Ιζαμπέλλα Αντρεΐνι

Ιζαμπέλλα Αντρεΐνι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Isabella Andreini (Ιταλικά)
Γέννηση1562[1][2][3]
Πάντοβα[2]
Θάνατος11  Ιουνίου 1604[4][5]
Λυών[2]
ΨευδώνυμοIsabella Andreini
Χώρα πολιτογράφησηςΒενετική Δημοκρατία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά[4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηθοποιός
ποιήτρια
ηθοποιός θεάτρου
συγγραφέας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΦραντσέσκο Αντρεΐνι (από 1578)
ΤέκναΤζιαμπαττίστα Αντρεΐνι
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η Ιζαμπέλλα Αντρεΐνι, που γεννήθηκε ως Ιζαμπέλλα Κανάλι (ιταλ. Isabella Andreini / Isabella Canali, 1562 – 11 Ιουνίου 1604)[6], γνωστή και ως Ιζαμπέλλα της Πάδοβας (Isabella Da Padova) ήταν Ιταλίδα ηθοποιός και ποιήτρια.[7]

Αναμνηστικό μετάλλιο προς τιμή της Ιζαμπέλλα Αντρεΐνι (1604)

Γεννήθηκε στην Πάδοβα από Βενετούς γονείς και πρωτοεμφανίσθηκε στη σκηνή το 1576, εντασσόμενη στον περιοδεύοντα θίασο Ι Τζελόζι (= «Οι Ζηλιάρηδες»). Το 1578 παντρεύτηκε τον επίσης ηθοποιό Φραντσέσκο Αντρεΐνι. Η Ιζαμπέλλα διακρίθηκε για το ταλέντο της ιδιαιτέρως στην απόδοση ρόλων ερωτευμένων γυναικών. Υπήρξε μία από τις γυναίκες που πρώτες εισήγαγαν τον αυτοσχεδιασμό στο θέατρο, τον οποίο ανέπτυξε και στον οποίο διέπρεψε, δίνοντας αυθορμητισμό στους ρόλους της.[8][9]. Ο χαρακτήρας «Ισαβέλλα» της κομέντια ντελ άρτε ονομάσθηκε έτσι για την Ιζαμπέλλα Αντρεΐνι.[10]

Η Ιζαμπέλλα Αντρεΐνι πέθανε κοντά στη Λυών σε ηλικία 42 ετών, επιστρέφοντας σε κατάσταση προχωρημένης εγκυμοσύνης του όγδοου παιδιού της από τη Γαλλία στην Ιταλία με τον θίασό της, όταν απέβαλε. Της έγινε κρατική κηδεία και κατόπιν κατασκευάστηκαν αναμνηστικά μετάλλια με τη μία πλευρά να αναπαριστά την ηθοποιό ως ισχυρή Ρωμαία ηγέτιδα και την άλλη να αναπαριστά τη Ρωμαία θεά Φήμη, με τις λέξεις aeterna fama (= «αιώνια δόξα»).

Η Αντρεΐνι, πέρα από σονέτα της που δημοσιεύθηκαν σε ιταλικές ανθολογίες από το 1587, εξέδωσε και δύο ποιητικά βιβλία όσο ζούσε, τα εξής:

  • Mirtilla, βουκολικό δράμα με κάποια φεμινιστικά στοιχεία (Βερόνα 1588)
  • Rime, ποιητική συλλογή με 359 ποιήματα (Μιλάνο 1601 στην ιταλική και σε γαλλική μετάφραση το 1603 με την ευκαιρία της περιοδείας του θιάσου της στη Γαλλία)

Μετά τον θάνατό της εκδόθηκαν τα εξής:

  • Rime..., Parte seconda (1605)
  • Lettere di Isabella Andreini padovana comica gelosa, συλλογή φανταστικής αλληλογραφίας σχετικώς με την προσωπική ζωή της και την τέχνη γενικώς, κείμενα που μπορούν να ερμηνευθούν ως μονόλογοι επί σκηνής (1607).[11]
  • Fragmenti de alcune scritture, συλλογή αυτοσχέδιων διαλόγων («κοντράστι») από χαρακτήρες της ηθοποιού, συγκεντρωμένες από τον σύζυγό της (1617).[12]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12574405j. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 διάφοροι συγγραφείς: «Enciclopedia Treccani» (Ιταλικά) Ινστιτούτο της Ιταλικής Εγκυκλοπαίδειας. 1929. isabella-andreini.
  3. ↑ 3,0 3,1 British Museum person-institution thesaurus. 188354. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ 4,0 4,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12574405j. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. ↑ (Αγγλικά) SNAC. w63b66ng. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. ↑ Savoia 2008, σελ. 28
  7. ↑ Richmond, Hugh Macrae (2016). Columbia Electronic Encyclopedia, 6η έκδ. Columbia Electronic Encyclopedia. 
  8. ↑ Sorrenti, Anne-Marie (1 August 2015). «Mad-Hot Madrigals: Selections from the Rime (1601) of Late Sixteenth-Century Diva Isabella Andreini (1562–1604)». Italian Studies 70 (3): 298–310. doi:10.1179/0075163415Z.000000000103. ISSN 0075-1634. https://zenodo.org/record/1245970. 
  9. ↑ McGill, Kathleen (1991). «Women and Performance: The Development of Improvisation by the Sixteenth-Century Commedia dell'Arte». Theatre Journal 43 (1): 59-69. doi:10.2307/3207950. 
  10. ↑ Bosi, Kathryn (2003). «Accolades for an actress: on some literary and musical tributes for Isabella Andreini». Recercare 15: 73-117. ISSN 1120-5741. 
  11. ↑ Ray, Meredith Kennedy. «Andreini, Isabella (1562-1604)». University of Chicago Library. Πανεπιστήμιο του Σικάγου. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2021. 
  12. ↑ «Biography: Andreini, Isabella». www.lib.uchicago.edu. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2020. 

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Το λήμμα «Αντρεΐνι Ισαβέλλα» στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 6, σελ. 141