Μυρσίνη Ζορμπά | |
---|---|
Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού της Ελλάδας | |
Περίοδος 29 Αυγούστου 2018 – 9 Ιουλίου 2019 | |
Πρωθυπουργός | Αλέξης Τσίπρας |
Προκάτοχος | Λυδία Κονιόρδου |
Διάδοχος | Λίνα Μενδώνη |
Προσωπικά στοιχεία | |
Γέννηση | 7 Φεβρουαρίου 1949, Αθήνα |
Θάνατος | 20 Απριλίου 2023 (74 ετών) Αθήνα |
Εθνότητα | Ελληνική |
Υπηκοότητα | Ελληνική |
Πολιτικό κόμμα | ΣΥ.ΡΙΖ.Α. - Π.Σ. (2013–2023) ΠΑ.ΣΟ.Κ. (1993–2012) Ελληνική Αριστερά Κ.Κ.Ε. Εσωτερικού |
Σύζυγος | Αντώνης Λιάκος |
Επάγγελμα | Εκδότρια-Πολιτικός |
Η Μυρσίνη Ζορμπά (Αθήνα, 7 Φεβρουαρίου 1949 – Αθήνα, 20 Απριλίου 2023) ήταν Ελληνίδα συγγραφέας, μεταφράστρια, εκδότρια, ερευνήτρια πολιτισμικής πολιτικής και πολιτικός.
Διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού (2018–2019), μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2000–2004), εκδότρια (εκδόσεις Οδυσσέας, 1973–1992),[1][2] πρώτη διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (1995–1999),[3][2] και πρόεδρος της εθελοντικής οργάνωσης Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού (2004–2016)[4][5]. Διετέλεσε επίσης μέλος του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας.[6]
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1949.[7] Σπούδασε νομικά και πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1968–1972) και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Φιλοσοφία του Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Ρώμης La Sapienza ως υπότροφος της Ιταλικής Κυβέρνησης.[7] Το 1992 ολοκλήρωσε τη διδακτορική της διατριβή στο Πάντειο Πανεπιστήμιο με θέμα την κρατική πολιτική του βιβλίου στην Ελλάδα κατά τη Μεταπολίτευση.[8]
Δίδαξε θεωρία και πολιτική του πολιτισμού στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1992–1995 και 2005–2007) και στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (2006–2012), ενώ διετέλεσε διευθύντρια του Βιομηχανικού Μουσείου Σύρου (2008–2009).[9]
Κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας, υπήρξε μέλος του ΠΑΜ και της Ελληνοευρωπαϊκής Κίνησης Νέων (1970–1973).[7][10] Με την Μεταπολίτευση, έγινε μέλος του ΚΚΕ Εσωτερικού. Αργότερα έγινε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής της Ελληνικής Αριστεράς (1987) και της κίνησης πολιτών «Πολιτεία».
Το 2000 εξελέγη μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με το ψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ και συμμετείχε στην Ευρωπαϊκή Σοσιαλιστική Ομάδα έως το 2004.[7][11] Το χρονικό διάστημα 2009–2015 διετέλεσε διευθύντρια του πολιτικού γραφείου του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη.[7]
Τον Αύγουστο του 2018, ανέλαβε το Υπουργείο Πολιτισμού στην κυβέρνηση Αλέξη Τσίπρα, διαδεχόμενη την Λυδία Κονιόρδου.[12][7][2] Στις γενικές εκλογές της 7ης Ιουλίου 2019 ήταν υποψήφια με το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ στην Α΄ εκλογική περιφέρεια Αθηνών, αλλά δεν εκλέχθηκε.
Υπήρξε συνεκδότρια του εκδοτικού οίκου Οδυσσέας (1973).[1][2] Η ίδια διηύθυνε τη μαρξιστική και πανεπιστημιακή σειρά βιβλίων και, στη συνέχεια, τη λογοτεχνική και τη σειρά βιβλίων για παιδιά.[13] Στη δεκαετία 1970–1980, μετέφρασε μεγάλο αριθμό έργων των θεωρητικών του δυτικού μαρξισμού στα Ελληνικά (Μαρξ, Γκράμσι, κ.ά.) καθώς και την πολύ γνωστή Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Μάριο Βίττι.[14]
Η Μυρσίνη Ζορμπά έγραψε επίσης τα παρακάτω βιβλία:
Η ίδια δημοσίευσε επίσης πολλά πολιτικά και πολιτιστικά κείμενα σε συλλογικές εκδόσεις, σε εφημερίδες και σε περιοδικά. Έξι μήνες μετά τον θάνατό της κυκλοφόρησε η αυτοβιογραφία της, με επιμέλεια και εισαγωγή του συζύγου της Αντώνη Λιάκου:
Σύντροφός της ήταν ο καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Αντώνης Λιάκος.[7]
Το 2022, το Πανεπιστήμιο της Ρώμης La Sapienza τίμησε την Μυρσίνη Ζορμπά δίνοντας το όνομά της στο Εργαστήριο Νεοελληνικών Σπουδών του Τμήματος Ευρωπαϊκών, Αμερικανικών και Διαπολιτισμικών Σπουδών.[15] Απεβίωσε στην Αθήνα στις 20 Απριλίου 2023, χτυπημένη από καρκίνο.[16][2] Λίγο καιρό πριν πεθάνει, η ίδια δώρισε το εκδοτικό της αρχείο στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης La Sapienza.[17]