Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Καβάδης Α' | |
---|---|
Βασιλιάς της Περσίας | |
Περίοδος | 488 – 496 και 498 - 531 |
Προκάτοχος | Βάλας της Περσίας και Τζαμάσπ |
Διάδοχος | Χοσρόης Α΄ της Περσίας |
Γέννηση | 473 Κτησιφών (στο σημερινό Ιράκ) |
Θάνατος | 13 Σεπτεμβρίου 531 στη σημερινή Συρία |
Επίγονοι | Χοσρόης Α΄ της Περσίας και άλλοι |
Οίκος | Οίκος των Σασσανιδών |
Πατέρας | Περόζης Α΄ της Περσίας |
Θρησκεία | Ζωροαστρισμός |
Σχετικά πολυμέσα | |
δεδομένα ( ) |
Ο Καβάδης Α' της Περσίας (473 - 13 Σεπτεμβρίου 531) ήταν γιος του Περόζη Α' της Περσίας (457 - 484) και βασιλιάς της Περσίας από τη δυναστεία των Σασσανιδών από το 488 έως το 531. Διαδέχθηκε τον θείο του βασιλιά Βάλα ο οποίος ανατράπηκε και τυφλώθηκε από τους ευγενείς. Πέθανε σε ηλικία 58 ετών (531) λίγο μετά την ήττα του από τους Βυζαντινούς στη μάχη του Καλλίνικου. Τον διαδέχθηκε ο γιος του Χοσρόης Α΄ ο μεγαλύτερος Πέρσης βασιλιάς. Αμέσως μετά την άνοδο του στον θρόνο υποστήριξε τους οπαδούς του Μαζδάκ ενός θεωρητικού Πέρση φιλοσόφου της εποχής του που προσπάθησε να δώσει ένα νέο ρεύμα στη θρησκεία του Ζωροαστρισμού. Οι Μαζδακιανοί θεωρούνται οι πρώτοι αληθινοί κομμουνιστές στην ανθρώπινη ιστορία, δόγμα τους ήταν η ίση διανομή των αγαθών ώστε οι πλούσιοι να χαρίζουν τα περισσεύματα τους στους άπορους. Το Μαζδακικό δόγμα ασπάστηκε ο ίδιος ο βασιλιάς Καβάδης, οι ευγενείς αντέδρασαν έντονα τον ανέτρεψαν και τον φυλάκισαν ανεβάζοντας στον Περσικό θρόνο για δύο χρόνια τον αδελφό του Τζαμάσπ (496 - 498). Ο Καβάδης δραπέτευσε καταφεύγοντας τον Αραβικό λαό των Εφθαλιτών από τους οποίους ζήτησε βοήθεια και συνεργασία για την επαναφορά του στον θρόνο.
Με τη βοήθεια στρατού 30.000 ανδρών που του παραχώρησαν οι Εφθαλίτες επανήλθε στον Περσικό θρόνο τιμωρώντας τους συνωμότες. Στους Εφθαλίτες έδωσε τον φόρο που τους υποσχέθηκε, επόμενη κίνηση του ήταν να τιμωρήσει την Ανατολική Ρώμη - Βυζάντιο επειδή είχε υποστηρίξει τους συνωμότες που τον ανέτρεψαν. Η έναρξη του πολέμου του Καβάδη με τον αυτοκράτορα Αναστάσιο τον δίκορο θα είναι η αρχή μακροχρόνιων πολέμων μεταξύ Βυζαντινών και Περσών που θα διαρκέσουν πάνω από ένα αιώνα καταλήγοντας στην καταστροφή του Περσικού κράτους από τον αυτοκράτορα Ηράκλειο, 130 χρόνια αργότερα όταν βασιλιάς της Περσίας θα είναι ο δισέγγονος του Καβάδη Χοσρόης Β'. Συμμαχώντας με τους Εφθαλμίτες κατέλαβε τη Θεοδοσιούπολη (σημερινό Ερζερούμ στην Αρμενία) το (502) και την Αμίδα στην περιοχή του Τίγρη το(503). Δύο χρόνια αργότερα νίκησε οριστικά τον Βυζαντινό στρατό αναγκάζοντας τον αυτοκράτορα Αναστάσιο να υπογράψει ειρήνη (505). Οι εχθροπραξίες από τον Καβάδη επαναλήφθηκαν με την άνοδο στον αυτοκρατορικό θρόνο της Ανατολικής Ρώμης του Ιουστίνου Α' (518 - 527). Ο Ιουστίνος έστειλε εναντίον του τον στρατηγό Βελισάριο, ο οποίος ανέλαβε τη διοίκηση της πόλης Δάρα στα σύνορα της Μεσοποταμίας με την Αρμενία χρησιμοποιώντας τη ως στρατηγείο του. Το 527 ο Καβάδης πραγματοποίησε νέα επίθεση στη Λαζική (αρχαία Κολχίδα) και στην Αρμενία με σκοπό να καταλάβει ολόκληρη τη Μικρά Ασία για να ανοίξει διαδρόμους στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο. Το 530 πολιόρκησε τη Δάρα έδρα του στρατηγού Βελισάριου γνωρίζοντας τη συντριβή, την επόμενη χρονιά γνώρισε νέα μεγάλη ήττα από τους Βυζαντινούς του Βελισάριο. Λίγο αργότερα ο ηλικιωμένος Καβάδης πέθανε ταπεινωμένος από τις ήττες τα δύο τελευταία χρόνια της ζωής του μαυρίζοντας όλες τις προηγούμενες επιτυχίες του. Ο διάδοχος του βασιλιάς Χοσρόης ο 1ος αναγκάστηκε όταν ανέβηκε στον θρόνο να κλείσει την ταπεινωτική για τους Πέρσες "απέραντη ειρήνη".