Μυστηριώδεις φόνοι στο Μανχάταν

Μυστηριώδεις φόνοι στο Μανχάταν
Manhattan Murder Mystery
Κινηματογραφική αφίσα της ταινίας
ΣκηνοθεσίαΓούντι Άλεν
ΠαραγωγήΡόμπερτ Γκρινχατ
ΣενάριοΓούντι Άλεν
Μάρσαλ Μπρίκμαν
ΠρωταγωνιστέςΝτάιαν Κίτον
Γούντι Άλεν
Άλαν Άλντα
Αντζέλικα Χιούστον
Τζέρι Άντλερ
ΦωτογραφίαΚάρλο Ντι Πάλμο
ΜοντάζΣούζαν Μορς
Εταιρεία παραγωγήςTriStar Pictures
ΔιανομήTriStar Pictures
Πρώτη προβολή18 Αυγούστου 1993
Διάρκεια108΄
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες
ΓλώσσαΑγγλικά
Προϋπολογισμός$13.5 εκατομμύρια (υπολογίζεται)
Ακαθάριστα έσοδα$11,285,588 (ΗΠΑ)

Το Μυστηριώδεις φόνοι στο Μανχάταν (αγγλικά: Manhattan Murder Mystery) είναι αμερικανική κωμική ταινία μυστηρίου, του 1993, σε σκηνοθεσία Γούντι Άλεν. Το σενάριο γράφτηκε από τον σκηνοθέτη σε συνεργασία με τον Μάρσαλ Μπρίκμαν. Πρωταγωνιστούν οι Ντάιαν Κίτον, Γούντι Άλεν, Άλαν Άλντα και Αντζέλικα Χιούστον.

Η ταινία επικεντρώνεται σε ένα νεοϋρκέζικο ζευγάρι, το οποίο ζει σε ένα διαμέρασμα, κάπου στο Μάνχαταν. Η ρουτίνα του πολυετούς παντρεμένου ζευγαριού σπάει όταν η σύζυγος (Ντάιαν Κίτον), αρχίζει και βλέπει ύποπτα την ανακοπή καρδιάς της γυναίκας του γείτονά τους. Σιγά σιγά συμμετέχει και ο άντρας της (Γούντι Άλεν), για να της δώσει τη δέουσα προσοχή, γιατί εκείνη είχε αρχίσει να έλκεται από τον φίλο τους Τεντ (Άλαν Άλντα), που περνούσαν ώρες μαζί ερευνώντας τον φόνο.

Η ταινία ξεκίνησε ως ένα προσχέδιο της ταινίας Νευρικός Εραστής, το σενάριο της οποίας ο Γούντι Άλεν είχε γράψει ξανά με τον Μάρσαλ Μπρίκμαν. Τελικά, η ταινία εξελίχθηκε και τα γυρίσματα ξεκίνησαν το 1992, στο Μανχάταν. Η ταινία κυκλοφόρησε τον Αύγουστο του 1993, αποσπώντας θετικές κριτικές. Επίσης, η Ντάιαν Κίτον, υπήρξε υποψήφια για Χρυσή Σφαίρα. Στην ταινία έκανε ντεμπούτο κι ο αργότερα γνωστός ηθοποιός Ζακ Μπραφ.

Η ταινία ξεκινάει με το ζευγάρι Λάρι και Κάρολ Λίπτον να παρακολουθούν έναν αγώνα χόκεϊ. Κατόπιν, γυρίζοντας στο διαμέρισμά τους, συναντούν στο ασανσέρ ένας γειτονικό τους ζευγάρι, που δεν τους ήξεραν καν. Αυτοί τους προσκαλούν για ένα ποτό στο σπίτι τους. Το επόμενο βράδυ, η σύζυγος του Πωλ Χάουζ, Λίλιαν βρίσκεται νεκρή στο διαμέρισμα, από ανακοπή καρδιάς, με τους Λίπτον να παραξενεύονται, γιατί φαινόταν υγιέστατη. Η Κάρολ συναντά διάφορα σημαδιακά που την οδηγούν στην ιδέα ότι ο Πωλ διέπραξε τον φόνο, κι αρχίζει να τον παρακολουθεί και να κάνει έρευνα παρέα με τον Τεντ. Ο Λάρι δεν τα ενέκρινε όλα αυτά.

Κάποτε βρίσκανε κάποιο στοιχείο κι άλλοτε βρίσκονταν σε τέλμα. Όμως, η συχνή συναναστροφή που είχαν, συν ότι ο Λάρι δε συμμετείχε σε κάτι που της είχε δώσει νόημα, η Κάρολ άρχισε να έλκεται από τον Τεντ, ο οποίος κι αυτός τη φλέρταρε προσεχτικά. Όταν πια αυτό το είχε καταλάβει ο Λάρι, αποφάσισε να συμμετέχει στις "τρέλες" της, ότι ο Πωλ είχε κάνει φόνο. Μία φορά, ο Κάρολ είδε την πεθαμένη σε ένα λεωφορείο. Στην αρχή ο Λάρι την περιέπαιζε, αλλά τελικά την είδε κι αυτός να μπαίνει σε ένα ξενοδοχείο. Όταν πήγαν να τη βρουν στο δωμάτιο την είδανε νεκρή, ξαπλωμένη στο πάτωμα, αλλά όταν ήρθε η αστυνομία, το πτώμα έλειπε.

Μετά πήγανε ήπιαν ένα πότο και μπαίνοντας στο αμάξι είδαν το φως του δωματίου να ανάβει. Τότε, πήγαν να δουν τι έγινε, στο οποίο τελικά καθάριζε η καμαριέρα. Φεύγοντας, κλείνονται στο ασανσέρ. Ο Λάρι τα χάνει καθότι κλειστοφοβικός. Τότε, η Κάρολ, θέλοντας να βγει από πάνω βλέπει το πτώμα. Μετά ακολουθεί μία σκηνή πανικού, η οποία καταλήγει με το ζευγάρι Λίπτον στον δρόμο και έναν άντρα να βάζει το πτώμα σε έναν αυτοκίνητο. Έτσι, αποφασίζουν να τον ακολουθήσουν. Βλέπουν, τελικά, τον Πωλ να πετά σε ένα χαρμάνι με μέταλλα τη Λίλιαν. Μη μπορώντας να ηρεμήσουν πάνε και βρίσκουν τον Τεντ, ο οποίος βρισκόταν σε δείπνο με τη συγγραφέα Μάρσια Φοχ.

Αυτή τους λέει ότι ο Πωλ διέπραξε τον τέλειο φόνο και του προτείνει να προκαλέσουν τον Πωλ να σκοτώσει ξανά για να τον πιάσουν. Τότε, σκέφτονται κάτι από ένα βιβλίο: να ηχογραφήσουν τα λόγια κάποιου που εμπιστευόταν ο Πωλ, λέγοντας του ότι οι γείτονες βρήκαν το πτώμα της γυναίκας του και ή θα τους δώσεις 200.000 ή θα τους σκοτώσεις. Τελικά, ο Πωλ απάγει την Κάρολ και ο Λάρι πήγε να τη σώσει από το θέατρο που κατείχε ο Πωλ, τότε ο Πωλ πέφτει νεκρός από την κυρία Ντάλτον, η οποία τον αγαπούσε κι έκανε αρκετά πράγματα για αυτόν. Η ταινία τελειώνει με τον Τεντ και την Μαρίσια Φοξ να τα έχουν βρει, και με τους Λίπτον αγαπημένους (πριν το περιστατικό είχαν ψυχραθεί), να γελούν και να πηγαίνουν στο διαμέρισμά τους.

Πρακτικά, ο Πωλ διατηρούσε σχέσεις με την κυρία Ντάλτον κρυφά από τη γυναίκα του, και κρυφά από την Ντάλτον με ένα φωτομοντέλο. Εκείνο το βράδυ που "πέθανε" η Λίλιαν τους είχε επισκεφτεί η αδελφή της, η οποία στη διαθήκη της δεν τους άφησε τίποτα, ενώ ήταν κι άκληρη. Τότε παθαίνει ανακοπή καρδιάς, χωρίς κάπως να της το προκαλέσουν. Χωρίς πάντως να τα χάσουν αλλάζουν ταυτότητες: η Λίλιαν ντύνεται με τα ρούχα της αδελφής της και βάζουν τα ρούχα της Λίλιαν στην αδελφή και λένε ότι πέθανε η Λίλιαν. Τότε, η Λίλιαν συνέχισε να ζει σε ένα ξενοδοχείο ως η αδελφή της εξαργυρώνοντας σιγά σιγά την περιουσία που είχε. Ο Πωλ, παράλληλα, διατηρούσε σχέση με μία ηθοποιό-φωτομοντέλο, και για την οποία σκότωσε τη γυναίκα του στο ξενοδοχείο. Η Ντάλτον, που τον αγαπούσε και τα υπέμενε όλα αυτά δεν ήξερε ότι ήταν και δολοφόνος, τον σκοτώνει.

Το σενάριο της ταινίας ξεκίνησε με προσχέδιο της ταινίας Νευρικός εραστής, αλλά ο Γούντι Άλεν θεωρούσε ανούσια μία τέτοια έκβαση και αποφάσισε να το αλλάξει δραματικά.[1] Είχε αναβάλει τα γυρίσματα για ένα διάστημα, γιατί ένιωθε πως είναι σαν ένα ελαφρύ ανάγνωσμα «σαν τα βιβλία που διαβάζεις στο αεροπλάνο».[2] Στις 1990, αλλάζει προοδευτικά το σενάριο. Κατόπιν, επικοινώνησε με τον Μάρσαλ Μπρίκμαν, όπου υπήρξαν και συνεργάτες στον Νευρικό εραστή και η ιστορία εξελίχθηκε παραπέρα.[3]

Αρχική πρόθεση για πρωταγωνίστρια δίπλα στον Άλεν ήταν η Μία Φάροου, αλλά το θέμα πάγωσε, καθότι ο Άλεν κι αυτή διέλυσαν τη σχέση τους και ξεκίνησε δίκη για τη κηδεμονία των τριών παιδιών τους.[4] Κατά το φθινόπωρο του 1992, ο Άλεν επικοινώνησε με την Ντάιαν Κίτον, ώστε να αντικαταστήσει τη Φάροου, με την Κίτον να αποδέχεται αμέσως τον ρόλο.[2] Αργότερα, ρώτησαν τον Άλεν, αν έγραψε εκ νέου το σενάριο, ώστε να ταιριάζει στην Κίτον κι εκείνος απάντησε: "Όχι, δε θα μπορούσα να το κάνω αυτό. Σε ένα απλούστερο σενάριο, θα το είχα κάνει, μετά την πρόσληψη της Κίτον. Αλλά, σε αυτό δεν μπορούσα, εμπλέκεται ο φόνος και το μυστήριο και η πλοκή είναι πολύ σφιχτή, έτσι, οι αλλαγές θα ήταν μεγάλες και δύσκολες να γίνουν... Είχα γράψει το σενάριο, πιο κοντά σε αυτά που αρέσκεται η Μία να κάνει. Της αρέσει να κάνει αστεία πράγματα, αλλά δεν έχει το κωμικό εύρος της Κίτον. Έτσι, η Ντάιαν το έκανε πιο αστείο από ό,τι το είχα γράψει". [5]

The film was shot in the fall of 1992 on the streets of Greenwich Village, the Upper East Side and the Upper West Side. Allen had cinematographer Carlo Di Palma rely on hand-held cameras, "swiveling restlessly from one room to another, or zooming in abruptly for a close look " in a style one reviewer called "meaningless affectation."[8]

Η ταινία γυρίστηκε το Φθινόπωρο του 1992 στην περιοχή του Μανχάταν: στους δρόμους του Γκρίνουιτς Βίλατζ, στο Άπερ Ιστ Σάιντ και στο Άπερ Γουέστ Σάιντ. Πίσω από τον φακό βρισκόταν ο Κάρλο Ντι Πάλμα. Το διαμέρισμα του Λάρι και της Κάρολ Λίπτον βρισκόταν στο 200 East 78th Street, ανάμεσα στη Δεύτερη και στην Τρίτη Λεωφόρο.[4]

Μία από τις τελευταίες σκηνές, μέσα στο θέατρο, με τους ηθοποιούς να βρίσκονται ανάμεσα από δεκάδες καθρέφτες, σύμφωνα με τον Άλεν, είναι αναφορά στο έργο του Όρσον Γουέλς, Η Κυρία από τη Σαγκάη, με το τέλος της να συμβαδίζει και με αυτό της ταινίας του Άλεν.[6]

Η ταινία κυκλοφόρησε στις 18 Αυγούστου του 1993 σε 268 κινηματογραφικές αίθουσες και εισέπραξε 2 εκατομμύρια δολάρια στις ΗΠΑ, την πρώτη της εβδομάδα. Στη Βόρεια Αμερική, συνολικά, εισέπραξε 11.3 εκατομμύρια δολάρια, με ένα μπάτζετ, που υπολογίζεται γύρω στα 13.5 εκατομμύρια.[7] Στο Ηνωμένο Βασίλειο κυκλοφόρησε στις 23 Ιανουαρίου του 1994 και εισέπραξε £1,920,825, κι έγινε το νούμερο ένα του βρετανικό box office εκείνη την εβδομάδα.

Στο Rotten Tomatoes, η ταινία έχει τον βαθμό "Fresh", και βασισμένη σε 26 κριτικές έχει 92% βαθμολογία.[8]

Στην κριτική του Newsweek, από τον Ντέιβιντ Άνσεν, λέει: "Ο Άλεν και η Κίτον, φτιάχτηκαν για να βρίσκονται μαζί στη μεγάλη οθόνη".[9] Σε κριτική του USA Today, η ταινία έλαβε 4 στα 5 αστέρια.[10] Από την άλλη, σε κριτική της Washington Post, ο Ντέσον Χάου αναφέρει: «Δεν υπάρχει τίποτα νέο σε αυτήν ταινία. Η Κίτον και ο Άλεν παίζουν ξανά τους Άλβι Σίνγκερ και Άνι Χολ, μα πλέον μεσήλικες.[11]

  1. Fine, Marshall (August 18, 1993). «Woody's Take». USA Today. 
  2. 2,0 2,1 Dowd, Maureen (August 15, 1993). «Diane and Woody, Still a Fun Couple». The New York Times. http://www.nytimes.com/1993/08/15/movies/diane-and-woody-still-a-fun-couple.html?pagewanted=all. Ανακτήθηκε στις 2011-10-28. 
  3. De Curtis, Anthony (September 5, 1993). «What's With Woody?». Toronto Star. 
  4. 4,0 4,1 Span, Paula (May 4, 1993). «Here Comes the Judgment». Washington Post. 
  5. Bjorkman, Stig (2004). «Woody Allen on Woody Allen: Revised Edition». Faber and Faber. 
  6. Pendreigh, Brian (September 6, 1993). «A New York Story». The Scotsman. 
  7. «Manhattan Murder Mystery». Box Office Mojo. http://boxofficemojo.com/movies/?id=manhattanmurdermystery.htm. Ανακτήθηκε στις 2008-02-01. 
  8. Manhattan Murder Mystery στο Rotten Tomatoes
  9. Ansen, David (August 30, 1993). «Play It Again, Woody». Newsweek. 
  10. Clark, Mike (August 18, 1993). «Allen's Murder Mystery: Hedunit Brilliantly». USA Today. 
  11. Howe, Desson (August 20, 1993). «Allen's Marital Mystery Cure». Washington Post. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]