Καρτέλ του λαμπτήρα

Το καρτέλ του λαμπτήρα αναφέρεται σε μια συμφωνία μεταξύ των μεγαλύτερων εταιριών παραγωγής λαμπτήρων, ώστε να παράγουν λάμπες με μικρότερη διάρκεια ζωής από την υφιστάμενη, με σκοπό τη μεγιστοποίηση των κερδών από τις πωλήσεις. Το καρτέλ δημιουργήθηκε το 1925 με την ονομασία Φοίβος, και συμμετείχαν εταιρίες-κολοσσοί όπως Osram, Philips, General Electric κλπ. Αναφέρεται επίσης ως συνωμοσία του λαμπτήρα, και θεωρείται η πρώτη υλοποίηση σχεδίου σκόπιμης μείωσης της ποιότητας των προιόντων εν αγνοία των καταναλωτών σε παγκόσμιο επίπεδο.[1][2]

Αρχικά, το καρτέλ χαμήλωσε τα λειτουργικά έξοδα, και διεξήγαγε έρευνα ώστε η διάρκεια ζωής των λαμπτήρων πυρακτώσεως να μειωθεί περίπου στο μισό.[1] Στη συνέχεια αύξησε και τις τιμές, αφού δεν υπήρχε πλέον ο ανασταλτικός παράγοντας σοβαρού ανταγωνισμού. Για να διασφαλιστεί το σχέδιο αυτό, δημιουργήθηκε ακόμη επιτροπή ελέγχου των προιόντων, η οποία έδινε πρόστιμα σε περίπτωση που δεν χαλούσαν μετά από 1.000 ώρες λειτουργίας.[3]

Το καρτέλ ήλεγχε εκτός απο την παραγωγή, και τη διανομή των λαμπτήρων. Οι εταιρίες μοίρασαν τις περιοχές και τις αγορές όπου η καθεμία θα δραστηριοποιούνταν, με ένα σύστημα τριών διαφορετικών ζωνών.

  1. 1,0 1,1 «The Great Lightbulb Conspiracy». IEEE Spectrum (στα Αγγλικά). 24 Σεπτεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2021. 
  2. «Ο προγραμματισμένος θάνατος των προϊόντων». m.tvxs.gr. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2021. 
  3. tejasvala (5 Ιουλίου 2021). «The Conspiracy of "Bulbs"». EDUINDEX NEWS (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2021.