Ιρένα Ανταμόβιτς

Ιρένα Ανταμόβιτς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Irena Adamowicz (Πολωνικά)
Γέννηση11  Μαΐου 1910[1]
Βαρσοβία
Θάνατος12  Αυγούστου 1973[1]
Βαρσοβία
Τόπος ταφήςNorthern Communal Cemetery in Warsaw
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
ΘρησκείαΡωμαιοκαθολική Εκκλησία[1]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[2]
Σπουδέςσχολή φιλοσοφίας και κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααντιστασιακός
κοινωνικός λειτουργός[1]
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςΠολωνικός Εσωτερικός Στρατός
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΔίκαιοι των Εθνών (14  Ιανουαρίου 1985)[1]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Ιρένα Ανταμόβιτς (πολωνικά: Irena Adamowicz) (11 Μαΐου 1910 – 12 Αυγούστου 1973) ήταν Πολωνή αρχηγός προσκόπων και μέλος της αντίστασης κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ήταν αγγελιοφόρος για τον υπόγειο Πολωνικό Στρατό Εσωτερικού (Armia Krajowa). Το 1985, απονεμήθηκε στην Ανταμόβιτς μεταθανάτια ο τίτλος του Δίκαιου των Εθνών από τη Γιαντ Βασσέμ στην Ιερουσαλήμ για τις δραστηριότητές της που αφορούσαν την παροχή πληροφοριών σε ορισμένα εβραϊκά γκέτο στην κατεχόμενη Πολωνία.

Η Ανταμόβιτς γεννήθηκε στη Βαρσοβία, σε πολωνική οικογένεια ευγενών και είχε πτυχίο κοινωνικής εργασίας από το Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Υπηρέτησε ως μία από τους ηγέτες του Πολωνικού Προσκοπικού Κινήματος (Harcerz Polski) συντονίζοντας τις δραστηριότητές του ως Ανώτερος Πρόσκοπος. Ως Ρωμαιοκαθολική, η Ανταμόβιτς παρείχε συμβουλευτικές και εκπαιδευτικές υπηρεσίες όχι μόνο στους Καθολικούς Προσκόπους, αλλά και στο εβραϊκό κίνημα νεολαίας που ονομάζεται Χασομέρ Χατζαΐρ (Hashomer Hatzair) τη δεκαετία του 1930, σε στενή συνεργασία με τον Ίζραελ Χάιμ Βίλνερ.

Μετά τη γερμανική εισβολή στην Πολωνία, η Ανταμόβιτς έγινε μέλος του υπόγειου Πολωνικού Εσωτερικού Στρατού (Armia Krajowa) ως μυστικός αγγελιαφόρος. Έδινε μηνύματα και παρείχε βοήθεια και ηθική υποστήριξη στα εβραϊκά γκέτο σε πολλές μακρινές πόλεις.[3]

Το 1985, στην Ανταμόβιτς απονεμήθηκε μετά θάνατον ο τίτλος του Δίκαιου των Εθνών από τον Γιαντ Βασσέμ στην Ιερουσαλήμ για την ηρωική της στάση ενάντια στο ναζιστικό Ολοκαύτωμα.[3][4]

Αποστολές επικοινωνίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λόγω της δουλειάς της τόσο για την πολωνική όσο και για την εβραϊκή νεολαία πριν από την εισβολή στην Πολωνία και τη στενή της επαφή με το εβραϊκό σιωνιστικό κίνημα, η Ανταμόβιτς, μια πιστή Χριστιανή, μπόρεσε να βοηθήσει στις προσπάθειες της Εβραϊκής Οργάνωσης Μάχης να δημιουργήσει ένα κανάλι επικοινωνίας μεταξύ των γκέτο διαφορετικών πόλεων. Σε μια συνάντηση στη Βαρσοβία στα τέλη του 1941, αποφασίστηκε να ξεκινήσει αυτή η επικίνδυνη προσπάθεια, από τους εκπροσώπους του Πολωνικού Εσωτερικού Στρατού, συμπεριλαμβανομένων των Ιρένα Ανταμόβιτς και Στανίσουαφ Χάιντουκ, και, από την εβραϊκή πλευρά, από τους Μόρντεχαϊ Ανιελέβιτς, Γιτζάκ Ζούκερμαν, Γιόσεφ Κάπλαν και Τσίβια Λουμπέτκιν. Όλο το καλοκαίρι του 1942, η Ανταμόβιτς πήγε σε ένα τολμηρό ταξίδι στην Πολωνία και τη Λιθουανία για να δημιουργήσει επαφή μεταξύ μυστικών οργανώσεων στα γκέτο της Βαρσοβίας, του Βίλνο (τώρα Βίλνιους), του Μπιαουίστοκ, του Κόβνο (τώρα Κάουνας) και του Σάβλε (τώρα Σιαουλιάι). Οι επισκέψεις της έγιναν πηγή ζωτικής σημασίας πληροφοριών και ηθικής ενθάρρυνσης, όπως η εμπνευσμένη παρουσία της στο Γκέτο του Κόβνο τον Ιούλιο του 1942. Κέρδισε το εβραϊκό παρατσούκλι "Di chalutzishe shikse", ο Πρωτοπόρος Χριστιανός.[3][5][6][7][8][9]

Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Ανταμόβιτς παρέμεινε σε στενή επαφή με τους επιζήσαντες του Ολοκαυτώματος, με τους οποίους είχε εργαστεί στο εβραϊκό υπόγειο κίνημα. Χάρη στις προσπάθειές τους, ονομάστηκε Δίκαιη μεταξύ των Εθνών το 1985. Η προσωπική της εμπειρία έγινε μέρος του βιβλίου των Βουαντίσουαφ Μπαρτοσέφσκι και Ζόφια Λέβιν με τίτλο Δίκαιοι των Εθνών: Πώς βοήθησαν οι Πολωνοί τους Εβραίους, 1939–1945.[10][11]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 «The Righteous Among the Nations Database» (Αγγλικά)
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb161584456. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 Shoah Resource Center, The International School for Holocaust Studies, Adamowicz, Irena at www.yadvashem.org
  4. Righteous Among the Nations Recognized by Yad Vashem as of 1 January 2010. (pdf 1.55MB) Αρχειοθετήθηκε 2012-08-17 στο Wayback Machine. Note: the direct link changed at source with YV annual update, search yadvashem.org/poland.pdf if present link discontinued
  5. Abraham J. Edelheit (1994). History of the Holocaust: A Handbook and Dictionary. Avalon Publishing. σελ. 218. ISBN 978-0-8133-2240-7. [νεκρός σύνδεσμος]
  6. «March of the Living Canada 2008». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2013. CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  7. Kovno Righteous Gentiles
  8. Yitzhak Zuckerman, Barbara Harshav, A Surplus of Memory: Chronicle of the Warsaw Ghetto Uprising p. 493 1993 University of California Press, 702 pages, (ISBN 0-520-07841-1)
  9. Month in Holocaust: August Αρχειοθετήθηκε 2005-03-09 at Archive.is 2004 Yad Vashem The Holocaust Martyrs' and Heroes' Remembrance Authority
  10. Bartoszewski & Lewin, Righteous Among Nations; How Poles Helped the Jews, 1939–1945. London, Earlscourt Publications Ltd, 1969. (lxxxvii, 834) Includes first-person testimony by Adamowicz. ASIN: B000NUN16C
  11. Holocaust Survivors and Remembrance Project: "Forget You Not", Irena Adamowicz Holocaust Remembrance, Sanctuary, and Beyond ...

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]