Λουκρητία Τορναμπουόνι | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Γέννηση | 22 Ιουνίου 1427 Φλωρεντία |
Θάνατος | 28 Μαρτίου 1482 Φλωρεντία |
Τόπος ταφής | Βασιλική του Αγίου Λαυρεντίου |
Κατοικία | Φλωρεντία |
Χώρα πολιτογράφησης | Δημοκρατία της Φλωρεντίας |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | Ιταλικά[1] |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | ποιήτρια συγγραφέας |
Οικογένεια | |
Σύζυγος | Πέτρος των Μεδίκων, ο Ποδάγρας |
Τέκνα | Νανίνα των Μεδίκων Λαυρέντιος ο Μεγαλοπρεπής Τζουλιάνο των Μεδίκων Μαρία του Πέτρου των Μεδίκων Μπιάνκα των Μεδίκων |
Γονείς | Francesco Tornabuoni και Nanna di Niccolo di Luigi Guicciardini |
Αδέλφια | Giovanni Tornabuoni |
Οικογένεια | House of Tornabuoni |
Θυρεός | |
Σχετικά πολυμέσα | |
Η Λουκρητία Τορναμπουόνι, ιταλ.: Lucrezia Tornabuoni (22 Ιουνίου 1427 [2] – 25 Μαρτίου 1482 [3]) ήταν Ιταλίδα ευγενής, σύζυγος του Πέτρου των Μεδίκων του Ποδάγρα , de facto κυβερνήτη της Φλωρεντίας [4] και πολιτικού συμβούλου της. Η Λουκρητίαα είχε σημαντική πολιτική επιρροή κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης τού συζύγου της και στη συνέχεια του γιου της Λαυρεντίου τού Μεγαλοπρεπούς, επενδύοντας σε πολλά ιδρύματα και βελτιώνοντας τις σχέσεις για την υποστήριξη των αναγκών των ενδεών. Ήταν επίσης προστάτιδα των τεχνών, και έγραψε πολλά ποιήματα και θεατρικά έργα.
Γεννήθηκε στη Φλωρεντία της Ιταλίας στις 22 Ιουνίου 1427. Ο πατέρας της ήταν ο Φραντσέσκο ντι Σιμόνε Τορναμπουόνι, μέλος μίας ευγενικής οικογένειας που μπορούσε να ανιχνεύσει την καταγωγή της 500 χρόνια πίσω. Δεν είναι βέβαιο αν η μητέρα της ήταν η 2η σύζυγος τού πατέρα της Μαριάννα Γκουιτσιαρντίνι (γνωστή ως Νάνα), ή η 3η Φραντσέσκα Πίττι. [2] Ο αδελφός της Τζιοβάνι Τορναμπουόνι έγινε τραπεζίτης και διπλωμάτης.
Η Λουκρητία ήταν καλά εκπαιδευμένη, για μία γυναίκα της εποχής της. Ήταν πολύ ικανή στα μαθηματικά και τα οικονομικά, γνώστης της λογοτεχνίας, της ρητορικής και της θεολογίας, και διάβαζε πολλά κείμενα, τόσο στα λατινικά όσο και στα ελληνικά [5], εκτός από τη μητρική της ιταλική γλώσσα. Η Λουκρητία μπορεί να αναπαρασταθεί σε τρεις σκηνές στις τοιχογραφίες του Γκιρλαντάγιο στο παρεκκλήσιο Τορναμπουόνι: Η Επίσκεψη, Η Γέννηση του Βαπτιστή και Η Γέννηση της Μαρίας. [6]
Στις 3 Ιουνίου 1444 η Λουκρητία παντρεύτηκε τον Πέτρο των Μεδίκων τον Ποδάγρα, γιο του Κόζιμο του Πρεσβύτερου, ενός πλούσιου τραπεζίτη και πολιτικού από τη Φλωρεντία . [7] Ο πατέρας της ήταν φίλος και υποστηρικτής του Κόζιμο του Πρεσβύτερου, ακόμη και κατά την εξορία τού τελευταίου το 1434. [8] Ο γάμος και η προίκα των 1200 φλωρινών, βοήθησαν να σφραγιστεί η συμμαχία μεταξύ των οικογενειών τους. [7] Η Λουκρητία και ο Πέτρος ο Ποδάγρας ανέπτυξαν καλές σχέσεις, και έγραφαν συχνά ο ένας στον άλλο, ενώ όταν ήταν χώρια είχαν τρυφερότητα και ανησυχία. [9] Έγινε επίσης καλή φίλη με τον κουνιάδο της Τζοβάνι. [5]
Η Λουκρητία και ο Πέτρος ο Ποδάγρας φρόντισαν, ώστε τα παιδιά τους να αποκτήσουν καλό γούστο στη λογοτεχνική κουλτούρα και τις καλές τέχνες. Προσέλαβαν διδασκάλους για να τους εκπαιδεύσουν σε θέματα όπως η πολιτική, οι επιχειρήσεις, η λογιστική και η φιλοσοφία. [5] Ο Τζεντίλε ντε Μπέκι και ο Κριστόφορο Λαντίνο ήταν μεταξύ των διδασκάλων. [5] Το ζευγάρι τελικά απέκτησε τουλάχιστον έξι παιδιά, αν και δύο γιοι δεν επέζησαν μέχρι την ενηλικίωση: [9]
Η Λουκρητία ήταν ιδιαίτερα σοφή και οξυδερκής στα πολιτικά ζητήματα. Ο πεθερός της, ο πρώτος ντε φάκτο ηγεμόνας των Μεδίκων της Φλωρεντίας, θαύμαζε τις ικανότητές της να αποφασίζει σε ζητήματα. [12] Αφότου ο Πέτρος ανέλαβε την κυβέρνηση το 1464, η ποδάγρα (ουρική αρθρίτιδα) του τον κράτησε καθηλωμένο στο κρεβάτι [13], και έτσι μεταμόρφωσε το υπνοδωμάτιο τού ζευγαριού σε κάτι που έμοιαζε με Αυλή ευγενών. [14] Έτσι η Λουκρητία ήταν πιο ελεύθερη να μετακινηθεί, και οι άλλοι τής ζητούσαν να φέρει τα αιτήματά τους στον σύζυγό της. [15] Το να ταξιδεύει μία γυναίκα μόνη, και να συναντιέται με τον πάπα και άλλους σημαντικούς αξιωματούχους, ήταν ασυνήθιστο, και σχολιάστηκε από σύγχρονους. [16] Τη συμβουλή της ζήτησαν πολλά άτομα υψηλού και χαμηλού επιπέδου, τα οποία δεχόταν. [17] Μετά το τέλος τού συζύγου της το 1469, η Λουκρητία απέκτησε πρόσθετη πολιτική επιρροή, ως σύμβουλος τού γιου τους. Στο τέλος της, ο Λαυρέντιος παραδέχτηκε αβίαστα ότι ήταν μία από τις σημαντικότερες συμβούλους του. [18]
Ως ευγενής, η Λουκρητία διέθετε περισσότερη ελευθερία να κατέχει περιουσία και να διεξάγει επιχειρήσεις. Αγόρασε σπίτια, καταστήματα και αγροκτήματα μέσα και γύρω από την Πίζα και τη Φλωρεντία. Τα καταστήματά της θα εκμισθώνονταν σε διαφορετικές επιχειρήσεις, και έτσι θα επεκτείνονταν το δίκτυο προστασίας της. Το 1477 μίσθωσε μία δημόσια εγκατάσταση λουτρών κοντά στη Βολτέρα, την οποία ανακαίνισε σε μία κερδοφόρα επιχείρηση. Οι επενδύσεις της σε κοινότητες γύρω από τη Φλωρεντία, βοήθησαν στη διάδοση τού δικτύου επιρροής των Μεδίκων.
Η Λουκρητία έγινε πολύ γνωστή για την παροχή σταθερών δωρεών σε θρησκευτικά μοναστήρια, για να βοηθήσει τις χήρες και τα ορφανά. [16] Χρησιμοποιούσε το δικό της εισόδημα για να παρέχει προίκες σε γυναίκες από φτωχές οικογένειες, ώστε να μπορούν να παντρευτούν. [16] Αυτή η βοήθεια παρεχόταν συχνά, βοηθώντας ένα μέλος της οικογένειας να πάρει μία καλή θέση στην εκκλησία ή την κυβέρνηση. [16]
Η Λουκρητία έλαβε πολλά αιτήματα από πολίτες, τα οποία περιελάμβαναν εκκλήσεις για τον τερματισμό τής εξορίας ή της φυλάκισης των αναφερόντων, και για τον τερματισμό των επιθέσεων από στρατιώτες. [16] Κλήθηκε να μεσολαβήσει μεταξύ άλλων στην περιοχή, δίνοντας τέλος σε μία διαμάχη μεταξύ δύο οικογενειών, που κρατούσε για είκοσι χρόνια. [19] Παρά τα πολλά προβλήματα της Φλωρεντίας που είχαν επιλυθεί, η σύγκρουση με τους Mεδίκους συνεχίστηκε. Τον Οκτώβριο τού 1467, ως μέρος μίας αντιπαλότητας μεταξύ τού Πέτρου και τού Λούκα Πίττι, έγινε μία απόπειρα δολοφονίας κατά της Λουκρητίας και τού γιου της Τζουλιάνο. [5] Αν και οι δύο επέζησαν, ο Τζουλιάνο σκοτώθηκε το 1478 ως αποτέλεσμα της συνωμοσίας των Πάτσι κατά των Μεδίκων.
Δεδομένου ότι ήταν ευγενής, η Λουκρητία δημιούργησε γέφυρες μεταξύ της οικογένειας τού συζύγου της και των ευγενών. [17] Το 1450 αυτή και ο σύζυγός της επισκέφτηκαν τη Ρώμη για μία ακρόαση με τον πάπα Νικόλαο Ε', ο οποίος τους έδωσε την άδεια να κτίσουν έναν βωμό στο οικογενειακό τους παρεκκλήσιο. [20] Το ζευγάρι ήθελε να αυξήσει την επιρροή του εκτός Φλωρεντίας, ειδικά στις ρωμαϊκές Αυλές. [16] Την άνοιξη του 1467 επισκέφτηκε ξανά τον πάπα, αναζητώντας γυναίκες κατάλληλες για να παντρέψει τον γιο της Λαυρέντιο. [21] [16] Για να βελτιώσει την κοινωνική θέση τής οικογένειας, η Λουκρητία κανόνισε να παντρευτεί ο γιος της την Κλαρίτσε Ορσίνι τον Ιούνιο του 1469 [16] Η προίκα της Κλαρίσε ήταν 6.000 φλωρίνια, [22] αλλά ο Λαυρέντιος δεν αγαπούσε πολύ τη γυναίκα του. [16]
Η Λουκρητία ήταν ένας σημαντικός προστάτης των τεχνών. Παρήγγειλε το Morgante από τον Λουίτζι Πούλτσι, ο οποίος την αποκάλεσε "μία διάσημη κυρία στον αιώνα μας", [23]. Η Λουκρητία υποστήριξε πολλούς ποιητές, συμπεριλαμβανομένων των Μπερνάρντο Μπείντσιόνι και Άντζελο Πολιτσιάνο, [24] που αργότερα έγινε διδάσκαλος στα εγγόνια της από τον Λαυρέντιο. [16] Ομοίως, τα θρησκευτικά ιδρύματα βασίζονταν στην αιγίδα της Λουκρητίας. [25] Είναι η υπεύθυνη για την προσθήκη του Παρεκκλησίου της Επίσκεψης στη Βασιλική του Σαν Λορέντσοo στη Φλωρεντία [26], και ήταν αξιομνημόνευτη για τη δωρεά πολλών αναθηματικών αγαλμάτων της οικογένειάς της σε πολλές εκκλησίες. [25] Έγινε γνωστό ότι ήταν αφοσιωμένη στον Ιωάννη τον Βαπτιστή, προστάτη άγιο της Φλωρεντίας. [16] Αφού αρρώστησε το 1467, πίστευε ότι η ανάρρωσή της οφειλόταν στη μεσολάβηση τού Αγίου Ρομουάλδου, και υποστήριξε το ερημητήριο που είχε ιδρύσει στο Καμαλντόλι από τότε. [25]
Η Λουκρητία έγραψε θρησκευτικές ιστορίες, θεατρικά έργα και ποίηση. Έγραψε ιστορίες για την Εσθήρ, τη Σωσσάνη, τον Tωβία, τον Άγ. Ιωάννη τον Βαπτιστή και την Ιουδήθ. [27] Συνέστησε στους ποιητές τού κύκλου της να χρησιμοποιούν ιπποτικά θέματα, κάτι που έκαναν μερικοί από αυτούς. [11] Εν μέρει, τα έργα της γράφτηκαν για να εμπνεύσουν και να εκπαιδεύσουν τα εγγόνια της. [16] Διάβασε μερικά από τα ποιήματά της σε διάσημους ποιητές, συγκρίνοντας τις συνθέσεις τους [28], και ανταλλάσσοντας χιουμοριστικά ποιήματα με τον Μπελιντσιόνι. [29] Ο Πολιτσιάνo θαύμαζε την ποίησή της [11], και διάβαζε ποιήματά της στους μαθητές του. [16] Το ποιητικό έργο της Λουκρητίας τυπώθηκε και εκδόθηκε τέσσερα χρόνια μετά το τέλος της. Μερικά από τα ποιήματά της ήταν σε δημοφιλείς μελωδίες, και εκτελέστηκαν δημόσια. [27] Κάντε κλικ παρακάτω για να διαβάσετε τις Ιερές Αφηγήσεις της Λουκρητίας Τορναμπουόνι, που επιμελήθηκε και μεταφράστηκε από την Τζέιν Τάιλους από το Τυπογραφείο του Πανεπιστημίου του Σικάγο (2001).
Η Λουκρητία Τορναμπουόνι υπέφερε από αρθριτικά και έκζεμα, καταστάσεις που την έκαναν να αναζητήσει θεραπείες σε λουτρά γύρω από την Τοσκάνη. [9] Μετά από ισόβια ασθένεια, η Λουκρητία απεβίωσε στη Φλωρεντία στις 25 Μαρτίου 1482, σε ηλικία 54 ετών [3] Μέχρι το τέλος της, είχε δει πολλά εγγόνια. [10]
Μία νεαρή Λουκρητία Τορναμπουόνι υποδύεται η Βαλεντίνα Μπελέ στην τηλεοπτική σειρά του 2016, Medici: Masters of Florence. [30] Μία μεγαλύτερη Λουκρητία Τορναμπουόνι απεικονίστηκε από τη Σάρα Πάρις στη δεύτερη και τρίτη σεζόν. Η σειρά επιλέγει να την δείξει να ζει ακόμη το 1485, επτά χρόνια μετά τη συνωμοσία των Πάτσι, και επίσης να διευθύνει την τράπεζα των Μεδίκων στη θέση τού γιου της, παρά τις δικές της επιχειρηματικές συναλλαγές.