Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο Μίλαν Χότζα (σλοβακικά: Milan Hodža, 1η Φεβρουαρίου 1878 - 27 Ιουνίου 1944) ήταν Σλοβάκος δημοσιογράφος και πολιτικός. Πρωθυπουργός της Τσεχοσλοβακίας από το 1935 έως το 1938 και για λίγες ημέρες τον Δεκέμβριο του 1935 προσωρινός πρόεδρος της δημοκρατίας. Γεννήθηκε το 1878 στο Σουτσάνυ (Sučany) της Αυστροουγγαρίας (σήμερα Σλοβακία), και πέθανε στις 27 Ιουνίου 1944 στο Κλίαγουότερ στη Φλόριντα των Ηνωμένων Πολιτειών. Έμεινε στην ιστορία για την προσπάθεια του να ενώσει τα κράτη της κεντρικής Ευρώπης σε μια ομοσπονδία. Ο γιος του Φεντόρ Χότζα έγινε επίσης πολιτικός όπως και ο ανιψιός του Μιχάλ Μίροσλαβ Χότζα.
Ο Μίλαν Χότζα είχε σπουδάσει στα πανεπιστήμια της Βουδαπέστης και της Βιέννης. Ξεκίνησε την καριέρα του δημοσιογράφου στη Βουδαπέστη το 1897. Ίδρυσε τη σλοβάκικη εφημερίδα Denník (1900-1901) και την εβδομαδιαία σλοβακική Týždenník (1903-1914). Από το 1916 έως το 1918 ήταν ο εκδότης του Αυστριακού γραφείου τύπου στη Βιέννη.
Ως μέλος του Σλοβακικού εθνικού κόμματος, εκείνη την εποχή το μόνο κόμμα της Σλοβακίας στην Αυστρία-Ουγγαρία - έγινε ο ιδεολογικός αρχηγός του. Αργότερα, διαφωνώντας με το εθνικό κόμμα στην αγροτική πολιτική, αποφάσισε να δημιουργήσει το δικό του κόμμα, αλλά ο επερχόμενος Β΄ παγκόσμιος πόλεμος ανέβαλε τα σχέδια του. Αργότερα, ο ίδιος έγινε εκπρόσωπος της Τσεχοσλοβακίας και του διεθνούς αγροτικού κινήματος μεταξύ των δύο παγκοσμίων πολέμων: Ίδρυσε και ήταν μέλος του Προεδρείου του Διεθνούς αγροτικού γραφείου.
Ήταν μια στενή επαφή με τον Αρχιδούκα Φραγκίσκο Φερδινάνδο, τον διάδοχο του αυστριακού και ουγγρικού θρόνου. Πρότεινε σε αυτόν ένα σχέδιο που προέβλεπε αλλαγή στο καθεστώς του βασιλείου σε ομοσπονδιακό βασίλειο. Η πρόταση του αυτή δεν έγινε δεκτή λόγω της αντίδρασης της Ουγγρικής πολιτικής ελίτ.
Ήταν από τους πρωτεργάτες της ένωσης της Τσεχίας και Σλοβακίας. Διετέλεσε μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Σλοβακίας 1918-1919 και είχε υπογράψει τη Διακήρυξη της Σλοβακικής Έθνος, με την οποία οι Σλοβάκοι εντάχθηκαν επίσημα την κατάσταση που δημιουργήθηκε πρόσφατα από την Τσεχοσλοβακία το 1918.
Μετά τον Β΄παγκόσμιο πόλεμο έγινε ο ηγέτης του Αγροτικού Κόμματος της Τσεχοσλοβακίας στη Σλοβακία και απέκτησε σημαντική επιρροή στην πολιτική σκηνή της Τσεχοσλοβακίας. Το 1936-1937 προσπάθησε να δρομολογήσει ένα σχέδιο που θα ένωνε την Τσεχοσλοβακία, την Αυστρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και τη Γιουγκοσλαβία σε οικονομική ένωση. Η κυβέρνηση του αναγκάστηκε να αποδεχθεί τη συμφωνία του Μονάχου το 1938 και είχε αναγκαστεί να παραιτηθεί.
Από το 1921 ήταν καθηγητής σύγχρονης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Comenius στην Μπρατισλάβα. Συνέβαλε στη δημιουργία πολλών σλοβακικών εφημερίδων και περιοδικών και είχε μια έντονη πολιτική και ιδεολογική επιρροή σε αυτές.
Μετά τη Συμφωνία του Μονάχου στα τέλη του 1938, έζησε εξόριστος στην Ελβετία, στη Γαλλία (1939), τη Μεγάλη Βρετανία (1940) και από το 1941 στις ΗΠΑ. Τον Νοέμβριο του 1939 το Σλοβακικό Εθνικό Συμβούλιο στο Παρίσι ως το ανώτατο όργανο της Σλοβακικής αντίστασης. Το Σλοβακικό Εθνικό Συμβούλιο συγχώνευσε με το Τσεχικό Εθνικό Συμβούλιο για το σχηματισμό του Τσεχοσλοβάκικου Εθνικού Συμβουλίου τον Ιανουάριο του 1940. Η οργάνωση αυτή βρισκόταν σε πολιτική αντιπαράθεση με την εξόριστη κυβέρνηση του Έντουαρντ Μπένες που βρισκόταν στο Λονδίνο. Το 1941 έφυγε στις ΗΠΑ και εκεί επεξεργαζόταν το σχέδιο του για την Κεντρική ευρωπαϊκή ομοσπονδία τη δημιουργία δηλαδή ενός ομόσπονδου κράτους στην καρδιά της Ευρώπης.
Πέθανε στις 27 Ιουνίου 1944 στο Κλιγουότερ στη Φλόριντα των Ηνωμένων Πολιτειών. Το 2002 τα κόκαλά του μεταφέρθηκαν στη Σλοβακία και τάφηκαν στο εθνικό νεκροταφείο στο Μαρτίν.