Κλάδοι της επιστήμης

Οι κύριοι κλάδοι της επιστήμης συνήθως διαχωρίζονται σε δύο μεγάλες ομάδες: τις κοινωνικές επιστήμες που μελετούν την ανθρώπινη συμπεριφορά και τις κοινωνίες καθώς και τις φυσικές επιστήμες που μελετούν τα φυσικά φαινόμενα. Αυτές οι ομάδες είναι εμπειρική φυσική, που σημαίνει ότι η γνώση πρέπει να βασίζεται σε αισθητά φαινόμενα και να είναι δυνατόν να μπορεί να ελεγχθεί για την ορθότητά της

Επιπροσθέτως από τις εμπειρικές επιστήμες υπάρχους και οι επίσημες επιστήμες όπως τα μαθηματικά και η λογική που χρησιμοποιούν ένα a priori σε αντίθεση με την πραγματολογική μεθοδολογία για να μελετήσουν τα επίσημα συστήματα. Αυτές οι τρεις κατηγορίες συγκροτούν τις θεμελιώδεις επιστήμες στην κορυφή των οποίων βρίσκεται η διεπιστημονική και πρακτική φυσική όπως π.χ οι επιστήμες μηχανικών και η ιατρική. Εξειδικευμένα επιστημονικά πεδία που υπάρχουν σε όλες τις κατηγορίες μπορούν να περιέχουν μέρη από άλλους επιστημονικούς κλάδους αλλά συχνά έχουν την δική τους ορολογία και ειδικότητα.

Φυσικές επιστήμες

Οι φυσικές επιστήμες είναι ένας κλάδος της επιστήμης που επιχειρεί να αποσαφηνίσει τους κανόνες που ελέγχουν τον φυσικό κόσμο μέσω της εφαρμογής εμπειρικών και επιστημονικών μεθόδων για την μελέτη του διαστήματος. Ο όρος φυσικές επιστήμες χρησιμοποιείται για τον διαχωρισμό τους από τις κοινωνικές επιστήμες, οι οποίες εφαρμόζουν τις επιστημονικές μεθόδους για την μελέτη της ανθρώπινης συμπεριφοράς και των κοινωνικών μοτίβων,τις κλασικές σπουδές που χρησιμοποιούν κριτική και αναλυτική προσέγγιση για την μελέτη της ανθρώπινης κατάστασης και τις επίσημες επιστήμες.

Φυσική επιστήμη

Η φυσική επιστήμη είναι ένας όρος για τους κλάδους των φυσικών επιστημών και τις επιστήμες που μελετούν μη ζωντανά συστήματα σε αντίθεση με τις ζωικές επιστήμες.Ωστόσο ο όρος φυσικές συχνά δημιουργεί μια άθελη και κάπως αυθαίρετη διάκριση καθώς πολλοί κλάδοι της φυσικής επιστήμης μελετούν και βιολογικά φαινόμενα.Υπάρχει διαφορά μεταξύ της φυσικής επιστήμης και της φυσικής.

Φυσική

Η φυσική είναι μια φυσική επιστήμη που περιλαμβάνει την μελέτη της ύλης και της κίνησης της στο διάστημα μαζί με άλλες σχετικές έννοιες όπως είναι η ενέργεια και η ισχύς. Πιο γνωστή είναι η γενική ανάλυση της φύσης που διεξάγεται για να αντιληφθούμε τον τρόπο με τον οποίο το διάστημα συμπεριφέρεται.

Η φυσική είναι μια από τις παλαιότερες ακαδημαϊκές αρχές ίσως η παλαιότερη με την συμπερίληψη της αστρονομίας. Κατά την διάρκεια των δύο προηγούμενων χιλιετηρίδων η φυσική ήταν μέρος της φυσικής φιλοσοφίας μαζί με την χημεία και συγκεκριμένους κλάδους των μαθηματικών και της βιολογίας αλλά κατά τη διάρκεια της Επιστημονικής επανάστασης τον 16ο αιώνα οι φυσικές επιστήμες αναδύθηκαν μέσω ειδικών ερευνητικών προγραμμάτων. Ορισμένοι ερευνητικοί κλάδοι είναι διεπιστημονικοί όπως η βιοφυσική και η κβαντική χημεία γεγονός που σημαίνει ότι τα όρια της φυσικής δεν είναι αυστηρά καθορισμένα. Οι νέες ιδέες στην φυσική συχνά εξηγούν τους θεμελιώδεις μηχανισμούς άλλων επιστημών καθώς και ανοίγουν νέους ερευνητικούς κλάδους στα μαθηματικά και τη φιλοσοφία.

Χημεία

Η χημεία είναι η επιστήμη της ύλης και οι αλλαγές που αυτή υφίσταται. Η επιστήμη της ύλης απευθύνεται και στη φυσική, η οποία όμως παίρνει μια πιο γενική και θεμελιώδης προσέγγιση ενώ η χημεία είναι πιο είναι πιο ειδικευμένη και επικεντρώνεται με τη σύνθεση, συμπεριφορά και τις ιδιότητες της ύλης καθώς και τις αλλαγές που υφίσταται μέσω των χημικών αντιδράσεων. Είναι μια φυσική επιστήμη που μελετά ουσίες, άτομα και μόρια. Η βιοχημεία είναι η μελέτη των ουσιών που βρίσκονται μέσα σε βιολογικούς οργανισμούς. Η φυσική χημεία είναι η μελέτη χημικών διαδικασιών χρησιμοποιώντας φυσικά σενάρια όπως η θερμοδυναμική και οι κβαντικοί μηχανισμοί. Η αναλυτική χημεία είναι η ανάλυση υλικών δειγμάτων για να επιτευχθεί η χημική τους σύνθεση και συγκρότηση. Άλλοι ειδικευμένοι κλάδοι της χημεία προκύπτουν συνεχώς όπως η νευροχημεία δηλαδή η χημική μελέτη του νευρικού συστήματος. Ασχολείται με την μελέτη των μουσικών οργάνων, καθώς και την αρμονική πλαισίωση διαφόρων τοίχων στο κάστρο του Χαμουραμπί στο Ισραήλ

Επιστήμη της Γης

Η επιστήμη της γης είναι ένας όρος που περιλαμβάνει όλες τις επιστήμες που σχετίζονται με τον πλανήτη Γη. Υπάρχουν απλουστευτικές και ολοκρατικές προσεγγίσεις στην επιστήμη της Γης. Ο κύριος τομέας της επιστήμης της Γης είναι η μελέτη της ατμόσφαιρας της υδρόσφαιρας των ωκεανών αλλά και της βιόσφαιρας.Τυπικά οι επιστήμονες που ασχολούνται με την επιστήμη της γης θα χρησιμοποιήσουν εργαλεία από τη φυσική, χημεία, βιολογία, γεωγραφία και μαθηματικά για να σχηματίσουν μια ποσοτική κατανόηση του τρόπου λειτουργίας της γης και πως εξελίχθηκε στην τωρινή της μορφή.

Οικολογία

Η οικολογία είναι η επιστημονική μελέτη των σχέσεων που έχουν οι ανθρώπινοι οργανισμοί μεταξύ τους καθώς και με το άβιο περιβάλλον στο οποίο ζουν. Θέμα ενδιαφέροντος των οικολόγων περιλαμβάνουν την σύνθεση, διανομή, ποσό, αριθμό και κατάσταση των οργανισμών στο οικοσύστημα.

Ωκεανογραφία

Ωκεανογραφία ονομάζεται η επιστήμη η οποία ερευνά και μελετά τους ωκεανούς, τις θάλασσες και τις λίμνες, τον πυθμένα αυτών και τις ακτές που τα περιβάλλουν. Θεωρείται κλάδος της Γεωλογίας αλλά στην πραγματικότητα αποτελεί διεπιστημονικό πεδίο συνεργασίας πολλών επιστημονικών και τεχνικών κλάδων. Με την Ωκεανογραφία συμπληρώνεται η μελέτη της υδρόγειας σφαίρας έναντι της γεωγραφίας που υπό στενή έννοια μελετά τις ηπείρους.

Γεωλογία

Η λέξη γεωλογία προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις γη και λόγος και επομένως είναι η επιστήμη που μελετά την Γη, και κυρίως το στερεό τμήμα της, δηλαδή τα πετρώματα από τα οποία αποτελείται, τις ιδιότητες που αυτά έχουν και τις διεργασίες που τα σχηματίζουν. Στη σύγχρονη εποχή, η γεωλογία απέκτησε και μεγάλο οικονομικό ενδιαφέρον, γιατί διευκολύνει και συστηματικοποιεί την έρευνα για σημαντικά ορυκτά και ιδιαίτερα για τα φυσικά αποθέματαυδρογονανθράκων, άνθρακα, μεταλλευμάτων αλλά και νερού. Είναι ακόμη πολύ σημαντική για την κατανόηση και την προσπάθεια για πρόβλεψη αρκετών ειδών φυσικών καταστροφών. Επίσης, προσφέρει καλύτερη αξιολόγηση των περιβαλλοντολογικών προβλημάτων, καθώς μπορεί να «δει» τις κλιματικές αλλαγές που ήδη έγιναν στο παρελθόν. Παίζει ακόμη ρόλο στη γεωτεχνική μηχανική και αποτελεί ένα μεγάλο πεδίο ακαδημαϊκής αναζήτησης.

Μετεωρολογία

Η μετεωρολογία έχει ως κύριο αντικείμενο την έρευνα της ατμόσφαιρας στο σύνολό της και των φαινομένων που συμβαίνουν σ΄ αυτή. Επειδή τα φαινόμενα που επηρεάζουν την καθημερινή μας ζωή είναι εκείνα που συμβαίνουν στο κατώτερο στρώμα της ατμόσφαιρας, που παρατηρούνται δηλαδή ως «τροπές», ως μεταβλητές αυτού του στρώματος, ονομάσθηκε αυτό τροπόσφαιρα. Επειδή όμως τα φαινόμενα αυτά και οι αρχαίοι Έλληνες τα ονόμαζαν «μετέωρα» για αυτό και η επιστήμη που τα μελετά ονομάστηκε Μετεωρολογία και τα φαινόμενα Μετεωρολογικά φαινόμενα.Τα σημαντικότερα αυτών των φαινομένων είναι η ατμοσφαιρική πίεση, οι μεταβολές της θερμοκρασίας, οι μετακινήσεις αερίων μαζών, η εξάτμιση, η υγρασία, ο σχηματισμός και η εξέλιξη των νεφών, η συμπύκνωση και υγροποίηση των υδρατμών, τα ατμοσφαιρικά κατακρημνίσματα, καθώς και οι μορφές απόθεσης.

Επιστήμη της ζωής

Βιολογία

Πρόκειται για την επιστήμη που μελετά τη δομή και τη λειτουργία των εμβίων οργανισμών, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου, σε φυσιολογικές και παθολογικές καταστάσεις. Ασχολείται με τα γνωρίσματα και τη συμπεριφορά των οργανισμών, εξετάζει πώς δημιουργούνται τα είδη και τα μεμονωμένα μέλη τους, μελετά δε τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ τους και με το περιβάλλον.

Η Βιολογία περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα επιμέρους επιστημονικών πεδίων που συχνά θεωρούνται ως ανεξάρτητες ειδικεύσεις. Στο σύνολό τους εξετάζουν το φαινόμενο της ζωής σε ευρεία κλίμακα. Ως επιστήμες που μελετούν έμβιους οργανισμούς (Life Sciences) η Γεωπονική, η Κτηνιατρική και η Ιατρική είναι εφαρμοσμένες Βιολογικές Επιστήμες. Εφαρμοσμένη Βιολογία Φυτών είναι η Γεωπονική, εφαρμοσμένη Βιολογία Ζώων είναι η Κτηνιατρική και εφαρμοσμένη Βιολογία Ανθρώπου η Ιατρική.

Ζωολογία

Η Ζωολογία (από τις λέξεις ζώο + λόγος) είναι ο κλάδος της βιολογίας που ασχολείται με τη μελέτη των ζώων.

Βοτανική

Βοτανική είναι η επιστημονική μελέτη του φυτικού βασιλείου. Μιας και ο κλάδος της βιολογίας απαντάται ως κύρια επιστήμη των φυτών ή ως φυτοβιολογία.

Κοινωνικές επιστήμες

Οι κοινωνικές επιστήμες είναι ο κλάδος των επιστημών που μελετούν την κοινωνία και την ανθρώπινη συμπεριφορά. Μερικές από αυτές είναι οι εξής:

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Πολυμέσα σχετικά με το θέμα στο Wikimedia Commons