Κύριο θέμα (μουσική)
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ως κύριο θέμα, λάιτμοτίβ (γερμ. Leitmotiv) είναι το αναγνωρίσιμο καλλιτεχνικό μελωδικό ή αρμονικό στοιχείο που χρησιμοποιείται ως πηγή έμπνευσης αλλά και συνδετικός κρίκος με ένα πρόσωπο, αντικείμενο ή αφηρημένη έννοια π.χ. του μουσικού δράματος έτσι που να το συνοδεύει κάθε φορά που αυτό εμφανίζεται στη σκηνή ή υπονοείται με οποιονδήποτε τρόπο από τα λόγια των τραγουδιστών-ηθοποιών. Ταυτίζεται με τον αντίστοιχο γαλλικό όρο idée fixe.
Τα λαϊτμοτίβε μπορούν να παρουσιαστούν στην αυθεντική τους μορφή (συνήθως όταν ακούγονται για πρώτη φορά), παραλλαγμένα ή σε συνδυασμό με άλλα. Η χρήση τους έγκειται στο να λειτουργούν σαν υπενθύμιση του στοιχείου με το οποίο ταυτίζονται στο υποσυνείδητο του ακροατή και σαν δομικό υλικό, το οποίο βοηθάει στη μορφολογική ενότητα του δράματος.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα λαϊτμοτίβε αποτελούν εξέλιξη του υπενθυμητικού μοτίβου και στη μουσική πρωτοχρησιμοποιήθηκαν από τον Γερμανό συνθέτη Καρλ Μαρία φον Βέμπερ (1786-1826). Ο συνθέτης όμως, ο οποίος τα αξιοποίησε πλήρως και τα χρησιμοποίησε κατά κόρον στα έργα του, είναι ο επίσης Γερμανός Ρίχαρντ Βάγκνερ (1813-1883), που ουσιαστικά έχτισε όλα τα μουσικά του αριστουργήματα με βάση την αρχή της τεχνικής του λαϊτμοτίφ. Αργότερα χρησιμοποίησαν την ίδια τεχνική οι Τζάκομο Πουτσίνι, Ρίχαρντ Στράους και άλλοι. Σήμερα εμφανίζονται λαϊτμοτίβε στη μουσική των κινηματογραφικών έργων «Ο Πόλεμος των Άστρων», Κινγκ Κονγκ, «Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών» κ.α.
Σημαντικά λαϊτμοτίβε
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το λαϊτμοτίφ από την όπερα Τριστάνος και Ιζόλδη του Ρίχαρντ Βάγκνερ ήταν σημαντικός σταθμός της κλασικής μουσικής και πηγή έμπνευσης που οδήγησε τελικά στο ατονικό σύστημα και τον δωδεκαφθογγισμό.
- Ρίχαρντ Βάγκνερ - Τριστάνος και Ιζόλδη - Εισαγωγή (11:09 Λεπτά - 13,9 MB)
Άλλα λαϊτμοτίβε
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Κλιντ Μάνσελ "Lux Aeterna" (Ρέκβιεμ για ένα όνειρο)