Μάχη του Χότουζιτς

Μάχη του Χότουζιτς
Πρώτος Σιλεσιανός Πόλεμος, Πόλεμος Αυστριακής Διαδοχής
Χρονολογία17 Μαΐου 1742
ΤόποςChotusice, Βοημία (Τσεχία)
ΈκβασηΠρωσική νίκη
Αντιμαχόμενοι
Ηγετικά πρόσωπα
Φρειδερίκος Β΄
Κάρολος Αλέξανδρος της Λωρραίνης
Δυνάμεις
28.000
88 κανόνια[1]
30.000[2]
40 κανόνια[3]
Απώλειες
[4][5] 1.905 νεκροί
4.000-5.000 τραυματίες και αγνοούμενοι
1.000 αιχμάλωτοι
[4][6] 1.052 νεκροί
5.000-6.000 τραυματίες και αγνοούμενοι
1.000 αιχμάλωτοι[7]
18 κανόνια

Η μάχη του Χότουζιτς (γερμανικά: Schlacht bei Chotusitz‎‎) αναφέρεται στην πολεμική σύγκρουση ανάμεσα στον πρωσικό στρατό και αψβουργικό στρατό, με διοικητές τον Φρειδερίκο Β΄ και τον Κάρολο Αλέξανδρο αντίστοιχα, με νικητές τους Πρώσους. Ήταν η πρώτη μάχη που ξεκίνησαν οι Αυστριακοί κατά την διάρκεια του πολέμου.[8]

Γεγονότα πριν την μάχη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο νέος διοικητής των Αυστριακών, Κάρολος Αλέξανδρος, εισήλθε στη Βοημία σκοπεύοντας να ελευθερώσει την Πράγα. Οι πληροφορίες που είχε για τον αριθμό των Πρώσων ήταν λανθασμένες και δεν έκαναν αναφορά για την παρουσία του Φρειδερίκου με την κύρια πρωσική δύναμη. Ο πρωσικός στρατός είχε διαιρεθεί σε 2 τμήματα, με τον Πρώσο βασιλιά να οδηγεί την εμπροσθοφυλακή με 10.000 στρατιώτες[9], βαδίζοντας για να αποτρέψει τους Αυστριακούς να πλησιάσουν την πόλη. Το κύριο σώμα στρατού με διοικητή τον Λεοπόλδο Β΄ του Άνχαλτ-Ντεσάου, που αριθμούσε 20.000 στρατιώτες, ακολουθούσε με καθυστέρηση μιας μέρας. Με τις πρωσικές δυνάμεις να απέχουν μεταξύ τους, μιας ημέρας πορεία, οι Αυστριακοί είχαν τις πιθανότητες με το μέρος τους.

Όμως ο επιφυλακτικός Αυστριακός διοικητής καθυστέρησε και οι Πρώσοι καταλαβαίνοντας τον κίνδυνο πλησίασαν μεταξύ τους. Η πρωσική δύναμη με τον Λεοπόλδο, έφτασε στο Χότουζιτς στις 2:00 π.μ., χωρίς να έχει καλή επικοινωνία με τον Φρειδερίκο και στρατοπέδευσε λίγο πιο βόρεια από το χωριό. Ο Κάρολος Αλέξανδρος βάδισε βόρεια με τον στρατό του χωρισμένο σε 4 φάλαγγες, ελπίζοντας να νικήσει τον Λεοπόλδο, όσο ήταν αποκομμένος από τον Φρειδερίκο. Αποφάσισε να κάνει νυχτερινή επίθεση, όμως η βραδινή πορεία διήρκεσε παραπάνω από το αναμενόμενο και ο στρατός του έφτασε στο πεδίο της μάχης με την ανατολή του ήλιου[2]. Συνειδητοποιώντας τον κίνδυνο, ο Πρώσος βασιλιάς έδωσε οδηγίες στον Λεοπόλδο να παρατάξει τον στρατό του στο Χότουζιτς και να κρατήσει την θέση του μέχρι να έρθει και ο ίδιος με τον υπόλοιπο στρατό. Επίσης έπρεπε να αφήσει χώρο στα δεξιά του ώστε να μπορέσει να αναπτυχθεί το απόσπασμα του Φρειδερίκου. Ο Φρειδερίκος ξεκίνησε την πορεία για το πεδίο της μάχης στις 4:00 π.μ.

Ο Λεοπόλδος παρέταξε τον στρατό του νοτιοανατολικά του χωριού. Στα δεξιά και στα αριστερά του, τοποθέτησε δυνάμεις ιππικού. Στα πλευρά του πρωσικού στρατού το έδαφος ήταν ανώμαλο, στο αριστερό άκρο υπήρχαν νερόλακκοι και ρεματιές, έδαφος ακατάλληλο για ιππικό. Το ιππικό με διοικητή τον έμπειρο στρατηγό Βίλχεμ Ντίτριχ φον Μπούντενμπροκ επωφελήθηκε από ένα μικρό ύψωμα και έκρυψε το μήκος της παράταξης του, σκοπεύοντας να πλαγιοκοπήσει το αυστριακό ιππικό.

Ο αυστριακός στρατός κατευθύνθηκε βόρεια, από την πόλη Σάσλαου με το έδαφος να δυσκολεύει την προέλαση και ο στρατός έστριψε ελαφρώς προς τα δεξιά, ρισκάροντας μια ενδεχόμενη επίθεση στο αριστερό πλευρό τους, από το ιππικό του Μπούντενμπροκ.

Η μάχη του Χότουζιτς

Μάχη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 7:00 π.μ ο αυστριακός στρατός είχε παραταχθεί και την ίδια ώρα έφτασε και ο Φρειδερίκος με τον υπόλοιπο πρωσικό στρατό. Μια ώρα μετά ο Κάρολος Αλέξανδρος διέταξε γενική επίθεση. Ο Πρώσος βασιλιάς ανέβηκε στο ύψωμα που κάλυπτε μερικώς το ιππικό του Μπούντενμπροκ, παρατήρησε τις θέσεις των Αυστριακών και αμέσως διέταξε μερικά κανόνια να ανοίξουν πυρ εναντίον του αυστριακού ιππικού. Καλυπτόμενο από τα πυρά το πρωσικό ιππικό επιτέθηκε. Το πρωσικό πεζικό σε μια άγρια επίθεση εναντίον του αυστριακού πεζικού υπερφαλάγγισε την πρώτη γραμμή του και το οδήγησε πίσω στην δεύτερη γραμμή. Το αυστριακό ιππικό ανάγκασε τον Μπούντενμπροκ να υποχωρήσει, έχοντας υποστεί περίπου 2.000 απώλειες[10]. Ήταν η σειρά των Αυστριακών να υποχωρήσουν μετά από συνδυασμένη επίθεση πρωσικού ιππικού και πεζικού. Η μάχη σε αυτήν την πλευρά περιορίστηκε σε μερικές αψιμαχίες.

Το έδαφος στα αριστερά απέτρεψε το πρωσικό ιππικό εκεί να ενισχύσει το πεζικό στο Χότουζιτς, έτσι το αυστριακό πεζικό επιτέθηκε και πήρε την πόλη, εκτός από ένα μικρό τμήμα. Αποτυγχάνοντας να καταλάβουν εξ ολοκλήρου την πόλη, οι Αυστριακοί της έβαλαν φωτιά, περίπου στις 9:00 π.μ.. Το αυστριακό ιππικό αρχικά συνάντησε και αυτό πρόβλημα με το έδαφος, αλλά κατάφερε να κάνει κάποιες επιτυχημένες επιθέσεις. Τις επιθέσεις σταμάτησε το ιππικό των Πρώσων, το οποίο κάλπασε εναντίον των Αυστριακών και σύντομα βρέθηκε αποκομμένο, πίσω από τις εχθρικές γραμμές. Στην αριστερή πλευρά του πεδίου της μάχης, το αυστριακό πεζικό και το ιππικό κατάφεραν να φτάσουν το πρωσικό στρατόπεδο και να το λεηλατήσουν, με αποτέλεσμα να βρεθούν εκτός μάχης.

Στο κέντρο, οι αποφασιστικές επιθέσεις των Αυστριακών σταμάτησαν από τα πειθαρχημένα και πυκνά πυρά του πρωσικού πεζικού, με πολλές απώλειες για τους επιτιθέμενους. Ο Κάρολος Αλέξανδρος δεν μπόρεσε να συντονίσει το κέντρο με την δεξιά πλευρά του, εξ αιτίας των πυρκαγιών στο Χότουζιτς και σύντομα το πεζικό των Πρώσων εκδίωξε τους Αυστριακούς από το χωριό.

Στο δεξί πρωσικό πλευρό, το αυστριακό ιππικό είχε κερδίσει μία ακόμη σύγκρουση μεταξύ των ιππικών, αλλά κατεδίωξε το ηττημένο πρωσικό ιππικό αφήνοντας ακάλυπτο το αριστερό άκρο του πεζικού. Έχοντας τελειώσει όλες τις προετοιμασίες, ο Φρειδερίκος εξαπέλυσε μια συντονισμένη επίθεση 23 ταγμάτων πεζικού, στο εκτεθειμένο άκρο των Αυστριακών. Η επίθεση συνοδευόταν από 15 κανόνια και κάτω από συνδυασμένα πυρά πυροβολικού και πεζικού οι Αυστριακοί υποχώρησαν προς το κέντρο και την δεξιά πλευρά. Βλέποντας το αυτό και φοβούμενος τυχόν αποκοπή από την γραμμή υποχώρησης του, ο Κάρολος διέταξε γενική υποχώρηση. Το αυστριακό ιππικό κράτησε το πρωσικό ιππικό και οι Αυστριακοί κατάφεραν να υποχωρήσουν με τάξη.

Αποτέλεσμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι 2 πλευρές είχαν σημαντικές απώλειες και απέφυγαν την διεξαγωγή και άλλης μεγάλης σύγκρουσης. Η μάχη του Χότουζιτς οδήγησε στην συνθήκη του Μπρέσλαου. Ο πρίγκιπας Λεοπόλδος Β΄ του Άνχαλτ-Ντεσάου μετά την μάχη έλαβε τον βαθμό του στρατάρχη.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Stenzel, Gustav Adolf Harald. Geschichte des Preussischen Staats, Hamburg, 1851.σελ. 182.
  2. ↑ 2,0 2,1 Carlyle, Thomas. History of Friedrich II. of Prussia: called Frederick the Great, Volume 5, London, 1873, σελ.125.
  3. ↑ Stenzel, Gustav Adolf Harald. Geschichte des Preussischen Staats, Hamburg, 1851. σελ. 182.
  4. ↑ 4,0 4,1 Carlyle, Thomas. History of Friedrich II. of Prussia: called Frederick the Great, Volume 5, London, 1873, σελ.131. Cust, Edward. Annals of the wars of the eighteenth century, Vol.II, London, 1858, σελ.20.
  5. ↑ Müller, Paul, Zur schlacht bei Chotusitz, Berlin, 1905, σελ.54,Cust, Edward. Annals of the wars of the eighteenth century, Vol.II, London, 1858, σελ.20,
  6. ↑ Müller, Paul, Zur schlacht bei Chotusitz, Berlin, 1905, σελ.54 Cust, Edward. Annals of the wars of the eighteenth century, Vol.II, London, 1858, σελ.20.
  7. ↑ Morris, Constance Lily. Maria Theresa - The Last Conservative, 1937, σελ.103.
  8. ↑ Browning, Reed.The War of the Austrian Succession. St. Martin's Press, New York, (1993): ISBN 0-312-12561-5, σελ.104
  9. ↑ Browning, Reed.The War of the Austrian Succession. St. Martin's Press, New York, (1993): ISBN 0-312-12561-5, σελ. 103
  10. ↑ Müller, Paul, Zur schlacht bei Chotusitz, Berlin, 1905, σελ.54.

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Hardbottle's Dictionary of Battles. 1905.
  • Carlyle, Thomas. History of Friedrich II. of Prussia: called Frederick the Great, Volume 5, London, 1873.
  • Browning, Reed.The War of the Austrian Succession. St. Martin's Press, New York, (1993): ISBN 0-312-12561-5
  • Müller, Paul. Zur schlacht bei Chotusitz, Berlin, 1905.
  • Cust, Edward. Annals of the wars of the eighteenth century, Vol.II, London, 1858.
  • Baron Jomini. Treatise on grand military operations, Vol. I, New York, 1862.
  • Duffy, Christopher. "Frederick the Great: A Military Life" Routlege, London, 1985, ISBN 0-415-00276-1
  • Duffy, Christopher. "The Army of Frederick the Great", The Emperor's Press,Chicago, 1996 ISBN 1-883476-02-X
  • Asprey, Robert B. "Frederick the Great: The Magnificent Enigma", Ticknor & Fields, New York, 1986, ISBN 0-89919-352-8