Ημίξηρο κλίμα

Η έρημος της Τσιουάουα στο Μεξικό

Το ημίξηρο κλίμα ή κλίμα στέπας (ταξινόμηση Κέππεν: BS, όπου S σημαίνει Steppe, «στέππα» στα γερμανικά) είναι τύπος κλίματος όπου ο υετός είναι χαμηλότερος από τη δυνητική εξατμισοδιαπνοή, χωρίς όμως να φτάνει αυτό του επιπέδου του ερημικού κλίματος όπου το επίπεδο εξατμισοδιαπνοής είναι διπλάσιο αυτό του υετού.[1] Αποτελεί ένα μεταβατικό αζωνικό κλίμα[2] μεταξύ των υγρών και των ερημικών κλιμάτων και χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη χαμηλής βλάστησης.

Ταξινόμηση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κύριο κριτήριο για την ένταξη ενός κλίματος σε αυτή την κατηγορία είναι το επίπεδο υετού. Ο ετήσιος υετός πρέπει να είναι μικρότερος του ορίου αλλά μεγαλύτερος του μισού του ορίου που υπολογίζεται πολλαπλασιάζοντας με το 20 τη μέση ετήσια θερμοκρασία και:

  • προσθέτοντας 280 εάν τουλάχιστον το 70% του συνολικού υετού πέφτει την εποχή με τη μεγαλύτερη διάρκεια μέρας (Απρίλιος-Σεπτέμβριος για το Βόρειο Ημισφαίριο, Οκτώβριος-Μάρτιος για το Νότιο)
  • προσθέτοντας 140 σε περίπτωση που το αντίστοιχο επίπεδο υετού είναι μεταξύ 30-70%
  • προσθέτοντας 0 εάν είναι λιγότερο από το 30% του συνολικού υετού

Οι δύο κύριες κατηγορίες των ημίξηρων κλιμάτων βασίζονται στο δίπολο κρύο (BSk) / ζεστό (BSh) και η διαφοροποίησή τους ορίζεται με βάση τρεις ισόθερμες γραμμές: είτε αυτή που ορίζει τα όρια των ημίξηρων περιοχών βάσει του κριτηρίου του αν η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι μεγαλύτερη των 18°C (που θα αντιστοιχούσαν στο θερμό BSh, με τις υπόλοιπες να εντάσσονται στο ψυχρό BSk) είτε αυτή που υποδεικνύει τις περιοχές πού τοποθετείται η μέση θερμοκρασία του ψυχρότερου μήνα σε σχέση με τις θερμοκρασίες 0°C και -3°C.

Θερμά ημίξηρα κλίματα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι περιοχές του πλανήτη με θερμό κλίμα στέππας

Τα θερμά ημίξηρα κλίματα (BSh) εντοπίζονται μεταξύ τα γεωγραφικά πλάτη 20° και 30°, κοντά σε κλίματα τροπικής σαβάνας ή υγρά υποτροπικά. Αυτού του είδους τα κλίματα χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερα θερμά καλοκαίρια και χειμώνες που κυμαίνονται μεταξύ του θερμού και δροσερού, με σχετικά περιορισμένες βροχοπτώσεις.Η πιο χαρακτηριστική περιοχή με θερμό ημίξηρο κλίμα είναι το Σαχέλ στα νότια της ερήμου Σαχάρα. Έτερες περιοχές είναι η νοτιοδυτική ενδοχώρα της Ινδίας, η ΝΑ Ισπανία (Αλμερία, Αλικάντε), μεγάλο μέρος των συνόρων ΗΠΑ-Μεξικού, το Γκραν Τσάκο στη Νότια Αμερική και εν μέρει η έρημος Καλαχάρι στη νότια Αφρική.

Στην Ελλάδα το θερμό ημίξηρο κλίμα στέπας εμφανίζεται στην περιοχή του Πειραιά σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία. [3] Ενώ σύμφωνα με τους σταθμούς του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών το κλίμα αυτό εμφανίζεται σχεδόν σε ολόκληρη την Αθηναϊκή Ριβιέρα, σε περιοχές της Δυτικής Αττικής (Ασπρόπυργος, Σαλαμίνα, Βλυχάδα), σε νησιά του Αργοσαρωνικού (Αίγινα, Ύδρα), σε κάποιες περιοχές του Κορινθιακού Κόλπου, στο μεγαλύτερο μέρος των Κυκλάδων, στην Κρήτη (Λέντας, Μονή Τοπλού) καθώς και στα Δωδεκάνησα στην Κάσο, Κάρπαθο και στη Νίσυρο. [4]

Ψυχρά ημίξηρα κλίματα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι περιοχές του πλανήτη με ψυχρό κλίμα στέπας

Τα ψυχρά ημίξηρα κλίματα (BSk) συνήθως βρίσκονται σε εύκρατες περιοχές με υψηλό υψόμετρο, κοντά σε υγρά ηπειρωτικά ή μεσογειακά κλίματα, στο εσωτερικό των ηπείρων και μακριά από μεγάλα σώματα νερού.

Χαρακτηρίζονται από μετρίως ως εξαιρετικά θερμά ξηρά καλοκαίρια, που ποτέ όμως δεν φτάνουν τις θερμοκρασίες των θερμών ημίξηρων καλοκαιριών. Ωστόσο, σε αντίθεση με τα θερμά ημίξηρα κλίματα, παρουσιάζουν ψυχρούς χειμώνες με χιονόπτωση. Άλλες διαφορές σε σχέση με τα θερμά ημίξηρα κλίματα είναι ότι τα ψυχρά ημίξηρα εντοπίζονται συνήθως σε υψηλότερο υψόμετρο ενώ παρουσιάζουν και μεγαλύτερη διακύμανση της ημερήσιας θερμοκρασίας τους.

Όσο μεγαλύτερο είναι το γεωγραφικό τους πλάτος, τόσο περισσότερες πιθανότητες υπάρχουν να παρουσιάζουν ξηρούς χειμώνες και υγρά καλοκαίρια. Αντίθετα, σε χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη, τα ψυχρά ημίξηρα κλίματα ομοιάζουν με τα υποτροπικά κλίματα, παρουσιάζοντας ξηρά καλοκαίρια, σχετικά υγρούς χειμώνες και ακόμη πιο υγρή άνοιξη και φθινόπωρο. Τέτοιο κλίμα εμφανίζεται στην Ανατολία, την Ισπανία, τη νότια Αυστραλία, τη Νότια Αμερική και το εσωτερικό της Ασίας.

Στην Ελλάδα εμφανίζεται σε περιοχές της Καβάλας, Λάρισας και Κεντρικής Μακεδονίας σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία. [3]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Aguilera Arrilla et al. 2009: 226.
  2. ↑ Aguilera Arrilla et al. 2009: 221.
  3. ↑ 3,0 3,1 «Climate Atlas of Greece» (PDF). Hellenic National Meteorological Service. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2019. 
  4. ↑ «Monthly Bulletins». National Observatory of Athens. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2023. 

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Aguilera Arilla et al. (2009), Geografía general I. Geografía Física. Μαδρίτη: UNED.