Λίτβιν (λευκορωσικά: ліцьвін, літвін, lićvin, litvin; λιθουανικά: litvinas; ρωσικά: литвин; ουκρανικά: литвин; πολωνικά: Litwin) είναι μια σλαβική λέξη η οποία αναφέρεται στους κατοίκους του Μεγάλου Δουκάτου της Λιθουανίας, το οποίο ξεκίνησε στη Λιθουανία κατά τη διάρκεια του 12ου αιώνα.
Κατά την περίοδο μεταξύ 16ου και 18ου αιώνα, ο όρος Λίτβιν ήτα σε χρήση κυρίως από τους Ανατολικούς Σλάβους και αναφερόταν σε όλους τους κατοίκους του Μεγάλου Δουκάτου της Λιθουανίας. [1]
Οι Λίτβιν είναι μια μικρή εθνοτική ομάδα στην περιοχή γύρω από τον ποταμό Ντέσνα, στη βόρεια Ουκρανία. [1] Οι εθνογραφικές και πολιτισμικές μελέτες σχετικά με τους Λίτβιν δεν έχουν τεκμηριωθεί επαρκώς και εντοπίζονται στις αρχές του 18ου αιώνα. [2] Ο ποιητής και μοναχός Klymentiy Zinoviyiv που δημοσίευσε αρκετές πολιτιμτικές μελέτες αναφέρει ότι οι Λίτβιν, ίσως ακολουθώντας μια παλαιότερη ειδωλολατρική παράδοση, δούλευαν τις Κυριακές και ξεκουράζονταν τις Παρασκευές. [3] Περισσότερα στοιχεία για τους Λίτβιν δόθηκαν στα τέλη του 18ου αιώνα από τους ιστορικούς της Ρωσικής Αυτοκρατορίας Afanasiy (Opanas) Shafonsky και Yakov Markovych. Σύμφωνα με τον Markovych, μάλιστα, οι Λίτβιν είναι μια περιφερειακή ομάδα όπως οι Γασκόνοι στη Γαλλία ή οι Σουήβες στη Γερμανία. [4]
Το όνομα Λίτβιν (Litvyak) οφείλει την ύπαρξή του σε πολιτικούς παράγοντες και είναι ένα δημωνύμιο (πολιτωνύμιο) που σχετίζεται με το Μεγάλο Δουκάτο της Λιθουανίας. [2] Οι Λίτβιν στην περιοχή του Τσερνίχιβ (περιφέρεια Τσερνίχιβ) αυτοαποκαλούνται Ρούσκι, αλλά όχι Μόσχαλοι ή Κατσάπες και θεωρούν τον όρο Λίτβιν υποτιμητικό. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, υπήρχαν 22 Λίτβιν στην Ουκρανία. [5]
Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, [6] ο όρος Λίτβιν υιοθετήθηκε από ορισμένους σύγχρονους εθνικιστές της Λευκορωσίας, για να τονίσει τις διεκδικήσεις της χώρας στο Μεγάλο Δουκάτο της Λιθουανίας. [7] Πρόκειται για μια εναλλακτική λύση στο όνομα Λευκορώσοι που προέρχεται από τον όρο Λευκή Ρουθηνία και συνεπώς παραπέμπει σε κάτι υποδεέστερο από τη Μεγάλη Ρωσία. Ορισμένοι Λευκορώσοι συγγραφείς όπως ο Mikola Yermalovich και ο Viktor Veras ισχυρίζονται ότι το Μεγάλο Δουκάτο ήταν λευκορωσικό και ότι οι σύγχρονοι Λιθουανοί είναι Σαμογιτιανοί από ιστορικής πλευράς (ο όρος Σαμογιτία αποδίδεται ως Κάτω Χώρες της Λιθουανίας), οι οποίοι, παρόλο που "δεν είναι Λιθουανοί", κατά κάποιον τρόπο κατάφεραν να σφετεριστούν το όνομα Λιθουανία. Με άλλα λόγια, αυτοί οι συγγραφείς σε αντίθεση με τα γλωσσολογικά πορίσματα για τη λιθουανική γλώσσα, ισχυρίζονται ότι οι σύγχρονοι Λευκορώσοι είναι οι «πραγματικοί» Λιθουανοί που αναφέρονται σε ιστορικά κείμενα και όχι οι σύγχρονοι Λιθουανοί. Αυτή η θεωρία θεωρείται παρωχημένη και δεν γίνεται αποδεκτή από τους ιστορικούς. [8] Κατά την απογραφή του 2009, 66 άτομα αυτοχαρακτηρίστηκαν Λίτβιν στην επικράτεια της Λευκορωσίας. [9] Το λευκορωσικό λαϊκό συγκρότημα Stary Olsa τραγουδά συνήθως μπαλάντες για τους Λίτβιν και το ιστορικό τους παρελθόν.
Ο λογοτέχνης Άνταμ Μιτσιέβιτς θεωρούσε τον εαυτό του Litvin. [10] [11] [12]