Μεσαιωνική ισπανική γλώσσα

Χειρόγραφο του Άσματος του Ελ Σιντ, του κύριου έργου της μεσαιωνικής ισπανικής λογοτεχνίας

Η μεσαιωνική ισπανική γλώσσα (σύνηθες ενδώνυμο romance castellano [roˈmanʦe kasteˈʎano])[1] συμπεριλάμβανε τα ιδιώματα της ισπανικής που ομιλούντο σε ένα κομμάτι της Ιβηρικής χερσονήσου από τον ένατο μέχρι τον δέκατο πέμπτο αιώνα που αποτελούσαν εξέλιξη της δημώδους λατινικής. Το κύριο φαινόμενο που οριοθετεί το τέλος της μεσαιωνικής ισπανικής και τη διαμόρφωση των ισπανικών του Χρυσού Αιώνα (15ος και 16ο αιώνας) υπήρξε η έναρξη της ανακατανομής των συριστικών ήχων της μεσαιωνικής που θα αποτελούσε αποκλειστικό χαρακτηριστικό του δεύτερου σταδίου έναντι της μεσαιωνικής κατά την οποία διατηρούνται ανέπαφα. Σε επίπεδο λογοτεχνίας, υπήρξε η γλώσσα του Άσματος του Ελ Σιντ και συγγραφέων όπως ο Γκονθάλο ντε Μπερθέο. Από τη μεσαιωνική ισπανική προέρχεται και η ισπανοεβραϊκή γλώσσα.

Σε επίπεδο φωνολογίας τα μεσαιωνικά ισπανικά διέθεταν ένα αρκετά πιο πλούσιο σύστημα συμφώνων από τη σύγχρονη ισπανική, που διαφοροποιούντο τόσο αναφορικά με την ηχηρότητα (κάτι απών από τη σημερινή που διαθέτει κυρίως άηχα σύμφωνα) όσο και με τον τρόπο άρθρωσης (ύπαρξη προστριβόμενων). Ανάλογα με τη θέση άρθρωσης υφίσταντο τα εξής φωνήματα:

χειλικά οδοντικά-

φατνιακά

ουρανικά υπερωικά
κλειστά-

προστριβόμενα

άηχα p t, ts ʧ k
ηχηρά b ʤ g
τριβόμενα άηχα ɸ s ʃ
ηχηρά β z ʒ
έρρινα m n ɲ
παλλόμενα ɾ, r
πλάγια l ʎ

Τα φωνήεντα πιθανότατα να ήταν τα πέντε των σημερινών ισπανικών /a, e, i, o, u/ παρότι υφίστανται αποδείξεις για την ύπαρξη ακόμη δύο /ɛ, ɔ/.

  1. Penny, 1993, σελ. 30.
  • Cano, Rafael (coord.) (2005). Historia de la lengua española. Barcelona: Ariel Lingüística.
  • Penny, Ralph (1993). Gramática histórica del español. Barcelona: Ariel.