Το κοτόπουλο ταντούρι είναι πιάτο κοτόπουλου το οποίο παρασκευάζεται από ψητό κοτόπουλο μαριναρισμένο με γιαούρτι και μπαχαρικά. Ψήνεται στο ταντούρ, ένα κυλινδρικό πήλινο φούρνο. Το πιάτο προέρχεται από την Ινδική υποήπειρο, αν και είναι δημοφιλές και σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου.
Κατά την διάρκεια της ύπαρξης του πολιτισμού της κοιλάδας του Ινδού, πιθανώς υπήρχαν πιάτα παρόμοια με το κοτόπουλο ταντούρι. Σύμφωνα με τον γνωστό αρχαιολόγο και αντιπρόεδρο του κολλεγίου του Ντεκάν καθηγητή Βασάντ Σίντε, τα πρώτα στοιχεία για ένα πιάτο παρόμοιο με το σημερινό κοτόπουλο ταντούρι εντοπίζονται στον πολιτισμό της κοιλάδας του Ινδού και ανάγονται στο 3000 π.Χ. Η ομάδα του έχει βρει φούρνους που χρονολογούνται από την εποχή του πολιτισμού της κοιλάδας του Ινδού, οι οποίοι μοιάζουν με τα ταντούρ που χρησιμοποιούν στο ινδικό κρατίδιο Παντζάμπ. Έχουν επίσης βρεθεί απομεινάρια οστών κοτόπουλου.[1][2][3] Το σουσρούτα σαμχίτα αναφέρει το μαγείρεμα κρέατος στο φούρνο (κάντου) αφού μαριναριστεί σε μπαχαρικά όπως μαύρο σινάπι (ράι), σκόνη και αρωματικά μπαχαρικά.[4] Σύμφωνα με τον Αχμέντ (2014), οι φούρνοι που είχαν στον πολιτισμό του Ινδού ίσως εκτελούσαν παρόμοια λειτουργία με τα σύγχρονα ταντούρ του Παντζάμπ.[5]
Το κοτόπουλο ταντούρι ως πιάτο ξεκίνησε να αναπτύσσεται στο Παντζάμπ πριν την διαίρεση της Ινδίας σε Ινδία και Πακιστάν.[6][7] Στα τέλη της δεκαετίας του 1940, το κοτόπουλο ταντούρι έγινε γνωστό στο Μότι Μαχάλ του Πεσαβάρ από τους ινδουιστές παντζαμπιανούς Κουντάν Λαλ Τζάγκι, Θακούρ Ντας και Κουντάν Λαλ Γκουτζράλ[8][9][10][11], καθώς και τους ιδρυτές του εστιατορίου Μότι Μαχάλ. Ο Μόχα Σινγκ ίδρυσε το εστιατόριο στο Πεσαβάρ της Βρετανικής Ινδίας, η οποία αποτελεί μέρος του Πακιστάν.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το κοτόπουλο ταντούρι πρωτοεμφανίστηκε σε μενού στην δεκαετία του 1960. Φέρεται ότι η Ζακλίν Κένεντι έφαγε κοτόπουλο ταντούρι ταξιδεύοντας αεροπορικώς από την Ρώμη προς τη Βομβάη το 1962.[12] Το 1963, οι Los Angeles Times, δημοσίευσαν μια συνταγή του κοτόπουλου ταντούρι σε άρθρο με τίτλο "η οικοδέσποινα αναζητά μια νέα ιδέα σε ένα πάρτι δείπνου", [13] ενώ το 1964 η ίδια εφημερίδα παρουσίασε μια παρόμοια συνταγή.[14]
Το ωμό κοτόπουλο μαριναρίζεται σε ένα μείγμα νταχί (γιαούρτι) και ταντούρι μασάλα, ένα μείγμα μπαχαρικών. Καρυκεύεται και χρωματίζεται με διάφορα πράγματα, όπως κόκκινο πιπέρι, κόκκινο τσίλι σε σκόνη, Κασμιρικό κόκκινο τσίλι σε σκόνη, κουρκουμάς ή χρωστικές τροφίμων.[α] Γενικά, το δέρμα συνήθως αφαιρείται πριν ξεκινήσει το μαρινάρισμα και ψήσιμο του κοτόπουλου.
Το μαριναρισμένο κοτόπουλο προσκολλείται σε ξυλάκια και μαγειρεύεται σε υψηλές θερμοκρασίες σε φούρνο ταντούρ, ο οποίος θερμαίνεται με κάρβουνο ή ξύλο. Το πιάτο μπορεί να μαγειρευτεί σε συμβατικό φούρνο. Επίσης μαγειρεύεται σε σούβλα ή ψησταριά, ή πάνω από καυτά κάρβουνα.[15]
Υπάρχει μια σειρά από συνταγές κοτόπουλου ταντούρι, από τις οποίες άλλες ψήνονται πάνω από τα κάρβουνα και άλλες με ταντούρ. Μερικές συνταγές είναι οι τσίργκα (ψητό κοτόπουλο), ταντούρι μουργκ (ψητό κοτόπουλο με αμύγδαλα), μουργκ καμπάμπ σίχι (γεμιστό κοτόπουλο στη σούβλα), κουκάρ ταντούρι (κοτόπουλο στη σούβλα με ατμό), ταντούρι μουργκ μασαλεντάρ (καρυκευμένο κοτόπουλο στην σούβλα), μούργκι μπογκάρ (κοτόπουλο σε στυλ μπογκάρ).[16]
Το κοτόπουλο ταντούρι τρώγεται ως ορεκτικό ή κύριο πιάτο. Συχνά συνοδεύεται με ψωμί ναν.[17] Είναι η βάση διαφόρων κάρυ με βάση τη κρέμα (π.χ. κοτόπουλο βουτύρου).[18] Στην Βεγγάλη υπάρχει μια τοπική παραλλαγή του κοτόπουλου ταντούρι. Προετοιμάζεται από το ρούγι πόστο και σερβίρεται σε πολλά εστιατόρια, ιδιαίτερα σε αυτά που βρίσκονται ανάμεσα στο Κολαγκάτ και τη Καλκούτα. Το κοτόπουλο ταντούρι έγινε γνωστό στην ανεξάρτητη Ινδία όταν το τοπικό παράρτημα του Μότι Μαχάλ στο Νταργιαγκάντζ του Δελχί[19][20] σέρβιρε κοτόπουλο ταντούρι στον πρώτο πρωθυπουργό της χώρας, Τζαβαχαρλάλ Νεχρού.[21] Εκεί, το κοτόπουλο ταντούρι έγινε μια τυπική προσφορά σε επίσημες δεξιώσεις.
Η φήμη του κοτόπουλου ταντούρι οδήγησε την παραγωγή πολλών τοπικών παραλλαγών, όπως το κοτόπουλο <i id="mwsg">τίκα</i> (από το κοτόπουλο τίκα προέρχεται και το κοτόπουλο τίκα μασάλα, το οποίο είναι δημοφιλές στην Βρετανία), το οποίο σερβίρεται από Ινδικά εστιατόρια σε όλο τον κόσμο.[22] Σχεδόν όλα τα παράγωγα του κοτόπουλου ταντούρι συμπεριλαμβάνουν γιαούρτι και μαρινάρισμα.[23][24]