Μπερνάρντο Μπελλόττο

Μπερνάρντο Μπελλόττο
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Bernardo Francesco Paolo Ernesto Bellotto (Ιταλικά)
Γέννηση20  Μαΐου 1722[1]
Βενετία[2][3][4]
Θάνατος17  Νοεμβρίου 1780[5][6][7]
Βαρσοβία[8][3][4]
Χώρα πολιτογράφησηςΒενετική Δημοκρατία
Ιδιότηταζωγράφος[7][4], χαράκτης, σκιτσογράφος[4] και χαράκτης[4]
ΤέκναLorenzo Bellotto
ΑδέλφιαPietro Bellotti
ΣυγγενείςΚαναλέττο (θείος)
Είδος τέχνηςαστικό τοπίο και τοπιογραφία
Σημαντικά έργαDresden From the Right Bank of the Elbe Below the Augustus Bridge, View of Pirna, from Sonnenstein Castle, View of Grand Canal with the Palazzi Foscari and Moro Lin και The Grand Canal in Venice
Χορηγός/οίΑύγουστος Γ' της Πολωνίας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Μπερνάρντο Μπελλόττο (ιταλ.:Bernardo Bellotto, περ. 1721/2[9][10] ή 30 Ιανουαρίου 1721[11] - 17 Νοεμβρίου 1780[11]) ήταν Ιταλός[12] ζωγράφος αστικού τοπίου ή vedutista, και εκτυπωτής χαρακτικής διάσημος για τις απόψεις ευρωπαϊκών πόλεων (Δρέσδη, Βιέννη, Τορίνο και Βαρσοβία). Ήταν μαθητής και ανιψιός του διάσημου Τζοβάνι Αντόνιο Κανάλ Καναλέττο και μερικές φορές χρησιμοποίησε το διάσημο όνομα του τελευταίου, υπογράφοντας ως Bernardo Canaletto. Στη Γερμανία και την Πολωνία, ο Μπελότο αποκαλούσε τον εαυτό του με το όνομα του θείου του, Καναλέττο.[11]

Το στυλ του Μπελλόττο χαρακτηριζόταν από περίπλοκη αναπαράσταση αρχιτεκτονικών και φυσικών τοπίων, και από τη συγκεκριμένη ποιότητα του φωτισμού κάθε χώρου. Είναι πιθανό το ότι ο Μπελλότο, και άλλοι Βενετοί δάσκαλοι του Vedute, μπορεί να έχουν χρησιμοποιήσει σκοτεινό θάλαμο για να επιτύχουν ανώτερη ακρίβεια στα αστικά τοπία.[10]

Capricho arquitectónico, Μουσείο Καλών Τεχνών του Μπιλμπάο

Ο Μπελλότο γεννήθηκε στη Βενετία, ο γιος του Λορέντζο Αντόνιο Μπελότο και της Φιορέντζα Κανάλ, αδελφή του διάσημου Καναλέτο, και σπούδασε στο εργαστήριο του θείου του.[9]

Το 1742 μετακόμισε στη Ρώμη, όπου δημιούργησε πίνακες με όψεις της πόλης. Το 1744 και το 1745 ταξίδεψε βόρεια Ιταλία, και ζωγράφισε πάλι όψεις της κάθε πόλης. Μεταξύ άλλων, εργάστηκε για τον Κάρολο Εμμανουήλ Γ΄ της Σαβοΐας.[9]

Δρέσδη από τη δεξιά όχθη του Έλβα πάνω από τη γέφυρα του Αυγούστου, Πινακοθήκη των Παλαιών Δασκάλων

Από το 1747 έως το 1758 μετακόμισε στη Δρέσδη,[11] μετά από πρόσκληση του Βασιλιά Αυγούστου Γ΄ της Πολωνίας. Δημιούργησε πίνακες των πόλεων Δρέσδη και Πίρνα και τα περίχωρά τους.[9] Σήμερα αυτοί οι πίνακες διατηρούν μια ανάμνηση της πρώην ομορφιάς της Δρέσδης, η οποία καταστράφηκε από βομβαρδισμό κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. 

Η διεθνής φήμη του μεγάλωσε, και το 1758 δέχτηκε μια πρόσκληση από την αυτοκράτειρα Μαρία Θηρεσία να έρθει στη Βιέννη,[9] όπου ζωγράφισε απόψεις των μνημείων της πόλης. 

Το 1761 ο Μπελότο έφυγε από τη Βιέννη για το Μόναχο, όπου έζησε σχεδόν ένα χρόνο. Σε μια επιστολή προς την ξαδέλφη της Μαρίας Αντωνίας της Βαυαρίας, η αυτοκράτειρα Μαρία Θηρέσια είχε επαινέσει τα καλλιτεχνικά επιτεύγματα του Μπελλότο στην αυλή της Βιέννης. Λογικά, του ανατέθηκαν έργα από την άρχουσα οικογένεια της Βαυαρίας. Ζωγράφησε τη πανοραμική θέα του Μονάχου και δύο απόψεις του Ανακτόρου Νίμφενμπουργκ για τον εκλέκτορα της Βαυαρίας.[13] Στο τέλος του 1761, ο Μπελτότο επέστρεψε στη Δρέσδη. 

«Καπρίτσιο του Καπιτωλίνου».

Όταν ο Βασιλιάς Αύγουστος Γ΄ της Πολωνίας, επίσης Εκλέκτορας της Σαξονίας, που συνήθως ζούσε στη Δρέσδη, πέθανε το 1763, το έργο του Μπελτότο έγινε λιγότερο σημαντικό στη Δρέσδη. Κατά συνέπεια, άφησε τη Δρέσδη για αναζήτηση εργασίας στην Αγία Πετρούπολη στην αυλή της Αικατερίνης Β της Ρωσίας. Στο δρόμο του στην Αγία Πετρούπολη, ωστόσο, ο Μπελότο δέχτηκε πρόσκληση το 1764 από τον νέο βασιλιά της Πολωνίας, Στανίσλαβο Αύγουστο Πονιάτοφσκι, για να γίνει ζωγράφος του στη Βαρσοβία από το 1768.[14]

Άποψη της Βαρσοβίας από την Πράγα, Βασιλικό Κάστρο, Βαρσοβία

Εκεί παρέμεινε περίπου 16 χρόνια, για το υπόλοιπο της ζωής του, ως ζωγράφος του βασιλιά, για τον οποίο ζωγράφισε πολλές απόψεις της πολωνικής πρωτεύουσας και του περιβάλλοντος του Βασιλικού Κάστρου της Βαρσοβίας, συμπλήρωμα των μεγάλων ιστορικών έργων που ανέθεσε ο Πονιατόφσκι από τον Μαρτσέλλο Μπακιαρέλλι. Οι αρχικές του αναθέσεις περιελάμβαναν τη διακόσμηση του Κάστρου Ουγιαζντόβ μεταξύ 1767 και 1770, από την οποία μια μελέτη για την ψευδαίσθηση θησαυροφυλάκιο είναι το μόνο διατηρημένο παράδειγμα της διακόσμησης που χάθηκε το 1784 κατά τη μετατροπή του κάστρου σε στρατιωτικούς στρατώνες.[14]

Το 1769 ο ζωγράφος και ο γιος του Λορέντσο (1744-1770) πραγματοποίησαν μια άλλη μεγάλη βασιλική ανάθεση - δεκατέσσερις απόψεις της Ρώμης, αρχαίας και παπικής, με βάση τη συλλογή χαρακτικών από τον Τζοβάνι Μπατίστα Πιρανέζι με τίτλο Vedute di Roma.[14] Η συλλογή διασκορπίστηκε στις αρχές του δέκατου ένατου αιώνα και σήμερα διάφοροι πίνακες εκτίθενται σε διάφορα μουσεία στη Ρωσία - Το Ρωμαϊκό Φόρουμ όπως φαίνεται από το Καπιτώλιο στα νοτιοανατολικά και την Πιάτσα ντέλλα Ροτόντα με το Πάνθεον (Μουσείο Καλών Τεχνών στη Μόσχα), Άποψη της Πιάτσα Ναβόνα (Κρατικό Μουσείο στο Γκόρκυ), Άποψη της Σ. Μαρία Ματζόρε (Μουσείο Τέχνης στο Χαβαρόβσκ) και σε ιδιωτικές συλλογές.[14]

Οι πίνακες ζωγραφικής του στη Βαρσοβία, 26 απόψεις ζωγραφισμένοι μεταξύ 1770–80 για να εξωραΐσουν τη λεγόμενη Αίθουσα των Πανοραμάτων (αργότερα Αίθουσα Καναλέττο) στο Βασιλικό Κάστρο της Βαρσοβίας και που αργότερα μεταφέρθηκαν στη Ρωσία, αποκαταστάθηκαν στην πολωνική κυβέρνηση το 1921[15] και χρησιμοποιήθηκαν στην ανοικοδόμηση της πόλης μετά την σχεδόν πλήρη καταστροφή της από γερμανικά στρατεύματα κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.[11]

Άποψη του Μεγάλου Καναλιού με τη Σάντα Μαρία ντέλα Σαλούτε και το Ντοτζάνα

Η πρώιμη δουλειά του Μπελότο έχει έντονα τα χαρακτηριστικά του στυλ του θείου του, γίνεται πιο ατομική και διακρίνεται τα τελευταία χρόνια με σαφή έμπνευση από την ολλανδική ζωγραφική τοπίου με σωρούς συννέφων, σκιές και πλούσιο φύλλωμα. Ο χρωματισμός του είναι πιο κρύος και χαρακτηρίζεται από το γκρι του ατσαλιού.[11]

Η τελευταία περίοδος του έργου του καλλιτέχνη εκτιμάται ως ξεχωριστή από τα προηγούμενα στάδια με έμφαση στην άμεση παρατήρηση, προσπαθώντας για γενική μεταχείριση του προσωπικού,[14] ικανότητα να συλλάβει την ατμόσφαιρα του τόπου[9] και ορατή μεταμόρφωση των πινάκων που γίνονται πιο πολύχρωμοι και με πιο ζεστούς τόνους.[14] Για πρώτη φορά ανέλαβε επίσης ιστορικά θέματα, συμπεριλαμβανομένης της εκλογής του Στάνισλαου Αυγούστου (1778) για τον βασιλιά και της εισόδου του Γιέζι Οσσολίνσκι στη Ρώμη το 1633 (1779) με ανάθεση από τον Γιόσεφ Μαξιμίλιαν Οσσολίνσκι.[14] Ο Μπελτότο δημιούργησε μια σχολή ζωγραφικής, η οποία συνεχίστηκε αργότερα και αναπτύχθηκε από τους Ζίγμουντ Βόγκελ και Μάρκιν Ζαλέσκι.[14]

Ο Μπερνάρντο Μπελλόττο πέθανε στη Βαρσοβία το 1780 και θάφτηκε στην Εκκλησία των Καπουτσίνων στην οδό Μιόντοβα.[14]

  1. (Αγγλικά) National Gallery of Art - Collection. 939.
  2. «Bellotti, Bernardin» (Γερμανικά) σελ. 247.
  3. 3,0 3,1 psb.2581.1.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 The Other Interface. hdl.handle.net/21.12141/id/people.98453711-d245-4a6f-9d9e-bca9f25269be. Ανακτήθηκε στις 20  Μαΐου 2024.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
  6. «Bernardo Bellotto». (Ολλανδικά) RKDartists. 6295.
  7. 7,0 7,1 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/32087. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 «Bernardo Bellotto 1722 – 1780». Museo Correr exposition information (στα Ιταλικά). Fondazione Musei Civici Venezia. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2014. 
  10. 10,0 10,1 «Bernardo Bellotto». National Gallery collection catalogue. National Gallery of Britain. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2011. 
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 «Discover Artworks Bernardo Bellotto». artuk.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2020.  Πηγή κειμένου: The Oxford Dictionary of Art and Artists (Oxford University Press)
  12. https://www.britannica.com/biography/Bernardo-Bellotto
  13. Canaletto: Bernardo Bellotto paints Europe Αρχειοθετήθηκε 2014-11-13 at Archive.is, Catalogue and exhibition at Alte Pinakothek in Munich
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 14,6 14,7 14,8 Ochnio, Monika (2002). «Bernardo Bellotto zwany Canaletto». culture.pl (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2014. 
  15. «Seria dwudziestu dwóch widoków Warszawy». www.zamek-krolewski.pl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιουνίου 2014. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2014. 
  • Beddington, Charles. Bernardo Bellotto and His Circle in Italy. Part I: Not Canaletto but Bellotto. Burlington Magazine 146, no. 1216 (Cct. 2004): 665–674.
  • "Belotto [sic] Bernardo, zwany [γνωστός ως] Canaletto", Encyklopedia Polski, p. 42.
  • STEPHANE LOIRE, HANNA MALACHOWICZ, KRZYSTOF POMIAN, ANDRZEJ ROTTERMUND. "Bernardo Bellotto, Un pittore veneziano a Varsavia". Βιβλίο σε επιμέλεια Andrzej Rottermund, Διευθυντή του Βασιλικού Κάστρου της Βαρσοβίας, και του Henry Loirette, Διευθυντή του Λούβρου (Παρίσι), από την έκθεση του Λούβρου για τον Μπερνάρντο Μπελότο στο Βασιλικό Κ¨αστρο Βαρσοβίας από τις 7 Οκτωβρίου 2004 μέχρι 10 Ιανουαρίου 2005. 5 Continents Editions srl, Milano, (2004). (ISBN 88-7439-139-0). 134 σελίδες με τουλάχιστον 65 μεγάλου μεγέθους έγχρωμες φωτογραφίες