Μέιντερτ Χομπέμα

Μέιντερτ Χομπέμα
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Meindert Hobbema (Ολλανδικά)
Γέννηση31  Οκτωβρίου 1638[1][2][3]
Άμστερνταμ
Θάνατος7  Δεκεμβρίου 1709[1][4][5]
Άμστερνταμ
Χώρα πολιτογράφησηςΟλλανδική Δημοκρατία
Ιδιότηταζωγράφος[6]
Είδος τέχνηςτοπιογραφία
Σημαντικά έργαLandscape near Deventer, Cottages in a Forest και The Avenue at Middelharnis
Commons page Σχετικά πολυμέσα
'Δασωμένο τοπίο με ταξιδιώτες σε μονοπάτι μέσα από χωριουδάκι
Δασωμένο τοπίο, λάδι σε ξύλο, 77,5 x 111 cm. Βασιλικά Μουσεία Καλών Τεχνών του Βελγίου, Βρυξέλλες
Het laantje van Middelharnis (Η «λεωφόρος» του Μιντελχάρνις) λάδι σε καμβά, 104 × 141 cm. 1689. Εθνική Πινακοθήκη Λονδίνου

Ο Μέιντερτ Χομπέμα (ολλανδικά: Meindert Hobbema, βαπτ. 31 Οκτωβρίου 1638 – 7 Δεκεμβρίου 1709) ήταν Ολλανδός ζωγράφος τοπίων (τοπιογράφος) της χρυσής ολλανδικής εποχής στη ζωγραφική.

Γιος του Λούμπερτ Μέινερτς (Lubbert Meynerts) και της Ρίνσιε Έντουαρτς (Rinsje Eduwarts), ο Χομπέμα βαπτίστηκε ως Μέιντερς Λούμπερτς (Meyndert Lubbertsz) στο Άμστερνταμ στις 31 Οκτωβρίου 1638. Σε ηλικία 15 ετών αυτός, ο νεότερος αδελφός του και η αδελφή τους καταγράφεται ότι εστάλησαν σε ορφανοτροφείο.[7] Αν και υπέγραφε ως M. Hobbema σε πίνακες ήδη από το 1658, σε νομικά έγγραφα χρησιμοποιούσε μόνον το βαπτιστικό του όνομα ως το 1660.[8]

Γάμος και σταδιοδρομία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χομπέμα νυμφεύτηκε την Έελτιε Φινκ (Eeltje Vinck) στην Παλαιά Εκκλησία (Oude Kerk) του Άμστερνταμ στις 2 Νοεμβρίου 1668.[9] Η Φινκ ήταν λαντζέρισσα του Λάμπερτ Ρέινστ (Lambert Reynst), δημάρχου (burgomeister) του Άμστερνταμ. Μάρτυρες στον γάμο ήταν ο Κορνέλιους Φινκ, αδελφός της νύφης και ο τοπιογράφος Γιάκομπ φαν Ράουσντελ. Είναι τεκμηριωμένο ότι ο Ράουσντελ ήταν ο δάσκαλος του Χομπέμα, καθώς τον Ιούλιο του 1660 ο Ράουσντελ καταθέτει ότι ο Χομπέμα "υπηρέτησε μαζί μου και διδάχτηκε από εμένα για μερικά χρόνια".[8]

Το ίδιο έτος που νυμφεύτηκε ανέλαβε το καλοπληρωμένο πόστο του δημοτικού καταμετρητή κρασιού για λογαριασμό του octroi (Σώματος φοροσυλλεκτών) του Άμστερνταμ, μια εργασία που περιλάμβανε το ζύγισμα και την καταμέτρηση των εισαγόμενων κρασιών. Με σύζυγο, εργασία και καλό μισθό, η καλλιτεχνική του παραγωγή άρχισε να καθυστερεί σημαντικά.[10] Ο Χομπέμα και η σύζυγός του απέκτησαν πέντε παιδιά και ζούσαν στο Ρόζενχραχτ, όχι μακριά από τον Ρέμπραντ, ο οποίος μετακόμισε εκεί κατά την τελευταία του περίοδο, όταν είχε πλέον πτωχεύσει. Το 1704 η Έελτιε απεβίωσε και τάφηκε στο τμήμα απόρων του κοιμητηρίου του Λέιντεν στο Άμστερνταμ. Ο Χομπέμα έζησε ως το 1709 και τάφηκε ως απορος στο κοιμητήριο της Βέστερκερκ του Άμστερνταμ στις 14 Δεκεμβρίου 1709.

Ο Χομπέμα ειδικευόταν στη ζωγραφική δασωμένων τοπίων, αντλώντας την έμπνευσή του από την επίπεδη εξοχή της ανατολικής περιοχής της Ολλανδικής Δημοκρατίας. Σχεδόν χωρίς εξαιρέσεις, το θέμα του καλλιτέχνη αντλείται από τα έντονα δασωμένα τοπία της ανατολικής Ολλανδίας. Η πλειονότητα των πινάκων του εμπίπτει στις εξής κατηγορίες:

  • Χωματόδρομοι πλάι σε αγροκτήματα σε δάση
  • Νερόμυλοι κοντά ή εγκατεστημένοι σε δάση
  • Λιμνούλες στο άκρο δασών, συνήθως με αγροκτήματα ή χωριουδάκια σε απόσταση
  • Ερείπια μέσα σε δάση.[11]

Η επίδραση του έργου του Ράουσντελ στον Χομπέμα δεν είναι εμφανής μετά το 1660. Οι παλαιότεροι πίνακες του Χομπέμα μοιάζουν να σχετίζονται περισσότερο με τα φωτεινότερα και πιο λεπτά τοπία του θείου του Γιάκομπ Σάλομον φαν Ράουσντελ (γραφόταν ως Salomon van Ruysdael). Αν και ζωγράφιζε αποσπασματικά μετά τον γάμο του, ο Χομπέμα έφτιαξε το πιο διάσημο έργο του, το Het laantje van Middelharnis (Η «λεωφόρος» του Μιντελχάρνις)[12], σήμερα στην Εθνική Πινακοθήκη Λονδίνου εκείνη ακριβώς την περίοδο (1689).

Σημερα ο Χομπέμα θεωρείται ως ένας από τους πλέον χαρακτηριστικούς και υψηλά αποτιμώμενους Ολλανδούς τοπιογράφους του 17ου αιώνα, αλλά δεν αναφέρεται σε καμία λογοτεχνική πηγή του 17ου αιώνα. Η πρωιμότερη αναφορά σε αυτόν γίνεται στο "λεξικό των Ολλανδών καλλιτεχνών" του Γιόχαν φαν Χόολ (Johan van Gool) το 1751, όπου αναφέρεται αποσπασματικά ως ζωγράφος "σύγχρονων τοπίων".

Αν και ο συγγραφέας και μελετητής του Χομπέμα Ζωρζ Μπρουλιέ[13] αποδίδει, στη μονογραφία του, στον καλλιτέχνη περίπου πεντακόσιους πίνακες, πολλές από αυτές τις αποδόσεις δεν είναι δυνατό να επαληθευτούν. Ένας αριθμός από τους πίνακες που του αποδίδει είναι δημιουργημένοι από συγχρόνους του, που ζωγράφιζαν στο ίδιο ύφος, όπως, π.χ., ο Φλαμανδός Γιαν φαν Κέσσελ (Jan van Kessel, 1626 - 1679). Άλλοι είναι αντίγραφα - μιμήσεις του 19ου αιώνα, που δημιουργήθηκαν όταν το ύφος του Χομπέμα ήταν πολύ στη μόδα. Εν τούτοις, ένα φάσμα ποιότητας όντως υπάρχει στα έργα των οποίων η απόδοση στον Χομπέμα φαίνεται δικαιολογημένη. Αν και δεν διαθέτουμε αποδείξεις που να τεκμηριώνουν τις πρακτικές του εργαστηρίου του, είναι πιθανό να διέθετε βοηθούς που εργάζονταν κάτω από την άμεση επίβλεψή του και δημιουργούσαν παραλλαγές των συνθέσεών του. Είναι επίσης πιθανό να μίσθωνε ορισμένους καλλιτέχνες που ειδικεύονταν στο "staffage"[14] για να ζωγραφίζουν μικρές μορφές στα τοπία του.[15]

  • Το 1891 ένα μικρό χωριό στην Αλμπέρτα του Καναδά ονομάστηκε "Χομπέμα" από το όνομα του καλλιτέχνη. Την 1η Ιανουαρίου 2014 το όνομά του άλλαξε σε Maskwacis (= Λόφοι της Αρκούδας) ύστερα από αίτημα των ιθαγενών Κρι (Cree) που ζουν στην περιοχή.[16][17]
  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb149527837. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. (Αγγλικά) SNAC. w67951qt. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. «Proleksis enciklopedija» (Κροατικά) 26728.
  4. «Meindert Hobbema». (Ολλανδικά) RKDartists. 38627.
  5. «Meindert Hobbema». (Αγγλικά) Benezit Dictionary of Artists. Oxford University Press. 2006. B00088129. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
  6. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/59123. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  7. National Gallery, London. «Meindert Hobbema». Ανακτήθηκε στις 30 Ιουνίου 2014. 
  8. 8,0 8,1 Wheelock, Arthur. «Meindert Hobbema». 
  9. Liedke, Walter (2007). Dutch Paintings in the Metropolitan Museum of Art. New York: Metropolitan Museum of Art. σελ. I: 341. 
  10. National Gallery London. «Meindert Hobbema». 
  11. Keyes, G.S. «Meindert Hobbema». Allen Memorial Art Museum, Oberlin College. 
  12. «Meindert Hobbema - The Avenue at Middelharnis - NG830 - The National Gallery, London». nationalgallery.org.uk. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2015. 
  13. «Meindert Hobbema (1638-1709); ouvrage illustré de 590 grandes reproductions photographiques dont 450 tableaux du maître et plus de cent détails,». worldcat.org. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2015. 
  14. Ονομάζεται έτσι η πληθύσμωση ενός πίνακα με ανθρώπινες ή ζωικές μορφές
  15. Wheelock, Arthur. «Meindert Hobbema». http://www.nga.gov/content/ngaweb/Collection/artist-info.1398.html?artobj_artistId=1398&pageNumber=1.  Εξωτερικός σύνδεσμος στο |website= (βοήθεια); H παράμετρος |url= είναι κενή ή απουσιάζει (βοήθεια)
  16. «CivicWeb: Sept 3, 2013 Regular Meeting». civicweb.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2015. 
  17. «Article in the online version of the Calgary Herald of 31 December 2013». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]