Λουτσία ντι Λάμερμουρ
 Η Φάννυ Τακκινάρντι Περσιάνι στον ρόλο της Λουτσία στην πρεμιέρα στο Λονδίνο (1838). | |
| Τίτλος | Lucia di Lammermoor[1] |
|---|---|
| Γλώσσα | Ιταλικά |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 19ος αιώνας |
| Μορφή | όπερα |
| Βασίζεται σε | The Bride of Lammermoor |
| Χαρακτήρες | Lucia Ashton[2][3], Sir Edgardo di Ravenswood[2][3], Sir Edgardo di Ravenswood[2][3], Normanno[2][3], Lord Enrico Ashton[2][3], Lord Arturo Bucklaw[2][3], Alisa[2][3] και d:Q63676813[3] |
| Τόπος | Σκωτία |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Η Λουτσία ντι Λάμμερμουρ (Lucia di Lammermoor) είναι τραγική όπερα (dramma tragico) σε τρεις πράξεις του Ιταλού συνθέτη Γκαετάνο Ντονιτσέττι σε ιταλικό λιμπρέτο του Σαλβαντόρε Καμμαράνο, βασισμένο χαλαρά στο ιστορικό μυθιστόρημα του Σερ Ουόλτερ Σκοτ The Bride of Lammermoor («Η Νύφη του Λάμμερμουρ», 1819). Η υπόθεση του μυθιστορήματος, με τη σειρά της, βασίζεται σε πραγματικό περιστατικό που συνέβη το έτος 1669 στην περιοχή των Λόφων Lammermuir, στα Λόουλαντ της Σκωτίας. Η πραγματική οικογένεια ήταν οι Νταλρύμπλ.
Ο Ντονιτσέττι συνέθεσε τη Λουτσία ντι Λάμμερμουρ το 1835, μία εποχή κατά την οποία αρκετοί λόγοι τον οδήγησαν στο μέγιστο της φήμης του ως συνθέτη όπερας. Ο συνθέτης Τζοακίνο Ροσσίνι είχε πρόσφατα αποσυρθεί από τον χώρο, ενώ ο Βιντσέντζο Μπελλίνι πέθανε λίγο πριν από την πρεμιέρα της Λουτσία, αφήνοντας τον Ντονιτσέττι ως «τη μόνη βασιλεύουσα ιδιοφυΐα της ιταλικής όπερας»[4]. Αλλά και ως προς το θέμα της όπερας, υπήρχε ένα ευρωπαϊκό ενδιαφέρον για την ιστορία και τον πολιτισμό της Σκωτίας[4]. Το μυθιστόρημα του Σκοτ ενέπνευσε και άλλα μουσικά έργα εκτός από την όπερα του Ντονιτσέττι[5].
Η υπόθεση του έργου αναφέρεται στη συναισθηματικά εύθραυστη Λούσυ Άστον (Λουτσία), που βρίσκεται στη μέση μιας μακρόχρονης αμοιβαίας εχθρότητας μεταξύ της οικογένειάς της και της οικογένειας των Ρέιβενσγουντ. Το έργο διαδραματίζεται στη Σκωτία περί το 1700.
Ιστορία παραστάσεων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]19ος αιώνας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η παγκόσμια πρεμιέρα της όπερας έγινε στις 26 Σεπτεμβρίου 1835 στο Τεάτρο ντι Σαν Κάρλο της Νάπολης. Ωστόσο, δεν «ρίζωσε» στην πόλη αυτή, καθώς μετά από 18 παραστάσεις εκεί το 1835, υπήρξαν μόλις 4 το 1836, 16 το 1837, 2 το 1838, με την ίδια συνέχεια[6].
Το Λονδίνο παρακολούθησε για πρώτη φορά την όπερα στις 5 Απριλίου 1838, ενώ για το Παρίσι ο Ντονιτσέττι τροποποίησε τη μουσική σε μία «γαλλική εκδοχή», που πρωτοπαρουσιάσθηκε στις 6 Αυγούστου 1839, στο Théâtre de la Renaissance. Η πρώτη παράσταση της όπερας σε αμερικανικό έδαφος έγινε στη Νέα Ορλεάνη στις 28 Δεκεμβρίου 1841.[7].
20ός αιώνας κ.ε.
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η όπερα δεν απουσίασε ποτέ για περισσότερο από δύο συναπτά έτη από το ρεπερτόριο της Μητροπολιτικής Όπερας της Νέας Υόρκης σε όλη την περίοδο από το 1903 ως το 1972. Μεταπολεμικά, μερικές υψίφωνοι, ιδίως η Μαρία Κάλλας (με τις παραστάσεις του 1952 στη Σκάλα του Μιλάνου και του 1954-1955 στο Βερολίνο με τον Χέρμπερτ φον Κάραγιαν) και η Τζόαν Σάδερλαντ (με τις παραστάσεις του 1959 and 1960 στο Λονδίνο), είχαν καθοριστική συμβολή στο να προσδώσουν νέα ζωή στη Λουτσία ντι Λάμμερμουρ.
Η Λουτσία ντι Λάμμερμουρ κατέχει την 21η θέση στον κατάλογο της Operabase με τις περισσότερο παρουσιαζόμενες όπερες παγκοσμίως από το 2008 μέχρι το 2013.[8].
Τα πρόσωπα του έργου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πρόσωπο | Φωνή | Διανομή στην πρεμιέρα (26 Σεπτεμβρίου 1835) |
|---|---|---|
| Λουτσία | υψίφωνος κολορατούρα | Fanny Tacchinardi Persiani |
| Λόρδος Ενρίκο Άστον, λόρδος του Λάμερμουρ, αδελφός της Λουτσία | βαρύτονος | Domenico Cosselli |
| Σερ Εντγκάρντο ντι Ρέιβενσγουντ | τενόρος | Gilbert Duprez |
| Λόρδος Αρτούρο Μπάκλω, γαμπρός της Λουτσία | τενόρος | Balestrieri |
| Ραϊμόντο Μπίντεμπεντ, Καλβινιστής πάστορας | βαθύφωνος | Carlo Ottolini Porto |
| Αλίζα, υπηρέτρια της Λουτσία | μεσόφωνος | Teresa Zappucci |
| Νορμάννο, κυνηγός, φρουρός του κάστρου του Ενρίκο | τενόρος | Anafesto Rossi |
| Χορωδία: Φρουροί και υπηρέτες, καλεσμένοι στον γάμο | ||
Ενορχήστρωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Λουτσία ντι Λάμερμουρ είναι γραμμένη για[9]:
- Ξύλινα πνευστά: πίκολο, 2 φλάουτα, 2 όμποε, 2 κλαρίνα και 2 φαγκότα
- Χάλκινα πνευστά: 4 κόρνα, 2 τρομπέτες, 3 τρομπόνια
- Κρουστά: τυμπάνια, τρίγωνα, μπάσο τύμπανο, πιατίνια και κώδωνες
- Έγχορδα: άρπα, βιολιά, βιόλες, βιολοντσέλα και κοντραμπάσα.
Επιπλέον, χρησιμοποιείται και μία ξεχωριστή ορχήστρα πνευστών εκτός σκηνής.
Η υπόθεση του έργου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πράξη Α΄
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σκηνή 1: Οι κήποι του Κάστρου του Λάμμερμουρ
Ο Νορμάννο, επικεφαλής της φρουράς του κάστρου, και άλλοι φρουροί ψάχνουν για έναν εισβολέα. Λέει στον Ενρίκο ότι πιστεύει πως ο άνδρας είναι ο Εντγκάρντο ντι Ρέιβενσγουντ και ότι έρχεται στο κάστρο για να συναντήσει την αδελφή του Ενρίκο, τη Λουτσία. Επιβεβαιώνεται ότι ο εισβολέας είναι πράγματι ο Εντγκάρντο. Ο Ενρίκο αναφέρει το μίσος του για την οικογένεια Ρέιβενσγουντ και την αποφασιστικότητά του να τερματίσει αυτή τη σχέση.
Σκηνή 2: Δίπλα σε συντριβάνι στην είσοδο του πάρκου, κοντά στο κάστρο
Η Λουτσία περιμένει τον Εντγκάρντο. Στην περίφημη άρια «Regnava nel silenzio», λέει στην υπηρέτριά της Αλίζα ότι έχει δει το φάντασμα μιας κοπέλας που είχε δολοφονηθεί στο σημείο εκείνο από ένα ζηλιάρη προγόνο των Ρέιβενσγουντ. Η Αλίζα τής απαντά ότι η εμφάνιση του φαντάσματος αποτελεί προειδοποίηση και ότι πρέπει να καταπνίξει τον έρωτά της για τον Εντγκάρντο. Ο Εντγκάρντο φθάνει και ανακοινώνει ότι για πολιτικούς λόγους θα πρέπει να αναχωρήσει αμέσως για τη Γαλλία. Ελπίζει να ειρηνεύσει με τον Ενρίκο και να παντρευτούν με τη Λουτσία. Η Λουτσία του λέει ότι αυτό είναι αδύνατο. Οι δυο τους παίρνουν όρκο και ανταλλάσσουν δαχτυλίδια αρραβώνων. Ο Εντγκάρντο φεύγει.
Πράξη Β΄
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σκηνή 1: Τα διαμερίσματα του Λόρδου Άστον στο κάστρο του Λάμμερμουρ
Ο Ενρίκο θα παντρέψει τη Λουτσία με τον Αρτούρο Μπάκλω και έχουν γίνει προετοιμασίες για τον γάμο αυτό. Ο Ενρίκο ανησυχεί για την αδελφή του και για αυτό της δείχνει μία πλαστογραφημένη επιστολή που φαίνεται να αποδεικνύει ότι ο Εντγκάρντο την έχει ξεχάσει και έχει μία νέα αγαπημένη. Ο Ενρίκο αφήνει τον δάσκαλο της Λουτσία, πάστορα Ραϊμόντο, να την μεταπείσει περαιτέρω, πως πρέπει να αποκηρύξει τον όρκο πίστεως προς τον Εντγκάρντο, για το καλό της οικογενείας, και να παντρευτεί τον Αρτούρο.
Σκηνή 2: Μία αίθουσα του κάστρου
Ο Αρτούρο φθάνει για τον γάμο. Η Λουτσία συμπεριφέρεται παράξενα, αλλά ο Ενρίκο εξηγεί ότι αυτό οφείλεται στον πρόσφατο θάνατο της μητέρας της. Ο Αρτούρο υπογράφει το συμβόλαιο του γάμου, ακολουθούμενος διστακτικά από τη Λουτσία. Σε αυτό το σημείο, εμφανίζεται ξαφνικά στην αίθουσα ο Εντγκάρντο. Ο Ραϊμόντο αποτρέπει τη μάχη, αλλά δείχνει την υπογραφή της Λουτσία πάνω στο γαμήλιο συμβόλαιο στον Εντγκάρντο. Εκείνος την καταριέται, απαιτώντας να επιστρέψουν τα δαχτυλίδια ο ένας στον άλλο. Ρίχνει το δικό του στο πάτωμα, πριν αναγκασθεί να εγκαταλείψει το κάστρο.
Πράξη Γ΄
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σκηνή 1: Ο Βράχος του Λύκου
Ο Ενρίκο επισκέπτεται τον Εντγκάρντο για να τον προκαλέσει σε μονομαχία. Εκείνος συμφωνεί. Θα συναντηθούν αργότερα δίπλα στο νεκροταφείο των Ρέιβενσγουντ, όχι μακριά από τον Βράχο του Λύκου.
Σκηνή 2: Μία αίθουσα του κάστρου του Λάμμερμουρ
Ο Ραϊμόντο διακόπτει τη γαμήλια δεξίωση για να ανακοινώσει στους προσκεκλημένους ότι η Λουτσία τρελάθηκε και σκότωσε τον Αρτούρο. Εισέρχεται η Λουτσία. Στην άρια «Il dolce suono» φαντασιώνεται ότι βρίσκεται με τον Εντγκάρντο και ότι θα παντρευτούν σύντομα. Φθάνει ο Ενρίκο και αρχικώς απειλεί τη Λουτσία, αλλά μετά μαλακώνει όταν αντιλαμβάνεται την κατάστασή της. Η Λουτσία καταρρέει και ο Ραϊμόντο ρίχνει το φταίξιμο στον Νορμάννο για την όλη τραγωδία.
Σκηνή 3: Το νεκροταφείο των Ρέιβενσγουντ
Ο Εντγκάρντο είναι αποφασισμένος να πεθάνει από το σπαθί του Ενρίκο. Πληροφορείται όμως ότι η Λουτσία πεθαίνει και στη συνέχεια ο Ραϊμόντο έρχεται για να του αναγγείλει πως είναι νεκρή. Τότε ο Εντγκάρντο μαχαιρώνει τον εαυτό του με ένα μικρό μαχαίρι, ελπίζοντας να επανενωθεί με τη Λουτσία στα ουράνια.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Ιστορικό Αρχείο Ρικόρντι. 215. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2021.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2019.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2019.
- ↑ 4,0 4,1 Mackerras, σελ. 29
- ↑ Mackerras, σελ. 30
- ↑ Black, σσ. 34—35
- ↑ Ashbrook & Hibberd 2001, σελ. 236
- ↑ Performance statistics Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine.. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2013
- ↑ Ολόκληρη η μουσική στο IMSLP
- ↑ Ο Ενρίκο αναφέρει τον θάνατο του Γουλιέλμου, που πρέπει να είναι ο Γουλιέλμος Γ΄, ο οποίος πέθανε το 1702
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Lucia di Lammermoor στο Wikimedia Commons