Η Εκδίωξη του Ηλιόδωρου από τον Ναό

Η Εκδίωξη του Ηλιόδωρου από το Ναό
ΟνομασίαΗ Εκδίωξη του Ηλιόδωρου από το Ναό
ΔημιουργόςQ5597
Έτος δημιουργίας1511
ΕίδοςΤοιχογραφία
Ύψος400
Πλάτος750
ΠόληΠόλη του Βατικανού
ΜουσείοΜουσεία Βατικανού
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η Εκδίωξη του Ηλιόδωρου από το Ναό (ιταλικά: Cacciata di Eliodoro dal tempio), είναι μια τοιχογραφία που δημιουργήθηκε το έτος 1511 από τον Ιταλό ζωγράφο της Αναγέννησης, τον Ραφαήλ. Βρίσκεται στο Αποστολικό Παλάτι, τώρα Μουσείο, του Βατικανού. Το έργο εκτελέστηκε μετά από παραγγελία του πάπα, για τη διακόσμηση των ιδιαίτερων διαμερισμάτων του, που σήμερα είναι γνωστές ως Αίθουσες του Ραφαήλ (Stanze di Raffaello). Η αίθουσα έλαβε το όνομά της από αυτόν τον πίνακα: αίθουσα του Ηλιόδωρου (Stanza di Eliodoro).

Ο πίνακας απεικονίζει ένα ιστορικό γεγονός, το οποίο περιγράφει η Βίβλος στα βιβλία των Μακκαβαίων (3:21-28). Ο βασιλιάς της Αυτοκρατορίας των Σελευκιδών, ο Σέλευκος Δ΄ ο Φιλοπάτωρ, λόγω οικονομικής στενότητας, διέταξε τον υπουργό του Ηλιόδωρο να του φέρει τον θησαυρό, που ήταν φυλαγμένος στον Ναό της Ιερουσαλήμ. Ο ανώτατος ιερέας, ο Ονίας Γ', αρνήθηκε κατηγορηματικά και απέτρεψε την αρπαγή των πολύτιμων αντικειμένων. Σύμφωνα με τη βιβλική αφήγηση, σαν απάντηση στις προσευχές του, ο Θεός έστειλε έναν καβαλάρη, υποβοηθούμενο από δύο νέους, για να διώξουν τον Ηλιόδωρο έξω από τον ναό.

Περιγραφή του πίνακα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Λεπτομέρεια του πίνακα.
Λεπτομέρεια του πίνακα.

Πρόκειται για μια δραματική απεικόνιση, την οποία διατρέχει ένα πολύ γρήγορο ρεύμα κίνησης. Ο Ραφαήλ ήθελε να αποδώσει τη βία του πάθους με τον τρόπο του Μιχαήλ Αγγέλου, μα διατηρεί επίσης μια απόσταση, επιτρέποντας μια αίσθηση αντικειμενικότητας. Η κίνηση των προσώπων έχει ένα ρυθμό γρήγορο, σαν να συμμετέχουν σε χορογραφία. Το φως, όπως εισέρχεται στη σκηνή από ψηλά και ο τρόπος που πέφτει στις καμπύλες, παρέχει ένα θαυμάσιο παράδειγμα σκηνικού φωτισμού. Κάθε φιγούρα ακολουθεί την κίνησή της με την τεχνική ακρίβεια χορευτικής φιγούρας. Η σκηνική παρουσία είναι αποκάλυψη, αλλά και φαντασία, η οποία με τη σειρά της αποτελεί ιστορική αναπαράσταση, όπως την οργάνωσε ο καλλιτέχνης.

Η απεικόνιση έχει δύο διακριτούς χρόνους: έναν πίνακα μέσα στον πίνακα. Αυτό αρκεί για να την μεταφέρει από το επίπεδο της απεικόνισης σε αυτό της υποκριτικής, του θεατρικού θεάματος. Το κεντρικό θέμα της σκηνής δεν είναι πλέον στο κέντρο, αλλά στα δεξιά. Εκεί ο Ηλιόδωρος και οι ακόλουθοί του εκδιώκονται από τον οπλισμένο καβαλάρη και τους δύο νέους. Για την αναπαράστασή τους, ο Ραφαήλ ακολουθεί τη βιβλική περιγραφή ως την τελευταία λεπτομέρεια. Στα αριστερά της σκηνής παρακολουθεί ο Πάπας Ιούλιος Β΄, πράγμα με το οποίο γίνεται σαφής υπόνοια, πως ο ίδιος είναι υπεύθυνος να προστατέψει την ακεραιότητα των κεκτημένων της Εκκλησίας και να κυνηγήσει τους κοσμικούς σφετεριστές των παπικών γαιών. Αποτελεί κυρίαρχη φιγούρα ανάμεσα σε όσους στέκονται πλάι του και επανεμφανίζεται και στις μικρότερες σκηνές.

  • Ραφαήλ, περιγραφές των έργων του στο Βατικανό.