Κλειτοριδική στύση

Αριστερά εικόνα: Ήπια σεξουαλική διέγερση. Δεξιά εικόνα: Δυνατή σεξουαλική διέγερση με εμφανή τη μεγέθυνση λόγω στύσης της κλειτορίδας.

3D εικόνα της κλειτορίδας σε σχήμα στύσης (με τα γειτονικά όργανα της μήτρας και της ουροδόχου κύστης).

Η κλειτοριδική στύση (γνωστή και ως κλειτοριδική διόγκωση ή γυναικεία στύση)^[1][2] είναι φυσιολογικό φαινόμενο όπου η κλειτορίδα αυξάνεται σε μέγεθος και γίνεται σκληρή.

Η κλειτοριδική στύση είναι αποτέλεσμα μιας περίπλοκης αλληλεπίδρασης ψυχολογικών, νευρικών, αγγειακών και ενδοκρινικών παραγόντων και συνήθως, αν και όχι αποκλειστικά, συνδέεται με την σεξουαλική διέγερση. Οι στύσεις θα πρέπει τελικά να υποχωρήσουν, και η παρατεταμένη κατάσταση της κλειτοριδικής στύσης, ακόμη και όταν δεν είναι διεγερμένη, είναι μια κατάσταση που μπορεί να γίνει επώδυνη.^[3] Αυτή η διόγκωση και συρρίκνωση σε μια χαλαρή κατάσταση φαίνεται να συνδέεται με τις επιδράσεις του οξειδίου του αζώτου στους ιστούς της κλειτορίδας, παρόμοια με τον ρόλο του στην στύση του πέους.^[4]

Φυσιολογία

Η κλειτορίδα είναι ο ομολόγος του πέους στον άνδρα. Ομοίως, η κλειτορίδα και η στύση της μπορεί να διαφέρουν ελαφρώς σε μέγεθος.^[5]

Το ορατό μέρος της κλειτορίδας, η βάλανος της κλειτορίδας, διαφέρει σε μέγεθος από λίγα χιλιοστά έως ένα εκατοστό και βρίσκεται στην μπροστινή ένωση των μικρών χειλιών (εσωτερικά χείλη), πάνω από το άνοιγμα της ουρήθρας. Καλύπτεται από την κλειτοριδική ακροποσθία.

Οποιοδήποτε είδος κίνησης μπορεί να αυξήσει την ροή αίματος σε αυτό το όργανο και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των εκκρίσεων που λιπαίνουν τον κόλπο. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να διεγερθεί η κλειτορίδα.

Η κλειτοριδική στύση συμβαίνει όταν τα σηραγγώδη σώματα, δύο διαστελλούμενες στυτικές δομές, διογκώνονται με αίμα. Αυτό μπορεί να προκύψει από οποιοδήποτε από τα διάφορα φυσιολογικά ερεθίσματα, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής διέγερσης. Κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής διέγερσης, η αρτηριακή ροή αίματος στην κλειτορίδα αυξάνεται και ο σπογγώδης λείος μυς μέσα στην κλειτορίδα χαλαρώνει, επιτρέποντας στο αίμα να διογκώσει τους στυτικούς ιστούς. Οι ισχιοσηραγγώδης και βολβοσηραγγώδης μύες συστέλλονται για να συμπιέσουν την νωτιαία φλέβα της κλειτορίδας, ώστε να σταματήσει η αποστράγγιση της κλειτορίδας, παγιδεύοντας το αίμα.^[6]

Κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής διέγερσης, η αρτηριακή ροή αίματος στην κλειτορίδα αυξάνεται, και μέσα στην κλειτορίδα, οι αρτηρίες διακλαδώνονται περαιτέρω για να τροφοδοτήσουν τους στυτικούς ιστούς. Οι σπογγώδεις λείοι μύες του στυτικού ιστού χαλαρώνουν, αυξάνοντας την ροή του αίματος για να γεμίσουν τους αγγειακούς χώρους και να επεκτείνουν τους στυτικούς ιστούς μέχρι να γεμίζουν πλήρως με αίμα.^[7] Οι ισχιοσηραγγώδης και βολβοσηραγγώδης μύες συστέλλονται, συμπιέζοντας τη νωτιαία φλέβα της κλειτορίδας. Αυτή η συμπίεση της φλέβας περιορίζει την αποστράγγιση των στυτικών δομών, παγιδεύοντας το αίμα.^[8] Αυτή η διαδικασία εκτείνει τον ελυτροειδή χιτώνα. Ως αποτέλεσμα, η κλειτορίδα διογκώνεται ώστε να προσαρμοστεί στην αυξημένη ενδοσπηλαιώδη πίεση. Ο ελυτροειδής χιτώνας της κλειτορίδας αποτελείται από ένα στρώμα που το καθιστά πιο ελαστικό από τον ελυτροειδή χιτώνα του πέους, ο οποίος αποτελείται από δύο στρώματα.^[9] Ο Έρικ Γιάνσεν (2007) αναφέρει «το σπογγώδες σώμα της κλειτορίδας είναι ουσιαστικά παρόμοιο με αυτό του πέους, εκτός από το γεγονός ότι δεν υπάρχει υποελυτροειδές στρώμα που να διαταράσσεται μεταξύ του ελυτροειδούς χιτώνα και του στυτικού ιστού. Στο πέος, αυτός ο ιστός προκαλεί συμφόρηση με αίμα κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής διέγερσης και συμπιέζεται στον σκληρό χιτώνα, δημιουργώντας ακαμψία του πέους - μια αληθινή στύση. Η έλλειψη αυτού του πλέγματος στην κλειτορίδα δείχνει ότι ενώ το όργανο μπορεί να γίνει διογκωθεί, δεν μπορεί, όπως το πέος, να γίνει σθεναρά στυτό.^[10] Επιπλέον, ο ελυτροειδής χιτώνας γύρω από τη βάλανο είναι πιο λεπτός από ότι γύρω από τον κορμό τόσο στην κλειτορίδα όσο και στο πέος. Αυτό δίνει στην βάλανο λιγότερη σταθερότητα σε σχέση με τον κορμό. Η εξώθηση της βαλάνου της κλειτορίδας και η λεπτότητα του δέρματος ενισχύουν την ευαισθησία στην φυσική επαφή. Μετά τον οργασμό, η στύση συνήθως τελειώνει, αλλά αυτό μπορεί να πάρει χρόνο.

Ιατρικές καταστάσεις

Κλειτοριδικός πριαπισμός

Ο πριαπισμός, ενώ είναι πιο συχνός στους άνδρες, είναι μια κατάσταση που μπορεί επίσης να επηρεάσει την κλειτορίδα.^[3] Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν επώδυνη συμφόρηση, πρήξιμο και πόνο στην περιοχή γύρω από την κλειτορίδα.^[11]

Άλλα ζώα

Μεταξύ των μαϊμούδων καπουτσίνων, η κλειτοριδική στύση είναι εφικτή και κάνει την κλειτορίδα πιο ορατή από ότι στην χαλαρή της κατάσταση όπου είναι κρυμμένη από μια προφυλακτική πτυχή.^[12]

Παραπομπές

1. Kirshblum, Steven· Lin, Vernon W. (2018). Spinal Cord Medicine, Third Edition. Springer Publishing Company. σελ. 413. ISBN 978-0-8261-3775-3. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2023. 
2. Hall, John (2016). Guyton and Hall Textbook of Medical Physiology. Elsevier. σελ. 1052. ISBN 978-1-4557-7005-2. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2023. 
3. Medina, Carlos A (1 November 2002). «Clitoral priapism: a rare condition presenting as a cause of vulvar pain» (στα αγγλικά). Obstetrics & Gynecology 100 (5, Part 2): 1089–1091. doi:10.1016/S0029-7844(02)02084-7. ISSN 0029-7844. PMID 12423816. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0029784402020847. 
4. Gragasin, F. S., Michelakis, E. D., Hogan, A., Moudgil, R., Hashimoto, K., Wu, X., ... & Archer, S. L. (2004). The neurovascular mechanism of clitoral erection: Nitric oxide and cGMP‐stimulated activation of BKCa channels. The FASEB journal, 18(12), 1382-1391.
5. Jackson, Lindsey A.; Hare, Adam M.; Carrick, Kelley S.; Ramirez, Denise M. O.; Hamner, Jennifer J.; Corton, Marlene M. (1 November 2019). «Anatomy, histology, and nerve density of clitoris and associated structures: clinical applications to vulvar surgery» (στα αγγλικά). American Journal of Obstetrics and Gynecology 221 (5): 519.e1–519.e9. doi:10.1016/j.ajog.2019.06.048. ISSN 0002-9378. PMID 31254525. 
6. Dean O'Loughlin, Valerie· Stouter Bidle, Theresa (2022). «Muscular System: Axial and Appendicular Muscles». Anatomy and Physiology: An Integrative Approach (Fourth έκδοση). McGraw Hill. σελ. 395. ISBN 978-1-264-26541-1. 
7. Bono, Christopher M.· Lin, Vernon W. (14 May 2014). Spinal Cord Medicine: Principles and Practice (2nd έκδοση). Demos Medical Publishing. σελ. 1176. ISBN 978-1-935281-77-1. Ανακτήθηκε στις 17 March 2015.  More than one of |archivedate= και |archive-date= specified (βοήθεια); Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |archive-date= (βοήθεια)
8. Hornstein, Theresa· Schwerin, Jeri (1 January 2012). Biology Of Women (5th έκδοση). Cengage Learning. σελίδες 62–63 of 816. ISBN 978-1-285-40102-7. Ανακτήθηκε στις 17 March 2015.  More than one of |archivedate= και |archive-date= specified (βοήθεια); Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |archive-date= (βοήθεια)
9. Goldstein, Irwin· Meston, Cindy M. (17 November 2005). Women's Sexual Function and Dysfunction:Study, Diagnosis, and Treatment. CRC Press. σελ. 176. ISBN 978-1-84214-263-9. Ανακτήθηκε στις 5 November 2020.  More than one of |archivedate= και |archive-date= specified (βοήθεια); Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |archive-date= (βοήθεια)
10. Jansen, Erick (September 27, 2007). The Psychophysiology of Sex. Indiana University Press. σελ. 41. ISBN 978-0-253-11704-5. Ανακτήθηκε στις 29 March 2015.  More than one of |archivedate= και |archive-date= specified (βοήθεια); Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |archive-date= (βοήθεια)
11. Yafi, Faysal A.; April, Daniel; Powers, Mary K.; Sangkum, Premsant; Hellstrom, Wayne J. G. (July 2015). «Penile Priapism, Clitoral Priapism, and Persistent Genital Arousal Disorder: A Contemporary Review». Sexual Medicine Reviews 3 (3): 145–159. doi:10.1002/smrj.51. ISSN 2050-0521. PMID 27784607. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 November 2021. https://web.archive.org/web/20211115001246/https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27784607/. Ανακτήθηκε στις 2 December 2021. 
12. Carosi, M, Spani, F, Ulland, AE, Scalici, M, Suomi, SJ. Clitoral length in immature and mature captive tufted capuchin (Sapajus spp.) females: A cross-sectional study. Am J Primatol. 2020; 82:e23135. https://doi.org/10.1002/ajp.23135

Πηγές

• Akkus, E. C.; Carrier, S.; Turzan, C.; Wang, T. N.; Lue, F. (Apr 1995). «Duplex ultrasonography after prostaglandin E1 injection of the clitoris in a case of hyperreactio luteinalis». The Journal of Urology 153 (4): 1237–1238. doi:10.1016/S0022-5347(01)67566-9. ISSN 0022-5347. PMID 7869513. 
• Gharahbaghian, L. (1 Νοεμβρίου 2008). «Clitoral priapism with no known risk factors». The Western Journal of Emergency Medicine 9 (4): 235–237. ISSN 1936-900X. PMID 19561754. 
• Gragasin, S.; Michelakis, D.; Hogan, A.; Moudgil, R.; Hashimoto, K.; Wu, X.; Bonnet, S.; Haromy, A. και άλλοι. (Sep 2004). «The neurovascular mechanism of clitoral erection: nitric oxide and cGMP-stimulated activation of BKCa channels» (Free full text). The FASEB Journal 18 (12): 1382–1391. doi:10.1096/fj.04-1978com. ISSN 0892-6638. PMID 15333581. http://www.fasebj.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=15333581. 
• Park, K. G.; Goldstein, I.; Andry, C.; Siroky, M. B.; Krane, R. J.; Azadzoi, K. M. (Mar 1997). «Vasculogenic female sexual dysfunction: the hemodynamic basis for vaginal engorgement insufficiency and clitoral erectile insufficiency». International Journal of Impotence Research 9 (1): 27–37. doi:10.1038/sj.ijir.3900258. ISSN 0955-9930. PMID 9138056. 
• Shen, W. U.; Urosevich, Z.; Clayton, D. O. (June 1999). «Sildenafil in the treatment of female sexual dysfunction induced by selective serotonin reuptake inhibitors». The Journal of Reproductive Medicine 44 (6): 535–542. ISSN 0024-7758. PMID 10394548. 
• Toesca, A. S.; Stolfi, V. M.; Cocchia, D. (1 June 1996). «Immunohistochemical study of the corpora cavernosa of the human clitoris». Journal of Anatomy 188 (Pt 3): 513–520. ISSN 0021-8782. PMID 8763468.