Κόμμα Πειρατών (σουηδικά: Piratparti)[1] είναι ένα όνομα που έχουν υιοθετήσει πολιτικά κόμματα σε διαφορετικές χώρες. Τα Κόμματα Πειρατών έχουν ως βασικές αρχές την προάσπιση των Δικαιωμάτων του πολίτη, την άμεση και συμμετοχική δημοκρατία (με εξαίρεση το Κόμμα Πειρατών Ελλάδας που απέρριψε την άμεση δημοκρατία σε συνέδριο το 2013), τη διαφάνεια, την αλλαγή του νομικού πλαισίου που αφορά τα πνευματικά δικαιωμάτα και τις εμπορικές πατέντες, την ελεύθερη διασπορά της γνώσης (Ελεύθερο περιεχόμενο), την προστασία της ιδιωτικότητας καθώς και τη διαφύλαξη των δικαιωμάτων των χρηστών στο Διαδίκτυο.
Το πρώτο Κόμμα Πειρατών ιδρύθηκε στη Σουηδία, τον Ιανουάριο του 2006 από τον Ρίκαρντ Φάλβινκε. Το όνομα του κόμματος προέρχεται από το Piratbyrån («Πειρατικό Γραφείο»), μια οργάνωση που δημιουργήθηκε για να στηρίξει ανθρώπους που αντιτίθενται στις ιδέες της πνευματικής ιδιοκτησίας. Μέλη του Piratbyrån είχαν προηγουμένως ιδρύσει την ιστοσελίδα ανταλλαγής αρχείων “The Pirate Bay”. Το Piratbyrån είναι το Σουηδικό κομμάτι της οργάνωσης PiratGruppen με έδρα τη Δανία, που ονομάστηκε έτσι ως αντίδραση στην οργάνωση AntiPiratGruppen. Κατά συνέπεια, ο όρος «πειρατικό» που είχε προηγουμένως χρησιμοποιηθεί από τη βιομηχανία μουσικής και κινηματογράφου στις εκστρατείες κατά της παραβίασης των πνευματικών δικαιωμάτων αποτελεί επανοικειοποίηση του όρου. Το 2006 πήρε μέρος στις Γενικές εκλογές στη Σουηδία συγκεντρώνοντας ποσοστό 0,63% (το τρίτο μεγαλύτερο για κόμματα εκτός του κοινοβουλίου). Έλαβε επίσης μέρος στις Ευρωεκλογές του 2009, συγκεντρώνοντας ποσοστό 7,1%, εκλέγοντας έναν Ευρωβουλευτή.[2]
Το παράδειγμα της δημιουργίας του Πειρατικού Κόμματος ακολούθησαν σειρά από χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο, αποδεικνύοντας ότι οι θέσεις του Κόμματος Πειρατών βρίσκουν ανταπόκριση σε πολίτες ανεξαρτήτως της χώρας που διαμένουν. Τον Οκτώβριο του 2006 ιδρύεται το Διεθνές Κόμμα Πειρατών, που αποτελεί τη διεθνή οργάνωση των κομμάτων, μέλη της οποίας είναι τα Εθνικά Κόμματα Πειρατών.
Στις 18 Σεπτεμβρίου 2011, τo «Κόμμα των Πειρατών του Βερολίνου» (γερμανικά: Piratenpartei Berlin) συγκέντρωσε 8.9% στις τοπικές εκλογές της «πόλης-κράτους» του Βερολίνου.[3]
Τον Απρίλιο του 2012, δημοσκοπήσεις εμφάνισαν το «Κόμμα Πειρατών Γερμανίας» (γερμανικά: Piratenpartei Deutschland) ως τρίτο κόμμα, με ποσοστό που υπερβαίνει το 13%.[4]
Το 2009 διεξήχθη το συνέδριο του Διεθνούς Κόμματος Πειρατών στην Ουψάλα (Σουηδία). Τα Ευρωπαϊκά Πειρατικά Κόμματα συμφώνησαν σε κοινή διακήρυξη των στόχων τους για τις Ευρωεκλογές του 2009.[5][6] Τα σημαντικότερα σημεία της διακήρυξης είναι:
Στην Ελλάδα υπάρχει ένα πειρατικό κόμμα, το Κόμμα Πειρατών Ελλάδας.
Το Pirate Parties International (PPI) είναι μια οργάνωση που υποστηρίζει τα πειρατικά κόμματα σε όλο τον κόσμο. Το PPI προσφέρει μια κοινή πλατφόρμα για διεθνή συνεργασία και παρέχει βοήθεια σε πειρατικά κόμματα να ξεκινήσουν στη χώρα τους. Πειρατικά κόμματα που συμμετέχουν σε αυτόν τον υπό διαμόρφωση οργανισμό Pirate Parties International που φιλοδοξεί να αποτελέσει τον επίσημο διεθνή πειρατικό φορέα υπάρχουν στις παρακάτω χώρες: