Λέων Σγουρός

Λέων Σγουρός
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση12ος αιώνας
Περιφερειακή Ενότητα Αργολίδας
Θάνατος1208
Ακροκόρινθος
Αιτία θανάτουπτώση
Συνθήκες θανάτουαυτοκτονία
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός ηγέτης
Οικογένεια
ΣύζυγοςΕυδοκία Αγγελίνα (1205–1208)
ΓονείςΘεόδωρος Σγουρός
ΑδέλφιαΓαβριήλ Σγουρός
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαδεσπότης

Ο Λέων Σγουρός (... - 1208) ήταν Βυζαντινός άρχοντας του Ναυπλίου στις αρχές του 13ου αιώνα. Μεταξύ 1201 και 1208 έλεγχε ως ουσιαστικά de facto ανεξάρτητες τις περιοχές της Ναυπλίας (ευρύτερη περιοχή Ναυπλίου), το Άργος, την Κόρινθο, την Αττική και τη Βοιωτία, περιοχές οι οποίες κατόπιν περιήλθαν στους Φράγκους της Δ΄ Σταυροφορίας.

Σφραγίδα του Λέοντα Σγουρού. Πρόσθια όψη: Ο [ΑΓΙΟC] ΘΕΟΔΩΡΟC. Στην οπίσθια όψη: +CΕΒΑCΤΟΫΠΕΡΤΑΤΟΝ ΜΑΡΤΥC ΜΕ CΚΕΠΟΙC ΛΕΟΝΤΑ CΓΟΥΡΟΝ ΕΚ ΓΕΝΟΥC ΚΑΤΗΓΜΕΝΟΝ
Το κάστρο της Ακροκορίνθου όπου είχε οχυρωθεί ο Σγουρός.

Κληρονόμησε την ηγεμονία από τον πατέρα του Θεόδωρο πριν το 1200. Επαναστάτησε το 1201 ενάντια στον αυτοκράτορα Αλέξιο Γ' και αυτονακηρύχθηκε άρχοντας[1]. Όταν ο Ορθόδοξος κλήρος αντέδρασε, ο Λέων έλαβε δραστικά μέτρα και φυλάκισε τον αρχιεπίσκοπο Ναυπλίας. Στη συνέχεια κατέλαβε το Άργος και την Κόρινθο, ενώ θανάτωσε τον εκεί αρχιεπίσκοπο γκρεμίζοντάς τον από τον Ακροκόρινθο, αφού προηγουμένως τον τύφλωσε[2]. Κατόπιν εκστράτευσε εναντίον της Αθήνας και την κατέστρεψε, αποκρούστηκε όμως στην Ακρόπολη από τον εκεί μητροπολίτη Μιχαήλ Χωνιάτη. Ο Λέων πολιόρκησε την Αθήνα, έκανε αποκλεισμό του λιμανιού από τη θάλασσα και διέκοψε τον θαλάσσιο δρόμο προς την Κωνσταντινούπολη[3]. Ενώ ακόμα διαρκούσε η πολιορκία, εκστράτευσε με επιτυχία εναντίον της Θήβας και την κατέλαβε. Το 1203 το βασίλειο του Σγουρού έφτανε από το Ναύπλιο μέχρι τη Βοιωτία. Τον επόμενο χρόνο, 1204, όταν οι Φράγκοι έκαναν την Δ' Σταυροφορία και κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη, ο Αλέξιος Γ' ζήτησε καταφύγιο στη Λάρισα, και έδωσε στον Σγουρό την κόρη του Ευδοκία ως σύζυγο και τον τίτλο του Δεσπότη[3]. Ο Σγουρός προσπάθησε να αντιμετωπίσει τους Φράγκους στις Θερμοπύλες, αλλά ο ελληνικός πληθυσμός τον εγκατέλειψε μην αντέχοντας την τυραννική και βάναυση δεσποτεία του. Κατέφυγε με λίγους άνδρες στο φρούριο του Ακροκορίνθου, όπου και οχυρώθηκε[3]. Οι Φράγκοι κατέλαβαν τη Βοιωτία και την Αττική και μετά τη νικηφόρα μάχη του Κούντουρα, το 1205, κατευθύνθηκαν προς το Ναύπλιο και τον Ακροκόρινθο. Ο Σγουρός έμεινε πολιορκημένος για πολλά χρόνια, εξερχόμενος όμως σε τακτικά χρονικά διαστήματα προκαλούσε μεγάλες ζημιές στους Φράγκους. Τελικά κάποια μέρα του 1208, απελπισμένος από την κατάληψη της υπόλοιπης Πελοποννήσου από τους Φράγκους, αυτοκτόνησε πέφτοντας έφιππος από τις επάλξεις του Ακροκορίνθου στα βράχια[4]. Ένα χρόνο αργότερα, το 1209, ο Ακροκόρινθος παραδόθηκε στους Φράγκους.

  1. Κώστας Σαρδελλής, «Λέων Σγουρός. Μια μεγάλη φυσιογνωμία του Μεσαιωνικού Ελληνισμού»,Ιστορία Εικονογραφημένη, τχ.73 (Ιούλιος 1974), σελ.13
  2. Κώστας Σαρδελλής, «Λέων Σγουρός. Μια μεγάλη φυσιογνωμία του Μεσαιωνικού Ελληνισμού»,Ιστορία Εικονογραφημένη, τχ.73 (Ιούλιος 1974), σελ.14
  3. 3,0 3,1 3,2 Κώστας Σαρδελλής, «Λέων Σγουρός. Μια μεγάλη φυσιογνωμία του Μεσαιωνικού Ελληνισμού»,Ιστορία Εικονογραφημένη, τχ.73 (Ιούλιος 1974), σελ.17
  4. Κώστας Σαρδελλής, «Λέων Σγουρός. Μια μεγάλη φυσιογνωμία του Μεσαιωνικού Ελληνισμού», Ιστορία Εικονογραφημένη, τχ.73 (Ιούλιος 1974), σελ.18
  • "Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου" τομ. 16ος, σελ,.901.
  • Κώστας Σαρδελλής, «Λέων Σγουρός. Μια μεγάλη φυσιογνωμία του Μεσαιωνικού Ελληνισμού»,Ιστορία Εικονογραφημένη, τχ.73 (Ιούλιος 1974), σελ.12-18
  • P. E. Niavi: Leon Sgouros: patriotes e tyrannos, in: Byzantinai Meletai. Diethnes Epistemonike Hepeteris Byzantines kai Metabyzantines Ereunes 4 (1993), S. 333-357
  • Alexis G. C. Savvides: A Note on the Death of Leo Sgurus an A.D. 1208, in: Byzantine and Modern Greek Studies (BMGS) 12 (1988), S. 289-295
  • Αλέξιος Σαββίδης, «Ο Λέων Σγουρός στη Λάρισα το 1204 μ.Χ.», Πρακτικά Α΄ Συνεδρίου Λαρισαϊκών Σπουδών, Λάρισα 1992,σελ. 55-72