Savall (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2023. 
  32. ↑ Lawrence-King, Andrew (7 December 2011). «Montserrat Figueras obituary» (στα αγγλικά). The Guardian. https://www.theguardian.com/music/2011/dec/07/montserrat-figueras-obituary. Ανακτήθηκε στις 21 January 2023. 
  33. ↑ Alex Ross, "The King of Spain: Jordi Savall at the Metropolitan Museum", The New Yorker, 2 May 2005.
  34. ↑ «Jordi Savall». Salzburg Festival (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2023. 
  35. ↑ «Alia Vox – Alia Vox». Alia-vox.com. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2018.