Κλύσμα (λιμάνι)

Συντεταγμένες: 29°57′17″N 32°34′26″E / 29.954611°N 32.573972°E / 29.954611; 32.573972

Κλύσμα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Κλύσμα
29°57′17″N 32°34′26″E
ΧώραΑίγυπτος
δεδομένα (π • σ • ε )

Το Κλύσμα ήταν ελληνιστικό και ρωμαϊκό λιμάνι της Αιγύπτου στην βόρεια πλευρά του τότε αναφερόμενου ως Ηρωωπολίτη κόλπου (του σημερινού κόλπου του Σουέζ), πολύ κοντά στο σημερινό Σουέζ, Το Κλύσμα ήταν λιμάνι το οποίο είχε συναλλαγές με την Ινδία.[1][2]

Αναφορές - χρονική περίοδος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πρώτες γραπτές αναφορές στο Κλύσμα έγιναν από τον Λουκιανό, στις αρχές του 2ου αιώνα και από τον Πτολεμαίο στα μέσα του 2ου αιώνα, ενώ οι ανασκαφές δείχνουν την ύπαρξη της πόλης ήδη από την πρώιμη Ελληνιστική περίοδο. Με βάση τα στοιχεία των ανασκαφών, ο Μπρουγιέρ(D/R) (Bernard Bruyère) έχει προτείνει την ιδέα ότι το Κλύσμα ιδρύθηκε από τον Πτολεμαίο Β΄ τον Φιλάδελφο. Προς το τέλος του 4ου αιώνα το Κλύσμα αναφέρεται από τον Πέτρο τον Διάκονο, ως το μοναδικό λιμάνι σε Ρωμαϊκό έδαφος για εμπόριο με την Ινδία.[1] Θεωρείται ότι από τον 6ο αιώνα το Κλύσμα είχε πιθανώς παρακμάσει, παρόλο που ακόμη αναφερόταν ως σταθμός εμπορίας με την Ινδία[3].

Θέση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Κλύσμα βρισκόταν στην βόρεια πλευρά του Ηρωωπολίτη κόλπου και ήταν μια από τις τουλάχιστον τρεις πόλεις της περιοχής, οι οποίες αναφέρονται από πηγές της εποχής ως: «Αρσινόη, Κλεοπατρίς και Κλύσμα», ενώ σε κάποιες νεώτερες πηγές, θεωρείται ότι η Αρσινόη ταυτιζόταν με το Κλύσμα.[1][4]

Μετά τη Ρωμαϊκή περίοδο, Αλ-Κουλζούμ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τη Ρωμαϊκή περίοδο, το όνομα του Κλύσματος επέζησε της μετονομασίας της πόλης στα Αραβικά: Αλ-Κουλζούμ (Al -Kulzum), για την οποία υπάρχουν πολλές αναφορές από τον 9o-10ο αιώνα και η οποία έδωσε και το όνομά της στην παλαιότερη Αραβική ονομασία του Κόλπου του Σουέζ: Μπαχρ αλ-Κουλζούμ (Bahr Al-Qulzum). Το Κουλζούμ συνέχισε να υπάρχει μέχρι τα νεώτερα χρόνια, ως χωριό, βορείως και πολύ κοντά στην πόλη του Σουέζ.[1]

Προσωπικότητες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Κλύσμα είναι επίσης γνωστό από τον Άγιο Αθανάσιο τον εν Κλύσματι, Αιγύπτιο Άγιο του 3ου αιώνα, αναφερόμενο και στο Κοπτικό συναξάριο, αναφερόμενο στην Ελλάδα ως «Άγιος Αθανάσιος ο Ρωμαίος Συγκλητικός, ο εν Κλύσματι»[5][6][7][8], καθώς και από τον Άγιο Ευγένιο του Κλύσματος, μοναχό που ίδρυσε μοναστήρι στην Μεσοποταμία.

Επισκοπή Κλύσματος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Bochart(D/R) θεωρεί ότι το Κλύσμα συμμετείχε με επίσκοπό του στη Σύνοδο της Χαλκηδόνας.[9][10] Στην Καθολική εκκλησία έχει διατηρηθεί μέχρι σήμερα, ο τίτλος του Επισκόπου Κλύσματος (ως τιτουλάριου - τιμητικής επισκοπής)[11].

Αναφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Cohen, Getzel M. (1995). The Hellenistic Settlements in Europe, the Islands, and Asia Minor. Berkley, Los Angeles, London: University of California Press. σελ. 237. ISBN 9780520083295. 
  2. ↑ «Klysma/Clysma/Clysmo/Ovilia, Qulzum – Digital Atlas of the Roman Empire». dare.ht.lu.se (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2017. [νεκρός σύνδεσμος]
  3. ↑ Power, Timothy (10 Ιανουαρίου 2012). The Red Sea from Byzantium to the Caliphate: AD 500–1000. American University of Cairo Press. ISBN 9781617973505. 
  4. ↑ Mommsen, Theodor (2012). Römische Geschichte. BoD – Books on Demand. σελ. 391. ISBN 9783863820121. 
  5. ↑ «Athanasius of Clysma :: Claremont Coptic Encyclopedia». ccdl.libraries.claremont.edu. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2017. 
  6. ↑ Fayez, Nabil Farouk (2011-01-01). «The Martyr Athanasius of Clysma in the Arabic trans. of the Ethiopic Synaxarium». Studia Orientalia Christiana 44: 69–80. doi:10.1484/J.SOCC.5.101294. ISSN 0585-5403. http://www.brepolsonline.net/doi/abs/10.1484/J.SOCC.5.101294. 
  7. ↑ Fowden, Elizabeth Key (30 Νοεμβρίου 1999). The Barbarian Plain: Saint Sergius between Rome and Iran. University of California Press. ISBN 9780520922204. 
  8. ↑ ix8ys. «Ορθόδοξος Συναξαριστής :: Άγιος Αθανάσιος ο Ρωμαίος Συγκλητικός, ο εν Κλύσματι». www.saint.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2017. 
  9. ↑ Samuel Bochart στο Plaleg, col. 107, sub v. Clysma (Samuelis Bocharti opera omnia, hoc est, Plaleg, Canaan et Hierozoicon, etc., quibus accesserunt dissertationes variae ad illustrationem sacri codicis aliorumque monumentorum veterum. Praemittitur vita auctoris a Stph. Morino descripta. In quibus omnibus digerendis atque exornandis operam posuerunt Joh. Leusden et Pet. de Villemandy, editio quarto (curante Hadr. Relando). Samuel Bochart, Boutesteyn et Luchtmans, 1712)
  10. ↑ Burton, Richard F. (1878). The Gold-Mines of Midian. Courier Corporation. σελ. 76. ISBN 9780486287393. 
  11. ↑ Cheney, David M. «Clysma (Titular See) [Catholic-Hierarchy]». www.catholic-hierarchy.org. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2017.