Μαλαζγκίρτ

Συντεταγμένες: 39°08′52″N 42°32′39″E / 39.1478°N 42.5442°E / 39.1478; 42.5442

Μαλαζγκίρτ
Μαλαζγκίρτ 39°8′52″N 42°32′39″E
Χώρα	Τουρκία[1]
Διοικητική υπαγωγή	Μους[1]
Πληθυσμός	51.323 (2018)
Ταχ. κωδ.	49400
Ζώνη ώρας	UTC+03:00
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η μάχη του Μαντζικέρτ (19 Αυγούστου 1071 μ.Χ.)

Το Μαλαζγκίρτ (τουρκικά: Malazgirt, παλαιότερα Μαντζικέρτ, Manzikert, ελληνικά: Ματζιέρτη) είναι μικρή πόλη της Ανατολικής Τουρκίας, στην περιοχή της μεσαιωνικής Μεγάλης Αρμενίας, κοντά στη λίμνη Βαν. Έχει πληθυσμό 24.000 κατοίκων.

Ιστορία

Κατά τον 4ο αι., η πόλη ήταν ήδη έδρα σημαντικής επισκοπής και αναφέρεται ως τέτοια μέχρι τον 11ο αι. Το 725/6 ήταν έδρα συνόδου που συγκλήθηκε με σκοπό την ένωση της Αρμενικής και της Συριακής Εκκλησίας.^[2] Το Μαντζικέρτ έφτασε στο απόγειο της ακμής του, ως στρατιωτικό και εμπορικό κέντρο κατά τον 9ο και 10ο αι., υπό την εξουσία των Καϋσιτών (Qays) εμίρηδων. Η κατάληψη και ισοπέδωση της πόλης από τους Βυζαντινούς, το 968/9, οι οποίοι την απέδωσαν στον πρίγκηπα Δαβίδ της Ταώ, σήμανε το τέλος της ακμής της. Με τον θάνατο του Δαυΐδ, το 1000, το Μαντζικέρτ περιήλθε και πάλι στη Βυζαντινή αυτοκρατορία.^[2]

Το 1054, πολιορκήθηκε ανεπιτυχώς, από τους Σελτζούκους του Τογκρούλ Μπεγκ^[3].

Η πόλη είναι γνωστότερη από τη μάχη του Μαντζικέρτ, τον Αύγουστο του 1071. Κατά τη μάχη αυτή, ο ανομοιογενής (κατά βάση μισθοφορικός) στρατός των Βυζαντινών νικήθηκε αποφασιστικά από τους Σελτζούκους Τούρκους. Η ήττα οφειλόταν, κατά μεγάλο μέρος, στην προδοτική στάση στρατιωτικών και πολιτικών όπως οι Ιωάννης Δούκας, Ανδρόνικος Δούκας, Μιχαήλ Ψελλός. Ο ίδιος ο Βυζαντινός Αυτοκράτορας Ρωμανός Δ' Διογένης, μαζί με πολλούς στρατηγούς, πιάστηκε αιχμάλωτος. Ακολούθησε ταπεινωτική συμφωνία με το Σουλτάνο Άλπ Αρσλάν για τη δημιουργία σελτζουκικού κράτους - αναχώματος κατά των επιδρομών εναντίον του Βυζαντίου. Ο Ρωμανός απελευθερώθηκε και επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη, όπου τυφλώθηκε και εξορίστηκε από το νέο αυτοκράτορα Μιχαήλ Δούκα στη νήσο Πρώτη της Προποντίδας, στην οποία πέθανε το 1072, από τα τραύματά του. Η μάχη αυτή σήμανε την ίδρυση του Σουλτανάτου του Ικονίου και, μαζί με την πολιτική αποσύνθεση του Βυζαντίου η οποία ακολούθησε, την οριστική εγκατάσταση των Τούρκων στην περιοχή της Ανατολίας και την απαρχή της πτώσης της αυτοκρατορίας.

Παραπομπές

1. GEOnet Names Server. 11  Ιουνίου 2018. 11846939.
2. Kazhdan 1991, σελ. 1288.
3. Kazhdan 1991, σελ. 2127.

Πηγές

• (Αγγλικά) Kazhdan, Alexander, επιμ. (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium. Οξφόρδη και Νέα Υόρκη: Oxford University Press, σελ. 1288, 2127. ISBN 0-19-504652-8.