Μαρία Τερέζα Ανιέζι Πινοττίνι

Μαρία Τερέζα Ανιέζι Πινοττίνι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση17  Οκτωβρίου 1720[1][2][3]
Μιλάνο
Θάνατος19  Ιανουαρίου 1795[1][2][3]
Μιλάνο
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά[4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητατσεμπαλίστρια
συνθέτρια[5]
οικοδέσποινα λογοτεχνικού σαλονιού
πιανίστα
τραγουδίστρια όπερας[6]
Οικογένεια
ΑδέλφιαΜαρία Γκαετάνα Ανιέζι
Commons page Σχετικά πολυμέσα

H Μαρία Τερέζα Ανιέζι Πινοττίνι (ιταλ. Maria Teresa Agnesi Pinottini, 17 Οκτωβρίου 172019 Ιανουαρίου 1795) ήταν Ιταλίδα συνθέτιδα μουσικής και πιανίστρια/τσεμπαλίστρια. Παρά το ότι ήταν πολύ πιο γνωστή για τις συνθέσεις της, υπήρξε επίσης τραγουδίστρια, και τα περισσότερα έργα που συνέθεσε γράφηκαν για πιάνο, φωνή ή για αμφότερα. Πολύ πιο γνωστή ήταν η αδελφή της, η Μαρία Γκαετάνα Ανιέζι, πρωτοπόρος γυναίκα μαθηματικός και παιδί-θαύμα στην εκμάθηση ξένων γλωσσών.

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
H Μαρία Τερέζα Ανιέζι Πινοττίνι

Η Μαρία Τερέζα γεννήθηκε στο Μιλάνο και πατέρας της ήταν ο Πιέτρo Ανιέζι, καθηγητής μαθηματικών στον Πανεπιστήμιο της Μπολόνια και κυριαρχικός χαρακτήρας, που παρέσχε πρώιμη και ποιοτική εκπαίδευση τόσο στη Μαρία Τερέζα, όσο και στη Μαρία Γκαετάνα. Αντίθετα με την αδελφή της, η Μαρία Τερέζα παντρεύτηκε, παίρνοντας ως σύζυγό της τον επίσης με καλλιτεχνικά ενδιαφέροντα Πιερ Αντόνιο Πινοττίνι στις 13 Ιουνίου 1752. Το ζεύγος εγκαταστάθηκε σε μια συνοικία γεμάτη από διανοούμενους και καλλιτέχνες, αλλά αυτό δεν τους εμπόδισε τελικώς από το να καταστραφούν οικονομικώς. Ο Πινοττίνι απεβίωσε όχι πολύ καιρό μετά από το κτύπημα αυτό της μοίρας. Η Μαρία Τερέζα πέθανε στο Μιλάνο σε ηλικία 74 ετών, το 1795.

Δεν είναι γνωστό τίποτα για την εκπαίδευση της Μαρίας Τερέζας, π.χ. σχετικώς με τους δασκάλους της στη μουσική, ενώ και η χρονολόγηση των συνθέσεών της είναι επίσης ελλιπής. Πολλά έργα της έχουν χαθεί, αν και υπάρχουν αρχεία που αποδεικνύουν την ύπαρξή τους. Η σταδιοδρομία της έγινε εφικτή χάρη στις συνθήκες στην Αυστριακή Λομβαρδία, που ήταν μάλλον προοδευτικές ως προς το σε τι μπορούσε να επιδοθεί μια γυναίκα. Ακόμα καλύτερα ήταν τα πράγματα στη Βιέννη και στη Δρέσδη, και η Μαρία Τερέζα γνώρισε μεγαλύτερη επιτυχία και ακροατήρια που εκτίμησαν περισσότερο τα έργα της στις πόλεις αυτές, παρά στη γενέτειρά της.

Η συνθέτιδα είχε αρκετές εκτελέσεις έργων της που την κατέστησαν γνωστή, με κυριότερη ίσως από αυτές στις 16 Ιουλίου 1739, όταν ο επιφανής Γάλλος περιηγητής Σαρλ ντε Μπρος (Charles de Brosses) εντυπωσιάσθηκε από τη μουσική της. Και δεν ήταν ο μόνος: ο Κόμης Ιερώνυμος Ρικκάτι (Gerolamo Riccati) συνέταξε πολλές επιστολές στις οποίες εξυμνούσε τις συνθέσεις και το μουσικό ταλέντο της Μαρίας. Μια άλλη περίσταση που έμεινε στα χρονικά ήταν η πρώτη πρεμιέρα όπεράς της, με την «ποιμενική καντάτα» Il Ristoro d'Arcadia να παρουσιάζεται στο Teatro Regio Ducale του Μιλάνου το 1747, όπου την αφιέρωσε σε διάφορους κυβερνήτες των των περιοχών πέριξ της Σαξονίας και της Αυστρίας.

Η Ανιέζι απελάμβανε της προστασίας της συνονόματής της Μαρίας Θηρεσίας, συζύγου του Αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Γερμανικού έθνους, στις κτήσεις της οποίας συμπεριλαμβανόταν και η Λομβαρδία με το Μιλάνο. Επίσης έχαιρε της εκτιμήσεως της Δουκίσσης Μαρίας Αντωνίας της Βαυαρίας, που ήταν η ίδια ταλαντούχα συνθέτιδα. Λέγεται ότι η Μαρία Θηρεσία είχε τραγουδήσει στην παραπάνω πρεμιέρα του 1747.

Σήμερα πλέον τα μουσικά έργα της παίζονται σπανίως. Η μουσική της για πιάνο ή τσέμπαλο, παρά το ότι σε πολλά έργα είναι απαιτητική από τεχνικής πλευράς, λέγεται ότι ήταν κάπως στερεοτυπική, χωρίς κάποια ξεχωριστά στοιχεία. Σε κάθε περίπτωση, η μουσική της φαίνεται ότι ωρίμαζε σε όλη τη διάρκεια της συνθετικής της δραστηριότητας: τα πρώιμα έργα της είναι απλά και καθαρά, ενώ τα ύστερα έργα της είναι πιο πολυσύνθετα, «βιρτουοζικά» και μελοδραματικά.

Όπερες

  • II Restauro di Arcadia («ποιμενική καντάτα», λιμπρέτο G. Riviera), πρεμιέρα: Μιλάνο, Teatro Regio Ducale, 1747 (χαμένο έργο)
  • La Sofonisba («ηρωικόν δράμα», 3 πράξεις, λιμπρέτο G.F. Zanetti)
  • Ciro in Armenia (= «Ο Κύρος στην Αρμενία», dramma serio, 3 πράξ., λιμπρέτο ίσως της Ανιέζι), πρεμ. Μιλάνο, Teatro Regio Ducale, 26 Δεκεμβρίου 1753, σώζονται αποσπ. από την 3η Πράξη
  • Il re pastore (dramma serio, 3 πράξεις, λιμπρέτο P. Metastasio), 1755 (;)
  • La Insubria Consolata (Componimento drammatico, 2 πράξ., λιμπρ. A. Zeno), πρεμιέρα Μιλάνο 1766, σώζ. αποσπάσμ. από τη 2η Πράξη
  • Ulisse in Campania (= «Ο Οδυσσέας στην Καμπανία», σερενάτα, 2 πράξεις)

Μουσική για τσέμπαλο/πιάνο, μικρά σύνολα ή φωνή

  • 12 άριες, S, 2
  • Aria en Murki: Still, stille Mann!
  • 4 κοντσέρτα (σε Φα, Φα, Φα και Ρε), 1 αναφέρεται στον κατάλογο του Breitkopf του 1766
  • Σονάτα σε Σολ (1767;), αναφ. στον κατάλογο Breitkopf (έκδ. 1998)
  • Σονάτα σε Φα (1992)
  • Allemande militare & Menuetto grazioso για πληκτροφόρο, αναφ. F. Brodszky, Thesaurus Musicus, τόμ. xvii (1962)
  • Κοντσέρτο σε μι για πληκτροφόρο (χαμένο)
  • Hofkomponistinnen in Europa: Aus Boudoir und Gärten, τόμος 2
  • Sonata for Harpsichord in G Major
  • CD «Note Femminill» - συναυλία


  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 14784578v. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w6ks7p90. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 International Music Score Library Project. Category:Agnesi,_Maria_Teresa. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb14784578v. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. Operone. agnesi. Ανακτήθηκε στις 5  Απριλίου 2022.
  6. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0209805. Ανακτήθηκε στις 17  Δεκεμβρίου 2022.
  • Sven Hansell, Robert L. Kendrick: το λήμμα «Maria Teresa Agnesi» στο Grove Music Online, επιμ. L. Macy, ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2006

oxfordmusiconline.com (πρόσβαση μόνο με συνδρομή)

  • Glickman, Sylvia και Martha Furman (επιμ.): Women Composers: Music Through the Ages, GK Hall & Co., Νέα Υόρκη 1998
  • Hansell, Sven and Kendrick, Robert L., “Agnesi, Maria Teresa”, Grove Music Online. http://www.grovemusic.com/shared/views/article.html?section=music.0029 (πρόσβαση μόνο με συνδρομή)
  • Tick, Judith, «Women in Music: Western Classical Traditions in Europe and the USA», Grove Music Online.http://www.grovemusic.com/shared/views/article.html?section=music52554.2.3 (subscription access only)
  • Carrer, Pinuccia και Petrucci, Barbara: Donna Teresa Agnesi compositrice illustre (1720-1795), εκδ. San Marco dei Giustiniani, Γένοβα 2010 (στην ιταλική)