Ιβάν Ασέν Γ΄

Ιβάν-Ασέν Γ΄
Τσάρος της Βουλγαρίας
Περίοδος1279 - 1280
ΠροκάτοχοςΙβάιλο
ΔιάδοχοςΓεώργιος Τέρτερ Α΄
Γέννηση1259/1260
Θάνατος1303
Μικρά Ασία
ΣύζυγοςΕιρήνη Παλαιολογίνα (κόρη Μιχαήλ Η΄)
ΕπίγονοιΜιχαήλ Ασάν
Ανδρόνικος Ασάν
Ισαάκ Ασάν
Εμμανουήλ Ασάν
Κωνσταντίνος Ασάν
Θεοδώρα Ασανίνα
Μαρία Ασανίνα
ΟίκοςΑσέν-Μίτσο
ΠατέραςΜίτσο Ασέν
ΜητέραΜαρία Ασανίνα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Ιβάν-Ασέν Γ΄ (βουλγαρικά: Иван Асен III, 1259/1260 - 1303) από τον Οίκο των Ασέν-Μίτσο κυβέρνησε ως αυτοκράτορας (τσάρος) της Βουλγαρίας από το 1279 έως το 1280.

Ήταν γιος του Μίτσο της Βουλγαρίας και της Μαρίας των Ασέν, κόρης του Ιβάν Ασέν Β΄ της Βουλγαρίας και της Ειρήνης Αγγελίνας. Η Ειρήνη Αγγελίνα ήταν κόρη του Θεοδώρου Κομνηνού Δούκα Αγγέλου, δεσπότη της Ηπείρου.

Φοβούμενος τη γρήγορη επιτυχία του Ιβάιλο της Βουλγαρίας, ο Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος κάλεσε τον Ιβάν, γιο του Μίτσο πρώην βασιλιά της Βουλγαρίας στην Αυλή του, του απένειμε τον τίτλο του δεσπότη και τον νύμφευσε με την μεγαλύτερη κόρη του Ειρήνη το 1277/78. Ο Μιχαήλ Η΄ έστειλε αρκετά Ρωμαϊκά στρατεύματα για να βοηθήσουν το Ιβάν να καταλάβει το θρόνο. Ο Ιβάιλο νίκησε μερικά από αυτά, αλλά αποκλείστηκε στα Σίλιστρα (Drastar) από τους Μογγόλους, συμμάχους του Μιχαήλ Η΄. Τότε οι Ρωμαϊκές δυνάμεις πολιορκούσαν την πρωτεύουσα Τάρνοβο και η τοπικοί άρχοντες, ακούγοντας τη φήμη ότι ο Ιβάιλο σκοτώθηκε στη μάχη, παρέδωσαν την πόλη. Έτσι το 1279 ο Ιβάν Γ΄ έγινε δεκτός ως "τσάρος" των Βουλγάρων και για να εδραιώσει τη θέση του πάντρεψε την αδελφή του Μαρία με τον Βουλγαρο-Κουμάνο ευγενή Γεώργιο Τέρτερ. Ωστόσο δεν κατάφερε να κυριαρχήσει σε όλη τη Βουλγαρία: ο Ιβάιλο εμφανίστηκε εμπρός από τα τείχη του Τάρνοβο και νίκησε δύο Ρωμαϊκά στρατεύματα, που είχαν έλθει να ανακουφίσουν την πόλη.

Ο Ιβάν Γ΄ και η Ειρήνη Παλαιολογίνα, απελπισμένοι ότι θα επιτύχουν, πήραν θησαυρούς από το θησαυροφυλάκιο και διέφυγαν κρυφά στη Μεσημβρία (Nesebăr) και από εκεί στην Κωνσταντινούπολη. Όμως ο Μιχαήλ Η΄, οργισμένος από τη δειλία τους, αρνιόταν για ημέρες να τους δεχθεί. Το 1280/81 ο Ιβάν Γ΄ ταξίδευσε στη Χρυσή Ορδή, όπου ανταγωνίστηκε τον Ιβάιλο στην υποστήριξη των Μογγόλων. Αν και ο αρχηγός τους Νογκάι Χαν σκότωσε τον Ιβάιλο, δεν μπόρεσε να αποκαταστήσει τον Ιβάν Γ΄ στη Βουλγαρία. Ο Ιβάν Γ΄ επέστρεψε στην οικογενειακή κτήση στην Τρωάδα, όπου απεβίωσε εξόριστος το 1303.

Το 1277/78 νυμφεύτηκε την Ειρήνη Παλαιολογίνα, κόρη του Μιχαήλ Η΄ Αυτοκράτορα των Ρωμαίων και είχε τέκνα:

  • Μιχαήλ, τιτουλάριος "τσάρος" της Βουλγαρίας.
  • Ανδρόνικος, απεβ. 1322(;), πρωτοστράτωρ Μωρέως, νυμφεύτηκε μία γυναίκα από τον Οίκο των Ταρχανειωτών και είχε κόρη την
  • Ισαάκιος.
  • Μανουήλ.
  • Κωνσταντίνος.
  • Θεοδώρα, παντρεύτηκε πρώτα τον Φερνάν Χιμένεθ ντ' Αούνεθ και έπειτα τον Μανουήλ Τάγαρη μέγα στρατοπεδάρχη.
  • Μαρία, παντρεύτηκε τον Ροζέ ντε Φλορ διοικητή της Καταλανικής Εταιρείας.
  • John V.A. Fine, Jr., The Late Medieval Balkans, Ann Arbor, 1987.