Τα λαδερά (τούρκικα: zeytinyağlı, αραβικά: بالزيت) είναι κατηγορία πιάτων λαχανικών που μαγειρεύονται σε ελαιόλαδο στην ελληνική, στην τουρκική και στην αραβική κουζίνα.[1]
Τα λαδερά αποτελούνται από λαχανικά, σκέτα ή γεμιστά, μαγειρεμένα σε σάλτσα με τομάτα, κρεμμύδι, σκόρδο και ελαιόλαδο και συνήθως δεν περιέχουν κρέας. Παλαιότερα, χρησιμοποιούσαν χυμό λεμονιού όταν οι τομάτες ήταν εκτός εποχής.[2]
Μπορούν να μαγειρευτούν στο ταψί ή να ψηθούν στο φούρνο.
Τα λαδερά μπορεί να σερβιριστούν μόνα τους, συνήθως με φέτα και ψωμί, ή με πατάτες, πλιγούρι ή ζυμαρικά. Μπορούν επίσης να σερβιριστούν ως συνοδευτικό για ψάρι ή κρέας.[2]
Σερβίρονται συχνά ζεστά ή σε θερμοκρασία δωματίου και είναι δημοφιλή το καλοκαίρι. Επίσης τρώγονται συνήθως ως νηστίσιμο φαγητό.[3]
Παραδείγματα περιλαμβάνουν: