Μωρίς Μερλώ-Ποντύ

Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο.
Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|18|11|2024}}
Μωρίς Μερλώ-Ποντύ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Maurice Merleau-Ponty (Γαλλικά)
Γέννηση14  Μαρτίου 1908[1][2][3]
Ροσφόρ[4]
Θάνατος3  Μαΐου 1961[1][2][5]
6ο δημοτικό διαμέρισμα του Παρισιού[6] ή Παρίσι[4]
Αιτία θανάτουέμφραγμα του μυοκαρδίου
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο του Περ-Λασαίζ
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[4]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΓαλλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[7][8]
Εκπαίδευσηδιδάκτωρ φιλοσοφίας
ΣπουδέςÉcole Normale Supérieure
Λύκειο Λουί-λε-Γκραν
Πανεπιστήμιο του Παρισιού
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφιλόσοφος[9][4]
καθηγητής πανεπιστημίου[10]
θεωρητικός της τέχνης[9]
aesthetician[9]
ΕργοδότηςΚολλέγιο της Γαλλίας (1952–1961)[10]
Πανεπιστήμιο του Παρισιού
Πανεπιστήμιο της Λυών[11][12]
Επηρεάστηκε απόΈντμουντ Χούσερλ[13]
Καρλ Μαρξ
Μάρτιν Χάιντεγκερ
Οικογένεια
ΣύζυγοςSuzanne Merleau-Ponty
ΤέκναMarianne Merleau-Ponty
ΓονείςBernard Merleau-Ponty
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Μωρίς Μερλώ-Ποντύ ή Μορίς Μερλό-Ποντί[14][15][16] (γαλλικά: Maurice Merleau-Ponty, 14 Μαρτίου 1908 – 3 Μαΐου 1961) ήταν Γάλλος φαινομενολόγος, βαθύτατα επηρεασμένος από τους Καρλ Μαρξ, Έντμουντ Χούσερλ και Μάρτιν Χάιντεγκερ, ενώ συνδέθηκε στενά με τον Ζαν-Πολ Σαρτρ (ο οποίος αργότερα ισχυρίστηκε ότι "προσηλυτίστηκε" στον μαρξισμό από τον Μερλώ-Ποντύ) και τη Σιμόν ντε Μποβουάρ. Στον πυρήνα της φιλοσοφίας του Μερλώ-Ποντύ βρίσκεται ένα διαρκές όρισμα για τον θεμελιώδη ρόλο που παίζει η αντίληψη στην κατανόηση του κόσμου, όπως επίσης και στη διάδραση με αυτόν. Όπως και άλλοι φαινομενολόγοι, ο Μερλώ-Ποντύ εξέφρασε τις φιλοσοφικές του αναζητήσεις σε γραπτά κείμενα για την τέχνη, τη λογοτεχνία, τη γλωσσολογία, και την πολιτική· ωστόσο ο Μερλώ-Ποντύ ήταν ο μόνος σπουδαίος φαινομενολόγος του πρώτου μισού του εικοστού αιώνα που ασχολήθηκε εκτενώς με τις επιστήμες, και ειδικότερα με την περιγραφική ψυχολογία.

Βιβλία του Μερλώ-Ποντύ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Ανθρωπισμός και τρομοκρατία (1947), μτφρ. Μπάμπης Λυκούδης, Εξάντας, Αθήνα 1988. Εγκώμιο της φιλοσοφίας και άλλα δοκίμια, εισαγ.-μτφρ. Κική Καψαμπέλη, εκδ. Εκκρεμές, Αθήνα 2005.
  • Η αμφιβολία του Σεζάν. Το μάτι και το πνεύμα, εισαγ.-μτφρ. Αλέκα Μουρίκη, εκδόσεις Νεφέλη, Αθήνα 1991.
  • Η πρόζα του κόσμου, μτφρ. Φώτης Καλλίας, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 1990.
  • Οι περιπέτειες της διαλεκτικής, μτφρ. Μπάμπης Λυκούδης, εκδόσεις Ύψιλον, Αθήνα 1984.
  • Προοίμιο στην “Φαινομενολογία της αντίληψης”, μτφρ. Φώτης Καλλίας, εκδόσεις Έρασμος, Αθήνα 1977.
  • Σημεία, μτφρ. Γιώργος Φαράκλας, επίμετρο Αλέκα Μουρίκη, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2005.
  • Φαινομενολογία της αντίληψης, μτφρ. Κική Καψαμπέλη, εκδόσεις Νήσος, Αθήνα 2016.

Άρθρα του Μερλώ-Ποντύ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • «Ανάγνωση του Μονταίν», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Εγκώμιο της φιλοσοφίας και άλλα δοκίμια, εισαγ.-μτφρ. Κική Καψαμπέλη, εκδ. Εκκρεμές, Αθήνα 2005, σσ. 333-359.
  • «Ανάγνωση του Μονταίνιου», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Σημεία, μτφρ. Γιώργος Φαράκλας, επίμετρο Αλέκα Μουρίκη, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2005, σσ. 325-346.
  • «Αποσπάσματα από την “Εισαγωγή στην Προέλευση της γεωμετρίας του Χούσερλ”», στο Έντμουντ Χούσερλ, Η προέλευση της γεωμετρίας, επιλογή κειμένων-εισαγ.μτφρ. σχόλια Παύλος Κόντος, Εκδόσεις Εκκρεμές, σειρά «Ευμενείς έλεγχοι», Αθήνα 2003, σσ. 163-183.
  • «Από τον Μως στον Κλωντ Λεβί-Στρως», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Εγκώμιο της φιλοσοφίας και άλλα δοκίμια, εισαγ.-μτφρ. Κική Καψαμπέλη, εκδ. Εκκρεμές, Αθήνα 2005, σσ. 163-186.
  • «Από τον Μως στον Κλωντ Λεβί-Στρως», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Σημεία, μτφρ. Γιώργος Φαράκλας, επίμετρο Αλέκα Μουρίκη, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2005, σσ. 181-202.
  • «Για τη φαινομενολογία της γλώσσας», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Σημεία, μτφρ. Γιώργος Φαράκλας, επίμετρο Αλέκα Μουρίκη, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2005, σσ. 135-155.
  • «Η πλάγια λαλιά και οι φωνές της σιωπής», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Σημεία, μτφρ. Γιώργος Φαράκλας, επίμετρο Αλέκα Μουρίκη, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2005, σσ. 63-133. 
  • «Η πλάγια λαλιά και οι φωνές της σιωπής», μτφρ. Γιώργος Φαράκλας, στο συλλογικό τόμο Έννοιες της τέχνης τον 20ο αιώνα, επιστημ. επιμέλ.-εισαγωγή: Παναγιώτης Πούλος, Αθήνα 2006.
  • «Μεταφυσική και άνθρωπος» (από το Sens et non–sens), μτφρ. Ευγενία Νικολαϊδου, στο  Κων. Βουδούρης (επιμ.), Μεταφυσική, Αθήνα 1980, σσ. 309-327.
  • «Ο Αϊνστάιν και η κρίση του λόγου», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Εγκώμιο της φιλοσοφίας και άλλα δοκίμια, εισαγ.-μτφρ. Κική Καψαμπέλη, εκδ. Εκκρεμές, Αθήνα 2005, σσ. 321-332.
  • «Ο Αϊνστάιν και η κρίση του λόγου», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Σημεία, μτφρ. Γιώργος Φαράκλας, επίμετρο Αλέκα Μουρίκη, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2005, σσ. 315-324.
  • «Ο άνθρωπος και η αντιξοότητα», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Σημεία, μτφρ. Γιώργος Φαράκλας, επίμετρο Αλέκα Μουρίκη, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2005, σσ. 369-400.
  • «Ο αυτοδημιουργημένος Μπερξόν», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Σημεία, μτφρ. Γιώργος Φαράκλας, επίμετρο Αλέκα Μουρίκη, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2005, σσ. 295-314.
  • «Ο Μπερξόν εν τω γίγνεσθαι», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Εγκώμιο της φιλοσοφίας και άλλα δοκίμια, εισαγ.-μτφρ. Κική Καψαμπέλη, εκδ. Εκκρεμές, Αθήνα 2005, σσ. 301-321.
  • «Ο φιλόσοφος και η κοινωνιολογία», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Εγκώμιο της φιλοσοφίας και άλλα δοκίμια, εισαγ.-μτφρ. Κική Καψαμπέλη, εκδ. Εκκρεμές, Αθήνα 2005, σσ. 131-161.
  • «Ο φιλόσοφος και η κοινωνιολογία», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Σημεία, μτφρ. Γιώργος Φαράκλας, επίμετρο Αλέκα Μουρίκη, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2005, σσ. 157-180.
  • «Ο φιλόσοφος και η σκιά του», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Εγκώμιο της φιλοσοφίας και άλλα δοκίμια, εισαγ.-μτφρ. Κική Καψαμπέλη, εκδ. Εκκρεμές, Αθήνα 2005, σσ. 255-300.
  • «Ο φιλόσοφος και η σκιά του», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Σημεία, μτφρ. Γιώργος Φαράκλας, επίμετρο Αλέκα Μουρίκη, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2005, σσ. 259-293.
  • «Παντού και πουθενά», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Εγκώμιο της φιλοσοφίας και άλλα δοκίμια, εισαγ.-μτφρ. Κική Καψαμπέλη, εκδ. Εκκρεμές, Αθήνα 2005, σσ. 184-253.
  • «Παντού και πουθενά», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Σημεία, μτφρ. Γιώργος Φαράκλας, επίμετρο Αλέκα Μουρίκη, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2005, σσ. 203-258.
  • «Προοίμιο στην “Φαινομενολογία της αντίληψης”», στο Μ. Merleau–Ponty, Προοίμιο στην “Φαινομενολογία της αντίληψης”, μτφρ. ΦώτηςΚαλλίας, ΕκδόσειςΈρασμος, Αθήνα 1977, σσ. 19-47.
  • «Σημείωμα για τον Μακιαβέλι», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Εγκώμιο της φιλοσοφίας και άλλα δοκίμια, εισαγ.-μτφρ. Κική Καψαμπέλη, εκδ. Εκκρεμές, Αθήνα 2005, σσ. 361-388.
  • «Σημείωση για τον Μακιαβέλι», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Σημεία, μτφρ. Γιώργος Φαράκλας, επίμετρο Αλέκα Μουρίκη, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2005, σσ. 347-368.
  • «Το σώμα ως αντικείμενο και η μηχανιστική φυσιολογία», στο συλλογικό τόμο, Τα όρια του σώματος. Διεπιστημονικές προσεγγίσεις, επιμέλεια Δήμητρα Μακρυνιώτη, Εκδόσεις Νήσος, Αθήνα 2004.
  • «Φαινομενολογία της γλώσσας», στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Εγκώμιο της φιλοσοφίας και άλλα δοκίμια, εισαγ.-μτφρ. Κική Καψαμπέλη, εκδ. Εκκρεμές, Αθήνα 2005, σσ. 103-129.

Βιβλία για τον Μερλώ-Ποντύ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Κωνσταντίνου, Χρήστος, Merleau–Ponty: «Πρέπει να λερώσουμε τα χέρια». Από τη μορφή στον ολισμό: Όψεις του οντολογικού προβλήματος στη φιλοσοφία του Μερλώ-Ποντύ, Σπανός-Βιβλιοφιλία, Αθήνα 2013.
  • Μπανάκου-Καραγκούνη, Χαρά, Διαστάσεις του ορατού. Η φιλοσοφία της τέχνης στο έργο του M.Merleau–Ponty, Έννοια, Αθήνα 2008.
  • Descombes, Vincent, Το ίδιο και το άλλο. 45 χρόνια γαλλικής φιλοσοφίας (1933-1978), μτφρ. Λένα Κασίμη, Praxis, Αθήνα 1984 [2. Η ανθρώπινη προέλευση της αλήθειας (Μερλώ-Ποντύ, σσ. 78-99].

Άρθρα για τον Μερλώ-Ποντύ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Δεληβογιατζής, Σωκράτης, «Σάρκα: Η αναίρεση του αναγωγισμού στον Merleau–Ponty», Ελληνική Φιλοσοφική Επιθεώ­ρηση, τόμ. 2, τχ. 4, Ιανουάριος 1985, σσ. 36-48.
  • Καραποστόλης, Βασίλης, «Στις ρίζες της κοινωνικής εμπειρίας: Schutzκαι Merleau–Ponty», στο Β. Καραποστόλης, Στις ρίζες της κοινωνικής εμπειρίας. Κείμενα κοινωνικής φιλοσοφίας, Αθήνα, εκδ. «Γνώση», 1987, σσ. 27-51. Πρώτη δημοσίευση στην Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών, τ. 48, 1983, σσ. 75-93.
  • Μουρίκη, Αλέκα, «Επίμετρο. Μια φιλοσοφία της έκφρασης: επιστροφή στη λαλιά – επιστροφή στα ίδια τα πράγματα» στο Μ. Μερλώ-Ποντύ, Σημεία, μτφρ. Γιώργος Φαράκλας, επίμετρο Αλέκα Μουρίκη, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2005, σσ. 401-419.
  • «Merleau–Ponty και Husserl: Από την υπερβα­τική φαινομενολογία στη σκέψη του χιάσματος», Λεβιά­θαν, τχ. 6, 1990, σσ. 73-87.
  • Νικολαΐδου, Ευγενία, «Απόψεις της φιλοσοφίας του M. Merleau–Ponty σχετικές προς την οντολογία του», Κων. Βουδούρης (επιμ.), Μεταφυσική, Αθήνα 1980, σσ. 329-336.
  • Blanchot, Maurice, «Ο φιλοσοφικός λόγος» (1971), μτφρ. Μαρία Μυλωνά στο Μ. Merleau–Ponty, Προοίμιο στην “Φαινομενολογία της αντίληψης”, Εκδόσεις Έρασμος, Αθήνα 1977, σσ. 9-17.

Όλα τα παραπάνω βρίσκονται στον ιστότοπο Σύγχρονη γαλλική φιλοσοφία.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11886967j. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. ↑ 3,0 3,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Maurice-Merleau-Ponty. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 (Γερμανικά) Κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γερμανίας. 118818619. Ανακτήθηκε στις 15  Αυγούστου 2024.
  5. ↑ upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/af/Merleau-Ponty%27s_grave.jpeg.
  6. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  7. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11886967j. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  8. ↑ CONOR.SI. 9436003.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/26299. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  10. ↑ 10,0 10,1 list of professors at Collège de France. www.college-de-france.fr/media/chaires-et-professeurs/UPL3451746530003663772_LISTE_DES_PROFESSEURS.pdf.
  11. ↑ www.universalis.fr/encyclopedie/maurice-merleau-ponty/1-la-phenomenologie-et-la-science/. Ανακτήθηκε στις 4  Μαΐου 2022.
  12. ↑ www.liberation.fr/livres/1995/04/20/le-phenomene-merleau-ponty-la-nature_129706/. Ανακτήθηκε στις 4  Μαΐου 2022.
  13. ↑ www.liberation.fr/livres/1995/04/20/le-phenomene-merleau-ponty-la-nature_129706/.
  14. ↑ ««Ατίθασα» προβλήματα». Η Καθημερινή (στα greek). 15 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2023. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  15. ↑ «[ΒΙΒΛΙΟ] Maurice Merleau-Ponty ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΛΗΨΗΣ». netakias. 21 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2023. 
  16. ↑ «Λογοτεχνια - Φιλοσοφία». Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]