Ισπανική Επανάσταση του 1936

Η ισπανική επανάσταση ήταν μια κοινωνική επανάσταση των εργαζομένων που ξεκίνησε κατά την έξαρση του Ισπανικού εμφυλίου πολέμου το 1936 και οδήγησε στην εφαρμογή αναρχικών οργανωτικών αρχών σε διάφορα τμήματα της χώρας για περίπου μισό μέχρι το πολύ 3 χρόνια κυρίως στην Καταλονία, την Αραγονία, την Ανδαλουσία και σε τμήματα της κοινότητας της Βαλένθια.

Μεγάλο μέρος της οικονομίας της Ισπανίας τέθηκε υπό τον έλεγχο των εργαζομένων. Σε αναρχικά προπύργια όπως η Καταλονία, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν τόσο υψηλό ως 75%, αλλά μικρότερο στις περιοχές με μεγάλη επιρροή από το Κομμουνιστικό Κόμμα Ισπανίας. Τα εργοστάσια λειτουργούσαν μέσω επιτροπών εργαζομένων, οι αγροτικές περιοχές έγιναν κολεκτιβοποιημένες και λειτουργούσαν ως ελευθεριακές σοσιαλιστικές κοινότητες. Ακόμη και μέρη όπως ξενοδοχεία, κουρεία και εστιατόρια λειτουργούσαν συλλογικά και τα διαχειρίζονταν οι εργαζόμενοι τους. Η προσπάθεια κολεκτιβοποίησης οργανώθηκε κυρίως από τα μέλη της Εθνικής Συνομοσπονδίας Εργατών (CNT) και της Ιβηρικής Αναρχικής Ομοσπονδίας (FAI, Federación Anarquista Ibérica), οι οποίες συχνά συντομεύθηκαν ως CNT-FAI λόγω της συγγένειας μεταξύ των δύο οργανώσεων και του σημαντικού ρόλου της τελευταίας εντός της πρώτης για τη διατήρηση της αναρχικής «αγνότητας». Η μη-αναρχική σοσιαλιστική Γενική Ένωση Εργατών (UGT: Unión General de Trabajadores) συμμετείχε επίσης στην εφαρμογή της κολεκτιβοποίησης, αν και σε πολύ μικρότερο βαθμό.

Σύμφωνα με τον Γάλλο ιστορικό και μέλος της CNT Gaston Leval αυτή η εμπειρία, στην οποία "συμμετείχαν άμεσα ή έμμεσα περίπου οκτώ εκατομμύρια άνθρωποι, άνοιξε έναν νέο τρόπο ζωής σε όσους αναζητούσαν μια εναλλακτική λύση στον αντικοινωνικό καπιταλισμό, αφενός, και στον ολοκληρωτικό κρατικό ψεύτικο σοσιαλισμό, αφετέρου."[1]

  1. Dolgoff 1974, σελ. 6-7.